„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 

 
 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 
            NARODOWEJ 

 
 

 
 
 
 
 

Gabriela Cyngler 

 
 
 
 
 
 

Analizowanie 

układów 

elektrycznych 

i 

automatyki 

przemysłowej 813[01].O1.05 

 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela 

 
 

 

 
 
 

 

 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom  2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1

Recenzenci: 
mgr inŜ. Jolanta Skoczylas 
mgr inŜ. Małgorzata Kapusta 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr inŜ. Gabriela Cyngler 
 
 
Konsultacja: 
mgr inŜ. Gabriela Poloczek 
 
 
 

 
 
 
 
 

Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  813[01].O1.05

 

,,Analizowanie 

układów 

elektrycznych 

i 

automatyki 

przemysłowej”, 

zawartego  

w modułowym programie nauczania dla operator urządzeń przemysłu ceramicznego. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom  2007

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2

SPIS TREŚCI 
 

1.  Wprowadzenie 

3 

2.  Wymagania wstępne 

5 

3.  Cele kształcenia 

6 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

7 

5.  Ćwiczenie praktyczne 

12 

5.1. Obwody elektryczne 

12 

5.1.1. Ćwiczenie praktyczne 

12 

5.2. Pomiar wielkości elektrycznych 

16 

5.2.1. Ćwiczenie praktyczne 

16 

5.3. Maszyny oraz napędy elektryczne 

19 

5.3.1. Ćwiczenie praktyczne 

19 

5.4. Układy elektroniczne 

22 

5.4.1. Ćwiczenie praktyczne 

22 

5.5. Układy automatyki przemysłowej 

25 

5.5.1. Ćwiczenie praktyczne 

25 

6.  Ewaluacja osiągnięć ucznia 

28 

7.  Literatura 

42 

 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3

 

1.

 

WPROWADZENIE 

 

 

Przekazujmy  Państwu  Poradnik  dla  nauczyciela  „Analizowanie  układów  elektrycznych 

i automatyki  przemysłowej”,  który  będzie  pomocny  w  prowadzeniu  zajęć  dydaktycznych 
w szkole kształcącej w zawodzie operator urządzeń przemysłu ceramicznego 813[01]]. 
 W poradniku zamieszczono: 

−

 

wymagania wstępne, 

−

 

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć, 

−

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

−

 

propozycje  ćwiczeń,  które  mają  na  celu  wykształcenie  u  uczniów  umiejętności 
praktycznych, 

−

 

ewaluację osiągnięć ucznia, 

−

 

wykaz literatury, z jakiej moŜna korzystać podczas zajęć. 

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone róŜnymi metodami ze szczególnym 
uwzględnieniem: 

−

 

pokazu z objaśnieniem, 

−

 

metody tekstu przewodniego, 

−

 

metody projektów, 

−

 

ć

wiczeń praktycznych. 

Formy  organizacyjne  pracy  uczniów  mogą  być  zróŜnicowane,  począwszy  od  samodzielnej 
pracy uczniów do pracy zespołowej. 
W  celu  przeprowadzenia  ewaluacji  osiągnięć  ucznia,  nauczyciel  moŜe  posłuŜyć  się 
zamieszczonym  w  rozdziale  6  zestawem  zadań  testowych,  zawierającym  róŜnego  rodzaju 
zadania. 

W tym rozdziale podano równieŜ: 

−

 

plan testu w formie tabelarycznej, 

−

 

punktacje zadań, 

−

 

propozycje norm wymagań, 

−

 

instrukcję dla nauczyciela, 

−

 

instrukcję dla ucznia, 

−

 

kartę odpowiedzi, 

−

 

zestaw zadań testowych. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

4

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 

 

Schemat układu jednostek modułowych

 

 
 

 

 

813[01].O1 

Techniczne podstawy zawodu 

 

813[01].O1.01 

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa  

i higieny pracy, ochrony przeciwpoŜarowej 

oraz ochrony środowiska 

 

813[01].O1.02 

Posługiwanie się dokumentacją 

techniczną 

 

813[01].O1.04 

Rozpoznawanie elementów maszyn 

i mechanizmów 

 

813[01].O1.03 

Stosowanie materiałów 

konstrukcyjnych i narzędziowych 

 

813[01].O1.05 

Analizowanie układów 

elektrycznych i automatyki 

przemysłowej 

 

813[01].O1.06 

Stosowanie podstawowych technik 

wytwarzania części maszyn 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

5

2.

