Plan wynikowy 9
3
Plan wynikowy
Prezentowany plan wynikowy, zintegrowany z podr´cznikiem Moja his- Plan wynikowy umoÅ»liwi bar-
toria 6 cz. 1, jest przeznaczony do nauczania przedmiotu historia i spo"e- dziej efektywne nauczanie
czełstwo na drugim etapie edukacyjnym. W zaleŻnoĘci od podzia"u godzin oraz badanie wyników i oce-
tego przedmiotu w szkole podstawowej oraz ich rozk"adu w poszczegól- nianie osiÄ…gni´ç edukacyjnych
nych klasach, treĘci zawarte w podr´czniku Moja historia 6 cz. 1 mogÄ… uczniów.
byç realizowane juÅ» w drugim semestrze klasy piÄ…tej. Plan wynikowy zo-
sta" opracowany przez nauczyciela historii i spo"eczełstwa na podstawie
praktyki szkolnej. Zawarty w nim materia" nauczania przedmiotu historia
i spo"eczeÅ‚stwo moÅ»na zróŻnicowaç w zaleÅ»noĘci od indywidualnych cech
klasy i nauczyciela.
" treĘci rozszerzające, dodatkowo wymagane na
Plan wynikowy a plan dydaktyczny
ocen´ dobrÄ…,
Plany wynikowe coraz cz´Ä˜ciej zast´pujÄ… stosowane
" treĘci dope"niajÄ…ce, dodatkowo wymagane na ocen´
do tej pory plany dydaktyczne i rozk"ady materia"u
bardzo dobrÄ…,
nauczania. Poj´cie planowania wynikowego, kon-
" treĘci wykraczające, dodatkowo wymagane na
centrujÄ…cego si´ na dzia"aniach ucznia, wprowadzi"
ocen´ celujÄ…cÄ….
do polskiej literatury pedagogicznej prof. Boles"aw
Ze wzgl´du na rozbicie wymagaÅ‚ na poszczególne
Niemierko. Plany dydaktyczne buduje si´ ze wzgl´du
stopnie, taka hierarchizacja jest bardzo szczegó"owa.
na zakres treĘci przedmiotowych zrealizowanych
KoniecznoĘç zachowania umiaru w uszczegó"awia-
przez nauczyciela, natomiast plan wynikowy
niu wymagał edukacyjnych podkreĘlali w swoich
wychodzi od spodziewanych wyników kszta"cenia,
zawierajÄ…c ich opis i podporzÄ…dkowany efektom dyda- pracach m.in. prof. Boles"aw Niemierko i prof.
ktycznym zakres materia"u nauczania. W odróŻ- Julian Ochenduszko. Bardziej elastyczne podejĘcie
nieniu od planu dydaktycznego, nastawiony jest na do planowania wyników kszta"cenia uwzgl´dnia
rzeczywiste efekty nauczania i trwa"e osiÄ…gni´cia tylko dwa poziomy wymagaÅ‚:
uczniów, a nie na iloĘç przerobionego materia"u.
" podstawowe, w których zawarte są treĘci konie-
Plan wynikowy powinien uwzgl´dniaç kontekst
czne i podstawowe,
kszta"cenia i jego lokalne uwarunkowania. Tylko
" ponadpodstawowe, obejmujące treĘci rozszerza-
wtedy moÅ»e przyczyniç si´ do maksymalnego wyko-
jÄ…ce, dope"niajÄ…ce i wykraczajÄ…ce.
rzystania moŻliwoĘci uczniów i ich nauczycieli oraz
Kategorie te są wystarczająco szczegó"owe, by zna-
zasobów organizacyjnych szko"y.
cznie u"atwiç ocen´ osiÄ…gni´ç ucznia. Dwustopniowy
plan wynikowy zamieĘciliĘmy w tej publikacji. Sta-
Zamierzone efekty kszta"cenia
nowi on propozycj´ realizacji programu nauczania
Punkt wyjĘcia do opracowania planu wynikowego
historii i spo"eczełstwa na II etapie edukacyjnym.
stanowią wymagania edukacyjne okreĘlone na począt-
ku etapu kszta"cenia. Tworzenie planu wyniko-
Tabela
wego bazuje na szczegó"owym formu"owaniu celów
Prezentowany plan wynikowy zawiera zestaw
operacyjnych, prowadzących do opanowania okreĘlo-
tematów z podr´cznika Moja historia 6 cz. 1,
nej wiadomoĘci lub umiej´tnoĘci. Polega to na spo-
wykaz niezb´dnych Ęrodków dydaktycznych,
rządzeniu wykazu czynnoĘci uczniów w powiązaniu
zakres materia"u kszta"cenia i podzia" na wymagania
z tematami kolejnych lekcji. Plan wynikowy zawiera
podstawowe i ponadpodstawowe. OkreĘlono w nim
zatem uporzÄ…dkowany wykaz zamierzonych przez
równieÅ» realizowane ĘcieÅ»ki edukacyjne oraz liczb´
nauczyciela efektów kszta"cenia.
godzin przeznaczoną na przeprowadzenie kaŻdego
z tematów. Zastosowano nast´pujÄ…ce uproszczenia:
Podzia" wymagał edukacyjnych
" podr´cznik Moja historia 6 cz. 1,
Wymagania edukacyjne powinny dawaç precyzyjny
" Zeszyt ucznia Zeszyt ucznia Moja historia 6 cz. 1,
obraz ucznia osiÄ…gajÄ…cego zamierzony przez nau-
" atlas Ilustrowany atlas do historii i spo"eczeł-
czyciela cel edukacyjny. Dzi´ki temu umoÅ»liwiajÄ…
stwa Moja historia 6 cz. 1.
