Tech_ochr_fiz_osób_515[01].Z1.04

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Ewa Słowikowska

Ochrona Ŝycia, zdrowia i nietykalności osób
515[01].Z1.04

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie

Wymagania wstępne

Cele kształcenia

Materiał nauczania

4.1. Ochrona osób w świetle ochrony praw i wolności osobistej

4.1.1. Materiał nauczania

4.1.2. Pytania sprawdzające

4.1.3. Ćwiczenia

4.1.4. Sprawdzian postępów

4.2.Instytucje powołane do ochrony osób

4.2.1. Materiał nauczania

4.2.2. Pytania sprawdzające

4.2.3. Ćwiczenia

4.2.4. Sprawdzian postępów

4.3.Ochrona osób jako działalność gospodarcza

4.3.1. Materiał nauczania

4.3.2. Pytania sprawdzające

4.3.3. Ćwiczenia

4.3.4. Sprawdzian postępów

4.4.Podstawowe zasady działań ochronnych

4.4.1. Materiał nauczania

4.4.2. Pytania sprawdzające

4.4.3. Ćwiczenia

4.4.4. Sprawdzian postępów

4.5.Rodzaje zagroŜeń

4.5.1. Materiał nauczania

4.5.2. Pytania sprawdzające

4.5.3. Ćwiczenia

4.5.4. Sprawdzian postępów

4.6.ZałoŜenia taktyczne przeciwdziałania atakom na osoby

4.6.1. Materiał nauczania

4.6.2. Pytania sprawdzające

4.6.3. Ćwiczenia

4.6.4. Sprawdzian postępów

4.7.Metody i środki ochrony osób

4.7.1. Materiał nauczania

4.7.2. Pytania sprawdzające

4.7.3. Ćwiczenia

4.7.4. Sprawdzian postępów

5. Sprawdzian osiągnięć

6. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy i umiejętności o ochronie Ŝycia,

zdrowia i nietykalności osób. W poradniku znajdziesz:
–

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie powinieneś mieć juŜ ukształtowane, abyś
bez problemów mógł korzystać z poradnika,

–

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie ukształtujesz podczas pracy z poradnikiem,

–

materiał nauczania – wiadomości teoretyczne niezbędne do opanowania treści jednostki
modułowej,

–

zestaw pytań, abyś mógł sprawdzić, czy juŜ opanowałeś określone treści,

–

wiczenia, które pomogą Ci zweryfikować wiadomości teoretyczne oraz ukształtować

umiejętności praktyczne,

–

sprawdzian postępów,

–

sprawdzian osiągnięć, przykładowy zestaw zadań. Zaliczenie testu potwierdzi opanowanie
materiału całej jednostki modułowej,

–

literaturę uzupełniającą.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych w module

515[01].Z1.04

Ochrona

Ŝycia, zdrowia

i nietykalności osób

515[01].Z1.02

Posługiwanie się bronią

palną

515[01].Z1.03

Stosowanie technik

interwencyjnych

515[01].Z1.01

Planowanie ochrony

obszarów, obiektów

urządzeń

515[01].Z1.07

Zapewnianie

ochrony róŜnych

obiektów i dóbr

515[01].Z1

Taktyka i techniki

postępowania w ochronie osób

i mienia

515[01].Z1.05

Stosowanie środków

ochrony fizycznej

obiektów oraz

zabezpieczenie

techniczne mienia

515[01].Z1.06

Konwojowanie

wartości pienięŜnych

oraz innych

przedmiotów

wartościowych lub

niebezpiecznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

korzystać z róŜnych źródeł informacji,

−

analizować fakty,

−

znać swoje predyspozycje zawodowe,

−

formułować wnioski,

−

uŜytkować komputer,

−

współpracować w grupie,

−

korzystać z podstaw funkcjonowania i rozwoju pracownika ochrony,

−

interpretować regulacje prawne oraz wyjaśnić uwarunkowania ochrony osób i mienia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

przeanalizować zagroŜenia w ochronie osób,

−

określić strukturę organizacyjną ochrony,

−

skalkulować i dyslokować siły i środki,

−

rozróŜnić i scharakteryzować poszczególne formy ochrony,

−

dobrać ludzi do poszczególnych stanowisk pracy w ochronie, zgodnie z ich postawami

−

etycznymi, cechami psychofizycznymi i wymogami prawnymi,

−

określić istotę i rodzaj zagroŜenia w ochronie osób i mienia oraz tendencje ich rozwoju,

−

rozpoznać symptomy zagroŜeń w stosunku do chronionych osób,

−

ocenić stan bezpieczeństwa chronionych osób,

−

zareagować na sygnały poszczególnych zagroŜeń,

−

zapobiec zagroŜeniom,

−

posłuŜyć się bronią, bezpiecznie i zgodnie z przepisami oraz środkami przymusu

−

bezpośredniego,

−

dobrać właściwe wyposaŜenie pracownika ochrony, środki łączności, środki transportu
oraz środki przymusu bezpośredniego i uzbrojenia,

−

zabezpieczyć środki łączności dla poszczególnych pracowników,

−

posłuŜyć się środkami łączności,

−

opracować model współpracy pracowników ochrony z Policją i innymi słuŜbami,

−

współdziałać z innymi podmiotami i słuŜbami ochrony.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Ochrona osób w świetle ochrony praw i wolności osobistej

4.1.1. Materiał nauczania

Wprowadzenie

Ochrona osób w Polsce ma pewne tradycje, sięgające okresu międzywojennego. Na

przełomie 1923 i 1924 roku W Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i w Komendzie Głównej
Policji Państwowej została opracowana instrukcja o prowadzeniu słuŜby ochronnej.
Dokument  ten  przewidywał  cztery  stopnie  zabezpieczenia,  które  jednak  stosowano  tylko
wobec  głowy  państwa,  prezydentów  obcych  mocarstw  i  wybitnych  dygnitarzy  polskich.
Instrukcje  tę  znowelizowano  w  1934  roku.  Określono  w  niej  pojęcie  ochrony  jako  „stałe
czuwanie  nad  osobą    i  jej  najbliŜszym  otoczeniem,  kontrolę  doboru  otoczenia,  słuŜby
i pracowników,  dostępu  osób  postronnych,  rzeczy,  przesyłek  i  potraw  przeznaczonych  dla
osoby  ochranianej,  zabezpieczenie  miejsc  zamieszkania,  pobytu,  trasy,  przejść  i  przejazdów,
ś

rodków lokomocji i urządzeń technicznych”.

Jeszcze do niedawna, w polskiej rzeczywistości ochronę osób łączono jedynie z dostojnikami
państwowymi, rządowymi, liderami partii politycznych i oficerami Biura Ochrony Rządu
zajmującymi się zawodowo tą działalnością.

Usługi w zakresie ochrony osób i mienia w Polsce, faktycznie rozwijają się dopiero od około
10 lat. Dokonane przemiany społeczno-polityczne, poskutkowały m. in. równieŜ, powstaniem
grupy osób relatywnie zamoŜnych, zainteresowanych zapewnieniem sobie ochrony  osobistej
z  róŜnych  względów.  Ponadto  symptomem  tej  przemiany  stało  się  nasilenie  przestępczości,
wywołujące wzrost poczucia zagroŜenia wśród obywateli.
Ustawodawstwo polskie, odnoszące się do tej sfery działalności, to przede wszystkim wydana
22 sierpnia 1997 r. Ustawa o ochronie osób i mienia (Dz. U. Nr 114, poz. 740 z późn. zm.).
Określa  ona  w  art.  2  ust.  4,  ochronę  osób  jako  działanie  mające  na  celu  zapewnienie
bezpieczeństwa Ŝycia, zdrowia i nietykalności osobistej.
Ochrona  Ŝycia,  zdrowia  i  nietykalności  osób  to  jedno  z  najwaŜniejszych  zadań
w funkcjonowaniu kaŜdego społeczeństwa.

Konstytucyjne gwarancje ochrony praw i wolności osobistej

O randze zagadnienia stanowi fakt umieszczenia tej kwestii w zapisach najwaŜniejszego
aktu prawnego, jakim jest konstytucja państwa.

W najwaŜniejszej ustawie krajowego porządku prawnego – Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. jest zawarta w Rozdziale II art. 30 deklaracja, Ŝe:

„Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka, stanowi źródło wolności i praw człowieka
i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz
publicznych”.

Ponadto w art. 38 Konstytucji RP jest wyraźnie powiedziane, Ŝe Rzeczypospolita Polska
zapewnia kaŜdemu człowiekowi prawną ochronę Ŝycia, zaś w art. 41, Ŝe kaŜdemu zapewnia
się nietykalność osobistą i wolność osobistą.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

     Art.  68  Konstytucji  RP  w  pkt.1  stwierdza,  Ŝe  kaŜdy  ma  prawo  do  ochrony  zdrowia
(chodzi o opiekę lekarską), ponadto liczne artykuły  zawarte w  Rozdziale II Konstytucji RP
zawierają gwarancje ustawowe i środki ochrony wolności i praw człowieka i obywatela.
Dotyczą  one  wolności  i  praw  osobistych,  politycznych,  ekonomicznych,  socjalnych
i kulturalnych. Na straŜy przestrzegania tych praw stoi m.in. Rzecznik  Praw Obywatelskich,
niezawisły organ,  powoływany przez Sejm za zgodą Senatu, na okres 5 lat.
Konstytucja  RP  w  art.208  stwierdza,  Ŝe  „Rzecznik  Praw  Obywatelskich  stoi  na  straŜy
wolności  i  praw  człowieka  i  obywatela,  określonych  Konstytucji  i  innych  aktach
normatywnych”.

Ochrona praw i wolności osobistej w Kodeksie karnym

Te inne akty normatywne to np. ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny.

W  szeroko  pojętym  sensie,  chroni  prawa  i  wolność  osobistą  człowieka  poprzez
wyartykułowanie  zasad  obowiązujących  w  prawie  karnym  jak  równieŜ    zdefiniowanie
rodzajów  przestępstw,  godzących  w  dobra  najwyŜsze,  jakimi  są:  Ŝycie,  zdrowie  i  wolność
osobista  oraz  wyznaczając  system    sankcji:  kar  i  środków  karnych,  groŜących  za  ich
popełnienie.
     Kodeks karny zawiera w Rozdziale XIX zatytułowanym: „Przestępstwa przeciwko Ŝyciu
i zdrowiu”,  cały  katalog  czynów,  które  w  sposób  bezpośredni  zagraŜają  Ŝyciu  lub  zdrowiu
człowieka:  zabójstwo,  we  wszystkich  jego  formach  ,od  zabójstwa  zwykłego  poprzez  jego
formę  kwalifikowaną,  morderstwo  oraz  postaci  uprzywilejowane,  jak  zabójstwo  w  afekcie,
zabójstwo  eutanatyczne,  dzieciobójstwo,  jak  równieŜ  nieumyślne  spowodowanie  śmierci.
Rozdział ten zajmuje się takŜe  wszelkimi formami uszczerbku na zdrowiu i rozstroju zdrowia
(cięŜki, średni i lekki) ,udziałem w bójce lub pobiciu, naraŜeniem na niebezpieczeństwo utraty
Ŝ

ycia lub zdrowia człowieka i nieudzielaniem pomocy. Popełnienie wymienionych

przestępstw,  będących  zbrodniami  lub  występkami  jest  odpowiednio  zagroŜone  karami,
przewidzianymi przez Kodeks karny.
     Kodeks  karny  w  całej  swojej  strukturze  zawiera  opisy  czynów  przestępczych,
stanowiących  bezpośrednie  lub  pośrednie naraŜenie  Ŝycia, zdrowia, nietykalności człowieka
na  jakieś    niebezpieczeństwo,  zatem  wymagających  ochrony  prawnej,  co  w  znacznej  mierze
gwarantuje poprzez system kar i środków karnych.
     W  Rozdziale  XXVII,  zatytułowanym  „Przestępstwa  przeciwko  czci  i  nietykalności
cielesnej”  wyszczególnione  są  czyny  stanowiące  przestępstwa  naruszenia  czci  człowieka,
a więc  jakoby  „nietykalność  duchową  człowieka”  takie  jak:  pomówienie,  zniesławienie,
zniewaga, ale takŜe czyny naruszające nietykalność cielesną ,jak uderzenie człowieka.
Czyny  te  stanowią  przestępstwa  i  są  zagroŜone  karami przewidzianymi przez Kodeks karny,
który mówi: „n kto uderza człowieka lub w inny sposób narusza nietykalność cielesną podlega
karze grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku”.

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

W jakim akcie prawnym zawarte są fundamentalne gwarancje praw i wolności osobistej?

Jakie prawa gwarantuje Konstytucja RP w zakresie ochrony praw i wolności osobistej?

Jaki niezawisły organ stoi na straŜy wolności i praw człowieka i obywatela?

W jaki sposób Kodeks karny realizuje ochronę praw i wolności osobistej?

Jaki akt prawny został wydany, w celu zapewnienia ochrony Ŝycia, zdrowia
i nietykalności osób?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

WskaŜ akty prawne, w których są zawarte gwarancje praw i wolności osobistej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

dokładnie zapoznać się z materiałem nauczania,

wstawić do ćwiczenia brakujące fragmenty zdań,

zaprezentować ćwiczenie na forum grupy.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

Konstytucja RP,

−

kodeks karny,

−

komputer z dostępem do Internetu.

Ćwiczenie 2

WskaŜ organ stojący na straŜy wolności i praw człowieka i obywatela i omów jego

kompetencje.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

zapoznać się z materiałem nauczania,

uzupełnić zdania,

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

Konstytucja RP,

−

kodeks karny,

–

komputer z dostępem do Internetu.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

wskazać źródła ochrony praw i wolności osobistej?

wskazać ochronę praw i wolności osobistej w Konstytucji RP?

wskazać najwyŜsze prawa (dobra) człowieka,

wskazać organ powołany do ochrony przestrzegania praw i wolności
człowieka i obywatela?

wyjaśnić rolę Kodeksu karnego w ochronie Ŝycia, zdrowia
i nietykalności osobistej?

określić cel ustawy o ochronie osób i mienia?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2. Instytucje powołane do ochrony osób

4.2.1. Materiał nauczania

Pojęcie i cele ochrony

Wszelkie zagroŜenia dla Ŝycia, zdrowia i nietykalności osób wymagają przeciwdziałania

im. Zapewnienie bezpieczeństwa w tym obszarze, to stworzenie systemu ochrony prawnej,
instytucjonalnej oraz bezpośredniej: fizycznej i technicznej.

Ochrona to działania mające na celu:

−

zapewnienie bezpieczeństwa Ŝycia, zdrowia i nietykalności osobistej,

−

zapobieganie przestępstwom i wykroczeniom przeciwko mieniu,

−

przeciwdziałanie powstawaniu szkód wynikających z tych zdarzeń

−

niedopuszczanie do wstępu osób nieuprawnionych na teren chroniony.

Cele te realizują instytucje państwowe oraz przedsiębiorstwa prywatne.

Ochrona instytucjonalna

Ochronę instytucjonalną sprawuje Policja. Zagadnienie to jest uregulowane przez

ustawę z dnia  6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. Nr 30, poz. 179, z późn. zm.).  Policja jest
instytucją  państwową  powołaną  m.in.  do  ochrony  Ŝycia  zdrowia  i  nietykalności  osobistej.
W instytucjonalnym  systemie ochrony osób i mienia zajmuje pozycję centralną.
Jej działalność ma charakter powszechny tzn. jest realizowana na całym terytorium państwa,
odnosi się , poza nielicznymi wyjątkami, do wszystkich obywateli oraz obejmuje pełny zakres
zadań w zakresie ochrony osób i mienia.
W  realizacji  swoich  zadań  jest  wyposaŜona  w  moŜliwość  uŜycia  środków  przymusu  i  broni
palnej, w określonych prawem sytuacjach.

Do podstawowych zadań Policji naleŜą m.in.:

−

ochrona Ŝycia i zdrowia ludzi oraz mienia przed bezprawnymi zamachami naruszającymi
te dobra,

−

ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym zapewnienie spokoju w miejscach
publicznych oraz w środkach publicznego transportu i komunikacji publicznej, w ruchu
drogowym i na wodach przeznaczonych do powszechnego korzystania,

−

inicjowanie i organizowanie działań mających na celu zapobieganie popełnianiu
przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym i współdziałanie, w tym
zakresie z organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami społecznymi,

−

wykrywanie przestępstw i wykroczeń i ściganie ich sprawców, itd.

Cele działań Policji to:

−

rozpoznawanie,

−

zapobieganie

−

wykrywanie.

Realizacja tych celów następuje w drodze czynności:

−

operacyjno-rozpoznawczych,

−

dochodzeniowo-śledczych,

−

administracyjno-porządkowych.

W celu ochrony najwyŜszych dóbr człowieka ustawodawca upowaŜnił funkcjonariuszy do
uŜycie w określonych przepisami przypadkach broni palnej, jako ostatecznego środka
ochrony.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Gdy przewidziane przez ustawę o Policji środki przymusu bezpośredniego okaŜą się
niewystarczające lub ich uŜycie, ze względu na okoliczności danego zdarzenia, nie jest
moŜliwe, policjant ma prawo uŜycia broni palnej, ale jak zastrzega ustawa, tylko i wyłącznie.
Między innymi:

−

w celu odparcia bezpośredniego i bezprawnego zamachu na Ŝycie, zdrowie lub wolność
policjanta lub innej osoby oraz w celu przeciwdziałania czynnościom zmierzającym
bezpośrednio do takiego zamachu.