 

WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

−−−−

 

posłuŜyć  się  znajomością  podstawowych  terminów  z  zakresu  fizyki  dotyczących  pojęć 
i praw elektrotechniki, 

−−−−

 

obsługiwać komputer na poziomie podstawowym, 

−−−−

 

korzystać z róŜnych źródeł informacji, 

−−−−

 

selekcjonować, porządkować i przechowywać informacje, 

−−−−

 

odczytywać  schematy  kinematyczne  maszyn  lub  urządzeń  stosowanych  w  przemyśle 
ceramicznym, układów hydraulicznych i pneumatycznych 

−−−−

 

odczytywać dokumentację techniczną, technologiczną i konstrukcyjną, 

−−−−

 

oceniać  własne  moŜliwości  sprostania  wymaganiom  stanowiska  pracy  i  wybranego 
zawodu. 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

6

 

3.

 

CELE KSZTAŁCENIA 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

−

 

zinterpretować podstawowe prawa z zakresu elektrotechniki i elektroniki, 

−

 

scharakteryzować obwody prądu elektrycznego, 

−

 

obliczyć podstawowe wielkości elektryczne, 

−

 

dobrać przyrządy pomiarowe, 

−

 

wykonać podstawowe pomiary elektryczne – napięcia, natęŜenia prądu i rezystancji, 

−

 

połączyć proste obwody elektryczne, 

−

 

wyjaśnić budowę i zasady działania maszyn elektrycznych, 

−

 

określić  parametry  maszyn  i  urządzeń  elektrycznych  na  podstawie  tabliczki 
znamionowej, 

−

 

scharakteryzować proste układy elektroniczne oraz ich podzespoły i elementy,  

−

 

posłuŜyć się podstawowymi pojęciami z zakresu automatyki, 

−

 

odczytać schematy prostych układów automatyki przemysłowej, 

−

 

rozpoznać urządzenia stosowane w automatyce przemysłowej, 

−

 

scharakteryzować układy automatycznej regulacji i sterowania, 

−

 

odczytać proste schematy automatycznej regulacji i sterowania, 

−

 

rozróŜniać elementy układów hydraulicznych i pneumatycznych, 

−

 

odczytać schematy urządzeń hydraulicznych i pneumatycznych

, 

−

 

wyjaśnić  zastosowanie  programów  komputerowych  do  sterowania  procesami 
technologicznymi, 

−

 

zastosować  przepisy  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpoŜarowej 
i ochrony od poraŜeń prądem elektrycznym.  

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 
 

Scenariusz zajęć 1 

 
Osoba prowadząca ………………………………………………. 
Modułowy program nauczania: Operator urządzeń przemysłu ceramicznego 813[01] 
Moduł: 

Techniczne podstawy zawodu 813[01].O1 

Jednostka modułowa: 

 Analizowanie 

układów 

elektrycznych 

i 

automatyki 

przemysłowej 813[01].O1.05 

Temat:    Elektryczne przyrządy pomiarowe. 

Cel  ogólny:  Zapoznanie  uczniów  z  przyrządami  do  pomiaru  natęŜenia  prądu,  napięcia  i 

rezystancji. 

 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

−−−−

 

rozpoznać rodzaje przyrządów pomiarowych, 

−−−−

 

dobrać przyrządy pomiarowe. 

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe: 

−−−−

 

organizowania i planowania pracy, 

−−−−

 

pracy w zespole. 

 
Metody nauczania–uczenia się: 

−−−−

 

ć

wiczenie. 