one ocen´ osiÄ…gni´ç uczniów. S"uÅ»y temu hierarchi-
Wprowadzono takŻe oznaczenia ĘcieŻek edukacyj-
zacja w postaci wydzielenia od dwóch do pi´ciu
nych: CM czytelnicza i medialna, R regionalna,
poziomów wymagał. Pe"ny model wymagał edu-
PO patriotyczna, E ekologiczna, Z prozdrowotna.
kacyjnych, oparty na skali stopni szkolnych, obej-
muje nast´pujÄ…ce treĘci kszta"cenia:
Literatura
L
i
t
e
r
a
t
u
r
a
" treĘci konieczne, odpowiadające ocenie dopusz-
B. Niemierko, Mi´dzy ocenÄ… szkolnÄ… a dydaktykÄ…, Warszawa 2001.
czajÄ…cej,
J. Ochenduszko, Pomiar dydaktyczny w mierzeniu jakoĘci
" treĘci podstawowe, dodatkowo wymagane na ocen´ pracy szko"y, w: Materia"y edukacyjne Niepublicznej Placówki
Doskonalenia Nauczycieli EKO-TUR, Warszawa 2001.
dostatecznÄ…,
Plan wynikowy
Plan wynikowy zintegrowany z podr´cznikiem Moja historia 6 cz. 1
Temat lekcji ÂcieÅ»ki Liczba
Wymagania podstawowe Wymagania ponadpodstawowe
Zakres materia"u
(Ęrodki dydaktyczne) edukacyjne godzin
Uczeł: Uczeł:
Rozdzia" I: EUROPEJCZYCY ODKRYWAJŃ ÂWIAT
1. " zna postacie: Jana Husa i Jana Gutenberga " charakteryzuje wp"yw Jana Husa i Jana " postacie: Jan Hus, Jan Gutenberg CM, R 1
Spo"eczeÅ‚stwo " zna poj´cia: spo"eczeÅ‚stwo stanowe, danina, Gutenberga na zmian´ ĘwiatopoglÄ…du ludzi " zagadnienia: spo"eczeÅ‚stwo stanowe, danina,
póęnego dziesi´cina, heretyk, autorytet, j´zyk "aciÅ‚ski, epoki Ęredniowiecza dziesi´cina, sytuacja w KoĘciele katolickim,
Ęredniowiecza j´zyki narodowe " wyjaĘnia, czym zajmowali si´ przedstawi- heretyk, wynalezienie druku, zmiana sposobu
" potrafi wymieniç cztery stany Ęredniowieczne ciele poszczególnych stanów myĘlenia, j´zyk "aciÅ‚ski, j´zyki narodowe
(podr´cznik, s. 7 10, " wie, jaka by"a rola KoĘcio"a w Ęredniowieczu " ocenia, jaki wp"yw na myĘlenie i Å»ycie Euro-
atlas, s. 2 3, Zeszyt pejczyków mia"o wynalezienie druku
ucznia, s. 5 7)
2. " zna i zaznacza na osi czasu daty: 1492 r. " wymienia g"ównych odkrywców i ich doko- " postacie: Vasco da Gama, Krzysztof CM 1
Wielkie odkrycia i 1498 r. nania, podejmuje prób´ uporzÄ…dkowania Kolumb, Ferdynand Magellan
geograficzne " zna postacie: Vasco da Gamy, Krzysztofa tych informacji w postaci tabeli " daty: 1492 r., 1498 r.
Kolumba i Ferdynanda Magellana " wskazuje na mapie nowo odkryte lÄ…dy oraz " zagadnienia: przyczyny odkryç geograficz-
(podr´cznik, " wymienia przyczyny odkryç geograficznych trasy, które przebyli Vasco da Gama, Krzysz- nych, wyobraÅ»enia ludzi epoki Ęredniowie-
s. 11 16, Zeszyt " wie, jak Ęredniowieczni Europejczycy tof Kolumb i Ferdynand Magellan cza o Ęwiecie, op"yni´cie Afryki, odkrycie
ucznia, s. 8 11) wyobraÅ»ali sobie Ęwiat " wyjaĘnia wp"yw odkryç geograficznych drogi morskiej do Indii, odkrycie Ameryki,
na wyobraŻenia ludzi o Ęwiecie udowodnienie kulistoĘci Ziemi przez Magel-
" potrafi wyt"umaczyç, dlaczego podbój kos- lana, kierunki wypraw odkrywczych, wspó"-
mosu moÅ»na porównaç do odkryç geogra- czesne odkrycia podróŻe w kosmos
ficznych
" na podstawie róŻnych ęróde" sporządza
notk´ biograficznÄ… Krzysztofa Kolumba
3. " zna postaç Hernana Corteza " wskazuje na mapie obszary zajmowane " postaç: Hernan Cortez CM 1
Skutki odkryç " wymienia pozytywne i negatywne skutki przez Azteków, Majów i Inków " zagadnienia: cywilizacje Azteków, Majów
geograficznych odkryç geograficznych " wyjaĘnia znaczenie kolonii dla paÅ‚stw euro- i Inków, konkwistadorzy, zniszczenie kultury
" wie, jakie ludy podbili konkwistadorzy pejskich Indian, misjonarze, plantacje, niewolnicy,
(podr´cznik, " opisuje na podstawie ilustracji w podr´cz- " wymienia paÅ‚stwa, które bra"y udzia" pozytywne i negatywne skutki odkryç geo-
