1

Ochrona środowiska

– poziom rozszerzony

KLUCZ ODPOWIEDZI





 ź



 

 



 ę  
  ęść



 


  ł
   ą

 



  żą  ż ść

  

ę  łż 

ł     ż  

ł ę

 ężź żą ś   

 ż 





 ż  

  łż ś

łść ż





 

  ż

  

ż   







      

     



 ł łś   



    łń

 

    łń

 

    



 

  łń   

 łń  

 ł  



  

  

 

   

  żą  ż

ę  

  ż





  ą ę 

  

  ą ę

  





 ź



 

 



 ę  
  ęść



 


  ł
   ą

 



  żą  ż ść

  

ę  łż 

ł     ż  

ł ę

 ężź żą ś   

 ż 





 ż  

  łż ś

łść ż





 

  ż

  

ż   







      

     



 ł łś   



    łń

 

    łń

 

    



 

  łń   

 łń  

 ł  



  

  

 

   

  żą  ż

ę  

  ż





  ą ę 

  

  ą ę

  





 ź



 

 

 
 ś 



 ł  

  

  

  ś

ł 

  



  ł

−

 

 

−

  

−

 ś

−

 ż







  

  

  

 ż ć 



   

   



   



   

   



   

   

 



   

 ż   

 

    



    

łń  

 

  ę 

  ę

  ł 

ą  

ż ł

  

 ś  

ą  

  ą 

ł 

 ż  

  ą

  



  ś ł ż 

   





 ź



 

 



 ę  
  ęść



 


  ł
   ą

 



  żą  ż ść

  

ę  łż 

ł     ż  

ł ę

 ężź żą ś   

 ż 





 ż  

  łż ś

łść ż





 

  ż

  

ż   







      

     



 ł łś   



    łń

 

    łń

 

    



 

  łń   

 łń  

 ł  



  

  

 

   

  żą  ż

ę  

  ż





  ą ę 

  

  ą ę

  





 ź



 

 



 ę  
  ęść



 


  ł
   ą

 



  żą  ż ść

  

ę  łż 

ł     ż  

ł ę

 ężź żą ś   

 ż 





 ż  

  łż ś

łść ż





 

  ż

  

ż   







      

     



 ł łś   



    łń

 

    łń

 

    



 

  łń   

 łń  

 ł  



  

  

 

   

  żą  ż

ę  

  ż





  ą ę 

  

  ą ę

  

Zadanie 1. (2 pkt)

Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 65.

Zadanie 2. (2 pkt)

Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 66.

Zadanie 3. (3 pkt)

Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 67.

2





 ź



 

 



  

ęś ęą

  ę 

 ę 

 

 ę

   ł

 

  

ęą   





  

 ą 

 ś 

 śą

ą  ę

łż ęą

 ą 



ń

  

 łł

 ęś

ęą  

 
  

 

ą  ż ś

 ęą

   ęś

    

ź  

 ń





    ł 

   

  

    ł 

   

  



 ś   

  

    ę

 

 ł


   ę

 



   ł


ł

      ż

    





 ź



 

 



 ę  
  ęść



 


  ł
   ą

 



  żą  ż ść

  

ę  łż 

ł     ż  

ł ę

 ężź żą ś   

 ż 





 ż  

  łż ś

łść ż





 

  ż

  

ż   







      

     



 ł łś   



    łń

 

    łń

 

    



 

  łń   

 łń  

 ł  



  

  

 

   

  żą  ż

ę  

  ż





  ą ę 

  

  ą ę

  





 ź



 

 

 
 ś 



 ł  

  

  

  ś

ł 

  



  ł

−

 

 

−

  

−

 ś

−

 ż







  

  

  

 ż ć 



   

   



   



   

   



   

   

 



   

 ż   

 

    



    

łń  

 

  ę 

  ę

  ł 

ą  

ż ł

  

 ś  

ą  

  ą 

ł 

 ż  

  ą

  



  ś ł ż 

   





 ź



 

 

 
 ś 



 ł  

  

  

  ś

ł 

  



  ł

−

 

 

−

  

−

 ś

−

 ż







  

  

  

 ż ć 



   

   



   



   

   



   

   

 



   

 ż   

 

    



    

łń  

 

  ę 

  ę

  ł 

ą  

ż ł

  

 ś  

ą  

  ą 

ł 

 ż  

  ą

  



  ś ł ż 

   





 ź



 

 



 ę  
  ęść



 


  ł
   ą

 



  żą  ż ść

  

ę  łż 

ł     ż  

ł ę

 ężź żą ś   

 ż 





 ż  

  łż ś

łść ż





 

  ż

  

ż   







      

     



 ł łś   



    łń

 

    łń

 

    



 

  łń   

 łń  

 ł  



  

  

 

   

  żą  ż

ę  

  ż





  ą ę 

  

  ą ę

  





 ź



 

 



 ę  
  ęść



 


  ł
   ą

 



  żą  ż ść

  

ę  łż 

ł     ż  

ł ę

 ężź żą ś   

 ż 





 ż  

  łż ś

łść ż





 

  ż

  

ż   







      

     



 ł łś   



    łń

 

    łń

 

    



 

  łń   

 łń  

 ł  



  

  

 

   

  żą  ż

ę  

  ż





  ą ę 

  

  ą ę

  

Zadanie 4. (1 pkt)

Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 68.

Zadanie 5. (4 pkt)

Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 71.





 ź



 


    


  ż  
  ń

ą  

ł

   

  

3

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz II

16

Zadanie 51. (2 pkt)

Na rysunku przedstawiono zmiany powierzchni Jeziora Aralskiego w latach 1960-2000.

Nadmierne nawadnianie upraw bawełny w Uzbekistanie i Turkmenistanie przez wody rzek

Amu-darii i Syr-darii, uchodzących do Jeziora Aralskiego, spowodowało zmiany

w środowisku przyrodniczym oraz gospodarce regionu.

Korzystając z zamieszczonego rysunku oraz własnej wiedzy podaj po dwie negatywne

przyrodnicze oraz gospodarcze konsekwencje nadmiernego poboru wód rzecznych do

nawadniania pól w tym regionie.

Konsekwencje przyrodnicze:
1.

Stopniowy zanik Jeziora Aralskiego.

2.

Zmiany w klimacie regionu, np. zmniejszenie wilgotności powietrza.

Konsekwencje gospodarcze:
1.

Utrata funkcji portowych przez Aralsk i Mujnak.

2.

Zmniejszenie lub brak połowów ryb na Jeziorze Aralskim i utrata ważnego

źródła pożywienia.

Zadanie 52. (1 pkt)

Jednym z coraz częściej wykorzystywanych wskaźników rozwoju społeczno-ekonomicznego

jest wskaźnik HDI (Human Development Index).

Zaznacz trzy z wymienionych mierników, które uwzględnia ten wskaźnik.

A.

Długość przeciętnego trwania życia.

B.

Wielkość PKB na mieszkańca.

C. Udział w światowej produkcji wyrobów elektronicznych.

D. Struktura zatrudnienia ludności.

E.

Wielkości opisujące wykształcenie np. dostęp do oświaty, umiejętność

czytania i pisania.

Zadanie 6. (2 pkt)

Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 51.

Egzamin maturalny z geografii

Arkusz II

17

Zadanie 53. (2 pkt)

Euroregiony utworzone na wschodniej granicy Polski odznaczają się znacznie mniejszą

aktywnością gospodarczą i społeczno-kulturalną w porównaniu z euroregionami

na zachodniej i południowej granicy kraju.
Przedstaw dwie przyczyny, które o tym decydują. Wykorzystaj własną wiedzę

i załączoną mapę.

1.

Do euroregionów wschodnich dociera mniej środków z funduszy
strukturalnych Unii Europejskiej, gdyż Ukraina, Rosja i Białoruś nie należą
do Unii Europejskiej.

2.

Współpracę w euroregionach na wschodniej granicy Polski utrudnia mała
samodzielność i słabość samorządów na Białorusi, Ukrainie i w Rosji.

Zadanie 54. (1 pkt)

Podaj przyczyny uznania współpracy na rzecz ochrony środowiska za działanie

priorytetowe w euroregionie Nysa.

Zadecydowała o tym sytuacja ekologiczna – jest to obszar o silnej degradacji
środowiska wynikającej z przetwarzania węgla brunatnego w każdym
z sąsiedzkich krajów objętych tym euroregionem (Polska, Niemcy, Czechy).