  
Środki dydaktyczne: 

−−−−

 

poradnik dla ucznia, 

−−−−

 

duŜe arkusze papieru, kolorowe flamastry, 

−−−−

 

literatura wskazana przez nauczyciela. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

−

 

praca w zespołach 2–4 osobowych. 

 
Czas trwania: 1 godzina dydaktyczna. 
 
Przebieg zajęć: 
Część wprowadzająca: 
1.

 

Nauczyciel  przedstawia  zasady  pracy  na  zajęciach,  dzieli  uczestników  na  zespoły  
i  przydziela  kaŜdemu  zespołowi  zadania,  rozdaje  kaŜdemu  zespołowi  duŜy  arkusz 
papieru i kolorowe flamastry; kaŜdy zespół wybiera przewodniczącego. 

 
Zadania dla zespołów: 

−−−−

 

analogowe przyrządy pomiarowe, 

−−−−

 

cyfrowe przyrządy pomiarowe, 

−−−−

 

amperomierze, 

−−−−

 

woltomierze,  

−−−−

 

omomierze, 

−−−−

 

przyrządy wielozakresowe. 

 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

8

Część realizacyjna 
2.

 

Uczniowie pracują nad mapą semantyczną przydzielonego zadania (załącznik nr 1). 

3.

 

KaŜda grupa prezentuje swoją pracę. 

 
Część podsumowująca 
4.

 

Nauczyciel wybiera najlepiej pracujący zespół i wystawia oceny. 

5.

 

Nauczyciel podsumowuje pracę poszczególnych zespołów. 

 
Praca domowa: 

Przygotować  planszę  zawierającą  symbole  graficzne  stosowane  na  analogowych 

przyrządach pomiarowych:  

−−−−

 

wielkość mierzona, 

−−−−

 

ustroje pomiarowe, 

−−−−

 

rodzaj prądu, 

−−−−

 

wskaźnik połoŜenia, 

−−−−

 

klasa dokładności, 

−−−−

 

napięcie probiercze miernika. 
 

Załącznik nr 1 
Opis zadania dla zespołów 

Na podstawie informacji zawartej w poradniku oraz własnej wiedzy członkowie zespołu 

mają wykonać plakat (mapę semantyczną) do zadanego hasła: 

„Do pomiaru wielkości elektrycznej naleŜy dobrać odpowiedni przyrząd pomiarowy”. 

Zasady konstrukcji semantycznej: 

−

 

temat umieszcza się w centrum plakatu (wypisany duŜymi literami), 
główne zagadnienia („pomiar”) wybiegają promieniście z centrum, 

−

 

zagadnienia poboczne („miernik”) są reprezentowane jako odnogi głównych zagadnień, 

−

 

„pomiar” i „miernik” tworzą sieć, 

−

 

sieć naleŜy rozwijać aŜ do wyczerpania pomysłów. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

9

Przykład fragmentu mapy semantycznej: 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 
 
 
 
 
 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

Rysunek do scenariusza 1  

 
 
 
 
Sposób uzyskiwania informacji zwrotnej po zakończonych zajęciach: 
–

 

anonimowe ankiety dotyczące oceny zajęć i trudności podczas realizowania zadania. 

 

DOBÓR 

PRZYRZĄDU 

POMIAROWEGO 

POMIAR 

NATĘśENIA 

PRĄDU 

POMIAR 

NAPIĘCIA

 

POMIAR 

REZYSTANCJI 

V 

A 

Ω

 

MULTI
METR 

MULTI
METR 

MULTI
METR 

V

− 

A~ 

V~ 

A− 

 

mV 

mA 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10

Scenariusz zajęć 2 

 

Osoba prowadząca ………………………………………………. 
Modułowy program nauczania: Operator urządzeń przemysłu ceramicznego 813[01] 
Moduł: 

Techniczne podstawy zawodu 813[01].O1 

Jednostka modułowa: 

 Analizowanie 

układów 

elektrycznych 

i 

automatyki 

przemysłowej 813[01].O1.05 

Temat: Analiza budowy układów elektronicznych. 