−

przeciwko osobie nie podporządkowującej się wezwaniu do natychmiastowego porzucenia
broni lub innego niebezpiecznego narzędzia, którego uŜycie zagrozić moŜe Ŝyciu lub
zdrowiu lub wolności policjanta albo innej osoby.

Inne formacje ochronne

Kolejną instytucją państwową, która ma istotny wkład w ochronę Ŝycia, zdrowia

człowieka ma

niewątpliwie Państwowa StraŜ PoŜarna.

Podobnie  jak  Policji,  jej  działalność  ma  charakter  powszechny.  Jest  to  formacja
specjalistyczna  przeznaczona  do  walki  z  poŜarami,  klęskami  Ŝywiołowymi  i  innymi
miejscowymi  zagroŜeniami.  Działa  w  warunkach  bezpośredniego  zagroŜenia  dla  Ŝycia
i zdrowia  ludzkiego.  W  zakresie  niezbędnym  do  prowadzenia  akcji  ratowniczej,  jednostki
ratowniczo-  gaśnicze  mają  prawo  do  zarządzenia  ewakuacji  ludzi  i  mienia  z  zagroŜonego
terenu  lub  objętego  akcja  ratowniczą,  koniecznych  prac  wyburzeniowych  i  rozbiórkowych,
wstrzymania  komunikacji  w  ruchu  lądowym.  Dzieje  się  tak  szczególnie,  w  sytuacjach
ratowania  Ŝycia  lub  zdrowia  człowieka,  w  sytuacjach  uzasadnionych  stanem  wyŜszej
konieczności.
Ponadto  istnieją  inne  formacje  ochronne,  których  działalność  ma  charakter  ograniczony
z punktu  widzenia  miejsca  wykonywania  i  zakresu  działań  oraz  kompetencji  ich
pracowników.  Do nich zaliczyć moŜna m.in. straŜe gminne i miejskie, StraŜ Ochrony Kolei,
StraŜ Leśną itp.

Ochrona komercyjna

Ochronę komercyjną reguluje ustawa z 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz.

U. Nr 114, poz. 740 z późn. zm.) oraz ustawa  z 22 sierpnia 1997 r. bezpieczeństwie imprez
masowych (Dz. U. Nr 106, poz. 680 z późn. zm.) wraz z licznymi aktami wykonawczymi do
tych ustaw.
NajwaŜniejszym aktem prawnym w tej materii jest ustawa o ochronie osób i mienia. Przepisy
w niej zawarte moŜna nazwać „konstytucją” ochrony komercyjnej w Polsce.
Ochrona  komercyjna  stanowi  dopełnienie  ochrony  instytucjonalnej  zapewnianej  przez
państwo.  śadna  z  tych  form  ochrony  nie  mogłaby  spełniać  swojej  roli  bez  wzajemnego
uzupełniania się.

Aby zająć się zagadnieniem ochrony muszą być spełnione określone w ustawie warunki.

Warunkiem wykonywania zawodu ochroniarza jest wymóg posiadania licencji pracownika
ochrony fizycznej I lub II stopnia. Podobnie, podjęcie się działalności gospodarczej w zakresie
ochrony osób i mienia wymaga uzyskania koncesji.

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

Na czym polega ochrona?

Czym charakteryzuje się ochrona instytucjonalna?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Kto jest głównie powołany do sprawowania ochrony instytucjonalnej?

Jakie są inne instytucjonalne formacje ochronne?

Jaki charakter ma działalność ochronna Policji i Państwowej StraŜy PoŜarnej?

Jakie są cele działań ochronnych Policji?

Jakie czynności stanowią realizację celów ochronnych Policji?

UŜycie jakich środków, przez funkcjonariuszy Policji, dopuszcza ustawa, w celu ochrony
najwyŜszych dóbr człowieka(Ŝycia, zdrowia i wolności)?

9. Jaki akt prawny stanowi podstawę prawna wykonywania ochrony komercyjnej?

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie poznanego materiału nauczania odpowiedz w formie pisemnej na poniŜszy

zestaw pytań:

−

Jaki zakres przedmiotowy obejmuje pojęcie ochrony?

−

W jaki sposób moŜna podzielić ochronę?

−

Jakie formacje ochronne sprawują ochronę instytucjonalną?

−

Jakie podstawowe akty prawne regulują wykonywanie ochrony osób i mienia?

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać uwaŜnie materiał nauczania,

prawidłowo wykonać ćwiczenie,

zaprezentować ćwiczenie na forum grupy.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

papier formatu A4, przybory do pisania,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

Ćwiczenie 2

Wymień podstawowe sytuacje zagroŜenia dla Ŝycia, zdrowia lub wolności, w których

ustawa o Policji dopuszcza moŜliwość uŜycia broni palnej przez funkcjonariusza.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

zapoznać się z materiałem nauczania,

przeczytać dokładnie z poradnika, jakie sytuacje mogą stanowić podstawę do uŜycia broni
palnej przez funkcjonariusza Policji,

opisać wybrane sytuacje,

przedstawić rozwiązanie ćwiczenia na forum grupy.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

papier formatu A4, przybory do pisania,

−

ustawa o Policji,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

podać definicję ochrony?

określić zakres przedmiotowy ochrony?

wymienić instytucjonalne formacje ochronne?

określić, jaki charakter ochronny ma działalność Policji
i Państwowej StraŜy PoŜarnej?

określić cele działań ochronnych Policji?

określić czynności słuŜące do realizacji celów Policji?

określić dozwolone środki stosowane przez Policję?

określić, jaki akt prawny stanowi podstawę prawna ochrony osób
i mienia?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3. Ochrona osób jako działalność gospodarcza

4.3.1. Materiał nauczania

Warunki uzyskania koncesji

Podjęcie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia wymaga

uzyskania koncesji określającej zakres i formy prowadzenia tych usług.
Organem właściwym do:

−

udzielenie,

−

odmowy udzielenia,

−

ograniczenia zakresu działalności gospodarczej i formy usług,

−

cofnięcia.

Koncesję na działalność gospodarczą w zakresie usług ochrony osób i mienia wydaje Minister
Spraw Wewnętrznych i Administracji po zasięgnięciu opinii właściwego Komendanta
Wojewódzkiego Policji.
Koncesję wydaje się na wniosek:

−

przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, jeŜeli osoba ta posiada licencję drugiego stopnia
pracownika ochrony fizycznej,

−

przedsiębiorcy  innego  niŜ  osoba  fizyczna,  jeŜeli  licencję    drugiego  stopnia  pracownika
ochrony  fizycznej  posiada  co  najmniej  jedna  osoba  będąca  wspólnikiem  spółki  cywilnej,
jawnej  lub  komandytowej,  członkiem  zarządu,  prokurentem  lub  pełnomocnikiem
ustanowionym przez przedsiębiorcę do kierowania działalnością określoną w koncesji.

Do wniosku o wydanie koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług
ochrony osób i mienia( zgodnie z rozporządzeniem MSWiA z dn. 27 maja 1998 r. w sprawie
dokumentów wymaganych przy składaniu wniosku o udzielenie koncesji….. (Dz. U. Nr 69,
poz. 457) naleŜy dołączyć:

−

dokument określający status przedsiębiorcy, adres jego siedziby lub miejsca zamieszkania
wraz  ze  wskazaniem  obszaru  i  miejsca  wykonywania  działalności  gospodarczej,  zakresu
oraz  formy  usług  ochrony  osób  i  mienia,  terminu  waŜności  koncesji  i  daty  rozpoczęcia
działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia,

−

urzędowo  poświadczona  kopię  dokumentu  stwierdzającego  posiadanie  licencji  drugiego
stopnia  przez  przedsiębiorcę  będącego  osobą  fizyczną,  zaś  w  przypadku  przedsiębiorcy
innego  niŜ  osoba  fizyczna,  przez  co  najmniej  jedną  osobę  będącą  wspólnikiem  spółki
cywilnej,

jawnej

lub

komandytowej,

członkiem

zarządu,

prokurentem

lub

pełnomocnikiem ustanowionym przez przedsiębiorcę do kierowania działalnością
określoną w koncesji,

−

zaświadczenie o niekaralności przedsiębiorcy oraz osób, które go reprezentują jw.,

−

dokument stwierdzający tytuł prawny do lokalu będącego siedzibą przedsiębiorcy
i miejscem wykonywania działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób
i mienia,

−

zaświadczenie o numerze identyfikacyjnym „Regon”, wydane przez właściwy urząd
statystyczny, albo urzędowo poświadczoną jego kopię,

−

zaświadczenie właściwego urzędu skarbowego stwierdzające, iŜ przedsiębiorca nie zalega
z wpłatami naleŜności budŜetowych,
Do wniosku o wydanie koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie

usług ochrony osób i mienia, przedsiębiorca nie będący osobą fizyczną jest obowiązany
dołączyć:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

umowę (statut) spółki, akt załoŜycielski lub inny przewidziany przepisami prawa
dokument dotyczący utworzenia, działalności i organizacji przedsiębiorcy albo urzędowo
poświadczone ich kopie,

−

odpis z właściwego rejestru, jeŜeli przedsiębiorca podlega wpisowi do rejestru, wykaz
członków zarządu, prokurentów i pełnomocników, z podaniem adresów ich miejsc
zamieszkania,

−

listę udziałowców lub akcjonariuszy, posiadających co najmniej 50% udziałów lub akcji,

−

dokument określający proporcje udziału kapitału polskiego i obcego w spółce oraz jego
wysokość, z podaniem adresów siedziby lub miejsc zamieszkania wspólników, gdy spółka
jest podmiotem z udziałem zagranicznym.
Koncesja na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób

i mienia jest to decyzja administracyjna wydana przez Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji na określony w tej koncesji okres czasu.

Obowiązki przedsiębiorcy związane z otrzymaniem koncesji

Posiadanie koncesji nakłada na przedsiębiorcę szczególne warunki wykonywania

działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia, określone przez organ
koncesyjny.
Przedsiębiorca jest obowiązany zawiadomić organ koncesyjny, w terminie 14 dni, o zaistniałej
zmianie okoliczności prawnych i faktycznych oraz:

−

powiadomić organ koncesyjny o podjęciu działalności gospodarczej,

−

prowadzić i przechowywać dokumentacje dotyczącą zatrudnionych pracowników ochrony
oraz zawieranych i realizowanych umów,

−

przedstawić powyŜszą dokumentację na Ŝądanie organu upowaŜnionego do kontroli,

−

zachowywać formę pisemną umów w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej,

−

spełniać w sposób nieprzerwany obowiązek posiadania licencji drugiego stopnia
pracownika ochrony fizycznej, przez odpowiednie osoby w zaleŜności od statusu
przedsiębiorcy, jw.

Koncesja zawiera:

−

oznaczenie przedsiębiorcy i jego siedziby (miejsca zamieszkania),

−

imiona i nazwiska wspólników lub członków zarządu, prokurentów oraz pełnomocników
w razie ich ustanowienia, ze wskazaniem osób posiadających licencje drugiego stopnia
pracownika ochrony fizycznej,

−

określenie zakresu działalności gospodarczej i formy usług,

−

wskazanie miejsca wykonywania działalności gospodarczej,

−

określenie czasu jej waŜności,

−

określenie obszaru wykonywania działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony
osób i mienia oraz datę jej rozpoczęcia.
Przedsiębiorca ma do spełnienia równieŜ określone obowiązki względem zatrudnionych

pracowników obowiązki, którym nie spełnienie moŜe spowodować nawet cofniecie koncesji.
Przedsiębiorca obowiązany jest:

−

oznaczyć pracowników ochrony w sposób jednolity, umoŜliwiający ich identyfikację
podmiotu zatrudniającego,

−

zapewnić noszenie ubioru przez pracowników ochrony, umoŜliwiającego ich identyfikację
oraz identyfikację podmiotu zatrudniającego.
Ubiory pracowników ochrony zatrudnianych przez przedsiębiorców powinny posiadać

oznaczenia róŜniące je w sposób widoczny od mundurów pozostających pod szczególna
ochrona lub których wzory zostały wprowadzone na podstawie odrębnych przepisów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Identyfikatory  i  odznaki  pracowników  ochrony  powinny  równieŜ  w  sposób  widoczny  róŜnić
się od identyfikatorów  i odznak funkcjonariuszy i pracowników słuŜb publicznych.

Dokumentowanie  działalności

Kolejnym obowiązkiem przedsiębiorcy jest zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw

Wewnętrznych  i  Administracji  z  dnia  27  maja  1998  r.  w  sprawie  dokumentacji  wymaganej
przy  prowadzeniu  działalności  gospodarczej  w  zakresie  usług  ochrony  osób  i  mienia    oraz
czasu  jej  przechowywania  (Dz.  U.  Nr  69,  poz.  458),  prowadzenie  dokumentacji  dotyczącej
zatrudnionych  pracowników  ochrony  oraz  zawieranych  i  realizowanych  umów,  a  takŜe
przechowywanie jej  przez określony okres czasu.
Jest to bardzo istotny obowiązek przedsiębiorcy i polega na prowadzeniu, w formie pisemnej
trzech dokumentów:

−

aktualnego wykazu zatrudnionych pracowników ochrony,

−

rejestru zawartych umów,

−

księgi realizacji umów wraz z udokumentowanym, w formie oddzielnego protokołu,

−

szczegółowym opisem okoliczności uŜycia przez pracowników ochrony środków
przymusu bezpośredniego lub broni palnej.

Wymieniona  dokumentacja  powinna  być  prowadzona  obowiązkowo  w  formie  pisemnej.
Elektroniczne nośniki informacji mogą być stosowane pomocniczo, lecz nie mogą zastępować
formy pisemnej. Dokumentacja musi być przechowywana przez okres 5 lat, liczony od chwili
zakończenia  działalności  przez  przedsiębiorcę,  a  w  przypadku  księgi  realizacji  umowy,  od
daty wygaśnięcia umowy.

Cofnięcie koncesji
Koncesję  na  prowadzenie  działalności  gospodarczej  w  zakresie  usług  ochrony  osób  i mienia
cofa  w  drodze  decyzji  administracyjnej  organ  ją  wydający  w  przypadkach  jeŜeli
przedsiębiorca:

−

poprzez swoje działania stwarza zagroŜenie interesu gospodarki narodowej, obronności
lub bezpieczeństwa państwa albo zagroŜenie bezpieczeństwa lub dóbr osobistych
obywateli,

−

nie powiadomił organu koncesyjnego o podjęciu działalności gospodarczej lub
uniemoŜliwia przeprowadzenie kontroli przez uprawnione organy,

−

nie podjął działalności gospodarczej w ciągu 6 miesięcy od daty jej rozpoczęcia,
określonej w koncesji,

−

zawiadomił o zaprzestaniu działalności gospodarczej określonej w koncesji albo
okoliczności faktyczne wskazują na zaprzestanie jej prowadzenia.

−

wobec kierownika jednostki zostało wydane prawomocne orzeczenie sądu zakazujące
prowadzenia działalności gospodarczej,

−

przedsiębiorca będący osobą fizyczną utracił licencję drugiego stopnia.
Oprócz ww. przesłanek, powodujących obligatoryjne cofnięcie koncesji, istnieje szereg

okoliczności powodujących zaleŜnie od okoliczności i decyzji organu, który wydał koncesję,
moŜliwość cofnięcia koncesji lub ograniczenie jej zakresu lub formy usług. Dzieje się tak
w przypadkach gdy przedsiębiorca:

−

utracił zdolność naleŜytego wykonywania działalności gospodarczej w zakresie ochrony
osób i mienia,

−

nie wykonuje obowiązków związanych z: oznaczeniem pracowników ochrony w sposób
jednolity, umoŜliwiający ich identyfikacje i identyfikacje podmiotu zatrudniającego,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

zapewnieniem noszenia ubioru przez członków specjalistycznych uzbrojonych formacji
ochronnych oraz posiadaniem odpowiednich licencji przez pracowników ochrony,

−

nie usunął stwierdzonych uchybień, w terminie wyznaczonym przez organ uprawniony do
kontroli, w wezwaniu do ich usunięcia,

−

raŜąco uchybił szczególnym warunkom wykonywania działalności gospodarczej
określonym w koncesji.

Prowadzenie  działalności  gospodarczej  w  zakresie  usług  ochrony  osób  i  mienia  bez
wymaganej koncesji zagroŜone jest karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do
lat 2.

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

Jakie rodzaju „zezwolenie” jest wymagane do prowadzenia działalności gospodarczej
w zakresie usług ochrony osób i mieni?

Kto i w jakiej formie wydaje koncesję?

Kto moŜe złoŜyć wniosek o koncesję?

Co stanowi nieodzowny warunek do uzyskania koncesji przez osobę fizyczną?

Jakie są warunki uzyskania koncesji przez przedsiębiorcę innego niŜ osoba fizyczna?

Na jaki okres czasu jest wydawana koncesja?

Jakie szczególne obowiązki ma przedsiębiorca po uzyskaniu koncesji?

Jakie obowiązki spoczywają na przedsiębiorcy względem zatrudnionych pracowników
ochrony?

Jakie elementy zawiera koncesja?

10.

Jakie rodzaje dokumentacji jest obowiązany prowadzić przedsiębiorca wykonujący usługi

w zakresie ochrony osób i mienia?
11.

W jakiej formie powinna być prowadzona dokumentacja?

12.