Nr

zadania

1. 2. 3. 4.

Maks. liczba pkt

1

1

2

1

Wypełnia

egzaminator! Uzyskana liczba pkt

Zadanie 7. (1 pkt)

Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 54.

4

Egzamin maturalny z geografii

styczeń 2006

2

b) skały osadowe

za uporządkowanie wszystkich

wydarzeń ………………….. 2 pkt
b) za podanie nazwy grupy skał

…………………………...… 1 pkt

40. np.

- pozyskiwanie cennych gatunków

drzew (heban, mahoń, balsa),

- zajmowanie obszaru lasów pod

uprawę,

- zakładanie pastwisk,

- eksploatacja surowców

mineralnych,

- rozwój osadnictwa,

- budowa infrastruktury

transportowej.

0 – 3

za podanie:

2 przyczyn ………..……...... 1 pkt

3 przyczyn ……………........ 2 pkt

4 przyczyn ……………........ 3 pkt

41. a)

ryft (B)
b)

np.:

długie, wąskie, głębokie, leżące

w rowie tektonicznym
c)

np.:

- wschodnia Afryka, przez którą

przebiega ryft może oderwać się

od kontynentu,

- powstanie nowa wyspa

.

- trzęsienia ziemi,

- wulkanizm,

- rowy, uskoki tektoniczne.

0 - 5

a)

za poprawną odpowiedź ....... 1 pkt
b)

za podanie:

2 cech ………..…..………... 1 pkt

3 cech ………………..……. 2 pkt
c)

za podanie:

2 konsekwencji ………..….. 1 pkt

3 konsekwencji ………..….. 2 pkt

42.

np.:

- w miarę wzrostu odległości

od morza rosną roczne amplitudy

temperatury powietrza,

- wschodnie i zachodnie krańce

kontynentu wyróżniają się

łagodnymi zimami i niezbyt

gorącymi latami,

- im dalej od morza, tym lato jest

cieplejsze,

- im dalej od wybrzeża, tym zima

jest bardziej mroźna,

- wraz ze wzrostem odległości

od morza maleje roczna suma

opadów,

- wraz ze wzrostem odległości

od morza rośnie udział opadów

letnich w rocznej sumie opadów.

0 - 4

za każdą poprawnie sformułowaną

prawidłowość ………….. po 1 pkt

Egzamin maturalny z geografii

styczeń 2006

3

43.

1-C długi okres wegetacji,

2-D położenie na platformie

wschodnioeuropejskiej,

3-F położenie w dorzeczu Odry,

4-A położenie na obszarze

fałdowania alpejskiego.

0 – 4

za poprawne przyporządkowanie:

1 cechy …………….……… 1 pkt

2 cech . ……………….....… 2 pkt

3 cech ……………….....….. 3 pkt

4 cech ……...……….....…... 4 pkt

44.

Kolejność zdarzeń w schemacie:

E A F B

0 – 3

za ułożenie w ciągu przyczynowo-

skutkowym:

2 kolejnych zdarzeń .............. 1 pkt

3 kolejnych zdarzeń .............. 2 pkt

4 kolejnych zdarzeń .............. 3 pkt

45.

1. warmińsko-mazurskie, np.:

- tereny te zostały zasiedlone po

II wojnie światowej przez ludność

głównie młodą, współczynnik

przyrostu naturalnego był tam

wysoki i nadal pozostaje wyższy

niż w kraju

lub

- jest to „echo” najwyższego

przyrostu naturalnego notowanego

na tym obszarze po II wojnie

światowej.

2. podkarpackie, np.:

- tradycje rodziny wielodzietnej

(wielopokoleniowej, utrwalona

tradycja stabilności rodziny)

lub

przewaga ludności wiejskiej na

tym obszarze.

0 - 2

za podanie wyjaśnienia dla:

1 województwa ………..….. 1 pkt

2 województw …………...... 2 pkt

46.

Problemy, np.:

- wysokie wydatki państwa

na emerytury i renty,

- rosnące wydatki państwa na opiekę

społeczną, zdrowotną,

- wzrost liczby osób starszych,

niepełnosprawnych,

- zmniejszanie się liczby ludności

kraju,

- niedobór siły roboczej na rynku

pracy,

- konieczność pozyskiwanie siły

roboczej za granicą.

0 – 2

za podanie:

1 problemu …………..……. 1 pkt

2 problemów …………...…. 2 pkt

47.

a)

kraj wysoko rozwinięty – 3

b)

kraj słabo rozwinięty – 1

0 - 2

za poprawne podpisanie:

1 kraju …………..……........ 1 pkt

2 krajów ……………..….… 2 pkt

48.

a)

0 – 4 a)

Egzamin maturalny z geografii

styczeń 2006

1

MODEL ODPOWIEDZI SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA II

Nr

zad.

Przewidywana odpowiedź

Pkt

Kryteria zaliczeni odpowiedzi

35. a)

kolejno od lewej:

Rys.1. 22.VI, Rys.2. 22. XII

b)

Rys.1. Rys.2.

0 - 3

a)

za wpisanie dat pod dwoma

rysunkami ……………..…... 1 pkt

b)

za poprawne zaznaczenie obszaru

występowania nocy …..….... 1 pkt

za poprawne zaznaczenie obszaru

występowania nocy polarnej

…………………………..…. 1 pkt

36.

φ= 90

0

- h + 23

0

27’

lub

φ= 90

0

-h + 23

0

30’

φ=90

0

-77

0

27’ + 23

0

27’

lub
φ=90

0

-77

0

27’ + 23

0

30’

φ=36

0

N

lub
φ=36

0

03’N

lub
inny poprawny sposób obliczenia

0 -2

za poprawny sposób obliczenia

……………………………... 1 pkt

za poprawny sposób obliczenia

i poprawny wynik …...…... 2 pkt

odpowiedzi nie zalicza:

- podanie samej wartości

liczbowej szerokości

geograficznej,

- podanie samego wyniku bez

zapisu obliczeń.

37. a)

warstwy nieprzepuszczalne:

B, D
warstwa wód artezyjskich C
b)
Warszawa, Łódź

0 - 4

a)

za podanie oznaczenia:

2 warstw nieprzepuszczalnych

…………………………..…. 1 pkt

1 warstwy wodonośnej …… 1 pkt
b)

za podanie nazw:

1 miejscowości ………......... 1 pkt

2 miejscowości ………......... 2 pkt

38.

A. akumulacja, wody polodowcowe

(fluwioglacjalne),

B. erozja (wgłębna), rzeki (wody

płynące),

C. erozja (wsteczna, wgłębna), rzeki

(wody płynące),

D. akumulacja, morze (prądy

przybrzeżne, prądy morskie, fale

morskie).

0 – 4

za każdy poprawnie wypełniony

wiersz …………………... po1 pkt

39.

a) 5 – 1 – 4 – 3 - 2

0 - 3

a)

za podanie

wydarzenia najstarszego

i najmłodszego …………..... 1 pkt

Egzamin maturalny z geografii

styczeń 2006

1

MODEL ODPOWIEDZI SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA II

Nr

zad.

Przewidywana odpowiedź

Pkt

Kryteria zaliczeni odpowiedzi

35. a)

kolejno od lewej:

Rys.1. 22.VI, Rys.2. 22. XII

b)

Rys.1. Rys.2.

0 - 3

a)

za wpisanie dat pod dwoma

rysunkami ……………..…... 1 pkt

b)

za poprawne zaznaczenie obszaru

występowania nocy …..….... 1 pkt

za poprawne zaznaczenie obszaru

występowania nocy polarnej

…………………………..…. 1 pkt

36.

φ= 90

0

- h + 23

0

27’

lub

φ= 90

0

-h + 23

0

30’

φ=90

0

-77

0

27’ + 23

0

27’

lub
φ=90

0

-77

0

27’ + 23

0

30’

φ=36

0

N

lub
φ=36

0

03’N

lub
inny poprawny sposób obliczenia

0 -2

za poprawny sposób obliczenia

……………………………... 1 pkt

za poprawny sposób obliczenia

i poprawny wynik …...…... 2 pkt

odpowiedzi nie zalicza:

- podanie samej wartości

liczbowej szerokości

geograficznej,

- podanie samego wyniku bez

zapisu obliczeń.