Cel ogólny: Zapoznanie uczniów ze sposobem analizy budowy układów elektronicznych. 
 
Szczegółowe cele 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

−−−−

 

rozpoznać układ elektroniczny, 

−−−−

 

określić nazwy elementów elektronicznych, z jakich zbudowany jest układ, 

−−−−

 

sklasyfikować elementy według poznanych zasad, 

−−−−

 

samodzielnie rysować symbole graficzne elementów elektronicznych.  

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe: 

−−−−

 

organizowania i planowania pracy, 

−−−−

 

pracy w zespole. 

 

Metody nauczania–uczenia się: 

−−−−

 

burza mózgów, 

−−−−

 

ć

wiczenie praktyczne, 

−−−−

 

prezentacja. 

 
Środki dydaktyczne: 

−−−−

 

plansze z ideowymi schematami elektronicznymi, 

−−−−

 

literatura wskazana przez nauczyciela. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

−−−−

 

praca w zespołach 2–4 osobowych. 

 
Czas trwania: 1 godzina dydaktyczna. 
 
Przebieg zajęć: 
Część wprowadzająca: 
1.

 

Nauczyciel  przedstawia  zasady  pracy  na  zajęciach,  dzieli  uczestników  na  zespoły  
i  przydziela  kaŜdemu  zespołowi  zadania,  rozdaje  kaŜdemu  zespołowi  rysunki 
przedstawiające  ideowy  schematy  elektroniczne  (schematy  są  zróŜnicowane  pod 
względem  funkcjonalności),  arkusz  papieru,  kolorowe  flamastry;  kaŜdy  zespół  wybiera 
przewodniczącego. 

 
Zadania dla kaŜdego zespołu: 

−−−−

 

analiza ideowego schematu elektronicznego przedstawionego na przydzielonym rysunku, 

−−−−

 

przedstawienie symboli graficznych elementów elektronicznych innych jak na rysunku.  

2.

 

Burza  mózgów  –  określenie  rodzajów  układów  elektronicznych.  i  próba  rozpoznania 
właściwego  na  przydzielonym  schemacie  ideowym.  Jakie  są  typowe  elementy 
elektroniczne  dla  poszczególnych  układów?  Jaką  rolę  spełniają  elementy  czynne.  
w układach elektronicznych? 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11

Część realizacyjna: 
1.

 

Uczniowie  pracują  ze  schematami  ideowymi;  rozpoznają  elektroniczne  elementy, 
nazywają je; przydzielają je do jednej z poznanych grup. 

2.

 

Uczniowie  wykonują  tabelę  przedstawiającą  podział  elementów  elektronicznych  na 
grupy, w której zamieszczają odpowiednie oznaczenia elementów. 

3.

 

Przedstawiają symbole graficzne elementów elektronicznych nie ujętych na schemacie. 

4.

 

KaŜda grupa prezentuje swoją pracę. 

Część podsumowująca: 

1.

 

Nauczyciel wybiera najlepiej pracujący zespół i wystawia oceny. 

2.

 

Nauczyciel podsumowuje pracę poszczególnych zespołów.. 

 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

−

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 
umiejętności. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12

 
 

5.

 

ĆWICZENIA 

 

5.1. Obwody elektryczne 
 

5.1.1. Ćwiczenia  

 
Ćwiczenie 1 

Rozdziel  wielkości:  Φ,  I,  ε,  B,  U,  D,  P,  H,  W,µ,  E,  M,  Q,  t,  S.  do  odpowiednich  pól. 

Zwróć uwagę na opis zawartości pól. 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wskazówki do realizacji 
Uczniowie pracują indywidualnie Po zakończeniu pracy uczniowie prezentują swoją pracę. 

Czas wykonania 10 minut. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować znaczenie symboli literowych wielkości, 

2)

 

przyporządkować do odpowiednich pól, 

3)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

ć

wiczenie praktyczne.  