Przez jaki okres czasu naleŜy przechowywać dokumentację?

13.

Z jakich powodów obligatoryjnie cofa się koncesję?

14.

Z jakich powodów moŜna cofnąć lub ograniczyć zakres koncesji?

15.

Jaka kara grozi za wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony
osób i mienia bez wymaganej koncesji?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie rozporządzenia MSWiA z dnia 27 maja 1998 r. w sprawie dokumentacji

wymaganej przy prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób
i mienia oraz czasu jej przechowywania (Dz. U. Nr 69, poz. 458) opisz co powinien zawierać
wykaz zatrudnionych pracowników ochrony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

znaleźć rozporządzenie, o którym mowa w ćwiczeniu,

odszukać w rozporządzeniu przepis stanowiący, co powinien zawierać wykaz
zatrudnionych pracowników,

wypisać na kartce potrzebne dane,

zaprezentować ćwiczenie na forum grupy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

WyposaŜenie stanowiska pracy:
–

rozporządzenie MSWiA w sprawie dokumentacji …,

–

komputer z dostępem do Internetu.

−

papier formatu A4, przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

Ćwiczenie 2

Wymień najwaŜniejsze dokumenty potrzebne do uzyskania koncesji przez osobę

fizyczną.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać uwaŜnie materiał nauczania,

skorzystać z rozporządzenia MSWiA w sprawie dokumentacji ….

skorzystać z Internetu,

wymienić dokumenty potrzebne do uzyskania koncesji przez osobę fizyczną,

przedstawić wykaz tych dokumentów w formie pisemnej,

zaprezentować ćwiczenie na forum grupy.

WyposaŜenie stanowiska:

–

komputer z dostępem do Internetu

–

rozporządzenie MSWiA w sprawie dokumentacji...,

−

papier formatu A4, przybory do pisania,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

określić, od czego zaleŜy prowadzenie działalności gospodarczej
w zakresie usług ochrony osób i mienia?

określić jaki organ i w jakiej formie wydaje koncesję?

określić jaki jest nieodzowny warunek uzyskania koncesji?

określić jakie warunki musi spełnić osoba fizyczna aby uzyskać koncesję?

określić jakie dodatkowe warunki musi spełnić przedsiębiorca inny niŜ
osoba fizyczna, aby uzyskać koncesję?

określić szczególne obowiązki przedsiębiorcy po uzyskaniu koncesji?

wymienić obowiązki przedsiębiorcy względem zatrudnionych

pracowników ochrony?

określić jaką dokumentację ma obowiązek prowadzić przedsiębiorca?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.4. Podstawowe zasady działań ochronnych

4.4.1. Materiał nauczania

Formy prowadzenia ochrony
Zgodnie z ustawą o ochronie osób i mienia ochrona moŜe być prowadzona w dwóch
formach:

−

bezpośredniej ochrony fizycznej,

−

zabezpieczenia technicznego.

Bezpośrednia ochrona fizyczna moŜe być realizowana w następujących postaciach:

−

ochrona stała lub doraźna,

−

monitoring (stały dozór sygnałów przesyłanych, gromadzonych i przetwarzanych
w elektronicznych urządzeniach i systemach alarmowych),

−

konwojowanie wartości pienięŜnych oraz innych przedmiotów wartościowych lub
niebezpiecznych.

Zabezpieczenie techniczne polega na:

−

montaŜu elektronicznych urządzeń i systemów alarmowych, sygnalizujących zagroŜenie
chronionych osób i mienia, oraz eksploatacji, konserwacji i naprawach w miejscach ich
zainstalowania,

−

montaŜu urządzeń i środków mechanicznego zabezpieczenia oraz ich eksploatacji,
konserwacji, naprawach i awaryjnym otwieraniu w miejscach zainstalowania.

Zadania ochrony osób i mienia realizowane są przez:

−

wewnętrzne słuŜby ochrony (uzbrojone i umundurowane zespoły pracowników
przedsiębiorców lub jednostek organizacyjnych, powołane do ich ochrony),

−

przedsiębiorców, którzy uzyskali koncesję w zakresie usług ochrony osób i mienia.

W tych ramach, poszczególne czynności ochronne wykonują uprawnieni do tego pracownicy
ochrony.

Kwalifikacje pracowników ochrony. Licencja

Pracownikiem ochrony określa się osobę posiadającą:

−

licencję pracownika ochrony fizycznej I lub II stopnia,

−

licencję zabezpieczenia technicznego I lub II stopnia

−

osobę nie posiadającą licencji, wykonującą zadania ochrony w zakresie nie wymagającym
licencji.

Uprawnieniem  upowaŜniającym  ich  do  wykonywania  określonych  czynności  jest  licencja.
Licencja  jest  to  zezwolenie  na  wykonywanie  zadań  związanych  z  ochroną  osób  i  mienia
w zakresie wymaganym ustawą.
Licencje  wydaje,  odmawia  wydania,  zawiesza  i  cofa,  w  formie  decyzji  administracyjnej,
właściwy  ze  względu  na  miejsce  zamieszkania  osoby,  Komendant  Wojewódzki  Policji.
Licencję wydaje się na czas nieokreślony.

O wydanie licencji pracownika ochrony fizycznej I stopnia moŜe się ubiegać osoba, która:

−

ma obywatelstwo polskie,

−

ukończyła 21 lat,

−

ukończyła szkołę podstawową,

−

ma pełną zdolność do czynności prawnych, stwierdzoną własnym oświadczeniem,

−

nie była skazana prawomocnym orzeczeniem za przestępstwo umyślne,

−

ma uregulowany stosunek do słuŜby wojskowej,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

posiada nienaganną opinię wydana przez komendanta komisariatu Policji właściwego ze
względu na jej miejsce zamieszkania,

−

posiada zdolność fizyczną i psychiczną do wykonywania zadań, stwierdzoną orzeczeniem
lekarskim,

−

legitymuje  się  dyplomem  lub  świadectwem  szkoły  lub  innej  placówki  oświatowej,  które
potwierdzają  uzyskanie  specjalistycznego  wykształcenia,  albo  ukończyła  kurs
pracowników ochrony i zdała egzamin przed  właściwą komisją.

Licencja pracownika ochrony fizycznej I stopnia wymagana jest do wykonywania zdań
ochronnych :

−

bezpośredniej ochrony fizycznej stałej lub doraźnej,

−

polegającej na stałym dozorze sygnałów przesyłanych, gromadzonych i przetwarzanych
w elektronicznych urządzeniach i systemach alarmowych (monitoring),

−

konwojowania wartości pienięŜnych oraz innych przedmiotów wartościowych lub
niebezpiecznych.

Licencja pracownika ochrony fizycznej I stopnia wymagana jest do wykonywania powyŜszych
czynności przez:

−

członków specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych (czyli wewnętrznych słuŜb
ochrony oraz przedsiębiorców , którzy uzyskali koncesje na prowadzenie działalności
gospodarczej w zakresie ochrony osób i mienia, posiadających pozwolenie na broń na
okaziciela, wydane na podstawie odrębnych przepisów),

−

członków zespołów konwojujących wartości pienięŜne oraz inne przedmioty wartościowe
lub niebezpieczne,

−

pracowników ochrony wykonujących bezpośrednio czynności związane z ochroną osób,

−

osoby nadzorujące i kontrolujące pracowników ochrony fizycznej nie posiadających
licencji,

−

pracowników ochrony mających prawo do stosowania środków przymusu bezpośredniego
przy  wykonywaniu  zadań  ochrony  osób  i  mienia  w  granicach  chronionych  obiektów
i obszarów,  w  przypadku  zagroŜenia  dóbr  powierzonych  ochronie  lub  odparcia  ataku  na
pracownika ochrony,

−

pracowników mających prawo do uŜycia broni palnej w określonych w ustawie
przypadkach,

−

pracowników  ochrony  wykonujących  zadania  na  obszarach,  w  obiektach  i  urządzeniach
podlegających obowiązkowej ochronie.
Licencję pracownika ochrony fizycznej II stopnia wydaje się osobie, która spełnia warunki

jak do uzyskania licencji pracownika ochrony fizycznej I stopnia (bez konieczności
wykazywania stosunku do słuŜby wojskowej), a ponadto ma:

−

co najmniej wykształcenie średnie,

−

legitymuje  się  dyplomem  lub  świadectwem  szkoły  lub  innej  palcówki  oświatowej,  które
potwierdzają  uzyskanie  specjalistycznego  wykształcenia,  albo  ukończyła  kurs
pracowników   ochrony II stopnia i zdała egzamin przed właściwą komisją
Licencja pracownika ochrony fizycznej II stopnia upowaŜnia do wykonywania wszystkich

czynności wykonywanych przez pracownika ochrony, posiadającego I stopień licencji,
a ponadto upowaŜnia do:

−

opracowywania planów ochrony,

−

organizowania i kierowania zespołami pracowników ochrony fizycznej.
Licencję pracownika zabezpieczenia technicznego się osobie, która:

−

ukończyła 18 lat,

−

ma obywatelstwo polskie,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

ma pełną zdolność do czynności prawnych, stwierdzoną własnym oświadczeniem,

−

nie była skazana prawomocnych orzeczeniem za przestępstwo umyślne,

−

posiada nienaganną opinię wydana przez komendanta komisariatu Policji właściwego ze
względu na jej miejsce zamieszkania,

−

posiada zdolność fizyczną i psychiczną do wykonywania zadań, stwierdzoną orzeczeniem
lekarskim,

−

posiada  wykształcenie  zawodowe  techniczne  o  specjalności  elektronicznej,  elektrycznej,
łączności,  mechanicznej  lub  ukończyła  kurs  pracownika  zabezpieczenia  technicznego
albo została przyuczona do wymienionych zawodów  na podstawie odrębnych przepisów.
Licencja  pracownika  zabezpieczenia  technicznego  II    stopnia  przysługuje  osobie,  która

spełnia powyŜsze, podstawowe warunki a ponadto:

−

posiada wykształcenie co najmniej średnie techniczne o specjalności elektronicznej,
elektrycznej, łączności lub mechanicznej albo stopień specjalizacji zawodowej
przyznawany na podstawie odrębnych przepisów.
Licencja pracownika zabezpieczenia technicznego II stopnia upowaŜnia do wykonywania

wszystkich czynności, do których upowaŜniony jest pracownik zabezpieczenia technicznego
posiadający licencje I stopnia, a ponadto do:

−

opracowywania projektów zabezpieczenia technicznego,

−

organizowania i kierowania zespołami pracowników zabezpieczenia technicznego.

Odmowa wydania, cofnięcie lub zawieszenie licencji
Komendant Wojewódzki Policji odmawia wydania licencji jeŜeli nie zostają spełnione,
wymienione w ustawie warunki jej otrzymania.
Cofa wydaną licencję jeŜeli pracownik ochrony:

−

utracił obywatelstwo polskie,

−

utracił pełną zdolność do czynności prawnych,

−

został skazany prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne,

−

utracił nienaganną opinię,

−

utracił zdolność fizyczną lub psychiczną do wykonywania zadań potwierdzoną
orzeczeniem lekarskim,

−

zgłosił pisemne zaprzestanie wykonywania zadań pracownika ochrony,

−

wykonuje  zadania  pracownika  ochrony  z  naruszeniem  przepisów  prawa  stwierdzone
w trybie odrębnych przepisów.
Komendant  Wojewódzki  Policji,  w  przypadku  powzięcia  wiadomości  o  wszczęciu

postępowania karnego przeciwko pracownikowi ochrony o przestępstwo przeciwko Ŝyciu,
zdrowiu i mieniu, zawiesza prawa wynikające z licencji do czasu wydania prawomocnego
rozstrzygnięcia w sprawie.

W razie powzięcia wiadomości o wszczęciu postępowania karnego przeciwko

pracownikowi ochrony o inne przestępstwo, moŜe zawiesić prawa wynikające z licencji, do
czasu wydania prawomocnego rozstrzygnięcia w sprawie.

Pracodawca jest zobowiązany do powiadomienia właściwego terytorialnie Komendanta

Wojewódzkiego Policji, o kaŜdym przypadku rozwiązania umowy o pracę bez
wypowiedzenia z winy pracownika, z przyczyn określonych w art. 52 Kodeksu pracy.

Uprawnienia pracownika ochrony

Pracownik ochrony przy wykonywaniu zadań ochrony osób i mienia w granicach

chronionych obiektów i obszarów ma prawo do:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

ustalania uprawnień do przebywania na obszarach lub w obiektach chronionych oraz
legitymowania osób, w celu ustalenia ich toŜsamości,

−

wezwania osób do opuszczenia obszaru lub obiektu w przypadku stwierdzenia braku
uprawnień do przebywania na terenie chronionym albo stwierdzenia zakłócania porządku,

−

ujęcia osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagroŜenie dla Ŝycia lub
zdrowia ludzkiego, a takŜe dla chronionego mienia, w celu niezwłocznego oddania tych
osób Policji,

−

stosowania środków przymusu bezpośredniego, w przypadku zagroŜenia dóbr
powierzonych ochronie lub odparcia ataku na pracownika ochrony,

−

uŜycia broni palnej.
Ustalanie uprawnień osoby do przebywania na obszarze lub w obiektach chronionych

przez pracownika ochrony dokonuje się przez:

−

sprawdzenie czy osoba posiada przepustkę, identyfikator albo inny dokument
uprawniający do przebywania na obszarze lub w obiekcie chronionym, wystawiony przez
osobę zarządzającą tym obszarem lub obiektem,

−

porównanie okazanego dokumentu z określonym wzorem,

−

sprawdzenie okazanego dokumentu pod względem zgodności danych personalnych
z toŜsamością osoby oraz terminu jego waŜności.
W razie legitymowania osób znajdujących się w pojeździe, gdy uzasadniają to względy

bezpieczeństwa, pracownik ochrony ma prawo Ŝądać opuszczenia pojazdu przez te osoby.

Pracownik ochrony wzywa osobę nie posiadającą uprawnienia do przebywania na

obszarze lub w obiekcie chronionym albo zakłócającą porządek, do opuszczenia obszaru lub
obiektu,

informując

ją

przyczynie

wydania

tego

polecenia.

przypadku

niepodporządkowania się poleceniu, pracownik ochrony wzywa Policję.

Przy ujęciu osoby stwarzającej, w sposób oczywisty, bezpośrednie zagroŜenie dla Ŝycia

lub zdrowia ludzkiego, a takŜe dla chronionego mienia, pracownik ochrony:

−

wzywa tę osobę do zachowania zgodnego prawem i odstąpienia od wykonywania
czynności stwarzających zagroŜenie dla Ŝycia lub zdrowia ludzkiego, a takŜe dla
chronionego mienia,

−

jednocześnie, pracownik ochrony uniemoŜliwia tej osobie oddalenie się ze wskazanego
miejsca,

−

podejmuje próbę wylegitymowania osoby ujętej, w celu ustalenia jej toŜsamości,

−

niezwłocznie powiadamia o ujęciu Policję,

−

po  przybyciu  Policji,  przekazuje  ujętą  osobę,  przybyłym  na  wezwanie  funkcjonariuszom
Policji.
W  trakcie  wykonywania  czynności  ujęcia  osoby,  pracownik  ochrony  moŜe  posłuŜyć  się

rodkami przymusu bezpośredniego, w celu pokonania czynnego oporu osoby ujmowanej.

JeŜeli  osoba  ujęta  ma  widoczne  obraŜenia  ciała  lub  utraciła  przytomność,  albo  teŜ  na  jej
prośbę, pracownik ochrony jest obowiązany do udzielenia pierwszej pomocy przedlekarskiej,
i wezwać pomoc lekarską.

Podczas wykonywania zadań ochronnych w obiekcie posiadającym instrukcję ruchu

materiałowo-osobowego  stosuje  się  zasady  postępowania  ujęte  w  tej  instrukcji,
z uwzględnieniem  wszystkich  przepisów  i  zasad  obowiązujących  pracowników  ochrony,  na
postawie ustawy o ochronie osób i mienia oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy.

Dokumentowanie czynności ochrony osób i mienia

Z czynności legitymowania pracownik ochrony sporządza notatkę słuŜbową, zawierającą:

−

dane personalne osoby legitymowanej,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

wskazanie rodzaju dokumentu oraz jego numeru i serii,

−

czas, miejsce i przyczyny legitymowania.
W przypadku wezwania przez pracownika ochrony Policji, w celu przekazania jej ujętej

osoby,  sporządzona  równieŜ  musi  być  notatka  słuŜbowa  o  okolicznościach  tego  wezwania.
KaŜdy  przypadek  ujęcia  osoby,  pracownik  ochrony  jest  obowiązany  udokumentować
w notatce słuŜbowej, zawierającej  w szczególności:

−

dane personalne osoby ujętej,

−

datę, godzinę i miejsce ujęcia,

−

przyczynę ujęcia,

−

datę i godzinę poinformowania oraz przekazania osoby Policji,

−

numer licencji, imię i nazwisko pracownika ochrony,

−

informacje o zastosowanych środkach przymusu bezpośredniego,

−

informacje o udzieleniu pierwszej pomocy przedlekarskiej i jej zakresie,

−

inne istotne okoliczności ujęcia osoby.