37. a)

warstwy nieprzepuszczalne:

B, D
warstwa wód artezyjskich C
b)
Warszawa, Łódź

0 - 4

a)

za podanie oznaczenia:

2 warstw nieprzepuszczalnych

…………………………..…. 1 pkt

1 warstwy wodonośnej …… 1 pkt
b)

za podanie nazw:

1 miejscowości ………......... 1 pkt

2 miejscowości ………......... 2 pkt

38.

A. akumulacja, wody polodowcowe

(fluwioglacjalne),

B. erozja (wgłębna), rzeki (wody

płynące),

C. erozja (wsteczna, wgłębna), rzeki

(wody płynące),

D. akumulacja, morze (prądy

przybrzeżne, prądy morskie, fale

morskie).

0 – 4

za każdy poprawnie wypełniony

wiersz …………………... po1 pkt

39.

a) 5 – 1 – 4 – 3 - 2

0 - 3

a)

za podanie

wydarzenia najstarszego

i najmłodszego …………..... 1 pkt

Zadanie 8. (3 pkt)

Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 40.

Zadanie 9. (3 pkt)

Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 44.

Próbny egzamin maturalny z geografii

Poziom rozszerzony

3

15 a)

- pierwsze – południowopolskie

- ostatnie – środkowopolskie

b)

A

0 - 2 a) za poprawne podanie

nazw dwóch

zlodowaceń ...................

b) za poprawny wybór …...

1 pkt

1 pkt

16. Np.

- pradoliny,

- sandry,

- ozy,

- kemy.

0 - 1 Za poprawne podanie nazw

dwóch form

fluwioglacjalnych ………..

1 pkt

17. Np.

- osady polodowcowe sprzyjały

rozwojowi słabych gleb,

- osady polodowcowe np. piaski, żwiry,

stanowią surowce mineralne dla

przemysłu i budownictwa,

- urozmaicony, atrakcyjny turystycznie

krajobraz, np. pojezierza.

0 - 2 Za podanie poprawnych

przykładów:

- jednej konsekwencji …..

- dwóch konsekwencji ….

1 pkt

2 pkt

18. 1 – umiarkowany morski, Irlandia

2 – zwrotnikowy monsunowy, Półwysep

Indyjski

0 - 2 Za poprawne uzupełniony

wiersz lub kolumnę po ......

1 pkt

19. Np.

- redukcja emisji CO

2

dzięki

alternatywnym napędom samochodów

np. na paliwo wodorowe,

- zakładanie filtrów na kominy,

- stosowanie elektrofiltrów,

- szersze stosowanie

niekonwencjonalnych źródeł energii

np. słonecznej,

- zmniejszenie udziału paliw kopalnych

w produkcji energii,

- energooszczędne budownictwo

i produkcja przemysłowa.

0 - 3 Za poprawne podanie:

- jednego sposobu .............

- dwóch sposobów .............

- trzech sposobów .............

1 pkt

2 pkt

3 pkt

20. a) Stopień zasolenia:

słodkie – J. Ontario, J. Wiktorii

słone: J. Aralskie, M. Martwe

b) Geneza:

polodowcowe: J. Gopło, J. Śniardwy

tektoniczne: Bajkał, Niasa, Tanganika.

0 - 2 a)

Za poprawne

pogrupowanie według

podanego kryterium ..........

b)

Za poprawne

pogrupowanie według

podanego kryterium ..........

1 pkt

1 pkt

21. 1. P. Białowieska

2. Bory Tucholskie

3. P. Kampinoska

4. P. Niepołomicka

0 – 2 Za rozpoznanie:

- dwóch lub trzech

kompleksów ...................

- czterech kompleksów ......

1 pkt

2 pkt

Próbny egzamin maturalny z geografii

Poziom rozszerzony

1

OCENIANIE ARKUSZA

POZIOM ROZSZERZONY

Nr

zad.

Przewidywana odpowiedź

Suma

pkt

Kryteria zaliczenia

1. Np.

- przez miejscowość przechodzi Szosa

Stu Zakrętów – najważniejsza i ciekawa

trasa komunikacyjna w Górach

Stołowych,

- w pobliżu są atrakcyjne miejsca, np.

Szczeliniec Wielki,

- przez miejscowość przechodzą liczne

szlaki turystyczne,

- przez miejscowość przechodzi

Międzynarodowa Trasa Rowerowa.

0 - 1 Za poprawne podanie

dwóch argumentów ...........

1 pkt

2. Np.:

- stoki są położone w obrębie rezerwatu,

- duże zalesienie terenu,

- występują liczne skały, skałki.

0 - 1 Za poprawne uzasadnienie

z użyciem dwóch

argumentów ......................

1 pkt

3. Różnica wysokości:

919 m n.p.m. – 350 m n.p.m. = 569 m

Różnica temperatur:

0,6°C - 100 m

x – 569 m

x = 3,41°C

Temperatura na szczycie:

10°C - 3,41°C = 6,59°C

0 - 2 Za poprawny sposób

obliczenia ………………..

Za poprawny sposób

obliczenia i poprawny

wynik …………………….

(uznajemy wynik podany

z dokładnością do 0,1°C)

1 pkt

2 pkt

4. Np.:

T. piesza – liczne szlaki turystyczne,

atrakcyjne formy terenu zachęcające do

wędrówek, możliwość poznania

przyrody PN G. Stołowych, baza

noclegowa ułatwiająca wędrówkę (np.

schroniska PTTK i PTSM),

T. rowerowa - Międzynarodowe Trasy

Rowerowe przebiegające przez Polskę

i Czechy,

T. zdrowotna – możliwość kuracji

w uzdrowisku Kudowa Zdrój (sanatoria,

pijalnie wód mineralnych).

0 - 2 Za logiczny wybór wraz

z uzasadnieniem z użyciem

jednego argumentu:

- jednego rodzaju

turystyki ...........................

- dwóch rodzajów

turystyki ...........................

1 pkt

2 pkt

5. C.

0 - 1 Za wybór właściwej

odpowiedzi ………………

1 pkt

6. Mułowiec, piaskowiec, zlepieniec

0 - 1 Za zapisanie nazw trzech

skał osadowych we

właściwej kolejności ...…..

1 pkt

7. Morze Bałtyckie, Morze Północne

0 – 1 Za poprawne podanie nazw

dwóch mórz …………….

1 pkt

Próbny egzamin maturalny z geografii

Poziom rozszerzony

1

OCENIANIE ARKUSZA

POZIOM ROZSZERZONY

Nr

zad.

Przewidywana odpowiedź

Suma

pkt

Kryteria zaliczenia

1. Np.

- przez miejscowość przechodzi Szosa

Stu Zakrętów – najważniejsza i ciekawa

trasa komunikacyjna w Górach

Stołowych,

- w pobliżu są atrakcyjne miejsca, np.

Szczeliniec Wielki,

- przez miejscowość przechodzą liczne

szlaki turystyczne,

- przez miejscowość przechodzi

Międzynarodowa Trasa Rowerowa.

0 - 1 Za poprawne podanie

dwóch argumentów ...........

1 pkt

2. Np.:

- stoki są położone w obrębie rezerwatu,

- duże zalesienie terenu,

- występują liczne skały, skałki.

0 - 1 Za poprawne uzasadnienie

z użyciem dwóch

argumentów ......................

1 pkt

3. Różnica wysokości:

919 m n.p.m. – 350 m n.p.m. = 569 m

Różnica temperatur:

0,6°C - 100 m

x – 569 m

x = 3,41°C

Temperatura na szczycie:

10°C - 3,41°C = 6,59°C

0 - 2 Za poprawny sposób

obliczenia ………………..

Za poprawny sposób

obliczenia i poprawny

wynik …………………….

(uznajemy wynik podany

z dokładnością do 0,1°C)

1 pkt

2 pkt

4. Np.:

T. piesza – liczne szlaki turystyczne,

atrakcyjne formy terenu zachęcające do

wędrówek, możliwość poznania

przyrody PN G. Stołowych, baza

noclegowa ułatwiająca wędrówkę (np.

schroniska PTTK i PTSM),

T. rowerowa - Międzynarodowe Trasy

Rowerowe przebiegające przez Polskę

i Czechy,

T. zdrowotna – możliwość kuracji

w uzdrowisku Kudowa Zdrój (sanatoria,

pijalnie wód mineralnych).