s. 17 23, Zeszyt niku zaj´cia Inków w odkryciach geograficznych graficznych, towary kolonialne
ucznia, s. 12 14) " formu"uje proste wnioski dotyczÄ…ce niewol-
nictwa
4. " zna postacie: Leonarda da Vinci, Micha"a " wyjaĘnia, czym charakteryzowa"a si´ epoka " postacie: Leonardo da Vinci, Micha" Anio", R, CM 1
Renesans powrót Anio"a, Miko"aja Kopernika, Miko"aja Reja, renesansu Miko"aj Rej, Miko"aj Kopernik, Zygmunt Stary
do staroŻytnoĘci Zygmunta Starego " wymienia co najmniej dwa dzie"a twórców " zagadnienia: renesans, humanizm, cechy
" zna poj´cia: renesans, humanizm renesansu sztuki renesansowej, teoria Miko"aja Koper-
(podr´cznik, " wie, na czym polega teoria Miko"aja Kopernika " wyjaĘnia znaczenie poj´ç: humanizm, mecenat nika, mecenas, j´zyki narodowe
s. 24 27, Zeszyt " na podstawie ilustracji w podr´czniku " na podstawie dodatkowych informacji spo-
ucznia, s. 15 17, wymienia cechy charakterystyczne budowli rzÄ…dza notk´ biograficznÄ… wybranego twórcy
atlas, s. 4 5, 18) renesansowych renesansu
Temat lekcji ÂcieÅ»ki Liczba
Wymagania podstawowe Wymagania ponadpodstawowe
Zakres materia"u
(Ęrodki dydaktyczne) edukacyjne godzin
Uczeł: Uczeł:
5. " zna i zaznacza na osi czasu dat´ 1517 r. " wyjaĘnia przyczyny i skutki reformacji " data: 1517 r. CM, R 1
Reformacja " zna postacie: Marcina Lutra i Jana Kalwina " rozumie, na czym polega"a kontrreformacja " postacie: Marcin Luter, Jan Kalwin
w Europie oraz g"oszone przez nich poglądy oraz czym by" zakon jezuitów " zagadnienia: reformacja, wyznania ewange-
" wymienia g"ówne wyznania protestanckie " opisuje na podstawie fotografii w podr´cz- lickie, luteranizm, kalwinizm, anglikanizm,
(podr´cznik, w Europie niku wn´trze koĘcio"a protestanckiego reforma KoĘcio"a, wojny religijne, kontrrefor-
s. 28 31, Zeszyt " wie, jakie są podstawowe zasady wiary " wyszukuje informacje na temat wyznał i reli- macja, jezuici, tolerancja, wspó"czesne
ucznia, s. 18 20) wyznał ewangelickich gii obecnych w najbliŻszej okolicy prawo cz"owieka do w"asnych poglądów
" wskazuje na mapie Europy kraje, w których " podaje na podstawie aktualnych wiadomo- i wyznawanej religii
przyj´to protestantyzm Ęci ze Ęwiata jeden przyk"ad "amania prawa
do wolnoĘci wyznania
" wie, skÄ…d pochodzÄ… informacje na temat " opisuje okolicznoĘci pojawienia si´ Indian " zagadnienia: Ameryka prekolumbijska, CM 1
Jak Å»yli dawni Å»ycia dawnych mieszkaÅ‚ców Ameryki w Ameryce pierwsi ludzie w Ameryce, zaj´cia i wierzenia
mieszkaÅ‚cy " opowiada o Å»yciu i zaj´ciach plemion indiaÅ‚- " przedstawia wierzenia Indian w spo"eczeÅ‚stwach prekolumbijskich
Ameryki? skich
(podr´cznik,
s. 32 34, Zeszyt
ucznia, s. 21 22)
Rozdzia" II: W RZECZPOSPOLITEJ SZLACHECKIEJ
1. " zna poj´cia: szlachta, przywilej, sejm walny, " t"umaczy, na czym polega"a przemiana " zagadnienia: szlachta, wzrost znaczenia PO 1
Demokracja herb rycerstwa w stan szlachecki gospodarczego Polski, dwór szlachecki,
szlachecka " opisuje na podstawie infografiki z podr´cz- " wyjaĘnia, czym by"a demokracja szlachecka przywileje, sejm walny, demokracja szla-
nika zmiany wyglÄ…du domów szlacheckich " t"umaczy przyczyny gospodarczej pot´gi checka, podzia" szlachty polskiej, herb
(podr´cznik, " wymienia zaj´cia szlachty szlachty
s. 39 42, Zeszyt " wymienia róŻne grupy stanu szlacheckiego " wyciąga proste wnioski dotyczące róŻnic
ucznia, s. 26 28) pomi´dzy demokracjÄ… szlacheckÄ… a demo-
kracją wspó"czesną
2. " wskazuje i zaznacza na osi czasu daty: 1569 r. " ocenia pozytywne i negatywne skutki unii " postacie: Zygmunt II August PO 1
Rzeczpospolita i 1573 r. oraz wie, jakich wydarzeł one lubelskiej " daty: 1569 r., 1573 r.
