2013-11-05
Ks. dr Marek Jeziorański
Instytut Pedagogiki KUL
Katedra Pedagogiki Ogólnej
DMM I I - 105
Pedagogika ogólna
2
1
2013-11-05
2
2013-11-05
Lektury
Literatura obowiązkowa:
1. B. Śliwerski, Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości, Kraków: Impuls 2012.
2. Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, Warszawa: Wydawnictwo
Naukowe PWN, 2007.
3. S. Kunowski, Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie, 2001.
4. M. Nowak, Podstawy pedagogiki otwartej, Lublin: RW KUL 1999.
5. S. Litak, Historia wychowania. Do wielkiej rewolucji francuskiej, Kraków: Wydawnictwo WAM,
WSF-P „Ignatianum” 2004.
Lektury
Literatura uzupełniająca:
M. Łobocki. Teoria wychowania w zarysie, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2008.
2. M. Nowak, Teorie wychowania, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2008.
3. T. Hejnicka-Bezwińska, Pedagogika ogólna, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i
Profesjonalne, 2007.
4. B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podstawy nauk o wychowaniu, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo
Pedagogiczne, 2006.
5. M. Łobocki, ABC wychowania, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej,
2003.
6. R. Schulz. Wykłady z pedagogiki ogólnej. Perspektywy światopoglądowe w wychowaniu, Toruń:
Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2003.
7. W. Okoń, Dziesięć szkół alternatywnych, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1999.
Zakres materiału
I. Pedagogika jako nauka
II. Ontologia wychowania
III. Antropologia wychowania
IV. Aksjologia i teleologia wychowania V. Współczesne koncepcje wychowania 3
2013-11-05
I. Pedagogika jako nauka
1. Edukacja jako przedmiot pedagogiki 2. Struktura pedagogiki
3. Geneza i rozwój pedagogiki jako nauki 4. Miejsce pedagogiki w systemie nauk 5. Przedmiot
materialny i formalny pedagogiki
Pedagogika – czyli co?
Nauka
ale o czym?
EDUKACJA
Edukacja – ogół oddziaływań służących formowaniu się (zmienianiu, rozwijaniu) zdolności
życiowych człowieka
Pedagogika – czyli co?
Edukacja:
Oddziaływanie
Zmiana, rozwój
Zdolności
życiowe
4
2013-11-05
Pedagogika – czyli co?
Pojęcia jednorodne
Pojęcia
jednorodne
system oświatowo - wychowawczy
uczenie się
nauczanie
kształcenie
wychowanie
edukacja
Pedagogika – czyli co?
edukacja
Działy pedagogiki
1. Ujęcie horyzontalne
1. Dyscypliny o charakterze ogólnym: 1. Pedagogika ogólna
2. Antropologia pedagogiczna
3. Filozofia wychowania
4. Dydaktyka ogólna
5. Polityka oświaty i wychowania
5
2013-11-05
Działy pedagogiki
2. Dyscypliny szczegółowe
1. kryterium wieku i rozwoju
1. P. prenatalna
2. P. dziecka (pedologia)
3. P. młodzieży (hebagogika)
4. P. dorosłych (andragogika)
5. P. ludzi starych (gerontogogika) 6. P. specjalna
Działy pedagogiki
2. Kryterium osoby, miejsca i instytucji powiązanych z działalnością
wychowawczą
1. P. przedszkolna
2. P. wczesnoszkolna
3. P. szkolna
4. P. szkoły średniej
5. P. uniwersytecka
6. P. szkoły zawodowej
7. P. instytutów, ruchów, stowarzyszeń 8. P. seminaryjna
9. P. zakonów
10. P. o nauczycielu (pedeutologia) Działy pedagogiki
3. Kryterium sytuacji i stosunków międzyludzkich
1. P. opiekuńcza
2. P. społeczna
3. P. kultury
4. P. przemysłowa
5. P. rolnicza
6. P. wojskowa
7. P. lecznicza
8. P. wczasów i czasu wolnego
9. P. religii
10. P. pracy
6
2013-11-05
Działy pedagogiki
4. Kryterium perspektywy badań
1. Historia wychowania
2. P. porównawcza (deskryptywna)
3. P. przyszłości (prospektywna,
światopoglądowa)
Działy pedagogiki
2. Ujęcie wertykalne
1. wg J. MirskiegoJózef (Kretz), pisarz polski, * 1882, autor rozpraw pedagogicznych,
Filozofia
wychowania
Ogólna teoria
wychowania
Pedagogika praktyczna
Sztuka i technika wychowania
Działy pedagogiki
2. Ujęcie wertykalne wg. S. Kunowskiego Pedagogika
teoretyczna
(czysta)
Pedagogika
normatywna
Pedagogika opisowa
(eksperymentalna)
Konkretne doświadczenie
wychowawcze/dydaktyczne
7
2013-11-05
Działy pedagogiki
Wg. S. Kawuli: (7 kryteriów klasyfikacji) Celów działalności edukacyjnej
Metodologiczne
Rozwojowe
Dewiacji i defektów rozwojowych człowieka Instytucjonalne
Problemowe
Dziedzin działalności ludzkiej
Związek pedagogiki z innymi
naukami
Inne nauki
Sytuacja
Relacje
szkolna
Rozwój
społeczne
(klasa)
osobowy
Filozofia
• ontologia
• epistemologia
Związek pedagogiki z innymi
naukami
Jan Fryderyk Herbart
Pierwszy wprowadził nauki
pomocnicze:
Etykę filozoficzną
Psychologię ogólną
8
2013-11-05
Związek pedagogiki z innymi
naukami
Stefan Kunowski:
N. pedagogiczne
N. współpracujące
N. pomocnicze
9