0 - 2 Za logiczny wybór wraz

z uzasadnieniem z użyciem

jednego argumentu:

- jednego rodzaju

turystyki ...........................

- dwóch rodzajów

turystyki ...........................

1 pkt

2 pkt

5. C.

0 - 1 Za wybór właściwej

odpowiedzi ………………

1 pkt

6. Mułowiec, piaskowiec, zlepieniec

0 - 1 Za zapisanie nazw trzech

skał osadowych we

właściwej kolejności ...…..

1 pkt

7. Morze Bałtyckie, Morze Północne

0 – 1 Za poprawne podanie nazw

dwóch mórz …………….

1 pkt

Zadanie 10. (3 pkt)

Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 19.

Próbny egzamin maturalny z geografii

Poziom rozszerzony

4

22. C - H

E – G -

A

B

F - D

lub

F - D
E – G -

A

B

C - H

0 - 2 Za poprawne uzupełnienie

dwóch pierwszych pól

(E i G) …...........................

Za poprawnie uzupełniony

cały model ........................

1 pkt

2 pkt

23. Liczba kobiet w 2003 r.

38 195 tys. - 18 493 tys. = 19 702 tys.

19 702 : 18 493 = 1,06

1,06 x 100 = 106

zaliczamy: 106,5 oraz 107

0 - 2 Za poprawny sposób

obliczenia ….....................

Za poprawny sposób

obliczenia i poprawny

wynik …………………….

1 pkt

2 pkt

24. A.

0 - 1 Za wybór poprawnej

odpowiedzi ………………

1 pkt

25. A. katolicyzm

B. prawosławie

C. protestantyzm

D. islam

E. katolicyzm

0 - 2 Za poprawne

przyporządkowanie nazw

religii do

- trzech lub czterech

państw ............................

- pięciu państw ..................

1 pkt

2 pkt

26. a)

Słabe strony, np.:

- duża liczba gospodarstw,

- niska towarowość,

- niedoinwestowanie infrastruktury,

- nadmierne zatrudnienie,

- niski poziom wykształcenia rolników.

b)

Mocne strony, np.:

- zdrowsza żywność produkowana przez

polskich rolników,

- tańsza żywność,

- duże zasoby użytków rolnych

pozwalają na gospodarowanie,

sprzyjające środowisku naturalnemu.

0 – 2 a)

Za poprawne podanie:

- dwóch słabych stron …...

b)

Za poprawne podanie:

- dwóch mocnych stron .....

lub

Za poprawne podanie po

jednej słabej i mocnej

stronie ...............................

1 pkt

1 pkt

1 pkt

27. a)

D

b) Np.

Gospodarstwa o najmniejszej

powierzchni mają największy udział w

strukturze wielkości gospodarstw

rolnych w południowo-wschodniej części

Polski.

0 - 2 a)

Za poprawny wybór litery,

oznaczającej województwo

b)

Za poprawny wniosek …...

1 pkt

1 pkt

28. Np.

- głównymi partnerami są kraje wysoko

rozwinięte,

- głównymi partnerami są przede

wszystkim kraje sąsiadujące.

0 - 1 Za poprawne

sformułowanie jednej

prawidłowości ...................

1 pkt

Zadanie 11. (2 pkt)

Źródło: CKE 2006 (PR), zad. 22.

5

Egzamin maturalny z geografii

Poziom rozszerzony

12

Zadanie 26. (1 pkt)

Większość surowcowych okręgów przemysłowych w Europie rozwija się według

charakterystycznych etapów.
Na przykładzie Okręgu Reńsko-Westfalskiego uzupełnij schemat tak, aby przedstawiał

kolejne etapy powstawania okręgu surowcowego oraz zmiany struktury gałęziowej

przemysłu wynikające z restrukturyzacji.

Etapy:
A. rozwój karbochemii
B. rozwój przemysłu maszynowego (ciężkie maszyny, urządzenia górnicze i hutnicze)
C. rozwój przemysłu zaawansowanych technologii
D. rozwój górnictwa węglowego i hutnictwa żelaza
E. zapoczątkowanie restrukturyzacji

Zadanie 27. (2 pkt)

Uzasadnij, podając po jednym argumencie, korzystny wpływ restrukturyzacji

przemysłu na gospodarkę oraz na stan środowiska przyrodniczego.

Uzasadnienie korzystnego wpływu na gospodarkę

Np.

Zamyka się nierentowne zakłady przemysłu ciężkiego, otwiera się w ich miejsce

zakłady nowoczesnego przemysłu, produkujące wyroby, których sprzedaż

przynosi zysk.

Uzasadnienie korzystnego wpływu na stan środowiska przyrodniczego

Np.

Zamykanie lub modernizacja hut i innych zakładów przemysłowych opartych

na tzw. „brudnych technologiach” prowadzi do zmniejszenia zanieczyszczenia

powietrza, wód i gleb.

Zadanie 28. (1 pkt)

W 2005 roku minister nauki oraz prezydent Warszawy podpisali porozumienie o współpracy

przy tworzeniu Warszawskiego Parku Technologicznego.
Podaj trzy czynniki lokalizacji parku naukowo-technologicznego w regionie

warszawskim.

Np.

1.

Wykwalifikowana siła robocza.

2.

Zaplecze naukowo-badawcze (uczelnie, instytuty naukowe).

3.

Duża atrakcyjność inwestycyjna stołecznego miasta.

1.

D

2.

B

3. A

4.

E

5.

C

Zadanie 12. (2 pkt)

Źródło: CKE 2007 (PR), zad. 27.

Egzamin maturalny z geografii

Poziom rozszerzony

17

Zadanie 34. (2 pkt)

Przyporządkuj każdej z wymienionych zmian w środowisku przyrodniczym przyczynę,

która ją spowodowała.

Zmiany w środowisku przyrodniczym:

Przyczyny zmian:

A. Ubytek warstwy ozonowej

1. Nadmierne nawożenie pól uprawnych

B. Eutrofizacja wód rzek i jezior

2. Kwaśne opady atmosferyczne

C. Powstanie leja depresyjnego

3. Obecność freonów w atmosferze

D. Zwiększenie ilości CO

2

w atmosferze

4. Spalanie paliw kopalnych

5. Odkrywkowa eksploatacja surowców

A.

3

, B.

1

, C.

5

, D.

4

Zadanie 35. (2 pkt)

Wykonaj polecenia, wykorzystując załączony tekst i własną wiedzę.

„Arktyka szybko topnieje”

Z okolic bieguna północnego zniknął lód o powierzchni dwa razy większej od Polski.

Świat prawdopodobnie czeka wielka odwilż. Alarmujące dane pochodzą z obserwacji

satelitarnych Oceanu Arktycznego. Pokrywająca go pokrywa lodowa do tej pory nie dawała

się Słońcu nawet latem. Jednak w ubiegłym roku straciła aż 14% powierzchni,

dwudziestokrotnie więcej niż w poprzednich latach. Gwałtownie kurczy się także lodowiec

na Grenlandii. Martwią się mieszkańcy terenów nadbrzeżnych, chociaż według niektórych

ocieplenie klimatu to dobra wiadomość...

Na podstawie: „Gazeta Wyborcza”, IX 2006 r.

a) Podaj dwie negatywne dla gospodarki człowieka konsekwencje opisanego zjawiska.

Np.

1.

Zalanie nadbrzeżnych pól uprawnych.

2.

Zmniejszenie powierzchni ekumeny.

b) Podaj przykład gospodarczej korzyści, jaką można odnieść w przyszłości w wyniku

topnienia pokrywy lodowej w Arktyce.

Np.

Funkcjonowanie drogi morskiej pomiędzy Atlantykiem a Pacyfikiem

nieograniczonej trwałą pokrywą lodową.

Nr zadania

33.

34.

35.

Maks. liczba pkt

2

2

2

Wypełnia

egzaminator! Uzyskana liczba pkt

Zadanie 13. (2 pkt)

Źródło: CKE 2007 (PR), zad. 34.

Egzamin maturalny z geografii

Poziom rozszerzony

17

Zadanie 34. (2 pkt)

Przyporządkuj każdej z wymienionych zmian w środowisku przyrodniczym przyczynę,

która ją spowodowała.

