PADACZKA
C-6
Omdlenie jest to chwilowa, całkowita, lub prawie całkowita, utrata świadomości, wywołana nagłym, przemijającym zmniejszeniem ukrwienia mózgu.
Omdlenie jest przeważnie następstwem zwiotczenia naczyń krwionośnych, obniżenia ciśnienia tętniczego i w konsekwencji – niedostatecznego dopływu krwi tętniczej do mózgu
Przyczyny:
- pochodzenia sercowego,
- spowodowane zaburzeniami naczynioruchowymi
- pochodzenia mózgowego,
- z niedotlenienia.
- często występuje w wyniku niepożądanej reakcji psychicznej (silne negatywne bodźce, np. widok krwi, niepomyślna wiadomość, silny lęk, nieprzyjemne zapachy, duszne pomieszczenia, ból).
Postępowanie
Przy zetknięciu się z chorym nieprzytomnym, podejrzanym o omdlenie, należy najpierw ocenić, czy dana osoba oddycha czy nie.
• Ułożyć poszkodowanego na plecach
• Ułożyć chorego w takiej pozycji, aby głowa spoczywała nieco niżej niż tułów i nogi. Unieść kończyny górne i dolne dla zwiększenia dopływu krwi do mózgu.
U kobiety w zaawansowanej ciąży należy zastosować ułożenie na lewym boku (bądź podłożenie poduszki lub koca pod prawy bok w pozycji na plecach)
• Zapewnić dostępu świeżego powietrza
• Rozluźnić wszelkie części garderoby, które wskutek dopasowania i zapięcia mogą wywierać ucisk i utrudniać swobodne krążenie krwi lub oddychanie, w tym poluzować krawat, rozpiąć kołnierzyk
• Do momentu odzyskania przytomności – kontrolować parametry życiowe
• Jeśli po kilku minutach świadomość nie powraca – wezwanie pogotowia.
Nie wolno:
cucić poszkodowanego przez uderzenia w twarz wlewać mu do ust zimnej wody (ryzyko zakrztuszenia!)
WEZWIJ LEKARZA, GDY...
Jeżeli omdlenie było jednorazowe, w typowych okolicznościach, a przytomność wróciła natychmiast i nie towarzyszyły temu żadne niepokojące objawy, to zazwyczaj nie ma potrzeby wykonywania bardziej szczegółowych badań lekarskich.
Bardzo niepokojące jest natomiast występowanie omdleń po wysiłku fizycznym, po przestraszeniu, lub po wybudzeniu przez budzik.
Starannej diagnostyki wymagają omdlenia połączone z uczuciem niemiarowego bicia serca, lub z różnorodnymi objawami aury (drętwienie kończyn, języka, dziwny smak w ustach, słyszalne różne dźwięki, dziwne wrażenia wzrokowe itp.), czy też połączone z drgawkami lub oddaniem moczu albo stolca. Niepokojące są również stany w których pacjent odczuwa różne dolegliwości jeszcze długo po odzyskaniu przytomności, albo gdy omdlenia nawracają. Tacy pacjenci wymagają pogłębienia diagnostyki, zwykle w warunkach oddziału szpitalnego.