Obojga Narodów dotyczą " wskazuje na mapie skupiska wyznawców " zagadnienia: unia lubelska, Rzeczpospolita
" wymienia postanowienia unii lubelskiej róŻnych religii w XVI-wiecznej Rzeczpospo- Obojga Narodów, narody, religie i wyznania
(podr´cznik, na podstawie tabeli z podr´cznika litej Rzeczpospolitej, tolerancja religijna, konfe-
s. 43 47, Zeszyt " wskazuje na mapie obszar Rzeczpospolitej " omawia, co zagwarantowa"a szlachcie kon- deracja warszawska, mniejszoĘci narodowe
ucznia, s. 29 31, Obojga Narodów federacja warszawska we wspó"czesnej Polsce
atlas, s. 6 7) " wymienia narodowoĘci Żyjące w granicach " charakteryzuje prawa mniejszoĘci narodo-
Rzeczpospolitej Obojga Narodów wych we wspó"czesnej Polsce
" wymienia wspó"czesne mniejszoĘci naro-
dowe w Polsce
Plan wynikowy
Temat lekcji ÂcieÅ»ki Liczba
Wymagania podstawowe Wymagania ponadpodstawowe
Zakres materia"u
(Ęrodki dydaktyczne) edukacyjne godzin
Uczeł: Uczeł:
3. " lokalizuje na osi czasu dat´ 1573 r. i wie, " wskazuje róŻnice pomi´dzy artyku"ami hen- " data: 1573 r. CM, PO 1
Wolna elekcja co ona oznacza rykowskimi a pacta conventa " postacie: Henryk Walezy, Stefan Batory
" zna postacie: Henryka Walezego, Stefana " dokonuje oceny wprowadzenia wolnej elek- " zagadnienia: wolna elekcja, sejm elekcyjny,
(podr´cznik, Batorego cji dla przysz"oĘci Rzeczpospolitej artyku"y henrykowskie, pacta conventa,
s. 48 52, Zeszyt " zna poj´cie: wolna elekcja i na podstawie " przedstawia na podstawie podr´cznika wojna z RosjÄ… o Inflanty, panowanie Stefana
ucznia, s. 32 35) ilustracji z podr´cznika umie opisaç jej prze- i innych Ä™róde" informacje na temat wyboru Batorego, wspó"czesne wybory prezydenc-
bieg prezydenta Polski kie w Polsce
" podaje najwaŻniejsze dokonania Stefana
Batorego
4. " wskazuje i zaznacza na osi czasu daty: 1648 r., " przedstawia przyczyny i skutki wojen XVII- " daty: 1648 r., 1655 r., 1660 r. CM, PO 1
Pod rządami Wazów 1655 r. i 1660 r. oraz wie, z jakimi wydarze- -wiecznych " postacie: Zygmunt III Waza, Bohdan Chmiel-
niami si´ one wiąŻą " na podstawie podr´cznika i innych Ä™róde" nicki, Jan Kazimierz, Stefan Czarniecki
(podr´cznik, " zna postacie: Zygmunta III Wazy, Bohdana tworzy proste drzewo genealogiczne dyna- " zagadnienia: dynastia Wazów, wojny Rzecz-
s. 53 57, Zeszyt Chmielnickiego, Jana Kazimierza, Stefana stii Wazów pospolitej w XVII w., potop szwedzki,
ucznia, s. 36 38, Czarnieckiego " omawia rol´ Stefana Czarnieckiego w czasie obrona Jasnej Góry
atlas, s. 8 9) " wymienia pałstwa, z którymi Rzeczpospolita wojny ze Szwecją
prowadzi"a wojny w XVII w. i wskazuje je " wskazuje na mapie miejsca najwaŻniejszych
na mapie bitew w XVII w.
" opisuje przebieg potopu szwedzkiego
5. " lokalizuje na osi czasu daty: 1674 r. i 1683 r. " analizuje tekst ęród"owy zamieszczony " daty: 1674 r., 1683 r. PO, CM 1
Odsiecz Wiednia oraz wie, z jakimi wydarzeniami je kojarzyç w podr´czniku i formu"uje proste wnioski " postaç: Jan III Sobieski
" zna postaç Jana III Sobieskiego jego dotyczÄ…ce " zagadnienia: wojny polsko-tureckie, jasyr,
(podr´cznik, " wskazuje na mapie imperium osmaÅ‚skie " opisuje uzbrojenie husarii na podstawie ilu- husaria, bitwa pod Wiedniem, imperium
s. 58 61, Zeszyt i WiedeÅ‚ stracji w podr´czniku osmaÅ‚skie
ucznia, s. 39 41) " wymienia przyczyny wojen polsko-tureckich " ocenia skutki XVII-wiecznych wojen
" zna poj´cie: sarmatyzm " zna powiedzenia zwiÄ…zane ze sposobem " zagadnienia: sarmatyzm, kultura sarmacka, PO 1
Sarmatyzm " opisuje na podstawie ilustracji w podr´cz- bycia i myĘlenia szlachty tradycje sarmackie
niku strój sarmacki " odnajduje Ęlady kultury sarmackiej w pol-
(podr´cznik, skiej tradycji narodowej i patriotycznej
s. 62 64, Zeszyt
ucznia, s. 42 43)
Rozdzia" III: CZASY ROZUMU, NAUKI I MASZYN
1. " zna postaç Ludwika XIV " charakteryzuje w"adz´, jakÄ… sprawowa" " postaç: Ludwik XIV CM 1