Zmiany w środowisku przyrodniczym:

Przyczyny zmian:

A. Ubytek warstwy ozonowej

1. Nadmierne nawożenie pól uprawnych

B. Eutrofizacja wód rzek i jezior

2. Kwaśne opady atmosferyczne

C. Powstanie leja depresyjnego

3. Obecność freonów w atmosferze

D. Zwiększenie ilości CO

2

w atmosferze

4. Spalanie paliw kopalnych

5. Odkrywkowa eksploatacja surowców

A.

3

, B.

1

, C.

5

, D.

4

Zadanie 35. (2 pkt)

Wykonaj polecenia, wykorzystując załączony tekst i własną wiedzę.

„Arktyka szybko topnieje”

Z okolic bieguna północnego zniknął lód o powierzchni dwa razy większej od Polski.

Świat prawdopodobnie czeka wielka odwilż. Alarmujące dane pochodzą z obserwacji

satelitarnych Oceanu Arktycznego. Pokrywająca go pokrywa lodowa do tej pory nie dawała

się Słońcu nawet latem. Jednak w ubiegłym roku straciła aż 14% powierzchni,

dwudziestokrotnie więcej niż w poprzednich latach. Gwałtownie kurczy się także lodowiec

na Grenlandii. Martwią się mieszkańcy terenów nadbrzeżnych, chociaż według niektórych

ocieplenie klimatu to dobra wiadomość...

Na podstawie: „Gazeta Wyborcza”, IX 2006 r.

a) Podaj dwie negatywne dla gospodarki człowieka konsekwencje opisanego zjawiska.

Np.

1.

Zalanie nadbrzeżnych pól uprawnych.

2.

Zmniejszenie powierzchni ekumeny.

b) Podaj przykład gospodarczej korzyści, jaką można odnieść w przyszłości w wyniku

topnienia pokrywy lodowej w Arktyce.

Np.

Funkcjonowanie drogi morskiej pomiędzy Atlantykiem a Pacyfikiem

nieograniczonej trwałą pokrywą lodową.

Nr zadania

33.

34.

35.

Maks. liczba pkt

2

2

2

Wypełnia

egzaminator! Uzyskana liczba pkt

Zadanie 14. (2 pkt)

Źródło: CKE 2007 (PR), zad. 35.

6

Egzamin maturalny z geografii

Poziom rozszerzony

17

Zadanie 34. (2 pkt)

Przyporządkuj każdej z wymienionych zmian w środowisku przyrodniczym przyczynę,

która ją spowodowała.

Zmiany w środowisku przyrodniczym:

Przyczyny zmian:

A. Ubytek warstwy ozonowej

1. Nadmierne nawożenie pól uprawnych

B. Eutrofizacja wód rzek i jezior

2. Kwaśne opady atmosferyczne

C. Powstanie leja depresyjnego

3. Obecność freonów w atmosferze

D. Zwiększenie ilości CO

2

w atmosferze

4. Spalanie paliw kopalnych

5. Odkrywkowa eksploatacja surowców

A.

3

, B.

1

, C.

5

, D.

4

Zadanie 35. (2 pkt)

Wykonaj polecenia, wykorzystując załączony tekst i własną wiedzę.

„Arktyka szybko topnieje”

Z okolic bieguna północnego zniknął lód o powierzchni dwa razy większej od Polski.

Świat prawdopodobnie czeka wielka odwilż. Alarmujące dane pochodzą z obserwacji

satelitarnych Oceanu Arktycznego. Pokrywająca go pokrywa lodowa do tej pory nie dawała

się Słońcu nawet latem. Jednak w ubiegłym roku straciła aż 14% powierzchni,

dwudziestokrotnie więcej niż w poprzednich latach. Gwałtownie kurczy się także lodowiec

na Grenlandii. Martwią się mieszkańcy terenów nadbrzeżnych, chociaż według niektórych

ocieplenie klimatu to dobra wiadomość...

Na podstawie: „Gazeta Wyborcza”, IX 2006 r.

a) Podaj dwie negatywne dla gospodarki człowieka konsekwencje opisanego zjawiska.

Np.

1.

Zalanie nadbrzeżnych pól uprawnych.

2.

Zmniejszenie powierzchni ekumeny.

b) Podaj przykład gospodarczej korzyści, jaką można odnieść w przyszłości w wyniku

topnienia pokrywy lodowej w Arktyce.

Np.

Funkcjonowanie drogi morskiej pomiędzy Atlantykiem a Pacyfikiem

nieograniczonej trwałą pokrywą lodową.

Nr zadania

33.

34.

35.

Maks. liczba pkt

2

2

2

Wypełnia

egzaminator! Uzyskana liczba pkt

Egzamin maturalny z geografii

Poziom rozszerzony

4

Zadanie 7. (2 pkt)

a) Wykorzystaj mapę i podaj czynnik sprzyjający eutrofizacji Jeziora Łuknajno.

Np.

Obecność kanałów melioracyjnych i pól uprawnych na obszarach położonych

wokół jeziora sprzyja gromadzeniu nawozów sztucznych zmywanych z pól.

b) Zaznacz poprawne zakończenie zdania.

Skutkiem procesu eutrofizacji jezior jest
A.

przyspieszenie rozwoju glonów zabarwiających wodę na zielonkawy kolor.

B. wzrost zawartości tlenu na skutek rozkładu materii organicznej.
C. wzrost zasolenia wód jeziora.
D. spowolnienie odkładania osadów na dnie jeziora.

Zadanie 8. (1 pkt)

Wymień na podstawie mapy dwie cechy świadczące o młodoglacjalnej rzeźbie obszaru

przedstawionego na mapie.

Np.

1.

Obszar ten charakteryzuje urozmaicona rzeźba (wzniesienia morenowe

i stosunkowo płaskie, zalesione sandry na przedpolu moren).

2.

Występowanie jezior morenowych, rynnowych i wytopiskowych.

Zadanie 9. (1 pkt)

Podaj dwa przykłady działań, które powinny być podejmowane w Mazurskim Parku

Krajobrazowym, aby nie doprowadzić do zniszczenia lub silnego przekształcenia

unikalnego krajobrazu tego obszaru.

Np.

1.

Wspieranie przez władze lokalne rozwoju agroturystyki zamiast budowy

dużych hoteli i ośrodków.

2.

Wyznaczanie miejsc odpoczynku, aby ograniczyć „dziką turystykę” (pola

namiotowe, kempingi).

Zadanie 10. (2 pkt)

Oblicz wysokość górowania Słońca nad horyzontem Warszawy (52ºN, 21ºE) w dniach

22 czerwca i 22 grudnia. Zapisz obliczenia.

Miejsce na obliczenia:

22 czerwca:

h = 90º – φ + 23º27’

h = 90º – 52º + 23º27’

h = 61º27’

22 grudnia:

h = 90º – φ – 23º27’

h = 90º – 52º – 23º27’

h = 14º33’

Odpowiedź

Wysokość górowania Słońca nad horyzontem Warszawy wynosi

w dniu 22 czerwca 61º27’, a w dniu 22 grudnia 14º33’.

Zadanie 15. (1 pkt)

Źródło: CKE 2008 (PR), zad. 9.

Egzamin maturalny z geografii

Poziom rozszerzony

9

Zadanie 19. (1 pkt)

Układ sieci rzecznej w Polsce cechuje asymetria dorzeczy dwóch największych rzek, a sieć

rzeczna na obszarze nizin Polski wykazuje układ zarówno południkowy, jak

i równoleżnikowy.

Zaznacz dwa czynniki, które wpłynęły na opisany układ sieci rzecznej na nizinach

Polski.

A.

Pochylenie obszaru Polski z SE ku NW.

B. Obecność kanałów i rowów melioracyjnych.
C. Eksploatacja złóż surowców mineralnych.
D. Występowanie wału i niecek tektonicznych.
E.

Zbliżony do równoleżnikowego przebieg pradolin.

Zadanie 20. (2 pkt)

Polska jest krajem o małych zasobach wód, zarówno powierzchniowych, jak i podziemnych.

Działalność człowieka może prowadzić do zmniejszenia zasobów wody, ale może także

przynosić skutki pozytywne.

Zaproponuj trzy możliwe do realizacji działania, które powinny być stosowane w Polsce

w celu powiększenia lub odtwarzania zasobów wód powierzchniowych i podziemnych.

Np.

1.

Stosowanie zamkniętych obiegów wody w procesach przemysłowych.

2

.