Środki przymusu bezpośredniego

Pracownik ochrony posiadający licencję I lub II stopnia ochrony fizycznej moŜe stosować

rodki przymusu bezpośredniego, podczas wykonywania czynności ochrony osób i mienia,

wyłącznie wobec osób uniemoŜliwiających wykonanie przez niego zadań określonych
w ustawie.
Ś

rodkami przymusu bezpośredniego są:

−

siła fizyczna w postaci chwytów obezwładniających oraz podobnych technik obrony,

−

kajdanki,

−

pałki obronne wielofunkcyjne,

−

psy obronne,

−

paralizatory elektryczne,

−

broń gazowa i ręczne miotacze gazu.
Pracownik ochrony powinien stosować środki przymusu bezpośredniego, odpowiadające

potrzebom wynikającym z zaistniałej sytuacji i niezbędne do osiągnięcia podporządkowania
się wezwaniu do określonego zachowania.

rodków przymusu bezpośredniego i broni palnej nie stosuje się wobec:

−

kobiet o widocznej ciąŜy,

−

osób, których wygląd wskazuje na wiek do 13 lat,

−

osób w podeszłym wieku,

−

osób o widocznej niepełnosprawności.

KaŜdy przypadek zastosowania środka przymusu bezpośredniego wymaga od pracownika
ochrony udokumentowania, w postaci notatki słuŜbowej lub meldunku.

Wszystkie czynności pracownika ochrony wykonywane w ramach zadań ochrony osób

i mienia,  w  granicach  chronionych  obszarów  i  obiektów  powinny  być  wykonane  w  sposób
moŜliwie najmniej naruszający dobra osobiste osoby, w stosunku do której zostały podjęte.

UŜycie broni palnej przez pracowników ochrony
      Szczególnym  uprawnieniem  pracownika  ochrony,  posiadającego  licencję  I  lub  II  stopnia
ochrony  fizycznej,  wykorzystywanym,  wyjątkowo  i  wyłącznie  w  przypadku  zaistnienia
okoliczności przewidzianych w przepisach ustawy, jest uŜycie broni palnej.
Prawo do uŜycia broni palnej przysługuje w 4 przypadkach:

−

w celu odparcia, bezpośredniego i bezprawnego zamachu na Ŝycie lub zdrowie
pracownika ochrony albo innej osoby,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

przeciwko osobie, która nie zastosowała się do wezwania natychmiastowego porzucenia
broni lub innego niebezpiecznego narzędzia, którego uŜycie zagrozić moŜe Ŝyciu lub
zdrowiu pracownika ochrony albo innej osoby,

−

przeciwko osobie, która usiłuje bezprawnie, przemocą odebrać broń palną pracownikowi
ochrony,

−

w celu odparcia gwałtownego, bezpośredniego i bezprawnego zamachu na ochraniane
osoby, wartości pienięŜne oraz inne przedmioty wartościowe lub niebezpieczne.
UŜycie broni palnej powinno następować w sposób wyrządzający moŜliwie najmniejszą

szkodę osobie, przeciwko której broni uŜyto i nie moŜe zmierzać do pozbawienia Ŝycia,
a takŜe naraŜać na niebezpieczeństwo utraty Ŝycia i zdrowia innych osób.

JeŜeli wskutek uŜycia broni palnej nastąpiło zranienie osoby, pracownik ochrony jest

obowiązany natychmiast udzielić tej osobie pomocy przedmedycznej, a w razie potrzeby
podjąć niezwłoczne działania, w celu zapewnienia pomocy lekarskiej.

JeŜeli wskutek uŜycia broni palnej nastąpiła śmierć osoby, pracownik ochrony jest

obowiązany do:

−

zabezpieczenia, w miarę moŜliwości śladów na miejscu zdarzenia i niedopuszczenie na to
miejsce, do czasu przybycia Policji, osób postronnych,

−

ustalenia, w miarę moŜliwości, toŜsamości osób będących świadkami zdarzenia,

−

niezwłocznego wezwania lekarza.

Dokumentowanie uŜycia broni palnej

W kaŜdym przypadku uŜycia broni palnej lub podjęcia czynności oddania strzału

ostrzegawczego z tej broni, pracownik ochrony jest obowiązany sporządzić pisemny
meldunek, który powinien w szczególności zawierać:

−

wskazanie numery licencji, imię i nazwisko pracownika ochrony,

−

datę, godzinę i miejsce uŜycia broni palnej,

−

informację dotyczącą okoliczności poprzedzających uŜycie broni palnej,

−

informacje o skutkach uŜycia broni palnej,

−

informacje o udzieleniu pierwszej pomocy przedmedycznej i jej zakresie.
O kaŜdym przypadku uŜycia broni palnej lub oddaniu strzału ostrzegawczego, pracownik

ochrony jest obowiązany niezwłocznie powiadomić bezpośredniego przełoŜonego oraz
najbliŜszą jednostkę Policji.

Pracownik ochrony nosi przydzieloną broń palną tylko wtedy, gdy występuje

w umundurowaniu lub ubiorze uŜywanym przez specjalistyczną uzbrojoną formację
ochronną.
Wymogu tego nie stosuje się, gdy pracownik ochrony wykonuje zadanie ochrony osób
w miejscu publicznym (np. ochrona VIPa).

Pracownik ochrony nie moŜe nosić przy sobie broni palnej, jeŜeli wykonuje zadania

w zakresie utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego podczas trwania masowych
imprez publicznych.

Pracownik ochrony podczas wykonywania zadań ochrony obszarów obiektów i urządzeń

podlegających  obowiązkowej  ochronie  korzysta  z  ochrony  prawnej,  przewidzianej
w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych.
      Wykorzystywanie  środków  ochrony  jest  uprawnione  tylko  w  czasie  wykonywania  zadań
ochrony osób i mienia.

Przed podjęciem realizacji zadań ochronnych (np. w drodze do chronionego obiektu lub

obszaru), jak i po ich zakończeniu (np. w drodze do siedziby przedsiębiorstwa), pracownik
ochrony nie ma prawa ich wykorzystać, nawet w przypadkach określonych w ustawie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W  związku  z  powyŜszym,    kontrowersje  moŜe  budzić  wykonywanie  ochrony  fizycznej,
szczególnie  w  formie  doraźnej,  tzw.  załóg  interwencyjnych,  których  zadanie  polega  na
reagowaniu na zagroŜenia przestępcze w róŜnych, oddalonych od siebie obiektach.
Aby  nie komplikować w takim przypadku sytuacji prawnej pracowników takich załóg, naleŜy
w  dokumentacji  chronionych  obiektów,  bardzo  precyzyjnie  określać  zadania  dla  kaŜdego
pracownika ochrony fizycznej.

W szczególności muszą być określone „granice”, poza które nie sięga ochrona oraz

w jakich miejscach moŜna stosować, i jakie ustawowe środki ochrony fizycznej osób i mienia,
a takŜe miejsca, w których pracownik ochrony ma wyłącznie tzw. uprawnienia obywatelskie:

−

do ujęcia osoby na gorącym uczynku popełnienia przestępstwa lub wykroczenia,

−

do ujęcia w pościgu podjętym bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia,
gdy zachodzi obawa ukrycia się tej osoby lub nie moŜna ustalić jej toŜsamości.

Zatem pracownicy ochrony są zwykłymi obywatelami i przysługują im wówczas takie i tylko
takie prawa jak wszystkim,:

−

poza czasem, w którym wykonują zadania ochronne,

−

poza miejscem (obiektem lub obszarem) powierzonym do ochrony.

Konwojowanie, wyposaŜenie konwojentów

Podczas wykonywania zadań ochronnych przez pracowników ochrony, w postaci

konwojowania  wartości  pienięŜnych  oraz  innych  przedmiotów  wartościowych  lub
niebezpiecznych, czyli poza granicami chronionych obiektów i obszarów mają oni prawo do
uŜycia  środków  przymusu  bezpośredniego  lub  broni  palnej  w  przypadku  gwałtownego,
bezprawnego zamachu na konwojowane wartości lub osoby je ochraniające.
Konwojent,  to  pracownik  ochrony  wyposaŜony  w  broń  palną.  Jest  to  obligatoryjne
wyposaŜenie,  oprócz  tego  istnieje  wymóg,  aby  konwojenci  wyposaŜeni  byli  obowiązkowo
w kamizelki  kuloodporne  i  hełm  oraz  środki  łączności  wewnętrznej  i  zewnętrznej,  maska
przeciw gazowa.

WyposaŜenie pracowników ochrony

Przy wykonywaniu pozostałych czynności ochrony osób i mienia, wymogi dotyczące

obowiązkowego  wyposaŜenia  pracownika,  dotyczą  jednolitego  ubioru  lub  umundurowania,
odróŜniającego  od  innych  słuŜb  i  formacji  oraz  identyfikatorów  i  odznak,  pozwalających  na
identyfikacje  pracownika  ochrony  i  podmiotu  go  zatrudniającego.  Pozostałe  wyposaŜenie
zaleŜy  od  charakteru  wykonywanych  zadań,  stopnia  zagroŜeń  oraz  niejednokrotnie
zamoŜności  przedsiębiorcy.  Oczywiście  dla  zapewnienia  maksymalnego  bezpieczeństwa
pracownika  ochrony  powinien  kaŜdy  posiadać  kamizelkę  kuloodporną,  co  w  praktyce  jest
niestety  raczej  nierealne.  Natomiast  na  pewno  kaŜdy  posiada  środki  łączności  oraz
wyposaŜenie  w  środki  przymusu  bezpośredniego  takie  jak  kajdanki,  pałki  obronne
wielofunkcyjne i paralizatory elektryczne lub ręczne miotacze gazu. Broń palna przydzielana
jest według odrębnych zasad. Przedsiębiorcy, którzy powołali wewnętrzne słuŜby ochrony lub
uzyskali  koncesje na prowadzenie  działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób
i mienia    mogą  ubiegać  się  u  właściwego  terytorialnie  komendanta  wojewódzkiego  Policji
o wydanie pozwolenia na broń na okaziciela tj. świadectwa broni.
W  tym  celu  naleŜy  złoŜyć  wniosek  o  wydanie  pozwolenia  na  broń  na  okaziciela
i zaświadczenia  uprawniającego  do  nabycia  określonego  rodzaju  oraz  liczby  egzemplarzy
broni. Organ Policji Ŝąda od przedsiębiorcy uzasadnienia konieczności uzbrojenia podległych
mu  pracowników  ochrony  we  wnioskowany  rodzaj  i  liczbę  egzemplarzy  broni.
Uzasadnieniem  jest  rodzaj  wykonywanych  usług  w  zakresie  ochrony  osób  i  mienia,  ilość
zatrudnionych pracowników oraz rodzaj zagroŜeń w realizacji zadań.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

WyposaŜenie w broń i amunicję
Rodzaje uzbrojenia, w jakie mogą być wyposaŜeni pracownicy ochrony posiadający licencje
ochrony fizycznej to:

−

broń palna krótka – pistolety i rewolwery,

−

broń palna długa – pistolety maszynowe i strzelby gładkolufowe „Pump Action”,

−

broń sygnałowa.

rodki przymusu bezpośredniego, na które zgodnie z odrębnymi przepisami wymagane jest

pozwolenie na broń:

−

broń gazowa – pistolety i rewolwery,

−

ręczne miotacze gazu,

−

paralizatory elektryczne,

−

amunicja gazowa do ww. broni.

Broń  palna  długa  słuŜy  wyłącznie  do  konwojowania  wartości  pienięŜnych  oraz  innych
przedmiotów wartościowych lub niebezpiecznych.
Do kaŜdej jednostki broni palnej i gazowej ustalony jest normatyw amunicji przeznaczony do
wykonywania zadań ochrony.
Za normatyw amunicji na jeden pistolet lub pistolet maszynowy przyjmuje się ilość amunicji
wystarczającą do pełnego załadowania czterech magazynków.
Za  normatyw  amunicji  na  jeden  rewolwer  lub  jedną  strzelbę  gładkolufową    „Pump- Action”
przyjmuje  się  24  sztuki  amunicji.  Połowa  normatywnej  ilości  amunicji  stanowi  amunicję
alarmową. Amunicję alarmową wydaje się w przypadku bezpośredniego zagroŜenia napadem
na chronione osoby, obszar, obiekt i urządzenie oraz do ochrony konwojowanego mienia.

4.4.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

Jakie są podstawowe formy prowadzenia ochrony?

W jakich postaciach jest realizowana bezpośrednia ochrona fizyczna?

Na czym polega zabezpieczenie techniczne?

Kogo moŜemy nazwać pracownikiem ochrony?

Co to jest licencja?

Jaki organ i w jakiej formie wydaje licencję?

Jakie warunki trzeba spełnić, aby uzyskać licencję I stopnia pracownika ochrony

fizycznej?

Do wykonywania jakich czynności upowaŜnia licencja II stopnia pracownika ochrony

fizycznej?

Kiedy cofa się licencję?

10.

Kiedy moŜna zawiesić prawa wynikające z licencji?

11.

Jakie są uprawnienia pracowników ochrony?

12.

Jakie są środki przymusu bezpośredniego?

13.

W jakich przypadkach pracownik ochrony moŜe uŜyć broni palnej?

14.

Jak dokumentuje się ujęcie osoby?

15.

Jakie jest wyposaŜenie pracownika ochrony i konwojenta?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.4.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

WskaŜ, w jakich przypadkach pracownik ochrony moŜe uŜyć broni palnej podczas

wykonywania czynności z zakresie ochrony osób i mienia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać uwaŜnie materiał nauczania,

wybrać z materiału nauczania, przypadki uŜycia broni palnej przez pracowników
ochrony,

nauczyć się ich na pamięć,

wypisać je na kartce papieru,

sprawdzić, czy zostały zapamiętane,

zaproponować nauczenie się tych przypadków na pamięć, przez całą grupę.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

papier formatu A4, przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

Ćwiczenie 2

Napisz samodzielnie notatkę słuŜbową z ujęcia osoby, zakłócającej porządek w obiekcie

chronionym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać dokładnie materiał nauczania,

odnaleźć fragment dotyczący sporządzania notatki słuŜbowej z czynności ujęcia osoby,

napisać notatkę z ujęcia osoby zakłócającej porządek w obiekcie chronionym,

napisaną notatkę przedstawić nauczycielowi do oceny,

zaprezentować ćwiczenie na forum grupy.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

papier formatu A4, przybory do pisania,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.4.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

określić podstawowe formy ochrony?

określić postaci w jakich realizowana jest bezpośrednia ochrona
fizyczna?

określić na czym polega ochrona techniczna?

określić pojęcie licencji oraz tryb jej uzyskiwania?

określić do czego upowaŜnia posiadanie licencji I i II stopnia
pracownika ochrony fizycznej?

określić jakie są środki przymusu bezpośredniego i zasady ich
uŜycia?

scharakteryzować zasady i okoliczności uŜycia broni palnej?

wymienić przypadki uŜycia broni palnej przez pracownika ochrony?

sporządzić notatkę słuŜbową z wykonanej czynności ochronnej?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.5. Rodzaje zagroŜeń

.5.1. Materiał nauczania

Przyczyny powstania zagroŜeń
Głównym  celem  ochrony  jest  zapewnienie  bezpieczeństwa  osób  i  mienia,  uwzględniając
przepisy zawarte w ustawie o ochronie osób i mienia.
Podział  zagroŜeń,  przed  którymi  naleŜy  chronić  osoby  i  obiekty,  moŜna  dokonać
uwzględniając  przyczyny powstania zagroŜenia i miejsce powstania zagroŜenia.
Przyczyną powstania zagroŜenia moŜe być:

−

przestępcza działalność osób,

−

zjawiska wywołane siłami natury,

−

nieprawidłowe funkcjonowanie urządzeń w obiektach podlegających ochronie.

Ze względu na miejsce powstania zagroŜenia dzielą się na:

−

zagroŜenia zewnętrzne,

−

zagroŜenia wewnętrzne.

Najczęściej występują zagroŜenia związane z przestępczą działalnością osób, które mogą
mieć charakter zarówno zagroŜenia zewnętrznego, jak i wewnętrznego.

Przyczyny zamachów na osoby

Skuteczne zapobieganie i przeciwdziałanie zamachom wymaga analizy motywów ich

podejmowania oraz poznanie metod stosowanych w dokonywaniu zamachów.
Psychologiczna interpretacja zamachów pozwala wnioskować, ze człowiek dokonuje działań
w  celu  odebrania  komuś  Ŝycia  lub  godzi  w  osobę  np.  znaną,  w  wyniku  frustracji,
niezadowolenia czy braku akceptacji aktualnej rzeczywistości.
Zamachy  maja  często  motywy  polityczne,  mogą  być  przejawem  walki  o  władzę,  wyrazem
ustrojowych  niedoskonałości  lub  rewolucyjnych  albo  anarchistycznych  zachowań  pewnych
grup społecznych.
W  miarę  doskonalenia  ochrony  osób  publicznych,  zamachy  stały  się  coraz  większym
wyzwaniem. Jednak sprawcy zamachów w odpowiedzi na udoskonalone zabezpieczenia
szukali  równie  skutecznych  metod  ataków.  Na  zamachy  naleŜy  zatem    patrzeć  ze
ś

wiadomością dynamiki i permanentnego rozwoju technik i metod ataków na ludzi.

Zamachy dokonywane na osoby mogą być równieŜ dokonywane z motywów ekonomicznych.