Europa w XVII wieku " zna poj´cie: absolutyzm Ludwik XIV " zagadnienia: absolutyzm, mocarstwa kolo-
" wymienia mocarstwa kolonialne " wyjaĘnia, skąd sprowadzano towary nialne
(podr´cznik, " opisuje na podstawie ilustracji w podr´cz- do Europy
s. 69 72, Zeszyt niku port europejski " potrafi wskazaç wp"yw kolonializmu na Å»ycie
ucznia, s. 48 50) " wymienia towary kolonialne w ówczesnej Europie i na innych kontynentach
Temat lekcji ÂcieÅ»ki Liczba
Wymagania podstawowe Wymagania ponadpodstawowe
Zakres materia"u
(Ęrodki dydaktyczne) edukacyjne godzin
Uczeł: Uczeł:
2. " zna postacie: Rubensa, Caravaggia, El Greca, " porównuje sztuk´ baroku i renesansu " postacie: Rubens, Caravaggio, El Greco, R 1
W czasach baroku Rembrandta, Williama Szekspira, Moliera " opisuje rozwój literatury i teatru w epoce Rembrandt, William Szekspir, Molier
" zna poj´cia: barok, sztukateria, martwa natura, baroku " zagadnienia: barok i jego cechy, Wersal,
(podr´cznik, sarmatyzm " zna i charakteryzuje wybranego przedstawi- Wilanów, sztukateria, martwa natura
s. 73 77, Zeszyt " opisuje na podstawie ilustracji i tekstu z pod- ciela sarmatyzmu w kulturze polskiej
ucznia, s. 51 53, r´cznika cechy charakterystyczne sztuki
atlas, s. 19) barokowej
" wymienia przyk"ady dwóch budowli w stylu
barokowym (jednej w Polsce, drugiej za gra-
nicÄ…)
3. " zna postacie: Jeana Jacques a Rousseau, " analizuje tekst ęród"owy " postacie: Jean Jacques Rousseau, Wolter, CM 1
OĘwiecenie czasy Woltera, Denisa Diderota, Izaaka Newtona, " wyjaĘnia, dlaczego wielu twórców oĘwiece- Denis Diderot, Izaak Newton, Gabriel Fah-
uczonych Gabriela Fahrenheita, Andersa Celsjusza nia krytykowa"o KoĘció" renheit, Anders Celsjusz
" zna poj´cie: oĘwiecenie " uzasadnia, dlaczego oĘwiecenie odgrywa"o " zagadnienia: oĘwiecenie, rozwój nauki
(podr´cznik, " wymienia dziedziny nauki i techniki, w któ- waÅ»nÄ… rol´ w post´pie nauki i oĘwiaty, odkrycia naukowe, filozofia, krytyka
s. 78 82, Zeszyt rych dokona"y si´ najwi´ksze zmiany " wyszukuje informacje z róŻnych Ä™róde" KoĘcio"a
ucznia, s. 54 56, " wie, czym by"a Wielka encyklopedia francu- na temat wybranej postaci z epoki oĘwie-
atlas, s. 10 11) ska i podaje nazwisko jednego z jej cenia
redaktorów
4. " zna postacie: Jana Sebastiana Bacha, " charakteryzuje styl klasyczny " postacie: Jan Sebastian Bach, Antonio Vivaldi, CM, Z 1
Sztuka i Życie Antonia Vivaldiego, Wolfganga Amadeusza " opisuje Życie codzienne w XVIII w. oraz Wolfgang Amadeusz Mozart
codzienne w XVIII Mozarta porównuje je z czasami wspó"czesnymi " zagadnienia: klasycyzm, przyrost ludnoĘci,
wieku " zna poj´cia: klasycyzm, epidemia " omawia tematyk´ malarstwa klasycystycznego higiena, epidemia, upowszechnienie towa-
" wymienia wybitnych twórców XVIII w. " opisuje na podstawie ilustracji z Zeszytu rów kolonialnych
(podr´cznik, " zna przyczyny wzrostu liczby ludnoĘci ucznia ubiór z XVIII w.
s. 82 85, Zeszyt w XVIII-wiecznej Europie
ucznia, s. 57 59, " wymienia towary kolonialne
atlas, s. 19) " opisuje na podstawie ilustracji z podr´cznika
dom bogatego mieszczanina
5. " zna postacie: Jamesa Watta, Johna Kaya " wie, co spowodowa"o rozwój miast i jakie " postacie: James Watt, John Kay E 1
PoczÄ…tki przemys"u " zna poj´cia: rewolucja przemys"owa, zasz"y w nich zmiany " zagadnienia: rewolucja przemys"owa, wyna-
maszyna parowa " porównuje na podstawie ilustracji organiza- lazki, maszyna parowa, rozwój miast, surowce
(podr´cznik, " wymienia najwaÅ»niejsze wynalazki XVIII w. cj´ pracy w warsztacie rzemieĘlniczym, mineralne, nowe dziedziny przemys"u
s. 86 89, Zeszyt " zna skutki wzrostu liczby mieszkałców warsztacie nak"adczym, manufakturze
ucznia, s. 60 62) miast i fabryce
" wymienia najwi´ksze miasta XVIII-wiecznej " wyjaĘnia wp"yw rozwoju przemys"u na Å»ycie
Europy codzienne ludzi w XIX w.