Oszczędzanie wody w gospodarstwach domowych, np. poprzez zakładanie

wodomierzy i dbanie o szczelność armatury.

3

.

Budowa zbiorników retencyjnych na rzekach w celu zwiększenia możliwości

zaopatrywania w wodę ludności i rolnictwa w okresach niskich stanów wody.

Zadanie 21. (2 pkt)

Za przyczynę globalnego ocieplenia uznaje się wzrost zawartości w powietrzu gazów

cieplarnianych.

Wymień trzy rozwiązania, służące ograniczaniu emisji gazów cieplarnianych

do atmosfery.

Np.

1.

Zwiększenie w bilansie energetycznym udziału energetyki jądrowej

i odnawialnych źródeł energii.

2.

Respektowanie umów międzynarodowych zobowiązujących do zmniejszenia

emisji CO

2

do atmosfery.

3.

Stosowanie zachęt ekonomicznych dla inwestorów podejmujących działania

proekologiczne.

Nr zadania

17.

18.

19.

20.

21.

Maks.

liczba

pkt 2 2 1 2 2

Wypełnia

egzaminator! Uzyskana liczba pkt

Zadanie 16. (2 pkt)

Źródło: CKE 2008 (PR), zad. 20.

7

Egzamin maturalny z geografii

Poziom rozszerzony

9

Zadanie 19. (1 pkt)

Układ sieci rzecznej w Polsce cechuje asymetria dorzeczy dwóch największych rzek, a sieć

rzeczna na obszarze nizin Polski wykazuje układ zarówno południkowy, jak

i równoleżnikowy.

Zaznacz dwa czynniki, które wpłynęły na opisany układ sieci rzecznej na nizinach

Polski.

A.

Pochylenie obszaru Polski z SE ku NW.

B. Obecność kanałów i rowów melioracyjnych.
C. Eksploatacja złóż surowców mineralnych.
D. Występowanie wału i niecek tektonicznych.
E.

Zbliżony do równoleżnikowego przebieg pradolin.

Zadanie 20. (2 pkt)

Polska jest krajem o małych zasobach wód, zarówno powierzchniowych, jak i podziemnych.

Działalność człowieka może prowadzić do zmniejszenia zasobów wody, ale może także

przynosić skutki pozytywne.

Zaproponuj trzy możliwe do realizacji działania, które powinny być stosowane w Polsce

w celu powiększenia lub odtwarzania zasobów wód powierzchniowych i podziemnych.

Np.

1.

Stosowanie zamkniętych obiegów wody w procesach przemysłowych.

2

.

Oszczędzanie wody w gospodarstwach domowych, np. poprzez zakładanie

wodomierzy i dbanie o szczelność armatury.

3

.

Budowa zbiorników retencyjnych na rzekach w celu zwiększenia możliwości

zaopatrywania w wodę ludności i rolnictwa w okresach niskich stanów wody.

Zadanie 21. (2 pkt)

Za przyczynę globalnego ocieplenia uznaje się wzrost zawartości w powietrzu gazów

cieplarnianych.

Wymień trzy rozwiązania, służące ograniczaniu emisji gazów cieplarnianych

do atmosfery.

Np.

1.

Zwiększenie w bilansie energetycznym udziału energetyki jądrowej

i odnawialnych źródeł energii.

2.

Respektowanie umów międzynarodowych zobowiązujących do zmniejszenia

emisji CO

2

do atmosfery.

3.

Stosowanie zachęt ekonomicznych dla inwestorów podejmujących działania

proekologiczne.

Nr zadania

17.

18.

19.

20.

21.

Maks.

liczba

pkt 2 2 1 2 2

Wypełnia

egzaminator! Uzyskana liczba pkt

Zadanie 17. (2 pkt)

Źródło: CKE 2008 (PR), zad. 21.

Geografia – poziom rozszerzony

Klucz punktowania odpowiedzi

23

Zadanie 32.

Tworzenie informacji

Przedstawienie współzależności w systemie człowiek −

środowisko przyrodnicze − gospodarka.

0−2

Zdający otrzymuje 2 punkty za podanie trzech przyczyn i trzech następstw zmniejszania

powierzchni wilgotnego lasu równikowego w Amazonii. Zdający otrzymuje 1 punkt

za podanie łącznie czterech lub pięciu przyczyn i następstw.
Przykład poprawnej odpowiedzi:

Przyczyny:

● zakładanie pól uprawnych i pastwisk

● eksploatacja surowców mineralnych

● pozyskiwanie cennych gatunków drewna
Następstwa:

● przyspieszenie tempa erozji

● zagłada wielu gatunków roślin i zwierząt leśnych

● przemieszczenie rdzennych mieszkańców (Indian)

Zadanie 33.

Wiadomości i rozumienie

Opisanie przykładów działań podejmowanych

przez rządy państw w celu rozwiązywania problemów

transgranicznych.

0−1

Zdający otrzymuje 1 punkt za wyjaśnienie zainteresowania Szwecji zamianą zadłużenia

Polski w ekokonwersję.
Przykład poprawnej odpowiedzi:

Ścieki przemysłowe i komunalne, pochodzące z obszaru Polski, dostają się rzekami

do Bałtyku. Szwecja, tak jak Polska, leży nad Bałtykiem. Dzięki wzrostowi wydatków

na ochronę środowiska w Polsce może poprawić się stan wód Bałtyku u wybrzeży Szwecji,

a co za tym idzie może zwiększyć się populacja ryb i dochody z rybołówstwa.

Zadanie 34.
a)

Tworzenie informacji

Scharakteryzowanie problemów istniejących

w środowisku geograficznym.

0−1

Zdający otrzymuje 1 punkt za wyjaśnienie wpływu wysokiego ciśnienia atmosferycznego

na powstanie smogu w Londynie.
Przykład poprawnej odpowiedzi:

W strefie wysokiego ciśnienia występuje zstępujący ruch powietrza, utrudniający odpływ

zanieczyszczeń znad obszaru, na którym te zanieczyszczenia są emitowane.

b)

Tworzenie informacji

Scharakteryzowanie problemów istniejących

w środowisku geograficznym.

0−1

Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie antropogenicznego źródła pochodzenia dwutlenku

siarki – składnika smogu.
Przykład poprawnej odpowiedzi:

Spalanie węgla, ropy, gazu (zawierających siarkę) w paleniskach domowych, fabrykach,

środkach transportu.

Zadanie 18. (2 pkt)

Źródło: CKE 2009 (PR), zad. 32.

Geografia – poziom rozszerzony

Klucz punktowania odpowiedzi

23

Zadanie 32.

Tworzenie informacji

Przedstawienie współzależności w systemie człowiek −

środowisko przyrodnicze − gospodarka.

0−2

Zdający otrzymuje 2 punkty za podanie trzech przyczyn i trzech następstw zmniejszania

powierzchni wilgotnego lasu równikowego w Amazonii. Zdający otrzymuje 1 punkt

za podanie łącznie czterech lub pięciu przyczyn i następstw.
Przykład poprawnej odpowiedzi:

Przyczyny:

● zakładanie pól uprawnych i pastwisk

● eksploatacja surowców mineralnych

● pozyskiwanie cennych gatunków drewna
Następstwa:

● przyspieszenie tempa erozji

● zagłada wielu gatunków roślin i zwierząt leśnych

● przemieszczenie rdzennych mieszkańców (Indian)

Zadanie 33.

Wiadomości i rozumienie

Opisanie przykładów działań podejmowanych

przez rządy państw w celu rozwiązywania problemów

transgranicznych.

0−1

Zdający otrzymuje 1 punkt za wyjaśnienie zainteresowania Szwecji zamianą zadłużenia

Polski w ekokonwersję.
Przykład poprawnej odpowiedzi:

Ścieki przemysłowe i komunalne, pochodzące z obszaru Polski, dostają się rzekami

do Bałtyku. Szwecja, tak jak Polska, leży nad Bałtykiem. Dzięki wzrostowi wydatków

na ochronę środowiska w Polsce może poprawić się stan wód Bałtyku u wybrzeży Szwecji,

a co za tym idzie może zwiększyć się populacja ryb i dochody z rybołówstwa.

Zadanie 34.
a)

Tworzenie informacji

Scharakteryzowanie problemów istniejących

w środowisku geograficznym.