Takie akty przemocy wynikają z przekonania, Ŝe ofiara jest odpowiedzialna za złe

warunki ekonomiczne kraju  lub danej osoby dokonującej zamachu. Częstym źródłem ataków
jest konflikt interesów społecznych  i zorganizowanych grup przestępczych. W grupie ataków
o  motywach  ekonomicznych  szczególnym  przykładem  są  najemnicy,  którzy  zabijają  za
pieniądze.
Zamachy  dokonywane  z  przyczyn  ideologicznych,  wynikają  z  przekonania  zamachowca,  Ŝe
ofiara  zagraŜa  zasadom,  które  on  uwaŜa  za  pryncypialne  i  godne  obrony.  Mogą  równieŜ
wynikać  z  fanatyzmu  jakiejś  grupy  etnicznej,  religijnej    lub  społecznej  i  dokonywane  są
w imię  przekonań  religijnych  lub  społecznych.  Zamachowiec  ma  nadzieję,  Ŝe  dzięki
wyeliminowaniu  kluczowych  postaci,  zmieni  istniejący  system  lub  teŜ  po  prostu  poprzez
dokonanie zamachu chce zwrócić na siebie uwagę lub na problemy grupy, którą reprezentuje.
Kolejne  przesłanki  zamachów  na  osoby  to  chęć  odwetu  za  odczuwane  lekcewaŜenie  lub
krzywdę, postrzegane jako spowodowane przez osobę publiczną.
Inne przyczyny zamachów zaliczanych to grupy przyczyn osobistych to: zazdrość, nienawiść,
szał.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zaburzenia umysłowe, fanatyzm, lub niestabilność emocjonalna są czynnikami dominującymi
w  większości  lub  w  prawie    wszystkich  przeprowadzonych  atakach  z  przyczyn
psychologicznych.
Ludzie atakujący inne osoby prawie zawsze odznaczają się psychicznymi problemami, nawet
jeśli  rzeczywiste  powody  są  natury  rewolucyjnej  lub  ekonomicznej.  Spośród  przyczyn
stwierdzonych  i  domniemanych  na  pierwszym  miejscu  plasują  się  motywy  natury
psychologicznej.
Reasumując  moŜna  stwierdzić,  Ŝe  przyczyny  zamachów  na  osoby  moŜna    podzielić  ze
względu na motywy na zamachy z przyczyn:

−

politycznych,

−

ekonomicznych,

−

ideologicznych,

−

osobistych,

−

psychologicznych.

Metody ataków na osoby oraz uŜywane środki

Metodyka dokonywania zamachów na osoby jest bardzo róŜnorodna. Praktycznie kaŜdy

zamach, z wyjątkiem działań emocjonalnych lub podejmowanych przez amatorów, zawiera
oryginalne rozwiązania zarówno w sferze przygotowawczej, jak i realizacyjnej czy fazach
odwrotu i zacierania śladów.
Najczęściej stosowanymi metodami dokonywania zamachów na osoby są:

−

atak z uŜyciem broni palnej z bliska,

−

atak z uŜyciem broni palnej na odległość,

−

atak z uŜyciem materiałów wybuchowych,

−

uprowadzenie osoby.

Atak z uŜyciem broni palnej z bliska

Metoda ataku z bliskiej odległości stosowana jest w większości przypadków przez

psychopatów  i  fanatyków  politycznych,  których  chęć  skutecznego  działania  determinuje  tak
bardzo, Ŝe są w stanie poświęcić nawet własne Ŝycie.
Motyw ten powoduje, Ŝe po dokonaniu czynu zamachowcy ci bez oporu oddają się w ręce sił
porządkowych. Ta metoda ataku nie wymaga specjalnych umiejętności.
Atakujący  jedynie  zebrał  wcześniej  informacje  o  swojej  ofierze  na  temat  rozkładu  jej  zajęć
w ciągu dnia.
Metoda  ta  wymaga    jednak  duŜej  determinacji.  Zamachowiec  staje  twarzą  w  twarz  z  ofiarą
i z bliskiej  odległości  atakuje ją bronią palna krótką (rewolwer, pistolet, „obrzyn” lub bronią
białą (nóŜ, bagnet, ostrze ukryte w lasce parasola itp.).
Zdarzają  się  równieŜ  ataki  z  bliska,  przy  uŜyciu  materiałów  wybuchowych  i  granatów,
najczęściej  poprzez  wrzucenie  ładunku  do  pojazdu  lub  pod pojazd, którym przemieszcza się
ofiara.
Coraz  częściej odnotowywane są  ataki z bliska, przy uŜyciu materiałów wybuchowych, gdy
zamachowiec występuje w roli samobójczej bomby.
Atak  metodą  z  bliska  jest  łatwiejszy  do  odparcia,  poniewaŜ  wymaga  przełamania  przez
napastników szyków ochronnych.

Atak z uŜyciem broni palnej na odległość

Atak z uŜyciem broni palnej na odległość, wskutek ciągłego doskonalenia walorów

technicznych broni i materiałów wybuchowych daje potencjalnemu zamachowcy szansę na

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

bezpieczne  dla  siebie  dokonanie  zamachu.  Zamach  przeprowadzony  z  odległości  ponad  15
metrów  jest  metoda  bezpieczną  dla  zamachowca  i  najbardziej  skuteczną  i  dlatego
najpowszechniej stosowaną.
Atak  z  odległości,  aby  był  skuteczny  wymaga  wyspecjalizowanej  broni,    np.  dalekonośnego
karabinu, wyposaŜonego w teleskopowy celownik, granatnik rakietowy (RPG).
Ataku  moŜe  dokonać  osoba  posiadające  odpowiednie  umiejętności,  wiedzę  i  wyszkolenie
w zakresie posługiwania się danym typem broni, umiejętność oceny zasięgu broni i odległości
od  ofiary.  Dokonanie  takiego  ataku  wymaga  teŜ  zebrania  informacji  o  osobie,  na  którą
planowany  jest  zamach,  dla  poznania  jej  rozkładu  dnia  oraz  zyskania  przesłanek  la  doboru
odpowiedniego miejsca do ataku.

Atak z uŜyciem materiałów wybuchowych

Zamach z uŜyciem materiałów wybuchowych wymaga wysokich umiejętności. Potrzebna

jest wiedza do zbudowania bomby, jej podłoŜenia i zdetonowania. Zazwyczaj niezbędne przy
tym jest wsparcie logistyczne i wywiadowcze. Jednocześnie jest to metoda rozpowszechniona
do „załatwiania” porachunków w świecie przestępczym.
Zdarza  się  teŜ  często,  Ŝe  zamachowiec-amator  skonstruuje  ładunek  wybuchowy  ze  środków
ogólnie  dostępnych.  Wtajemniczeni  w  arkana  pirotechniki  konstruują  ładunki  z  materiałów
wybuchowych  kradzionych  w  kopalniach,  odzyskiwanych  ze  starej  amunicji  i  bomb
lotniczych  lub  kradzionych  z  magazynów  wojskowych.  Ładunki  te  wyposaŜone  są
w odpowiednie zapalniki z opóźniaczami lub sterowane drogą radiową.
Zamach najczęściej jest poprzedzony szczegółowym rozpoznaniem trybu Ŝycia  i zachowania
ofiary oraz  sprawdzeniem miejsca do podłoŜenia ładunku w czasie przebywania tam ofiary.

Uprowadzenie osoby

Uprowadzenie nie jest formą zamachu, lecz szczególną sytuacją z wykorzystaniem ataku.

Jest  najbardziej  wyrafinowana metodą, zwykle przeprowadzana przez dobrze zorganizowane
grupy  terrorystyczne.  Zamiarem  uprowadzenia  nie  jest  śmierć  ofiary,  jednak  często  do  niej
dochodzi, jeśli stawiane Ŝądania nie zostaną spełnione.
Bardzo  często  w  bezpośrednim  ataku  ginie  ochrona,  której  zadaniem  jest  bezwzględne
niedopuszczenie  do  uprowadzenia.  Ochrona  staje  się  więc  konieczna  do  wyeliminowania
przeszkodą. Uprowadzenie wymaga od zamachowców posiadania grupy logistycznej,
szczegółowego  planu,  środków  technicznych,  grupy  wywiadowczej  i  obserwacyjnej,  grupy
atakującej  oraz  bezpiecznego  miejsca  schronienia.  Do  najbardziej  tragicznych  uprowadzeń
naleŜy zaliczyć uprowadzenie premiera Włoch Aldo Moro w 1978 r.

4.5.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

Jak moŜna podzielić przyczyny zagroŜeń?

Jakie mogą być przyczyny zamachów na osoby?

Jakie są metody ataków na osoby?

Na czym polega atak z uŜyciem broni palnej z bliska?

Na czym polega atak z uŜyciem broni palnej na odległość?

Na czym polega atak z uŜyciem materiałów wybuchowych?

Jak moŜna scharakteryzować sytuacje uprowadzenia osoby?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.5.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na postawie materiału nauczania i posiadanej wiedzy z publikatorów, omów na forum

grupy, metody ataków na osoby i podaj przykłady tych ataków mające, miejsce
w rzeczywistości.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

zapoznać się z materiałem nauczania,

przedstawić na forum grupy podział metod ataków,

zaproponować dyskusję na ten temat, z uwzględnieniem zamachów, znanych ze środków
masowego przekazu,

dokonać kwalifikacji metod tych zamachów.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

publikacje prasowe, internetowe lub inne,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

Ćwiczenie 2

Przedstaw dwie sytuacje dokonanych w przeszłości zamachów na znane osoby i podaj ich

prawdopodobne motywy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przedstawić sytuacje w formie krótkiego opisu,

dokonać analizy opisanych sytuacji,

wymienić w punktach jakie zachowania wskazują na określony motyw,

przedstawić wykonane ćwiczenie na forum grupy,

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

publikacje prasowe, internetowe lub inne,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

4.5.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

określić jak moŜna podzielić zagroŜenia dla bezpieczeństwa osób?

określić przyczyny zamachów na osoby?

określić jakie są metody ataków na osoby?

scharakteryzować atak z uŜyciem broni palnej z bliska?

scharakteryzować atak z uŜyciem broni palnej na odległość?

scharakteryzować atak z uŜyciem materiałów wybuchowych?

scharakteryzować sytuacje uprowadzenia osoby?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.6. ZałoŜenia taktyczne przeciwdziałania atakom

4.6.1. Materiał nauczania

Ochrona osób jest przedsięwzięciem trudnym. Przesądza o tym m.in. cel ochrony:

zapewnienie bezpieczeństwa Ŝycia, zdrowia i mienia chronionej osoby.
W  realizacji  tego  celu  niezbędne  jest  wykonanie  wielostronnych  czynności  kompleksowej
ochrony.  Ponadto  niezbędna  jest  wiedza  i  doświadczenie  w  formułowaniu  załoŜeń
taktycznych    i  konstrukcji  planów  ochrony  oraz  konieczność  perfekcyjnej  realizacji  działań
w systemie ochrony.
Pełen obraz trudności jawi się, gdy przychodzi pogodzić ochronę z tym, iŜ jednocześnie osoba
chroniona  powinna  w  miarę  normalnie  funkcjonować,  prowadzić  aktywne  Ŝycie,  pracować,
bywać w miejscach publicznych, utrzymywać kontakty towarzyskie itd.
Tak wiec pracownik ochrony musi nie tylko zapewnić ochronę w miejscu zamieszkania osoby
ale  równieŜ  w  innych  miejscach.  Aby  sprostać temu, chroniący osobę, musi wykonać szereg
prac o charakterze rutynowym, stanowiących elementy przygotowania do ochrony. Są to:

−

rozpoznanie zagroŜeń,

−

wywiad ochronny,

−

wykrywanie obserwacji,

−

analiza zaistniałych i potencjalnych zagroŜeń,

−

plan ochrony,

−

dobór pracowników,

−

kalkulacja i dyslokacja sił i środków,

−

wyposaŜenie i uzbrojenie pracowników ochrony.

Rozpoznanie zagroŜenia

Rozpoznanie zagroŜeń osoby chronionej jest etapem wstępnym formułowania załoŜeń

taktycznych  planu  (systemu  ochrony)  a  jednocześnie  procesem  zmierzającym  do  jak
najwcześniejszego wykrycia symptomów zagroŜenia.
Najskuteczniejszą formą walki z zamachami jest zapobieganie im.
Przeciwdziałania  ochronne  wprowadza  się,  aby  wykryć  atak  na  etapie  planowania,  zapobiec
jego  zajściu  lub  w  ostateczności,  uczynić  go  trudnym  do  przeprowadzenia.  Cele  te  realizuje
grupa ochronna, do zadań której naleŜy m.in. wykrycie aktualnych i potencjalnych zagroŜeń.
Działania grupy ochronnej polegające na uzyskiwaniu, przechowywaniu i analizie informacji
dotyczących zagroŜeń noszą nazwę wywiadu ochronnego.
Wykrycie potencjalnych zagroŜeń wymaga od grupy ochronnej aktualizowania kompleksowej
wiedzy na temat poszczególnych zagroŜeń dotyczących osoby ochranianej.
Poczynając od informacji grupy wywiadowczej, potwierdzonych przez grupę informacyjną do
rozpoznania symptomów bezpośredniego ataku.
Grupa  wywiadowcza  dla  skutecznego  działania  potrzebuje  informacji,  które  odpowiedzą    na
pytania: kto?, co?, dlaczego?, gdzie?, kiedy?, jak?

Wykrywanie obserwacji

Faza obserwacji jest pierwszym momentem, kiedy przestępca zbliŜa się do potencjalnego

celu swego ataku.
Moment ten stwarza najwięcej szans na wykrycie lub przeciwdziałanie atakowi, poprzez
moŜliwość wpływu na decyzję wroga.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wykrywanie obserwacji to procedury mające na celu rozpoznanie grupy lub pojedynczych
osób, które obserwują potencjalny cel ataku.
Istnieją trzy poziomy wykrywania obserwacji:

−

z obrębu kolumny samochodowej,

−

ruchoma z osobnego pojazdu,

−

z punktu stałego

Unieszkodliwienie obserwacji jest kolejnym etapem po wykryciu i potwierdzeniu obserwacji,
uniemoŜliwiającym dokonanie planowanego zamachu.

Przygotowanie ochrony. Analiza zaistniałych i potencjalnych zagroŜeń

Skuteczna ochrona wymaga poznania potencjalnych zagroŜeń, Skuteczne zapobieganie

zagroŜeniom  wymaga  systematycznego  dokonywania  ich  analizy  i  na  tej  podstawie
usprawnianie  działań  słuŜb  ochronnych.  Prawidłowo  przeprowadzona  analiza  wymaga
zgromadzenia maksymalnej ilości informacji dotyczących zaistniałych w przeszłości  zdarzeń.
Ź

ródłem tych informacji mogą być osoby ochraniane, właściciele ochranianych obiektów,

jednostki  Policji,  jednostki  straŜy  poŜarnej    oraz    inne  słuŜby.  Źródłami  informacji  na  ten
temat  mogą  być  równieŜ  przedsięwzięcia  własne  takie  jak:  obserwacja  obiektu  i  jego
otoczenia,  wyznaczenie  punktów  newralgicznych,  rozpoznanie  zatrudnionych  w  obiekcie
osób,  rozpoznanie  otoczenia  osoby  chronionej,  rekonesans  terenowy  miejsc  i  okolic,
w których osoba chroniona najczęściej przebywa itd.
Przy dokonywaniu analizy zagroŜeń naleŜy:

−

zgromadzić maksymalną ilość informacji,

−

usystematyzować informacje według kategorii zagroŜeń,

−

określić przyczyny występowania zjawisk oraz najczęściej stosowane metody i sposoby
działań przestępczych

−

określić moŜliwości skutecznego przeciwdziałania zagroŜeniom, poprzez kalkulację oraz
dyslokację sił i środków.
Istotnym elementem wpływającym na organizację ochrony osób jest ich pozycja

społeczna,  posiadany  majątek,  miejsce  zamieszkania,  wykonywanie  określonych  funkcji,
przyzwyczajenia  i  Ŝyczenia  osobiste.  Przed  podęciem  się  ochrony  trzeba  uzgodnić  ze
zleceniodawcą konieczne przedsięwzięcie usprawniające system ochrony. Przy organizowaniu
ochrony naleŜy brać pod uwagę Ŝyczenia zleceniodawców, ale nie mogą one wykraczać poza
zasady określone w przepisach.
W  koncepcji  ochrony  naleŜy  uwzględniać  posiadane  siły  i  środki,  tak  by  podejmowane
przedsięwzięcia nie przekraczały moŜliwości firmy  i były opłacalne.
Szczególnie  trzeba  zadbać  o  posiadane  przez    pracowników  kwalifikacje,  doświadczenie,
dyspozycyjność oraz warunki psychofizyczne.