" charakteryzuje wp"yw przemys"u na Ęrodowi-
sko naturalne, w przesz"oĘci i wspó"czeĘnie
Plan wynikowy
Temat lekcji ÂcieÅ»ki Liczba
Wymagania podstawowe Wymagania ponadpodstawowe
Zakres materia"u
(Ęrodki dydaktyczne) edukacyjne godzin
Uczeł: Uczeł:
6. " zaznacza na osi czasu dat´ 1776 r. i wie, " charakteryzuje g"ówne postanowienia Kon- " data: 1776 r. CM, PO 1
Jak powsta"y Stany z czym si´ ona wiÄ…Å»e stytucji Stanów Zjednoczonych " postacie: George Waszyngton, Kazimierz
Zjednoczone? " zna postacie: George a Waszyngtona, Kazi- " wyszukuje w róŻnych ęród"ach informacje Pu"aski, Tadeusz KoĘciuszko
mierza Pu"askiego, Tadeusza KoĘciuszki na temat udzia"u Polaków w wojnie o nie- " zagadnienia: Indianie, rezerwaty, kolonie
(podr´cznik, " wymienia kilka amerykaÅ‚skich stanów podleg"oĘç Stanów Zjednoczonych w Ameryce Pó"nocnej, powstanie Stanów
s. 90 93, Zeszyt " wie, dlaczego niektóre kolonie postanowi"y " wyciąga wnioski na podstawie analizy tekstu Zjednoczonych, konstytucja, udzia" Polaków
ucznia, s. 63 65) zaprotestowaç przeciw rzÄ…dom brytyjskim Ä™ród"owego w walce o niepodleg"oĘç
" wskazuje na mapie stany, które przyj´"y
Deklaracj´ Niepodleg"oĘci
" wymienia zas"ugi Benjamina Franklina " analizuje tekst Ä™ród"owy i na jego podstawie " postaç: Benjamin Franklin CM 1
Benjamin Franklin w dzia"alnoĘci politycznej wymienia prawa przys"ugujÄ…ce obywatelom " zagadnienia: dzia"alnoĘç polityczna i naukowa
" zna wynalazki skonstruowane przez Benja- wed"ug Deklaracji Niepodleg"oĘci Benjamina Franklina
(podr´cznik, mina Franklina " uzasadnia stwierdzenie, Å»e Benjamin Fran-
s. 94 96, Zeszyt klin zas"uguje na miano cz"owieka rene-
ucznia, s. 66 67) sansu
Rozdzia" IV: OSTATNIE LATA RZECZPOSPOLITEJ SZLACHECKIEJ
1. " zna daty: 1764 r. i 1772 r. oraz potrafi umie- " dzieli przyczyny upadku Rzeczpospolitej " daty: 1764 r., 1772 r. PO 1
Rzeczpospolita Ęciç je na osi czasu na wewn´trzne i zewn´trzne " postacie: August II, August III, Stanis"aw
w po"owie XVIII " zna postacie: Augusta II, Augusta III, Stani- " ocenia rol´ szlachty w procesie pierwszego August Poniatowski, Stanis"aw Konarski,
wieku s"awa Augusta Poniatowskiego, Stanis"awa rozbioru Rzeczpospolitej Tadeusz Rejtan
Konarskiego, Tadeusza Rejtana " przedstawia postaw´ Tadeusza Rejtana " zagadnienia: Polska za panowania Sasów,
(podr´cznik, " wymienia Żądania konfederacji barskiej oraz przyczyny upadku paÅ‚stwa, liberum veto,
s. 101 104, Zeszyt nazwisko jednego z jej przywódców próby reform, ostatnia wolna elekcja, konfe-
ucznia, s. 72 75, " wskazuje na mapie Polski ziemie utracone deracja barska, pierwszy rozbiór Rzeczpo-
atlas, s. 12 13) na rzecz poszczególnych zaborców spolitej, protest Rejtana
" wymienia przyczyny s"aboĘci Rzeczpospolitej
" opisuje obraz Jana Matejki Rejtan, czyli
upadek Polski
2. " zna dat´ 1773 r. i umieszcza jÄ… na osi czasu " dokonuje prostej analizy tekstu hymnu " data: 1773 r. CM, PO 1
Warszawa " zna postacie: Ignacego Krasickiego, Wojcie- Szko"y Rycerskiej " postacie: Ignacy Krasicki, Wojciech Bogu-
za czasów króla cha Bogus"awskiego, Canaletta " wyszukuje w róŻnych ęród"ach informacje s"awski, Canaletto
Stanis"awa Augusta " zna poj´cia: Szko"a Rycerska, Komisja na temat twórców epoki stanis"awowskiej " zagadnienia: reforma oĘwiaty, Szko"a Rycer-
Edukacji Narodowej, Teatr Narodowy " wyjaĘnia rol´, jakÄ… odegra"y obrazy Canaletta ska, Komisja Edukacji Narodowej, obiady
(podr´cznik, " wymienia zmiany, jakie w oĘwiacie wprowa- podczas odbudowy Warszawy czwartkowe, Teatr Narodowy, Zamek Królew-
s. 105 109, Zeszyt dzili Stanis"aw August Poniatowski i Komisja " dostrzega zwiÄ…zek pomi´dzy wykszta"ce- ski, rola malarstwa Canaletta przy odbudo-
ucznia, s. 76 77) Edukacji Narodowej niem obywateli a odpowiedzialnoĘcią wie Warszawy
" opowiada na podstawie ilustracji i tekstu za pałstwo
z podr´cznika o obiadach czwartkowych
Temat lekcji ÂcieÅ»ki Liczba
Wymagania podstawowe Wymagania ponadpodstawowe
Zakres materia"u
(Ęrodki dydaktyczne) edukacyjne godzin
Uczeł: Uczeł:
3. " zna daty: 1788 1792 r., 1791 r., 1793 r. " dokonuje porównania Konstytucji 3 maja " daty: 1788 1792 r., 1791 r., 1793 r. PO, CM 1