Utrata przytomności - przyczyny 1. Pierwotnie mózgowe :
¾ udar krwotoczny i niedokrwienny
¾ neuroinfekcje
¾ urazy czaszkowo – mózgowe
¾ guzy mózgu
¾ atak padaczki typu grand mal
Utrata przytomności - przyczyny 2. Pierwotnie pozamózgowe :
¾ niewydolność krążeniowo – oddechowa ¾ zaburzenia metaboliczne :
•
śpiączka cukrzycowa: hipo - lub hiperglikemiczna
•
śpiączka mocznicowa
•
śpiączka wątrobowa
Utrata przytomności - przyczyny 2. Pierwotnie pozamózgowe - cd: ¾ zaburzenia endokrynologiczne :
•
przełom nadnerczowy
•
przełom tarczycowy
•
niektóre choroby przysadki
¾ zatrucia :
•
alkohol, narkotyki, środki odurzające
•
leki
•
tlenek węgla i inne gazy
Utrata przytomności - badanie Badanie podstawowych czynności życiowych: ¾ oddech
¾ akcja serca
¾ ciśnienie tętnicze
¾ temperatura ciała
Utrata przytomności - badanie Oglądanie chorego:
¾ ślady po iniekcjach, zaniki tkanki podskórnej ¾ zranienia, skaleczenia stłuczenia ¾ wyciek krwi, lub PMR z nosa, lub uszu ¾ ślady po przygryzieniu języka i błony śluzowej jamy ustnej
¾ suchość skóry i błon śluzowych
¾ zapach z ust
¾ zabarwienie skóry
¾ wyniszczenie
i hiperglikemiczna
Diagnostyka różnicowa
Śpiączka hiperglikem.
Śpiączka hipoglikem.
Rozwój
powolny, w ciągu dni
nagły, w ciągu minut
Uczucie głodu
+ + +
Uczucie pragnienia
+ + +
Układ mięśniowy
osłabione napięcie,
wzmożone napięcie,
nigdy drgawki!
tremor
Skóra
sucha!!!
wilgotna
Oddech
głęboki i przyspieszony
Prawidłowy
Gałki oczne
miękkie
Prawidłowe
majaczenia, czasem obj.
udaru mózgu z obj.
ubytkowymi, dodatni obj.
Babińskiego
leczenie
1. Przyczynowe
2. Objawowe:
¾ Niewielka hipoglikemia (chory ma zachowana świadomość) – podać 5 – 20 g glukozy (ew. sacharozy) doustnie w formie suchej lub w roztworze
PADACZKA
(Epilepsia)
Padaczka jest zespołem chorobowym, w którym występują nie prowokowane napadów stereotypowych epizodów o nagłym początku w czasie których mogą występować zaburzenia:
• świadomości
• drgawki
• zachowania się, emocji
• czynności ruchowych, czuciowych, wegetatywnych
1. Padaczki idiopatyczne (o przyczynie nierozpoznanej) 2. Choroby naczyniowe (zwlaszcza osoby >65 rż) 3. Zaburzenia rozwojowe mózgu
4. Urazy głowy
5. Guz mózgu
6. Zakażenia OUN
7. Czynniki genetyczne
8. Choroby zwyrodnieniowe mózgu
9. Inne: zaburzenia metaboliczne, wodno-elektrolitowe, hipoglikemia, niedotlenienie, gorączka.
Klasyfikacja napadów padaczkowych (ILAE) I. Napady częściowe (ogniskowe) A. częściowe proste (świadomość zachowana) B. częściowe złożone (zaburzenia świadomości) C. częściowe wtórne uogólnione
II. Uogólnione (drgawkowe i niedrgawkowe) A. nieświadomości
B. miokloniczne
C. toniczno-kloniczne
D. toniczne
E. atoniczne
III Niesklasyfikowane
• Zabezpieczamy głowę!
• Nic nie wkładamy do ust, ponieważ w bardzo krótkim czasie występuje szczękościsk.
• Nie trzymamy rąk ani nóg, bo złamiemy kości.
• Nie podajemy żadnych leków nic nawet relanium.
• Jeżeli był to pierwszy raz to wzywamy karetkę!
• Jeżeli to nie był pierwszy atak w życiu poszkodowanego to zażywa on leki przeciwpadaczkowe i idzie do domu.
• Jeżeli po 5 min. od pierwszego ataku następuje następny to wzywamy karetkę!
• Atak padaczki trwa od kilku do max.15 minut !!!
• Uwaga na padaczkę histeryczną !!! (taka osoba nie pada tam gdzie stoi tylko osuwa się - szuka jak największej publiczności, która obserwowałaby atak)