Opracowanie wniosków zmierzających do poprawy bezpieczeństwa osoby chronionej

Analizę zebranych informacji i ustalenie potencjalnych zagroŜeń naleŜy wykorzystać do

opracowania wniosków zmierzających do poprawy bezpieczeństwa osoby chronionej.
Wnioski  powinny  słuŜyć  w  równej  mierze  uzupełnieniu  lub  rozbudowie  systemów
zabezpieczeń  mieszkania (rezydencji) osoby chronionej, uŜywanych przez nią samochodów,
jak  i  zmiany  zwyczajów,  które  mogą  stwarzać  sytuację  zagroŜenia  lub  uniemoŜliwić
skuteczną  ochronę.  Wszystkie  tego  typu  wnioski  musi  zaakceptować  osoba  chroniona
i dopiero wtedy moŜna przystąpić do ich realizacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Opracowanie planu ochrony

Plan ochrony jest zbiorem dokumentów zawierających opisy sposobów postępowania

i czynności  ochronnych  w  róŜnych  sytuacjach  i  obiektach,  w  których  najczęściej  przebywa
osoba  chroniona.  Są  to  więc  plany  ochrony  mieszkania  (rezydencji),  miejsca  pracy,  miejsc
spotkań, przyjmowania interesantów, wydawania przyjęć i podejmowania gości, uczestnictwa
w imprezach kulturalnych,, uprawiania sportu, wypoczynku i rekreacji.
Plan  ochrony  uwzględnia  sposób  ochrony  środków  transportu,  którymi  przemieszcza  się
osoba  chroniona,  warianty  tras  przejazdu,  oraz  warunki  korzystania  z  publicznych  środków
lokomocji.
Plan  ochrony  jest  dokumentem  obowiązującym  zarówno  pracownika  ochrony  jak  i  osobę
chronioną  i  wszelkie  odstępstwa  od  załoŜeń  planu  moŜe  usprawiedliwiać  tylko  stan
zagroŜenia lub nie dające się przewidzieć wydarzenia losowe. Plany ochrony powinny być na
bieŜąco  aktualizowane  w  miarę  uzyskiwania  informacji  z  permanentnie  prowadzonego
rozpoznania.  Stałym  załącznikiem  planu  ochrony  jest  kalkulacja  sił  i  środków    uŜywanych
w ochronie  oraz stosowanie grafiki (terminarz) ich uŜycia. Wszystkie załoŜenia i dokumenty
planu powinny być uzgodnione i zaakceptowane przez osobę chronioną przed ich wdroŜeniem
do realizacji.
Najczęściej  poza  planami  realizuje  się  szereg  czynności  jak:  wykrywanie  obserwacji,
podglądów  i  podsłuchów,  podkładania    ładunków  wybuchowych,  a  równocześnie  czynności
kamuflaŜowe,  pozornie  mające  maskować  ochronę  lub  rozmyślnie  wprowadzające  w  błąd
planujących zamach.

Kalkulacja i dyslokacja sił i środków
Kalkulacja  sił  i  środków  jest  przeliczeniem  pozostających  w  dyspozycji  agencji  ochrony
zasobów  ludzkich  i  technicznych  środków  ochrony  w  celu  skutecznego  wykonywania  zadań
wynikających z przyjętych zleceń.
Dyslokacja  jest  to  rozmieszczenie  pozostających  w  dyspozycji  agencji  sił  i  środków
w taki sposób,  aby  skutecznie  i  jak  najmniejszym  nakładem  sił  i  środków  zapewnić  ochronę
osób i mienia.
Efektywna kalkulacja sił i środków uzaleŜniona jest od wielu czynników, zarówno po stronie
oferującego usługi w zakresie ochrony osób i mienia jak i po stronie zlecającego usługę.
Prawidłowo  dokonana  kalkulacja  i  dyslokacja  sił  i  środków  powinna  zapewnić
bezpieczeństwo ochranianych obiektów i osób oraz efektywność ekonomiczną.

Określenie niezbędnego wyposaŜenia i uzbrojenia pracowników ochrony
Ustawa  o  ochronie  osób  i  mienia  oraz  przepisy  wykonawcze  określają  kwestie  dotyczące
niektórych elementów wyposaŜenia osobistego, oznakowania i umundurowania.
W zakres niezbędnego wyposaŜenia pracownika ochrony wchodzą:

−

licencja pracownika ochrony,

−

oznaczenie i umundurowanie,

−

rodki ochrony osobistej (hełm, kamizelka kuloodporna, maska przeciwgazowa)

−

rodki łączności,

−

rodki obserwacji,

−

rodki oświetlające,

−

rodki transportu (specjalistyczne i przystosowane)

Uzbrojenie pracownika ochrony stanowi broń palna i środki przymusu bezpośredniego

wymienione w ustawie o ochronie osób i mienia.
Organizator ochrony jest zobowiązany zapewnić odpowiednie wyposaŜenie i uzbrojenie
pracownikom ochrony. WyposaŜenie i uzbrojenie w duŜej mierze zaleŜy od rodzaju zadań

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

i charakteru wykonywanej słuŜby ochronnej oraz przepisów regulujących specjalne zadania
ochronne, np. ochrona obiektów podlegających obowiązkowej ochronie lub wykonywanie
konwoju.

Dobór pracowników

Typową dla pracownika ochrony jest sytuacja trudna, bardzo często sytuacja zaskoczenia,

w której sprawność działania w czasie (refleks) niejednokrotnie decyduje o powodzeniu akcji.
W związku tym kandydat na pracownika ochrony powinien charakteryzować się:

−

zdolnością do szybkiego reagowania,

−

ruchliwością zachowania (dostosowywaniem się do szybko i często zmieniających się
warunków pracy),

−

spostrzegawczością,

−

duŜą pojemnością uwagi,

−

umiejętnością szybkiej oceny sytuacji,

−

umiejętnością podejmowania szybkich i trafnych decyzji,

−

sprawnością fizyczną,

−

nienaganną postawą moralno-etyczną.
Dokonując doboru pracowników do wykonywania zadań ochrony osób naleŜy wszystkie

wyŜej  wymienione  cechy  wziąć  pod  uwagę.  Wykonywanie  bezpośrednich  obowiązków
związanych z ochroną  osób oznacza  stały i bezpośredni kontakt z osoba ochranianą.
Pracownik ochrony powinien zdawać sobie sprawę z waŜności  efektu pierwszego wraŜenia
i  tego  jakie  emocje  wzbudził  u  danej  osoby.  MoŜe  mieć  to  zasadniczy  wpływ  na  przebieg
i skuteczność jego pracy. WaŜną jest umiejętność wzbudzania zaufania wytwarzania poczucia
bezpieczeństwa.  Pomocne  w  tym  okazać  się  mogą  takie  cechy  pracownika  ochrony  jak
spokój,  opanowanie,  uprzejmość,  kultura  osobista,  dyskrecja,  a  jednocześnie  duŜy
profesjonalizm pracownika ochrony.
Ochrona  osób  wymaga  teŜ  tolerancyjności,  wyrozumiałości  i  cierpliwości.  Na  liście
koniecznych predyspozycji pracowników ochrony do pracy związanej z bezpośrednią ochroną
osób,  muszą  się  znaleźć  się  takŜe:  wysoka  sprawność  fizyczna,  duŜą  spostrzegawczość
i podzielność  uwagi  oraz  umiejętność  sprawnego,  uporządkowanego  działania  w  sytuacji
zagroŜenia.

4.6.1 Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania sprawdzisz czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń
1.

Jaki jest cel rozpoznania zagroŜeń?

Co nazywamy wywiadem ochronnym?

Na jakie pytania powinny odpowiadać informacje dla skutecznego działania grupy
wywiadowczej?

Na czym polega wykrywanie obserwacji i do czego słuŜy ?

Jakie istnieją poziomy wykrywania obserwacji?

Z jakich elementów składa się przygotowanie do ochrony?

Na czym polega analiza zaistniałych i potencjalnych zagroŜeń?

Do czego słuŜą: analiza zebranych informacji i ustalenie potencjalnych zagroŜeń?

Jakie zagadnienia obejmuje plan ochrony osoby?

10.

Na czym polega kalkulacja i dyslokacja sił i środków?

11.

Jakie cechy pracownika ochrony są wskazane przy wykonywaniu zadań ochrony osób?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.6.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wyjaśnij dlaczego tak waŜnym elementem przygotowania do ochrony osoby jest analiza

zaistniałych i potencjalnych zagroŜeń i do czego słuŜy?

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać dokładnie materiał nauczania,

odpowiedzieć na następujące pytania,
a)

na czym polega analiza zaistniałych i potencjalnych zagroŜeń?

do czego słuŜy?

odpowiedzieć pisemnie na pytanie postawione w ćwiczeniu,

zaprezentować ćwiczenie na forum grupy.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

papier formatu A4, przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

Ćwiczenie 2

Odpowiedz w formie pisemnej na pytanie, co powinien zawierać plan ochrony osoby?

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać materiał nauczania,

odpowiedzieć w formie pisemnej na postawione pytanie.

3) zaprezentować odpowiedź na forum grupy.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

papier formatu A4, przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

4.6.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

określić cel rozpoznania zagroŜeń?

zdefiniować czym jest wywiad ochronny?

określić czemu słuŜy wykrywanie obserwacji?

wymienić elementy przygotowania ochrony?

wyjaśnić na czym polega analiza zaistniałych i potencjalnych
zagroŜeń?

wyjaśnić pojęcie „kalkulacji i dyslokacji sił i środków”?

scharakteryzować plan ochrony osoby?

określić, jakie cechy pracownika ochrony są wskazane w ochronie
osób?

określić sposób wykorzystania wyników analizy zagroŜeń?

10)

określić elementy wyposaŜenia i uzbrojenia pracowników ochrony?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.7. Metody i środki ochrony osób

4.7.1. Materiał nauczania

Ochrona osoby w miejscu pracy i w rezydencji

Ochrona osobista zarówno w obiektach jak i na wolnej przestrzeni opiera się na systemie

stref bezpieczeństwa (pierścieniach).
System ten tworzą następujące strefy bezpieczeństwa:

−

zewnętrzna,

−

wewnętrzna,

−

ochrony osobistej.
Ochrona strefy zewnętrznej powinna uniemoŜliwić wtargnięcie osób nieupowaŜnionych

do strefy wewnętrznej przez system ochrony:

−

technicznej (elementy architektoniczno-budowlane: ogrodzenia, płoty),

−

urządzenia mechaniczne (bramy, zamknięcia),

−

urządzenia elektroniczne (systemy kontroli dostępu, ochrona peryferyjna).
Ochrona strefy wewnętrznej, zaczynającej się od wyznaczonej przez mury i zamknięcia

otworów budowlanych granicy obiektu, powinna siłami pracowników ochrony, bądź osób
zatrudnionych w obiekcie (domowników)ujawnić pobyt osoby nieupowaŜnionej i albo ja ująć
w celu wyjaśnienia albo zaalarmować ochronę osobistą.

Ochrona osobista przebywa w bezpośredniej bliskości osoby chronionej i stanowi ostatnią

przeszkodę do pokonania przez ewentualnego zamachowca.
Podstawową sprawą w ochronie osób w obiekcie jest skuteczność kontroli dostępu do
obiektu. Sprawie tej naleŜy podporządkować wszystkie działania podejmowane w strefach
zewnętrznej i wewnętrznej.
W tym celu naleŜy dokonać rozpoznania terenowego i w uzgodnieniu z gospodarzem obiektu:

−

ograniczyć ilość wejść i wyjść,

−

wprowadzić

zabezpieczenie

techniczne

miejsc

stwarzających

moŜliwość

niekontrolowanego wejścia do obiektu,

−

usprawnić system kontroli ruchu osobowego, np. wprowadzić identyfikatory dla osób
zatrudnionych w obiekcie i osób wizytujących, wprowadzić kontrolę wnoszonych bagaŜy
itp.
Organizując ochronę osoby w obiekcie naleŜy dokonać równieŜ rozpoznania osobowego.

NaleŜy: rozpoznać osoby zatrudnione w obiekcie oraz przeprowadzić z nimi krótkie
szkolenie.
W czasie tego szkolenia trzeba im przedstawić dodatkowe obowiązki związane z ochroną,
szczególności w zakresie:

−

ujawniania osób nieuprawnionych do przebywania w obiekcie,

−

pozostawionych w obiekcie przedmiotów (paczek, toreb, pojemników),

−

zmian w ustawieniu mebli,

−

pojawieniu się nowych mebli lub urządzeń,

−

innych faktów i zdarzeń mogących stanowić symptomy zagroŜenia.

Personelowi obiektu trzeba takŜe wskazać, komu i w jaki sposób przekazywać informacje:

−

w trybie normalnym,

−

w trybie alarmowym,

−

w sytuacji bezpośredniego zagroŜenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W obiekcie, w którym osoba chroniona pracuje, strefę ochrony osobistej stanowi gabinet

(wydzielone w budynku pokoje lub piętro), strefę wewnętrzną: pomieszczenie bezpośrednio
sąsiadujące (z boku i nad), strefę zewnętrzną: wejście do budynku, hol z windami lub klatka
schodowa prowadząca do strefy wewnętrznej.
Problemy ochronne, które naleŜy jednoznacznie rozstrzygnąć w miejscu pracy osoby
chronionej to:

−

cisła kontrola dostępu osób do poszczególnych stref bezpieczeństwa,

−

współpraca

ochrony

osobistej

słuŜbami

porządkowymi

lub

ochronnymi

zorganizowanymi w obiekcie i personelem obsługi obiektu,

−

garaŜowanie pojazdu osoby chronionej, pod kątem uniemoŜliwienia dostępu osób
postronnych,

−

korzystanie z wejść i wyjść zapasowych (awaryjnych, ewakuacyjnych).
W odniesieniu do obiektu, w którym osoba chroniona (VIP) mieszka (rezydencji), stosuje

się powyŜsze zasady, a ponadto organizuje się tzw. bezpieczne schronienie.

Bezpieczne schronienie to wydzielone pomieszczenie (dobrze jeśli jest zamaskowane)

z odpowiednio  wzmocnionymi  zamknięciami  otworów  budowlanych  (okien,  drzwi),  które
powinno  dać  schronienie  osobie  chronionej  (ewentualnie  członkom  rodziny)  w  sytuacji
bezpośredniego zagroŜenia  na czas do przybycia pomocy z zewnątrz.
W schronieniu powinny być:

−

rodki łączności ze światem zewnętrznym,

−

apteczka pierwszej pomocy i lekarstwa zaŜywane przez osobę chronioną,

−

niewielki zapas Ŝywności i napojów,

−

rodki ochrony przeciwpoŜarowej,

−

zapasowe źródło światła.

Ochrona osoby w hotelu
Najczęściej organizacja ochrony osoby w hotelu opiera równieŜ się strefach
bezpieczeństwa:

−

strefa wewnętrzna – obejmuje pokój (apartament, piętro) oraz pokoje sąsiadujące (z boku,
nad i pod pokojem chronionym),

−

strefa środkowa – obejmuje pokoje, korytarze, klatki schodowe poza strefą wewnętrzną,

−

strefa zewnętrzna – teren hotelu, o ile jest objęty ochroną hotelową, lub hol hotelowy.
Strefa wewnętrzna jest objęta ścisłą kontrolą dostępu. Mogą w niej przebywać wyłącznie

współpracownicy lub członkowie rodziny osoby chronionej.
Personel  hotelowy  ma  dostęp  do  strefy  wewnętrznej  tylko  w  towarzystwie  pracownika
ochrony.  Wcześniej  naleŜy  uzyskać  od  dyrekcji  hotelu,  listę  personelu  (sprzątaczka,  boy
hotelowy, kelner) i poznać te osoby, zanim przystąpią do pracy. Inne osoby, jak np. zaproszeni
goście,  interesanci,  klienci,  dziennikarze,  mają  moŜliwość  wejścia  tylko  za  zgodą  osoby
chronionej.

Ochrona osób w miejscu publicznym

Ochrona osoby w miejscu publicznym jest przedsięwzięciem bardzo skomplikowanym,

o najwyŜszym stopniu trudności.
Taktyka tej ochrony opiera się takŜe na trzech strefach, ale z uwagi  na fakt, Ŝe poszczególne
strefy przemieszczają się w czasie i przestrzeni wraz z osoba chronioną, bardziej adekwatnym
określeniem  będzie pierścień ochrony.

Granice pierścieni ochronnych są płynne i zaleŜą od sytuacji i terenu, po którym porusza

się osoba chroniona. Inne moŜliwości i wymogi ochrony stwarza teren odkryty (plaŜa, rozległe

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

pola i łąki), inne las czy obszary zarośnięte gęstymi krzewami a jeszcze inne teatr, stadion
sportowy wypełniony ludźmi czy ruchliwa ulica.

Cele działań ochronnych w miejscu publicznym są takie same, jak w obiekcie czy

rezydencji: nie wolno dopuścić do osoby chronionej Ŝadnych nieuprawnionych czy
postronnych osób i ustrzec osobę chronioną przed zamachami na odległość.

W miejscach publicznych rolę wewnętrznego pierścienia ochrony tworzą pracownicy

ochrony  ustawieni  w  odpowiednich  szykach  ochronnych  i  spełniający  zadania  ochrony
osobistej.
Pierścień środkowy przylega bezpośrednio do wewnętrznego i tworzą go pracownicy ochrony
prowadzący rozpoznanie przedpola.
JeŜeli  w  miejscu  przebywania  osoby  chronionej  jest  zorganizowana  słuŜba  ochronna,  albo
miejsce  jest  chronione  przez  StraŜ  Miejską  lub  Policję  ,pracownicy  ochrony  tworzący
pierścień  środkowy powinni z tymi słuŜbami współpracować.

Zewnętrzny pierścień ochrony stanowią odpowiednio wykorzystywane elementy

zabudowy, specjalnie przygotowane środki zabezpieczenia technicznego (płotki, bariery,
zamknięte przejścia, rozpięte liny itp.) oraz słuŜby publiczne utrzymujące bezpieczeństwo
i porządek.

W czasie przejść ulicami osobę chronioną powinien otaczać odpowiedni do

przewidywanego

zagroŜenia

szyk

ochronny

złoŜony

pracowników

ochrony,

a  w  przypadkach  koniecznych  szyk  moŜe  być  ubezpieczany  przez  pojedynczych  lub  grupy
pracowników podąŜających z przodu (10–20 m)  i z tyłu, lub równolegle  z boku po tej samej
albo po drugiej stronie ulicy.
MoŜna  takŜe  wykorzystać  do  ochrony  samochód,  który  będzie  jechał  wolno  za  szykiem
ochronnym. Samochodu moŜna uŜyć jako schronienia  dla osoby chronionej, środka szybkiej
komunikacji, transportu do szpitala itp.