Sejm Wielki i zaznacza je na osi czasu i wspó"czesnej konstytucji z 1997 r. " postacie: Stanis"aw Ma"achowski, Hugo Ko"-
i Konstytucja 3 maja " zna postacie: Stanis"awa Ma"achowskiego, " wskazuje na mapie Rzeczpospolitej ziemie "Ä…taj
Hugona Ko""Ä…taja utracone podczas drugiego rozbioru " zagadnienia: Sejm Wielki i jego reformy,
(podr´cznik, " zna poj´cia: Sejm Wielki, kadencja, konsty- " ocenia rezultaty, jakie przynios"a reforma kadencja, konstytucja, Polska po pierwszym
s. 110 114, Zeszyt tucja oĘwiaty rozbiorze, Konstytucja 3 maja, drugi rozbiór
ucznia, s. 78 80) " podaje reformy Sejmu Wielkiego " wymienia s"ynnych Polaków, którzy dąŻyli Polski
" wymienia postanowienia Konstytucji 3 maja do przeprowadzenia reformy pałstwa
" wie, które pałstwa dokona"y drugiego roz- " wyjaĘnia, dlaczego rocznica uchwalenia
bioru Polski Konstytucji 3 maja jest obecnie Ęwi´tem
" opisuje obraz Jana Matejki Konstytucja narodowym
3 maja 1791 roku
4. " zna daty: 1794 r., 1795 r. i zaznacza je na osi " wyjaĘnia, dlaczego Tadeusz KoĘciuszko " daty: 1794 r., 1795 r. PO, CM 1
Upadek czasu wyda" Uniwersa" po"aniecki " postacie: Tadeusz KoĘciuszko, Bartosz G"o-
Rzeczpospolitej " zna postacie: Tadeusza KoĘciuszki, Bartosza " analizuje tekst przysi´gi Tadeusza KoĘciuszki wacki
G"owackiego " dokonuje oceny przyczyn upadku Polski " zagadnienia: powstanie koĘciuszkowskie,
(podr´cznik, " wymienia przyczyny wybuchu powstania bitwa pod Rac"awicami, kosynierzy, Uniwersa"
s. 115 117, Zeszyt koĘciuszkowskiego po"aniecki, trzeci rozbiór Polski
ucznia, s. 81 83, " wskazuje na mapie ziemie utracone
atlas, s. 12 13) po trzecim rozbiorze Rzeczpospolitej
" zna postacie: Józefa i Andrzeja Za"uskich " opisuje dzieje Biblioteki Za"uskich " postacie: Józef i Andrzej Za"uscy CM, PO 1
Pierwsza polska " zna poj´cie: biblioteka narodowa " analizuje tekst Ä™ród"owy " zagadnienia: ksi´gozbiory miejskie, magnac-
biblioteka narodowa " wie, dlaczego zak"adano ksi´gozbiory " porównuje zasady zachowania si´ w biblio- kie i królewskie, Biblioteka Narodowa
" opisuje na podstawie ilustracji XVIII-wieczną tece dawnej i wspó"czesnej
(podr´cznik, bibliotek´ " ocenia znaczenie Biblioteki Za"uskich dla
s. 118 120, Zeszyt kultury Polski
ucznia, s. 84 85)
Rozdzia" V: CZASY WIELKICH PRZEMIAN SPO¸ECZNYCH
1. " zna dat´ 1789 r. i zaznacza jÄ… na osi czasu " wyjaĘnia przyczyny rewolucji francuskiej " data: 1789 r. PO, CM 1
Wielka Rewolucja " zna postacie: Ludwika XVI, Maksymiliana " zna has"a rewolucji francuskiej " postacie: Ludwik XVI, Maksymilian Robes-
Francuska Robespierre a " analizuje tekst ęród"owy dotyczący Deklara- pierre
" wie, z jakich stanów sk"ada"o si´ spo"eczeÅ‚- cji Praw Cz"owieka i Obywatela " zagadnienia: spo"eczeÅ‚stwo francuskie
(podr´cznik, stwo francuskie " opisuje rzÄ…dy terroru wprowadzone we Fran- przed rewolucjÄ…, przyczyny rewolucji, Dekla-
s. 125 129, Zeszyt " wie, czym by"y i jakie zadania posiada"y cji podczas rewolucji racja Praw Cz"owieka i Obywatela, uchwale-
ucznia, s. 89 91) Stany Generalne " ocenia znaczenie rewolucji francuskiej dla nie konstytucji, Francja republikÄ…, znaczenie
" wymienia przyczyny rewolucji Europy rewolucji w Europie
" zna prawa, które nadawa"a Francuzom
Deklaracja Praw Cz"owieka i Obywatela
Plan wynikowy
Temat lekcji ÂcieÅ»ki Liczba
Wymagania podstawowe Wymagania ponadpodstawowe
Zakres materia"u
(Ęrodki dydaktyczne) edukacyjne godzin
Uczeł: Uczeł:
2. " zna daty: 1805 r. i 1815 r. i zaznacza je " opisuje obraz przedstawiajÄ…cy koronacj´ " daty: 1805 r., 1815 r. CM, PO 1
Epoka Napoleona na osi czasu Napoleona na cesarza " postaç: Napoleon Bonaparte
" zna postaç Napoleona Bonapartego " tworzy kalendarium epoki napoleoÅ‚skiej " zagadnienia: kariera Napoleona Bonapar-
(podr´cznik, " wskazuje na mapie Europy Francj´ i Ksi´- " ocenia znaczenie Napoleona i epoki napole- tego, kampanie napoleoÅ‚skie, kongres wie-
s. 130 133, Zeszyt stwo Warszawskie ołskiej dla Europy dełski, bitwa pod Waterloo
ucznia, s. 92 95, " wymienia dwa pałstwa wrogie wobec napo-
atlas, s. 14 15) leołskiej Francji
3. " zna postacie: Aleksandra Grahama Bella, " wyjaĘnia, jakie by"y skutki rozwoju badał " postacie: Aleksander Graham Bell, Thomas CM 1