0−1

Zdający otrzymuje 1 punkt za wyjaśnienie wpływu wysokiego ciśnienia atmosferycznego

na powstanie smogu w Londynie.
Przykład poprawnej odpowiedzi:

W strefie wysokiego ciśnienia występuje zstępujący ruch powietrza, utrudniający odpływ

zanieczyszczeń znad obszaru, na którym te zanieczyszczenia są emitowane.

b)

Tworzenie informacji

Scharakteryzowanie problemów istniejących

w środowisku geograficznym.

0−1

Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie antropogenicznego źródła pochodzenia dwutlenku

siarki – składnika smogu.
Przykład poprawnej odpowiedzi:

Spalanie węgla, ropy, gazu (zawierających siarkę) w paleniskach domowych, fabrykach,

środkach transportu.

Zadanie 19. (1 pkt)

Źródło: CKE 2009 (PR), zad. 33.

8

Geografia – poziom rozszerzony

Klucz punktowania odpowiedzi

23

Zadanie 32.

Tworzenie informacji

Przedstawienie współzależności w systemie człowiek −

środowisko przyrodnicze − gospodarka.

0−2

Zdający otrzymuje 2 punkty za podanie trzech przyczyn i trzech następstw zmniejszania

powierzchni wilgotnego lasu równikowego w Amazonii. Zdający otrzymuje 1 punkt

za podanie łącznie czterech lub pięciu przyczyn i następstw.
Przykład poprawnej odpowiedzi:

Przyczyny:

● zakładanie pól uprawnych i pastwisk

● eksploatacja surowców mineralnych

● pozyskiwanie cennych gatunków drewna
Następstwa:

● przyspieszenie tempa erozji

● zagłada wielu gatunków roślin i zwierząt leśnych

● przemieszczenie rdzennych mieszkańców (Indian)

Zadanie 33.

Wiadomości i rozumienie

Opisanie przykładów działań podejmowanych

przez rządy państw w celu rozwiązywania problemów

transgranicznych.

0−1

Zdający otrzymuje 1 punkt za wyjaśnienie zainteresowania Szwecji zamianą zadłużenia

Polski w ekokonwersję.
Przykład poprawnej odpowiedzi:

Ścieki przemysłowe i komunalne, pochodzące z obszaru Polski, dostają się rzekami

do Bałtyku. Szwecja, tak jak Polska, leży nad Bałtykiem. Dzięki wzrostowi wydatków

na ochronę środowiska w Polsce może poprawić się stan wód Bałtyku u wybrzeży Szwecji,

a co za tym idzie może zwiększyć się populacja ryb i dochody z rybołówstwa.

Zadanie 34.
a)

Tworzenie informacji

Scharakteryzowanie problemów istniejących

w środowisku geograficznym.

0−1

Zdający otrzymuje 1 punkt za wyjaśnienie wpływu wysokiego ciśnienia atmosferycznego

na powstanie smogu w Londynie.
Przykład poprawnej odpowiedzi:

W strefie wysokiego ciśnienia występuje zstępujący ruch powietrza, utrudniający odpływ

zanieczyszczeń znad obszaru, na którym te zanieczyszczenia są emitowane.

b)

Tworzenie informacji

Scharakteryzowanie problemów istniejących

w środowisku geograficznym.

0−1

Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie antropogenicznego źródła pochodzenia dwutlenku

siarki – składnika smogu.
Przykład poprawnej odpowiedzi:

Spalanie węgla, ropy, gazu (zawierających siarkę) w paleniskach domowych, fabrykach,

środkach transportu.

Zadanie 20. (2 pkt)

Źródło: CKE 2009 (PR), zad. 34.

Egzamin maturalny z geografii

Klucz punktowania odpowiedzi – poziom rozszerzony

10

b)

Tworzenie informacji

Przewidywanie zmian w środowisku geograficznym

0−1

1 p. – za podanie dwóch poprawnych konsekwencji wybudowania linii kolejowej, których

mogą obawiać się rdzenni mieszkańcy Tybetu

Przykład poprawnej odpowiedzi

• przyspieszenie rabunkowej eksploatacji surowców naturalnych

• zagrożenie tożsamości Tybetańczyków wskutek wzrostu liczby osadników chińskich

Zadanie 31.

a)

Wiadomości i rozumienie Wykazanie się znajomością rozmieszczenia obszarów

produkcji energii elektrycznej na świecie

0−1

1 p. – za wpisanie właściwej litery, którą oznaczono położenie Zapory Trzech Przełomów

Poprawna odpowiedź

D

b)

Tworzenie informacji

Ocenianie konsekwencji działalności gospodarczej

człowieka w środowisku geograficznym

0−1

1 p. – za podanie jednego pozytywnego i jednego negatywnego następstwa budowy zapory

i elektrowni wodnej na Jangcy z punktu widzenia ochrony środowiska przyrodniczego

Przykład poprawnej odpowiedzi

Pozytywne następstwo

Dzięki energii elektrycznej pochodzącej z elektrowni wodnej w Chinach może zmniejszyć się

produkcja energii w elektrowniach konwencjonalnych, a więc może ulec ograniczeniu emisja

gazów i pyłów do atmosfery.

Negatywne następstwo

Budowa zbiornika powoduje zmiany w środowisku przyrodniczym (np. w mikroklimacie),

wymusza migracje zwierząt.

c)

Tworzenie informacji

Ocenianie konsekwencji przemian gospodarczych

we współczesnym świecie

0−1

1 p. – za podanie dwóch poprawnych korzyści gospodarczych dla Chin związanych z budową

zapory i elektrowni wodnej na Jangcy

Przykład poprawnej odpowiedzi

• ograniczenie strat społecznych i gospodarczych związanych z wylewami Jangcy

• zaopatrzenie w energię południowej części Chin

Zadanie 32.

a)

Korzystanie z informacji

Wybranie najistotniejszych informacji dotyczących

handlu zagranicznego

0−1

Egzamin maturalny z geografii

Klucz punktowania odpowiedzi – poziom rozszerzony

10

b)

Tworzenie informacji

Przewidywanie zmian w środowisku geograficznym

0−1

1 p. – za podanie dwóch poprawnych konsekwencji wybudowania linii kolejowej, których

mogą obawiać się rdzenni mieszkańcy Tybetu

Przykład poprawnej odpowiedzi

• przyspieszenie rabunkowej eksploatacji surowców naturalnych

• zagrożenie tożsamości Tybetańczyków wskutek wzrostu liczby osadników chińskich

Zadanie 31.

a)

Wiadomości i rozumienie Wykazanie się znajomością rozmieszczenia obszarów

produkcji energii elektrycznej na świecie

0−1

1 p. – za wpisanie właściwej litery, którą oznaczono położenie Zapory Trzech Przełomów

Poprawna odpowiedź

D

b)

Tworzenie informacji

Ocenianie konsekwencji działalności gospodarczej

człowieka w środowisku geograficznym

0−1

1 p. – za podanie jednego pozytywnego i jednego negatywnego następstwa budowy zapory

i elektrowni wodnej na Jangcy z punktu widzenia ochrony środowiska przyrodniczego

Przykład poprawnej odpowiedzi

Pozytywne następstwo

Dzięki energii elektrycznej pochodzącej z elektrowni wodnej w Chinach może zmniejszyć się

produkcja energii w elektrowniach konwencjonalnych, a więc może ulec ograniczeniu emisja

gazów i pyłów do atmosfery.