Pracownicy ochrony powinni dbać o to, aby przejścia ulicami, spacery, bywanie

w restauracjach czy kawiarniach nie miały cech schematu, lecz za zgodą osoby chronionej,
odbywały się w miarę moŜliwości w róŜnych porach dnia i róŜnymi trasami.

W czasie posiłków w lokalach publicznych naleŜy dbać, aby osoba chroniona zajmowała

stolik w wydzielonej sali, loŜy, z dala od duŜych okien, witryn, natomiast blisko wyjścia
awaryjnego lub drzwi kuchennych. Sąsiednie stoliki powinni zajmować pracownicy ochrony.

Rzadko się zdarza, aby osoba chroniona mogła korzystać z wydzielonych wind

w obiekcie, ale tego typu  rozwiązanie jak np. korzystanie z windy towarowej niedostępnej dla
innych osób, jest najbardziej bezpieczne. W innych  przypadkach naleŜy starać się, aby oprócz
osoby  chronionej  i  pracowników  ochrony  nikt  inny  windą  nie  jechał.  JeŜeli  jest  to
niemoŜliwe,  osobę  chronioną  naleŜy  umieszczać  w  windzie  w  taki  sposób,  aby  pracownicy
ochrony oddzielali ja od innych osób jadących windą.

Przejście osoby chronionej schodami powinno odbywać się w następującym porządku:

pracownicy ochrony powinni poprzedzać szyk ochronny i podąŜać za szykiem w taki sposób,
aby  blokować  przynajmniej  dwa  sąsiednie  podesty  (np.  na  półpiętrze  i  piętrze).  Osoba
chroniona powinna poruszać się przy ścianie, aby ubezpieczyć się od ataków z góry  i z dołu
klatki schodowej.

Ochrona osób  na imprezach publicznych i w środkach transportu

Trudnym zadaniem dla ochrony osobistej jest udział osoby chronionej w imprezach

i uroczystościach z tłumnym udziałem publiczności, zwłaszcza gdy planuje się przejście przez
tłum, powitania, prezentacje zaproszonych osób czy publiczne wystąpienia.
Zadaniem pierwszoplanowym ochrony jest ustalenie stosunku zgromadzonych osób do osoby
ochranianej, który ma decydujące znaczenie dla określenia taktyki ochrony.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Owacyjne,  spontaniczne  i  Ŝyczliwe  przyjęcie  osoby  chronionej  jest  korzystne  dla  ochrony,
a niezbyt  przychylne  lub  wręcz  wrogie    nastawienie,  wymaga  uszczelnienia  ochrony
i ograniczenia kontaktów osoby chronionej ze zgromadzonymi.
Powitanie moŜe przebiegać w dwóch wariantach.
Pierwszy to: osoba chroniona podchodzi kolejno do osób witających, ustawionych w szeregu,
Drugi to: osoba chroniona pozostaje na miejscu, a osoby witające podchodzą kolejno rzędem.
W obydwu wariantach szyk pracowników ochrony powinien uniemoŜliwiać dostęp do osoby
chronionej  osobom  nieuprawnionym  oraz  zapewnić  obserwację  (z  przodu  i  tyłu)  osób
szykujących się do powitania, osoby witającej się oraz osób (2–4), które juŜ się przywitały.
Obserwować naleŜy przede wszystkim ręce oraz twarze. Jednocześnie przez cały czas naleŜy
być na nasłuchu sygnałów o zagroŜeniu ze strefy pierścieni wewnętrznego i zewnętrznego.

Zadania ochrony osób w środkach transportu stanowią w około 30% zadań ochrony

osobistej wykonywanych przez pracowników ochrony.
Ochrona ta dotyczy przede wszystkim ochrony osób podczas jazdy samochodem.
W tego typu ochronie nie moŜna wyznaczyć stref ochrony, bowiem umowne pierścienie
ochrony przemieszczają się wraz z jadącym samochodem wzdłuŜ drogi, spełniając swoją
funkcję tylko w ramach szerokości drogi oraz w przód i tył po osi drogi.

Pierścieniem wewnętrznym w tym układzie jest samochód osoby chronionej z ochroną

osobistą, a pierścieniami; środkowym i zewnętrznym, droga w przód i tył.
Praktycznie chronione są wszystkie pierścienie tylko wtedy, gdy transport odbywa się
w kolumnie, w której występują wozy: pilotujący, poprzedzający oraz wozy ubezpieczające
(eskortujące) za pojazdem osoby chronionej.

W praktyce taktyka ochrony osób w środkach transportu jest bardzo zbliŜona do taktyki

ochrony transportu wartości pienięŜnych i innych, zwłaszcza w odniesieniu do występujących
zagroŜeń takich jak: ostrzelanie z zasadzki, zablokowanie drogi czy atak gazowy.
TakŜe zasada unikania tzw. wąskich gardeł podczas jazdy (miejsc sprzyjających zamachowi)
jest podobna, jak w wykonywaniu konwoju wartości.

Ochrona osoby w samochodzie jest w duŜej mierze uzaleŜniona takŜe od rodzaju uŜytego

pojazdu. Niejednokrotnie status osoby chronionej lub jej moŜliwości finansowe  pozwalają
na uŜywanie pojazdu opancerzonego, przystosowanego do ochrony osobistej. Jest to najlepsza
alternatywa,  a  jazda  fabrycznie  wykonanym  pojazdem  opancerzonym  z  kuloodpornymi
szybami,  wzmocnionym  zawieszeniem  i  innymi  ulepszeniami  stanowi  dla  ochrony  duŜe
ułatwienie w wykonywaniu jej zadań ochronnych.
Pojazd taki jest bardzo kosztowny i stąd najczęściej do przewozu osób chronionych uŜywa się
seryjnych samochodów, odpowiednio przystosowanych.

Samochód przystosowany
   Samochód  przystosowany powinien spełniać  określone warunki:

−

obszerne wnętrze,

−

bezpieczna konstrukcja nadwozia,

−

4 drzwi,

−

wzmocnienia stref zgniotu,

−

wzmocnienie dachu,

−

wzmocnienia boczne,

−

mocne lub wzmocnione zawieszenie,

−

duŜa moc silnika (nadwyŜka mocy w stosunku do masy pojazdu),

−

niezawodność,

−

dobre hamulce (ABS),

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

odporne na przestrzelenie ogumienie,

−

szyby kuloodporne,

−

wzmocnienie zderzaków,

−

wzmocnienie osłony silnika,

−

osłony na reflektory.

−

obrotowy fotel dla kierowcy,
W samochodzie przystosowany naleŜy posiadać zapasową kamizelkę lub koc kuloodporny

dla ochranianej osoby ,w celu zabezpieczenia jej przed strzałami z broni palnej w przypadku
ostrzału pojazdu

WaŜnym składnikiem skutecznej ochrony osoby w pojeździe są umiejętności aktywnej

i ofensywnej  jazdy    kierowcy,  który  równieŜ  powinien  być  pracownikiem  ochrony  i  odbyć
specjalistyczne szkolenia. Znajomość techniki jazdy ochronnej, proste triki uniemoŜliwiające,
np.  ostrzelanie  z  atakującego  pojazdu  w  ruchu,  bądź  w  oczekiwaniu  pod  światłami
sygnalizacji uliczne, podczas wyprzedzania, pozwalają na uniknięcie zagroŜeń.
Muszą jednak być perfekcyjnie opanowane  i wielokrotni uprzednio przećwiczone.
Aktywne prowadzenie samochodu jest szczególnie konieczne, kiedy przejazd odbywa się bez
obstawy.
Kierowca, będący pracownikiem ochrony oprócz szczególnych umiejętności dotyczących
aktywnej jazdy samochodem jest odpowiedzialny za:

−

obserwację wyznaczonego sektora,

−

skuteczne wypełnianie zadań wynikających z jazdy w kolumnie (zasłony, blokady),

−

prowadzenie rozpoznania wyprzedzających pojazdów i motocykli,

−

reagowania na ewentualne zagroŜenia,

−

zgłaszanie dowódcy ochrony wszelkich spostrzeŜeń dotyczących bezpieczeństwa osoby
chronionej.
KaŜdy przejazd osoby chronionej powinien być uprzednio przygotowany i poprzedzony:

−

analizą dróg na trasie przejazdu,

−

dokonaniem wyboru trasy,

−

wyborem tras zapasowych,

−

rozplanowaniem postojów i przerw w podróŜy,

−

rozpoznaniem rozmieszczenia wzdłuŜ trasy przejazdu: jednostek Policji, szpitali, stacji
obsługi samochodów,

−

wyborem miejsca schronienia w przypadku zagroŜenia,

−

ustalenia tzw. wąskich gardeł (miejsc szczególnie niebezpiecznych),

−

przeprowadzeniem rekonesansu, celem potwierdzenia załoŜeń podróŜy,

−

dokonaniem stosownych zmian w planie podróŜy.
Plan podróŜy powinna zaakceptować osoba chroniona. Ochrona osób publicznych (VIP)

w publicznych  środkach  komunikacji    zdarza  się  raczej  rzadko,  a  organizacja  i  taktyka
opierają się na tych samych, omówionych powyŜej zasadach.

Organizacja grupy ochronnej

Ochrona osobista w wykonaniu jednego pracownika ochrony (bodyguard) jest usługą

dość  popularną,  szczególnie  w  USA  i  Europie  Zachodniej.  W  Polsce  występuje    jej
specyficzna  odmiana  tzw.  osoba  towarzysząca.  Jednak  aby  ochrona  osobista  naprawdę    była
skuteczna,  powinna  być  wykonywana  równolegle  przez  przynajmniej  dwóch  pracowników
ochrony.  Istnieje  takŜe  trafne  przekonanie,  Ŝe  zwiększenie,  np.  podwojenie  liczby
pracowników ochrony, podwaja skuteczność ochrony.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zespołowe działania w ochronie osobistej przebiegają według określonych zasad. NaleŜą

do nich:

−

poczucie odpowiedzialności za własne działania i zaufanie do współdziałających,

−

perfekcyjne i zgodne z załoŜonym planem wykonywanie czynności,

−

szczegółowe wypracowanie znaków i sygnałów porozumiewawczych, słuŜących do
przekazywania informacji o zagroŜeniach oraz podejmowanych działaniach w sytuacjach
zmuszających do improwizacji, albo odstąpienia od ustalonych planów.

−

ustalenie funkcji, miejsca i zadań w szyku (dowódca, pracownik rozpoznania, pracownik
uprzednio (wcześniej) ustawiony, pracownik obserwacji, kierowca)

Szyki ochronne
Grupa ochronna moŜe być formowana w róŜnego rodzaju szyki ochronne. Rodzaj przyjętego
szyku zaleŜy od:

−

liczby pracowników ochrony,

−

jakości ich wyszkolenia,

−

oczekiwań osoby chronionej,

−

potencjalnych zagroŜeń,

−

miejsca ochrony.
Zasadą generalną jest, Ŝe pracownicy ochrony w szyku ochronnym znajdują się

w odległości na długość wyciągniętej ręki od osoby ochranianej.
Grupa  ochronna  dąŜy  do  360-stopniowego  pokrycia  zabezpieczającego,  wokół  osoby
chronionej.
KaŜdy pracownik ochrony musi pokrywać sektor, za który odpowiada.
Grupę  ochronną  prowadzi,  idąc  przed  szykiem  i  nadając  kierunek  marszu,  pracownik
rozpoznania.
NajbliŜej osoby ochranianej pozostaje dowódca ochrony, który w razie ataku ma jej zapewnić
natychmiastową osłonę ciałem, czyli osłonić własnym ciałem przede wszystkim tułów i głowę
osoby chronionej.
Jeden  z  pracowników  ochrony  jest  w  tylnej  części  szyku  ochronnego  i  zapewnia  spójność
formacji, poprzez udzielanie wskazań taktycznych grupie ochronnej.
Zapewnia  to,  Ŝe  pracownicy  ochrony  pozostając  na  właściwych  miejscach,  pokrywają
ewentualne luki w szyku ochronnym.

Pracownik ochrony w szyku ochronnym powinien bezwzględnie stosować się do

następujących zasad:

−

zawsze wiedzieć, gdzie przebywa osoba chroniona,

−

obserwować swój konkretny obszar pokrycia,

−

być przygotowanym na szybką reakcję,

−

uwaŜać na inne poza atakiem, niebezpieczeństwa (śliskie podłogi, nierówne chodniki,
schody itp.).

W miejscach zagęszczonych naleŜy stosować szyki zwarte, zaś w terenie otwartym; szyk
luźny.

Szykiem jest zorganizowane rozstawienie pracowników ochrony w określonych

odstępach i odległościach, w celu zapewnienia skutecznej ochrony osobie przemieszczającej
się pieszo.
WyróŜnia się następujące szyki:

−

eskortowe,

−

klin,

−

prosty romb,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

romb,

−

rozszerzony romb,

−

pierścień ochronny.

Szyki eskortowe

Szyki eskortowe składają się z jednego lub dwóch pracowników ochrony. Zazwyczaj

szyk  ten  tworzy  dowódca  ochrony,  który  zapewnia  360-stopniowe  pokrycie  strefy  wokół
osoby  chronionej.  Zapewnia  on  bliską  ochronę  cielesną  i  wykonywany  jest  na  krótkich
trasach, szczególnie  przy wejściach i wyjściach z samochodu  lub windy.
Szyk  ten  moŜe  być  teŜ  realizowany  przez    dwóch  pracowników  ochrony:  dowódcę    oraz
pracownika  rozpoznania.  KaŜdy  z  nich  odpowiada  za  180-stopniowe  pokrycie  strefy  wokół
osoby ochranianej. Pracownik rozpoznania  prowadzi formację pieszą i pierwszy wchodzi do
miejsc, w których z chwilę ma się  znaleźć osoba ochraniana (rys. 1 i 2).

Rys.1. Szyk jednoosobowy [3]

Rys. 2. Szyk dwuosobowy [3]

Klin
Klin jest to szyk złoŜony jest z trzech pracowników ochrony. Tworzą go:

−

dowódca ochrony,

−

pracownik rozpoznania,

−

pracownik ochrony,

KaŜdy z pracowników ochrony zapewnia pokrycie 120-stopniowej strefy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Szyk ten stosowany jest w sytuacjach, kiedy osobę chronioną trzeba przeprowadzić przez tłum
oraz generalnie miejscach zagęszczonych (rys. 3).

Rys. 3. Szyk trzyosobowy - klin [3]

Prosty romb

Szyk tworzony przez czterech pracowników ochrony, skład którego wchodzą:

−

dowódca ochrony,

−

pracownik rozpoznania,

−

dwóch pracowników ochrony.

Pracownik rozpoznania wraz dwoma pracownikami ochrony pokrywają, kaŜdy 120-stopniową
strefę ochronną. Dowódca jest wyłącznie skoncentrowany na osobie ochranianej i zajmuje się
wyłącznie jej bezpieczeństwem, z osłoną własnym ciałem włącznie (rys. 4).

Rys. 4. Szyk czteroosobowy – prosty romb [3]

Romb
Szyk ochronny składający się z pięciu pracowników ochrony. Formację te tworzą:

−

dowódca ochrony,

−

pracownik rozpoznania,

−

trzech pracowników ochrony.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Pracownik  rozpoznania  i  pracownicy  ochrony  zapewniają  kaŜdy  pokrycie  90-stopniowej
strefy. Dowódca zajmuje się wyłącznie osobą ochranianą.
Romb  jest  optymalną  formą  szyku  ochronnego.  Zapewnia    on  osobie  chronionej  bliską
ochronę cielesną  i skuteczne powstrzymanie atakujących.
Formacja rombowa zapewnia łatwość dostosowania formy ochrony do otoczenia i warunków
realizacji  ochrony.  Jest  to  szyk  elastyczny,  który  w  zaleŜności  od  potrzeb  moŜe  być
przekształcany  w inne formacje (rys. 5).

Rys. 5. Szyk pięcioosobowy – romb [3]

Rozszerzony romb

Szyk ochronny, w skład którego wchodzą:

−

dowódca ochrony,

−

pracownik rozpoznania,

−

czterech pracowników ochrony.

Pracownik rozpoznania oraz pracownicy ochrony zapewniają pokrycie sektorów
80-stopniowych. Dowódca ochrony zajmuje się tylko osoba ochranianą.
Szyk ten zapewnia bardzo duŜą elastyczność działań ochronnych (rys. 6).

Pierścienie bezpieczeństwa

Pierścień bezpieczeństwa jest to odpowiednie rozstawienie ochrony wokół osoby

ochranianej.
Istotą    konstrukcji  pierścienie  bezpieczeństwa  jest  tworzenie  wokół  osoby  ochranianej mniej
lub bardziej ściśle wyznaczonych granic dostępności innych osób.
Pierścienie  bezpieczeństwa  są  dość  płynne  i  elastyczne,  zwłaszcza  w  dynamice  ochrony
przejść  i  przejazdów.  W  ochronie  statycznej  organizacja  ochrony  opierająca  się  na
pierścieniach bezpieczeństwa wymaga zaangaŜowania znacznych sił i środków.
   WyróŜnia się trzy pierścienie bezpieczeństwa:

−

wewnętrzny,

−

rodkowy,

−

zewnętrzny.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 6. Szyk pięcioosobowy – romb [3]

Zewnętrzny pierścień bezpieczeństwa

Zewnętrzny pierścień bezpieczeństwa jest pierwsza linia ochrony, tworzone przez słuŜby

lokalne (np. Policję, StraŜ miejską, słuŜby porządkowe organizatora imprezy). Wstęp na ten
obszar mają wyłącznie osoby upowaŜnione.