Wiek odkryç Thomasa Edisona, Alfreda Nobla, Marii naukowych Edison, Alfred Nobel, Maria Sk"odowska-
i wynalazków Sk"odowskiej-Curie " wyjaĘnia, co to jest Nagroda Nobla i w jakich -Curie
" wymienia najwaŻniejsze wynalazki i ich twór- dziedzinach jest przyznawana " zagadnienia: rozwój nauki i techniki, odkry-
(podr´cznik, ców " wymienia kilku polskich noblistów cia i wynalazki, poczÄ…tki motoryzacji, Nagroda
s. 134 138, Zeszyt " wymienia g"ówne odkrycia naukowe XIX w. " opowiada o XIX-wiecznych wynalazkach, Nobla
ucznia, s. 96 98) " opisuje ilustracj´ z podr´cznika przedstawia- które sÄ… stosowane do dziĘ
jÄ…cÄ… prac´ w hucie Å»elaza " opisuje poczÄ…tki motoryzacji
" odróŻnia odkrycie od wynalazku
4. " zna postacie: Karola Marksa, Fryderyka " wyjaĘnia, o jakie prawa walczyli robotnicy " postacie: Karol Marks, Fryderyk Engels PO, Z 1
Walka o prawa Engelsa " wymienia kilka praw, które wspó"czeĘnie " zagadnienia: początki demokracji, prawo
obywatelskie " zna sytuacj´ robotników w XIX w. posiadajÄ… pracownicy wyborcze, równouprawnienie kobiet, rozwój
" wie, czym są związki zawodowe i partie poli- " wie, czym są socjalizm i komunizm przemys"u, sytuacja robotników, związki
(podr´cznik, tyczne zawodowe, partie polityczne
s. 139 141, Zeszyt " opowiada na podstawie tekstu ęród"owego
ucznia, s. 99 101) o pracy dzieci w fabryce
5. " zna daty: 1870 r., 1871 r. i zaznacza je na osi " wyjaĘnia poj´cie: naród " daty: 1870 r., 1871 r. PO 1
Zjednoczenie W"och czasu " opowiada, jakÄ… rol´ w zjednoczeniu swoich " postacie: Giuseppe Garibaldi, Otto von
i Niemiec " zna postacie: Giuseppe Garibaldiego, pałstw odegrali Garibaldi i von Bismarck Bismarck
Ottona von Bismarcka " zagadnienia: kszta"towanie si´ nowoczes-
(podr´cznik, " wskazuje na mapie W"ochy i Niemcy nego narodu, walki o niepodleg"oĘç w Euro-
s. 142 146, Zeszyt " wymienia narody, które w XIX w. walczy"y pie, zjednoczenie W"och i Niemiec
ucznia, s. 102 105) o niepodleg"oĘç
6. " zna przyczyny wzrostu liczby ludnoĘci Europy " porównuje Życie codzienne Europejczyków " zagadnienia: wzrost liczby ludnoĘci, bezro- Z, E 1
Spo"eczełstwo i Afryki z drugiej po"owy XIX w. i początków XXI w. bocie, emigracja, zmiany wyglądu miast,
w XIX wieku " opowiada o XIX-wiecznym mieĘcie na pod- " wyjaĘnia róŻnice mi´dzy strojami z XIX w. komunikacja, sposoby sp´dzania wolnego
stawie ilustracji w podr´czniku i wspó"czesnymi czasu, moda
(podr´cznik, " podaje sposoby sp´dzania wolnego czasu " wie, czym charakteryzuje si´ grupa spo"eczna
s. 147 151, Zeszyt pod koniec XIX w. zwana inteligencjÄ…
ucznia, s. 106 109, " wymienia korzyĘci związane z uprawianiem
atlas, s. 16 17) sportu
Temat lekcji ÂcieÅ»ki Liczba
Wymagania podstawowe Wymagania ponadpodstawowe
Zakres materia"u
(Ęrodki dydaktyczne) edukacyjne godzin
Uczeł: Uczeł:
7. " wie, czym są kolonie " analizuje tekst ęród"owy i fotografie z pod- " zagadnienia: podboje kolonialne, niewolnic- CM 1
Kolonializm " wskazuje na mapie posiad"oĘci dwóch naj- r´cznika two, kraje Trzeciego Âwiata
wi´kszych mocarstw kolonialnych " wyjaĘnia, czym na terenach podbitych róŻ-
(podr´cznik, " wymienia najbardziej skolonizowane konty- ni"o si´ Å»ycie ludnoĘci miejscowej od Å»ycia
s. 152 156, Zeszyt nenty kolonistów
ucznia, s. 110 112) " podaje korzyĘci, które paÅ‚stwa europejskie " wyjaĘnia, jakÄ… rol´ w powstaniu paÅ‚stw Trze-
czerpa"y z posiadania kolonii ciego Âwiata odegra" kolonializm
" zna daty: 1948 r., 1959 r. i zaznacza je na osi " odszukuje informacje na temat pałstw, " daty: 1948 r., 1959 r. CM 1
Prawa cz"owieka czasu w których wspó"czeĘnie "amane sÄ… prawa " postaç: Janusz Korczak
i prawa dziecka " zna postaç Janusza Korczaka cz"owieka " zagadnienia: nierównoĘç spo"eczna,
" wie, dlaczego uchwalono PowszechnÄ… " sporzÄ…dza notk´ biograficznÄ… Janusza Kor- Powszechna Deklaracja Praw Cz"owieka,
(podr´cznik, Deklaracj´ Praw Cz"owieka i Deklaracj´ czaka, korzystajÄ…c z róŻnych Ä™róde" Deklaracja Praw Dziecka
s. 157 158, Zeszyt Praw Dziecka
ucznia, s. 113 115)
Plan wynikowy opracowa"a mgr Teresa Kowalewska doradca metodyczny historii i wiedzy o spo"eczełstwie.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
PlanWykl Oce1 1112więcej podobnych podstron