Fotografia od A do Z: Obiektyw szerokokątny

4 marca 2011, 09:30

Autor: Tomasz Waryszak
czytano: 19544 razy

Przedstawiamy słownik terminów fotograficznych:
Fotografia od A do Z. Słownik przeprowadzi
Czytelników przez najważniejsze pojęcia, pozwoli
poznać i uzupełnić wiedzę z zakresu fotografii
oraz jej praktyczne wykorzystania.

Dziś hasło: Obiektyw szerokokątny. Zapraszamy
do lektury.

Obiektyw szerokokątny – rodzaj

obiektywu

, którego konstrukcja pozwala na uzyskanie kąta widzenia

wynoszącego powyżej 60 stopni.

Sigma 12-24 mm f/4.5-5.6 II DG HSM

- przykład zmiennoogniskowego

obiektywu szerokokątnego.

Za obiektywy szerokokątne, zwane czasem również krótkoogniskowymi, tradycyjnie przyjęło się uważać
konstrukcje, których

ogniskowa

w przypadku formatu małoobrazkowego (36 x 24 mm) wynosi 35 lub

mniej milimetrów. Odpowiada to uzyskiwanemu kątowi widzenia od około 60 do nawet 180 stopni.
Obraz uzyskiwany za pomocą tego typu optyki jest zdecydowanie szerszy od tego, który możemy
postrzegać za pomocą wzroku.

[kn_advert]

Obiektywy szerokokątne można podzielić na:

obiektywy   rektilinearne   –   takie,   w   których   w   mniejszym   lub   większym   stopniu   została
skorygowana   dystorsja  beczkowata,  przez   co   linie   proste   odwzorowywane   są  na  zdjęciu   jako
proste   lub   przynajmniej   do   takich   zbliżone.   To   najbardziej   uniwersalny   i   najpowszechniej
stosowany typ obiektywu szerokokątnego.

Fotografia od A do Z: Obiektyw szerokokątny

http://www.swiatobrazu.pl/fotografia-od-a-do-z-obiektyw-szerokokatn...

1 z 6

2015-08-15 16:10

obiektywy typu rybie oko – o bardzo szerokim kącie widzenia (najczęściej wynoszącym 180
stopni) i jednocześnie nieskorygowanej dystorsji beczkowatej.

Obiektywy

tego typu oddają obraz

w sposób silnie zniekształcony, przez co znajdują zastosowanie głównie w fotografii artystycznej.

Canon EF 8-15 mm f/4L Fisheye USM

- najnowszy obiektyw typu rybie oko

firmy Canon.

Oprócz sporego pola widzenia, charakterystyczną cechą obiektywów krótkoogniskowych jest stosunkowo
duża głębia ostrości możliwa do uzyskania podczas fotografowania za ich pomocą. Możliwe zatem jest
nie tylko zmieszczenie w kadrze znacznego wycinka przestrzeni, ale również ostre odwzorowanie wielu
obiektów znajdujących się w różnej odległości od

obiektywu

Fotografia od A do Z: Obiektyw szerokokątny

http://www.swiatobrazu.pl/fotografia-od-a-do-z-obiektyw-szerokokatn...

2 z 6

2015-08-15 16:10

Schemat budowy obiektywu szerokokątnego na przykładzie

Samyanga

14mm f.2.8 IF ED MC Aspherical

. Przednie soczewki w konstrukcjach tego

typu muszą być relatywnie duże w stosunku do reszty układu optycznego,
co skutkuje zwiększonymi wymiarami i masą.

Strona 1

Strona 2
Konstrukcja optyki krótkoogniskowej obarczona jest jednak pewnymi ograniczeniami. Przede wszystkim
zmorą producentów i użytkowników tego sprzętu jest dystorsja beczkowata, którą można zauważyć w
większości

obiektywów

tego typu (szczególnym przypadkiem jest rybie oko, wykorzystujące silną

dystorsję dla osiągnięcia szczególnego efektu na fotografii). Kolejną negatywną właściwością jest
trudność w produkcji obiektywów szerokokątnych o dużym

otworze względnym

Fotografia od A do Z: Obiektyw szerokokątny

http://www.swiatobrazu.pl/fotografia-od-a-do-z-obiektyw-szerokokatn...

3 z 6

2015-08-15 16:10

Nikkor AF-S 24 mm 1:1.4 G ED

o polu widzenia 84 stopni - jeden z najjaśniejszych

dostępnych na rynku obiektywów szerokokątnych. Przy konstrukcjach o jeszcze
krótszej ogniskowej i kącie widzenia powyżej 100 stopni, dostępny otwór względny
wynosi jednak praktycznie zawsze powyżej f/2.

Ponadto obiektywy szerokokątne są bardzo podatne na powstawanie refleksów świetlnych i flar podczas
fotografowania w obecności jasnych, punktowych źródeł światła (np. na dworze w bezchmurny dzień).
Dzieje się tak, ponieważ rozległe pole widzenia bardzo często uniemożliwia uniknięcie bezpośredniego
padania światła na przednią soczewkę, a dodatkowo niemożliwe jest stosowanie głębokich osłon
przeciwsłonecznych, takich, jak w

obiektywach

standardowych i długoogniskowych.

Przykład zdjęcia wykonanego obiektywem typu rybie oko.

Fot. Marcin Woźniak.

W praktycznym używaniu obiektywu szerokokątnego uwidocznić się mogą znaczne przerysowania
perspektywy. Nie wynikają one z konstrukcji obiektywu, lecz z krótkiego dystansu fotografowania, do
stosowania którego bardzo często zmuszać może szerokie pole widzenia tej optyki. Z tego powodu nie
zaleca się na ogół stosowania tego typu

obiektywów

w fotografii portretowej, z wyjątkiem pewnych

przypadków szczególnych, np. świadomego przerysowania twarzy modela lub zdjęć obrazujących oprócz
osoby również jej otoczenie.

Fotografia od A do Z: Obiektyw szerokokątny

http://www.swiatobrazu.pl/fotografia-od-a-do-z-obiektyw-szerokokatn...

4 z 6

2015-08-15 16:10

Fotografia krajobrazowa to jedno z najczęściej spotykanych zastosowań obiektywów szerokokątnych.

W   fotografii   architektury,   w   której   ciężko   byłoby   obyć   się   bez   obiektywów   szerokokątnych,   kwestia
zniekształceń   perspektywicznych   jest   istotnym   problemem.   Aby   uniknąć   lub   zminimalizować
niekorzystny   efekt   zbieżności   linii   prostych   wyznaczanych   przez   fotografowane   obiekty,   często
konieczne jest zajęcie odpowiedniego, możliwie centralnego miejsca lub wspomaganie się maskującym
ten efekt kadrem.

Zmagania z perspektywą w optyce krótkoogniskowej doprowadziły do powstania specjalnych
konstrukcji typu "shift". W tego typu obiektywach istnieje możliwość przesunięcia osi optycznej, dzięki
czemu można mieć znaczny wpływ na sposób odwzorowania perspektywy na zdjęciu.

Canon TS-E 24 mm f/3.5L II

- obiektyw typu "shift&tilt", który pozwala na

skorygowanie perspektywy.

Fotografia od A do Z: Obiektyw szerokokątny

http://www.swiatobrazu.pl/fotografia-od-a-do-z-obiektyw-szerokokatn...

5 z 6

2015-08-15 16:10