Środkowy pierścień bezpieczeństwa

rodkowy pierścień bezpieczeństwa znajduje się wokół obszaru wewnętrznego i jest

obsadzony  przez  pracowników  ochrony    spoza  szyku  ochronnego,  którzy  powinni  być
rozmieszczeni  tak,  aby  stworzyć  szczelne  zabezpieczenia.  Na  ten  obszar  mogą  być
wpuszczane  wyłącznie  osoby,  których  obecność  jest  niezbędna  (pracownicy  ochrony,
pirotechnicy, saperzy, urzędnicy lub asystenci osoby ochranianej).

Wewnętrzny pierścień bezpieczeństwa

Wewnętrzny pierścień bezpieczeństwa to obszar znajdujący się wokół osoby chronionej.

Powinien być obsadzony tylko przez pracowników ochrony tworzących szyk ochronny.
Jest to pierścień najbardziej ograniczający dostęp do osoby ochranianej powinien być zawsze
utworzony jako pierwszy. Tylko szczególne osoby mogą mieć dostęp do tego pierścienia (np.
doradca osoby chronionej, członek rodziny).
Przy tworzeniu pierścieni bezpieczeństwa naleŜy brać pod uwagę na znajdujące się na danym
terenie naturalne i architektoniczne bariery, które mogą mieć cechy trwałe (np. ściany,
ogrodzenia, rzeki), lub tymczasowe (np. barierki ochronne, pojazdy, łańcuchy).
W kaŜdym pierścieniu bezpieczeństwa powinien zostać utworzony punkt kontroli, w którym
pracownicy ochrony powinni wymagać od osób wchodzących poddania się sprawdzeniom:

−

na liście gości,

−

przedstawienia dokumentu toŜsamości,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

przejścia przez bramkę wykrywającą metal.

     Do  rozpoznawania  osób  upowaŜnionych  do  przebywania  na  danym  obszarze  stosowane
są  róŜnego  typu  identyfikatory,  które  oprócz  zalet  organizacyjnych  mają  tę  właściwość,  Ŝe
oddziałują  psychologicznie,  powstrzymując  osoby  nieupowaŜnione  przed  próbą  zbliŜenia się
do  osoby  chronionej.  Personel  punktu  kontroli  powinien  być  pouczony  o  zastosowanym
systemie identyfikacji (rys. 7).

Rys. 7. Pierścienie bezpieczeństwa [3]

Kawalkady

Dla zapewnienia bezpieczeństwa osobie ochranianej podczas jej przemieszczania się

samochodem tworzy się kawalkady ochronne.
Wielkość i skład kawalkady zaleŜy od:

−

stopnia zagroŜenia osoby ochranianej,

−

dyskrecji przejazdu,

−

szybkości przemieszczania się,

−

liczby pracowników ochrony,

−

liczby pojazdów,

−

wsparcia słuŜb lokalnych.
Samochody uczestniczące w kawalkadzie nie mogą róŜnić się wyglądem zewnętrznym,

musza być tej samej marki i koloru oraz mieć przyciemnione szyby.
Pojazdy  ochronne  ze  względu  na  agresywny  styl  jazdy,  powinny  posiadać  silnik  o  większej
mocy.  Jednakowy  wygląd  samochodów  umoŜliwia  zmianę  ich  pozycji  kawalkadzie  w  celu
zdezorientowania i utrudnienia ataku ewentualnym napastnikom.

Usytuowanie samochodów zazwyczaj uczestniczących  w kawalkadzie:

−

samochód osoby chronionej stanowi odpowiednik pierścienia wewnętrznego z ochroną
osobistą,

−

samochód  poprzedzający,  jedzie  przed  samochodem  osoby  chronionej.  Nadaje  on  tempo
kolumnie,  sygnalizuje  zmianę  kierunku  jazdy.  Załoga  prowadzi  obserwację  trasy
i sygnalizuje  zagroŜenia.  W  wypadku  zamachu  przystępuje  do  neutralizacji  ataku  dając
moŜliwość ewakuacji osoby chronionej,

−

samochód  pilotujący  wyprzedza  kolumnę  o  około  1–2  minuty  jazdy,  prowadzi
rozpoznanie  czołowe  trasy  (obserwacja  i    sprawdzanie).  W  samochodzie  umieszcza  się
2–4  pracowników  ochrony,  przygotowanych  i  zdolnych  do  zneutralizowania  zagroŜenia
stwierdzonego czasie rozpoznania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

samochód  eskortujący  (ubezpieczający)  jedzie  za  wozem  osoby  chronionej,  przesunięty
o  pół  szerokości  samochodu  w  lewo,  zmuszając  pojazdy  wyprzedzające  do  zatoczenia
szerszego  łuku,  a  nadjeŜdŜające  z  przeciwka  do  zjeŜdŜania  na  prawy  pas.  Blokujące
manewry samochodu ubezpieczającego mają nie dopuścić do ataku z tyłu i z boku.

Warianty układów kawalkady:
Jeden samochód: limuzyna, w której oprócz osoby chronionej (VIP) znajdują się:

−

dowódca ochrony,

−

pracownik ochrony, prowadzący pojazd.

Taki sposób przemieszczania się  stosowany jest w przypadku osoby mało zagroŜonej.

Kawalkada  składająca  się  z  dwóch  samochodów:  limuzyny  i  samochodu  zamykającego.
W limuzynie  znajduje  się  osoba  ochraniana  (VIP),  dowódca  ochrony  oraz  pracownik
ochrony prowadzący pojazd. W samochodzie zamykającym trzech lub czterech pracowników
ochrony.  W  przypadku  trzech  pracowników  ochrony  siedzących  z  tyłu  pojazdu,  środkowy
zajmuje pozycję tyłem do kierunku jazdy i w takiej pozycji prowadzi  obserwację.
Kawalkada  ta  stosowana  jest  przy  ochronie  osób  o  niskim  poziomie  zagroŜenia.  Jest  to
standardowy, najczęściej stosowany układ kawalkady.

Kawalkada składająca się z trzech samochodów:

−

samochodu poprzedzającego,

−

limuzyny,

−

samochodu zamykającego.

W  samochodzie  poprzedzającym  znajduje  się  pracownik  ochrony  prowadzący  pojazd  oraz
dwóch  albo  trzech  pracowników  ochrony.  W  limuzynie  znajduje  się  osoba  chroniona  (VIP)
oraz  dowódca  ochrony  i  pracownik  ochrony  prowadzący  pojazd.  W  samochodzie
zamykającym  znajduje  się  pracownik  ochrony  prowadzący  pojazd  i  trzech  lub  czterech
pracowników  ochrony.  Ten  układ  kawalkady  jest  stosowany  przy  ochronie  osób  o  wysokim
stopniu zagroŜenia.

Pełna oficjalna kawalkada
     W skład pełnej oficjalnej kawalkady wchodzą:
1)

Samochód pilotujący – wyprzedza kawalkadę o 2–5 minut, aby sprawdzić warunki
bezpieczeństwa ruchu na trasie. Jedzie w nim pracownik ochrony i pirotechnik.

Oznakowany  samochód  prowadzący  (Policja,  śandarmeria  Wojskowa),  uŜywany  do
kontroli  ruchu  i  jako przewodnik trasy dla kawalkady. W samochodzie tym znajduje się
pracownik ochrony, który dba o łączność  z właściwą ochroną.

Samochód  poprzedzający,  nieoznakowany  pojazd,  który  tworzy  osłonę  przednia
limuzyny.  Znajduje  się  w  nim  pracownik  ochrony  prowadzący  pojazd  oraz  dwóch  albo
trzech   pracowników ochrony.

Limuzyna z osoba ochranianą oraz dowódcą ochrony i pracownikiem ochrony
prowadzącym pojazd.

Limuzyna zapasowa, jedzie w niej tylko pracownik ochrony prowadzący pojazd.

Samochód zamykający, znajduje się w nim pracownik ochrony prowadzący pojazd
i trzech lub czterech pracowników ochrony.

Samochód wsparcia z pracownikami ochrony, przygotowanymi do przejęcia ataku
i odparcia go w celu umoŜliwienia ewakuacji osoby chronionej.

Inne pojazdy (samochód personelu, karetka pogotowia).

Oznakowany samochód zamykający Policji, kontroluje ruch i zamyka kawalkadę.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10)

Oznakowane motocykle Policji, kontrolują skrzyŜowania przed przybyciem osoby
ochranianej oraz zapewniają , jadąc przy limuzynie , osłonę osobie ochranianej.

Pełna  oficjalna  kawalkada  jest  stosowana  do    ochrony  bardzo  waŜnych  osób,  o  bardzo
wysokim stopniu zagroŜenia.

4.7.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

Jakie są strefy bezpieczeństwa?

Na czym polega ochrona strefy zewnętrznej?

Na czym polega ochrona strefy wewnętrznej?

Na czym polega ochrona osobista?

Co stanowi strefę ochrony osobistej w miejscu pracy?

Na czym polega ochrona rezydencji?

Co to jest bezpieczne schronienie?

Na czym polega ochrona osoby w hotelu?

Na czym polega ochrona osoby w miejscach publicznych?

10.

Co to jest samochód przystosowany do ochrony osób?

11.

Jakie są zasady i cele organizacji grupy ochronnej?

12.

Co to jest szyk ochronny?

13.

Jakie są szyki ochronne?

14.

Na czym polega klin i prosty romb?

15.

Na czym polega romb i romb rozszerzony?

16.

Jakie są pierścienie bezpieczeństwa?

17.

W jakim celu są tworzone kawalkady?

18.

Jakie są rodzaje kawalkad?

19.

Na czym polega pełna oficjalna kawalkada u kiedy ma zastosowanie?

4.7.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie materiału nauczania i innych dostępnych źródeł odpowiedz, w formie

pisemnej na pytanie: Jakie czynności naleŜy przedsięwziąć w celu poprawy skuteczności
kontroli dostępu do obiektu (przyjmując umownie określony rodzaj obiektu), w którym
przebywa osoba ochraniana?

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać uwaŜnie materiał nauczania,

zastanowić się nad postawionym w ćwiczeniu pytaniem,

wypisać moŜliwe miejsca potencjalnego zagroŜenia dla osoby chronionej, przebywającej
w obiekcie (przyjmując umownie określony rodzaj obiektu),

zaprezentować ćwiczenie na forum grupy.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

papier formatu A4, przybory do pisania,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

Ćwiczenie 2

Na podstawie materiału nauczania, sporządź projekt ochrony kawalkady przewoŜącej

bardzo waŜną osobę (VIP), a mianowicie: uwielbianego przez publiczność piosenkarza
rockowego, przybywającego na koncerty do naszego kraju.

Uwaga: istnieje bardzo wysoki stopień zagroŜenia tej osoby.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przeczytać uwaŜnie materiał nauczania,

wybrać, stosownie do potrzeb sytuacji opisanej w ćwiczeniu
odpowiedni rodzaj kawalkady,

3) sporządzić projekt ochrony tej kawalkady,
4) przedstawić swój projekt na forum grupy.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

papier formatu A4, przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

4.7.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

scharakteryzować strefy bezpieczeństwa?

scharakteryzować ochronę osób w obiekcie?

scharakteryzować ochronę osób w miejscu publicznym?

scharakteryzować ochronę osób w środkach transportu?

scharakteryzować szyki ochronne?

scharakteryzować pierścienie ochronne?

scharakteryzować kawalkady ?

zastosować rodzaj ochrony do zaistniałej sytuacji?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

Test zawiera 20 pytań. Do kaŜdego zadania dołączone są 4 moŜliwe odpowiedzi. Tylko
jedna jest prawidłowa

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

Pracuj samodzielnie, bo wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

Na rozwiązanie masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH nr I

Podstawowe gwarancje praw i wolności osobistej zawarte są w

ustawie o ochronie osób i mienia.

Konstytucji RP.

Kodeksie wykroczeń.

ustawie budŜetowej.

Organem stojącym na straŜy wolności i praw człowieka i obywatela jest

Rzecznik Praw Obywatelskich.

Wojewoda.

Marszałek Sejmu.

Komendant Wojewódzki Policji.

Akt prawny regulujący zasady wykonywania ochrony osób i mienia to
a)

Kodeks karny.

ustawa o ochronie osób i mienia.

rozporządzenie MSWiA.

Kodeks cywilny.

Ochronę instytucjonalną Ŝycia, zdrowia i nietykalności osobistej sprawuje

Krajowa Izba Lekarska.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Policja.

Ministerstwo Zdrowia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie ochrony osób i mienia,
koncesji udziela

komendant wojewódzki Policji.

Prezes Rady Ministrów.

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Policja.

6. Stworzenie poprzez swoje działania zagroŜenia dóbr osobistych obywateli powoduje

zawieszenie koncesji.

cofnięcie koncesji.

naganę.

postępowanie wyjaśniające.

7. Stały dozór sygnałów przesyłanych, gromadzonych i przetwarzanych w elektronicznych
urządzeniach i systemach alarmowych jest postacią:.

zabezpieczenia technicznego.

konwojowania.

bezpośredniej ochrony fizycznej.

kontroli.

8. Licencja pracownika ochrony fizycznej moŜe być

I, II lub III stopnia.

tylko I stopnia.

tylko II stopnia.

I lub II stopnia.

9 Licencję wydaje

komendant wojewódzki Policji.

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Urząd Miejski.

Marszałek województwa.

10. Pracownik ochrony nie posiadający licencji nie ma prawa do

dozorowania parkingu.

uŜycia środków przymusu bezpośredniego i broni palnej.

płatnych urlopów.

wynagrodzenia.

11. Z czynności ujęcia osoby w obiekcie chronionym, pracownik ochrony sporządza

pismo do przełoŜonego.

notatkę słuŜbową.

protokół przesłuchania.

raport dla właściciela firmy.

12. Uprowadzenie osoby jest

zamachem na osobę.

wykroczeniem.

szykaną.

szczególną sytuacją z wykorzystaniem ataku i przestępstwem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13. Przy doborze pracowników ochrony do ochrony osobistej, wskazanymi cechami są

nadpobudliwość.

ruchliwość zachowania.

flegmatyczność.

ocięŜałość.

14. System stref bezpieczeństwa obejmuje strefy

zewnętrzną i wewnętrzną.

zewnętrzną, wewnętrzną i ochrony osobistej.

wewnętrzną i peryferyjną.

techniczną, budowlaną i elektroniczną.

15. Szyk ochronny w postaci klina tworzy

2 pracowników ochrony.

3 pracowników ochrony.

5 pracowników ochrony.

6 pracowników ochrony.

16. Szyk ochronny w postaci rombu tworzy

3 pracowników ochrony.

5 pracowników ochrony.

6 pracowników ochrony.

8 pracowników ochrony.

17. Obstawa eskortowa składa się z
a) 1 pracownika ochrony.

b)  5 pracowników ochrony.
c)  9 pracowników ochrony.
d)  12 pracowników ochrony.

18. Zewnętrzny pierścień ochrony tworzą

słuŜby lokalne.

pracownicy ochrony.

współpracownicy osoby chronionej.

wolontariusze zatrudnieni przez osobę chronioną.

19. Kawalkada słuŜy do

bezpiecznego przeprowadzenia osoby chronionej do pojazdu.

pieszej ochrony VIP-a.

ochrony osoby podczas przemieszczania się samochodem.

ochrony stacjonarnej.

20. Pełną, oficjalną kawalkadę stosuje się dla ochrony

dowolnej osoby.

osoby z niskim stopniem zagroŜenia.

osoby ze średnim stopniem zagroŜenia.

bardzo waŜnej osoby o bardzo wysokim stopniu zagroŜenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Ochrona Ŝycia, zdrowia i nietykalności osób

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

LITERATURA

Ochrona osób i mienia. Vademecum. Praca zbiorowa, Wyd. O’chikara 2000

Podręcznik pracownika ochrony fizycznej. Praca zbiorowa. Wyd. Konsalnet 1999

Vademecum agenta ochrony i detektywa. Redakcja Grzeszyk Cz. Wyd. Crimen 1998

Ustawa z dn. 22.08. 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz. U. Nr 114, poz. 740)

Rozporządzenie MSWiA z dn. 27.05.1998 r. w sprawie rodzajów dokumentów
wymaganych prze składaniu wniosku o udzielenie koncesji na prowadzenie działalności
gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia (Dz. U. Nr 69, poz.457)

Rozporządzenia MSWiA z dn. 27.05.1998 r. w sprawie dokumentacji wymaganej przy
prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia (Dz. U.
Nr 69, poz. 458)

7. Rozporządzenie Rady Ministrów z dn. 30.06.1998 r. w sprawie szczegółowych

warunków i sposobu postępowania pracownika ochrony przy uŜyciu broni palnej (Dz. U.
Nr 86, poz. 543)

8. Rozporządzenie Rady Ministrów z dn. 30.06. 1998 r. w sprawie szczegółowych

warunków i sposobów uŜycia przez pracowników ochrony środków przymusu
bezpośredniego (Dz. U. Nr 89, poz. 563)