Eliasz Robakiewicz – Armstrong „Czy naturalista może wierzyć w uniwersalia?”

1. Naturalizm – wszystko co istnieje istnieje w czasoprzestrzeni.

2. Anty-naturalizm – (1) postulowanie bytów transcendentnych (bóstw, dusz); (2)

postulowanie istnienia sądów, klas, form transcendentnych

Argumenty na rzecz naturalizmu:

•

Nie ma potrzeby postulować bytów które nie mają żadnej władzy naszym świecie

(kontinuum czasoprzestrzenne).

•

Język stwarza złudzenie, że istnieją jakieś uniwersalia etc., jednak dla takich wypowiedzi

wg między innymi (W.v. Quine), nie możemy wskazać ich prawdziwości (z pozycji

naturalizmu)

3. Realizm a priori – każdemu typowi odpowiada osobne uniwersale (uniwersale piękna)

4. Realizm a posteriori – uniwersalia to własności (przypadek monadyczny) lub relacje

(przypadek poliadyczny), tylko dla niektórych typów istnieją uniwersale. Dla których

decyduje doświadczenie.

5. Podobieństwo w realizmie a posteriori – jest ukonstytuowane za pomocą szeregu

zachodzących na siebie podobieństw (uniwersale).

6. Naturalizm nie musi prowadzić do fizykalizmu, można wierzyć, że istnieją

nieredukowalne biologiczne i psychiczne prawa, wyjątek też często robi się dla

przedmiotów matematyki umieszcza je się w sferze bytów platońskich.

7. Zadanie nauki (wg Armstronga, Putnama) – odkrywanie prawdziwych i fundamentalnych

własności rzeczy, relacji (uniwersaliów) oraz formułowanie praw rządzących nimi (praw

relacji między uniwersaliami).

8. Armstrong arbitralnie rozstrzyga kwestie uniwersaliów nieegzemplifikowanych po prostu

twierdzi, że one nie istnieją.

9. Argument z „znaczenia” - filozofowie którzy postulują istnienie znaczeń nazw ogólnych,

nie mogą ich zredukować do przedmiotów jednostkowych, argument ten Armstrong

odrzuca. Uniwersalia nie są potrzebne do opisu uniwersum bez indywiduów, potrzebne

stają się gdy chcemy wyjaśnić jak mogą istnieć indywidua tego samego typu.

10. Idealizacje naukowe (takie jak gaz idealny, ciało doskonale czarne) – są użyteczne, ale nie

trzeba postulować ich istnienia, żeby z nich korzystać.

11. Argument z „zastosowania nazw ogólnych” - jak można stosować ten sam termin ogólny,

który był używany do określenia indywiduów pewnego typu, do określenia zupełnie

nowych indywiduów.

12. Fizycznie możliwe uniwersalia niezegzemplifikowane – to, że mogą zaistnieć nie uprawnia

nas do postulowania ich istnienia.

13. Jeśli uniwersalia niezegzemplifikowane (relacje) – istnieją jako rzeczy logicznie zdolne do

istnienia niezależnego to jak może istnieć relacja która nie odnosi się do niczego?

14. ZASADA EGZEMPLIFIKACJI – żadnych własności bez rzeczy, do których one należą

(nie muszą to być obecne rzeczy) i żadnych relacji bez rzeczy między którymi one

zachodzą.

15. Uniwersale mogą istnieć tylko w obrębie faktów lub inaczej mówiąc stanów rzeczy, a

więc świat to świat stanów rzeczy (dla naturalisty który uznaje, że świat to kontinuum

czasoprzestrzenne, świat będzie nieskończenie złożonym stanem rzeczy).

16. Możemy zatem myśleć o uniwersaliach jak i o przedmiotach jednostkowych jako

abstraktach z stanów rzeczy.

17. Różnica między uniwersaliami, a przedmiotami jednostkowymi – polega na

asymetryczności natury egzemplifikacji (przedmiot ma masę, masa nie ma przedmiotu,

Arystotelizm – przedmioty jednostkowe egzemplifikują, ale same nie są egzemplifikowane)

18. Własności nie mają jednego usytuowania, mają wielorakie usytuowanie. Są one

usytuowanie tam gdzie znajdują się (w czasoprzestrzeni) przedmioty jednostkowe

mające te własności.

19. Relacje znajdują się w określonej mereologicznej całości zawierającej przedmioty tej relacji.

Można też uznać problem usytuowania relacji za bezsensowny (czy można powiedzieć, że

cnota jest gdzie, albo, że jest okrągła), pojęcia usytuowania i nieusytuowania po prostu się

do relacji (<błąd kategorialny>)

20. Relacje nie ma (ontologicznie) tam, gdzie się uważa, że występują po prostu dwa

przedmioty egzemplifikują tę samą cechę i to nazywamy relacją( to dwa nierelacyjne stany

rzeczy).

21. Relacje wewnętrzne można zredukować do własności członów tej relacji (uniwersalia

monadyczne) .

22. Relacje zewnętrzne(wg Humea):

•

Tożsamość (w czasie) – relacja między czasowo rozłożonymi częściami tego samego

przedmiotu jest tak naprawdę relacją wewnętrzną.

•

Relacje czasoprzestrzenne – nie są ukonstytuowane w czasoprzestrzeni, co nie znaczy, że

poza nią, mają czasoprzestrzenny charakter.

•

Przyczynowość – relacje czasowe i przestrzenne można utożsamiać (w ramach kauzalnej

koncepcji czasu i przestrzeni) bądź analizować jako relacje przyczynowe. Konsekwencją

tego poglądu jest świat jako kontinuum czasoprzestrzenne jest światem przedmiotów

jednostkowych pozostających w relacjach przyczynowych.

23. Jeśli przedmioty redukujemy przedmioty do wiązek uniwersaliów to pojawia się problem

dwóch przedmiotów identycznych jakościowo oraz tego czym właściwie jest przedmiot.

•

Można próbować rozwiązać ten problem poprzez nadanie przedmiotom cech bycia tym

właśnie przedmiotem (jednostkowość) czyli haecceitas, jest to różnica numeryczna nie

będąca własnością.

24. Przedmiot rzadki (jednostkowy) – rozważany abstrahując od jego własności, różni się on

od innych przedmiotów jednostkowością (różnica numeryczna), przedmiot który opisujemy

tylko za pomocą tego pojęcia jest przedmiotem rzadkim( jest to de facto zasada

ujednostajnienia, która sprawia, że indywiduum nie jest tylko wiązką uniwersaliów.

25. Przedmiot gęsty – przedmiot wraz z jego cechami nierelacyjnymi.

26. Połączenie przedmiotu rzadkiego i własności następuje w stanach rzeczy i powstaje w ten

sposób gęste indywiduum.