Negatywne następstwo

Budowa zbiornika powoduje zmiany w środowisku przyrodniczym (np. w mikroklimacie),

wymusza migracje zwierząt.

c)

Tworzenie informacji

Ocenianie konsekwencji przemian gospodarczych

we współczesnym świecie

0−1

1 p. – za podanie dwóch poprawnych korzyści gospodarczych dla Chin związanych z budową

zapory i elektrowni wodnej na Jangcy

Przykład poprawnej odpowiedzi

• ograniczenie strat społecznych i gospodarczych związanych z wylewami Jangcy

• zaopatrzenie w energię południowej części Chin

Zadanie 32.

a)

Korzystanie z informacji

Wybranie najistotniejszych informacji dotyczących

handlu zagranicznego

0−1

Egzamin maturalny z geografii

Klucz punktowania odpowiedzi – poziom rozszerzony

10

b)

Tworzenie informacji

Przewidywanie zmian w środowisku geograficznym

0−1

1 p. – za podanie dwóch poprawnych konsekwencji wybudowania linii kolejowej, których

mogą obawiać się rdzenni mieszkańcy Tybetu

Przykład poprawnej odpowiedzi

• przyspieszenie rabunkowej eksploatacji surowców naturalnych

• zagrożenie tożsamości Tybetańczyków wskutek wzrostu liczby osadników chińskich

Zadanie 31.

a)

Wiadomości i rozumienie Wykazanie się znajomością rozmieszczenia obszarów

produkcji energii elektrycznej na świecie

0−1

1 p. – za wpisanie właściwej litery, którą oznaczono położenie Zapory Trzech Przełomów

Poprawna odpowiedź

D

b)

Tworzenie informacji

Ocenianie konsekwencji działalności gospodarczej

człowieka w środowisku geograficznym

0−1

1 p. – za podanie jednego pozytywnego i jednego negatywnego następstwa budowy zapory

i elektrowni wodnej na Jangcy z punktu widzenia ochrony środowiska przyrodniczego

Przykład poprawnej odpowiedzi

Pozytywne następstwo

Dzięki energii elektrycznej pochodzącej z elektrowni wodnej w Chinach może zmniejszyć się

produkcja energii w elektrowniach konwencjonalnych, a więc może ulec ograniczeniu emisja

gazów i pyłów do atmosfery.

Negatywne następstwo

Budowa zbiornika powoduje zmiany w środowisku przyrodniczym (np. w mikroklimacie),

wymusza migracje zwierząt.

c)

Tworzenie informacji

Ocenianie konsekwencji przemian gospodarczych

we współczesnym świecie

0−1

1 p. – za podanie dwóch poprawnych korzyści gospodarczych dla Chin związanych z budową

zapory i elektrowni wodnej na Jangcy

Przykład poprawnej odpowiedzi

• ograniczenie strat społecznych i gospodarczych związanych z wylewami Jangcy

• zaopatrzenie w energię południowej części Chin

Zadanie 32.

a)

Korzystanie z informacji

Wybranie najistotniejszych informacji dotyczących

handlu zagranicznego

0−1

Egzamin maturalny z geografii

Klucz punktowania odpowiedzi – poziom rozszerzony

10

b)

Tworzenie informacji

Przewidywanie zmian w środowisku geograficznym

0−1

1 p. – za podanie dwóch poprawnych konsekwencji wybudowania linii kolejowej, których

mogą obawiać się rdzenni mieszkańcy Tybetu

Przykład poprawnej odpowiedzi

• przyspieszenie rabunkowej eksploatacji surowców naturalnych

• zagrożenie tożsamości Tybetańczyków wskutek wzrostu liczby osadników chińskich

Zadanie 31.

a)

Wiadomości i rozumienie Wykazanie się znajomością rozmieszczenia obszarów

produkcji energii elektrycznej na świecie

0−1

1 p. – za wpisanie właściwej litery, którą oznaczono położenie Zapory Trzech Przełomów

Poprawna odpowiedź

D

b)

Tworzenie informacji

Ocenianie konsekwencji działalności gospodarczej

człowieka w środowisku geograficznym

0−1

1 p. – za podanie jednego pozytywnego i jednego negatywnego następstwa budowy zapory

i elektrowni wodnej na Jangcy z punktu widzenia ochrony środowiska przyrodniczego

Przykład poprawnej odpowiedzi

Pozytywne następstwo

Dzięki energii elektrycznej pochodzącej z elektrowni wodnej w Chinach może zmniejszyć się

produkcja energii w elektrowniach konwencjonalnych, a więc może ulec ograniczeniu emisja

gazów i pyłów do atmosfery.

Negatywne następstwo

Budowa zbiornika powoduje zmiany w środowisku przyrodniczym (np. w mikroklimacie),

wymusza migracje zwierząt.

c)

Tworzenie informacji

Ocenianie konsekwencji przemian gospodarczych

we współczesnym świecie

0−1

1 p. – za podanie dwóch poprawnych korzyści gospodarczych dla Chin związanych z budową

zapory i elektrowni wodnej na Jangcy

Przykład poprawnej odpowiedzi

• ograniczenie strat społecznych i gospodarczych związanych z wylewami Jangcy

• zaopatrzenie w energię południowej części Chin

Zadanie 32.

a)

Korzystanie z informacji

Wybranie najistotniejszych informacji dotyczących

handlu zagranicznego

0−1

Zadanie 21. (3 pkt)

Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 31.

9

Egzamin maturalny z geografii

Klucz punktowania odpowiedzi – poziom rozszerzony

12

Zadanie 36.

Tworzenie informacji

Scharakteryzowanie problemu istniejącego

w środowisku geograficznym na przykładzie inwestycji

gospodarczych na dnie mórz

0−2

2 p. – za uzasadnienie trzema poprawnymi argumentami stwierdzenia, że budowa gazociągów

może stanowić zagrożenie dla środowiska geograficznego mórz

1 p. – za uzasadnienie tego stwierdzenia dwoma poprawnymi argumentami

Przykład poprawnej odpowiedzi

• Duża długość gazociągu i wysokie ciśnienie gazu zwiększają możliwość wystąpienia awarii,

której skutkiem może być wyciek gazu.

• Budowa gazociągu narusza dno morskie i siedliska żyjących tam organizmów.

• Budowa gazociągu może spowodować naruszenie szkodliwych substancji składowanych

na dnie mórz (np. na dnie Morza Bałtyckiego amunicji zatopionej po II wojnie światowej).

Zadanie 37.

a)

Wiadomości i rozumienie Wykazanie się znajomością rozmieszczenia i cech

parków narodowych w Polsce

0−2

2 p. – za podanie nazw i numerów na mapie czterech parków narodowych

1 p. – za podanie nazw i numerów na mapie dwóch lub trzech parków narodowych

lub

1 p. – za podanie nazw czterech parków

Poprawna odpowiedź

PN Gór Stołowych – 4

Drawieński PN – 1

Bieszczadzki PN – 6

Roztoczański PN – 2

b)

Wiadomości i rozumienie Wykazanie się znajomością rozmieszczenia parków

narodowych na tle krain geograficznych Polski

0−1

1 p. – za poprawne przyporządkowanie numerów dwóch parków narodowych do krain

geograficznych Polski

Poprawna odpowiedź

Beskid Niski – 5

Karkonosze – 3

Zadanie 22. (2 pkt)

Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 36.

Egzamin maturalny z geografii

Klucz punktowania odpowiedzi – poziom rozszerzony

12

Zadanie 36.

Tworzenie informacji

Scharakteryzowanie problemu istniejącego

w środowisku geograficznym na przykładzie inwestycji

gospodarczych na dnie mórz

0−2

2 p. – za uzasadnienie trzema poprawnymi argumentami stwierdzenia, że budowa gazociągów

może stanowić zagrożenie dla środowiska geograficznego mórz

1 p. – za uzasadnienie tego stwierdzenia dwoma poprawnymi argumentami

Przykład poprawnej odpowiedzi

• Duża długość gazociągu i wysokie ciśnienie gazu zwiększają możliwość wystąpienia awarii,

której skutkiem może być wyciek gazu.

• Budowa gazociągu narusza dno morskie i siedliska żyjących tam organizmów.

• Budowa gazociągu może spowodować naruszenie szkodliwych substancji składowanych

na dnie mórz (np. na dnie Morza Bałtyckiego amunicji zatopionej po II wojnie światowej).

Zadanie 37.

a)

Wiadomości i rozumienie Wykazanie się znajomością rozmieszczenia i cech

parków narodowych w Polsce

0−2

2 p. – za podanie nazw i numerów na mapie czterech parków narodowych

1 p. – za podanie nazw i numerów na mapie dwóch lub trzech parków narodowych

lub

1 p. – za podanie nazw czterech parków

Poprawna odpowiedź

PN Gór Stołowych – 4

Drawieński PN – 1

Bieszczadzki PN – 6

Roztoczański PN – 2

b)

Wiadomości i rozumienie Wykazanie się znajomością rozmieszczenia parków

narodowych na tle krain geograficznych Polski

0−1

1 p. – za poprawne przyporządkowanie numerów dwóch parków narodowych do krain

geograficznych Polski

Poprawna odpowiedź

Beskid Niski – 5

Karkonosze – 3

Zadanie 23. (3 pkt)

Źródło: CKE 2010 (PR), zad. 37.