 
Ś

rodki dydaktyczne:  

−

 

arkusz z zadaniem, 

−

 

literatura wskazana przez nauczyciela. 

 
 
 
 
 
 
 
 

POLE 

ELEKTRYCZNE 

POLE 

MAGNETYCZNE 

INNE 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13

Ćwiczenie 2 

Połącz  wielkości  z  lewej  strony  z  jednostkami  z  prawej  strony.  Wpisz  oznaczenia 

literowe nazw zawartych w prostokątach. 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 
 
Wskazówki do realizacji 
Uczniowie  pracują  indywidualnie  Uczniowie,  wybrani  przez  nauczyciela,  kolejno 

prezentują rozwiązania. Czas wykonania 10 minut. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien: 

1)

 

przypomnieć nazwy i oznaczenia literowe wielkości oraz ich jednostek, 

2)

 

dopasować elementy z prawej i lewej stron, 

3)

 

wpisać oznaczenia literowe nazw, 

4)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

−

 

notatnik, 

−

 

literatura wskazana przez nauczyciela. 

 
 
 
 
 
 
 
 

wat 

NatęŜenie prądu 

Napięcie 

Energia 

Rezystancja 
zastępcza 

Moc  

amper 

om 

wolt 

dŜul 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14

Ćwiczenie 3 

Narysuj  odpowiednie  symbole  graficzne  w  wierszach  kolumny  z  prawej  strony  tabeli. 

Dokonaj  podziału  elementów  na  aktywne  i  pasywne  zaznaczając  krzyŜyk  w  odpowiednim 
miejscu.  
 

Element obwodu lub 

urządzenie pomocnicze 

Symbol 

graficzny 

Element 

aktywny 

Element 

pasywny 

Ź

ródło napięcia 

 
 

 

 

Kondensator 

 
 

 

 

Woltomierz 

 
 

 

 

Element prostowniczy 

 
 

 

 

Amperomierz 

 
 
 

 

 

Rezystor 

 
 

 

 

Uziemienie 

 
 

 

 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  przeprowadzić 

z uczniami repetytorium wiedzy dotyczącej zdefiniowania pojęć: rodzaje elementów obwodu 
elektrycznego; symboli graficznych elementów stosowanych na schematach. 

Uczniowie  pracują  indywidualnie.  Uczniowie,  wybrani  przez  nauczyciela,  kolejno 

prezentują rozwiązania. Czas wykonania ćwiczenia 20 minut.  
 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien: 

1)

 

przypomnieć jak graficznie oznacza się elementy obwodu oraz urządzenia pomocnicze, 

2)

 

dopasować symbol graficzny do nazwy wskazanej w wierszu kolumny z lewej strony, 

3)

 

narysować symbole graficzne, 

4)

 

przypomnieć sobie pojęcia elementów aktywnych i pasywnych, 

5)

 

zaznaczyć, które elementy są aktywne, a które pasywne,  

6)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie.  

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 
 
Ś

rodki dydaktyczne:  

−−−−

 

papier, mazaki, 

−−−−

 

notatnik, 

−−−−

 

literatura wskazana przez nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 4 

Dokonaj analizy obwodu elektrycznego przedstawionego na rysunku.  

1. Udziel odpowiedzi na następujące pytania: 

a)

 

ile jest oczek? 

b)

 

ile jest węzłów? 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15

c)

 

ile jest gałęzi? 

d)

 

jaki to obwód elektryczny? 

2.   Zaznacz wszystkie spadki napięć na opornikach. 
3.

 

Zapisz zgodnie z I prawem Kirchhoffa równanie prądów dla górnego węzła. 

4.

 

Oblicz napięcie na oporze R

1 

przyjmując, Ŝe jego rezystancja ma wartość R

1

=15Ω oraz, Ŝe 

prąd płynący przez ten opornik ma wartość I

1

=2A. 

5.

 

Jak są ze sobą połączone oporniki R

3

 i R

4

?  

 
 
 
 
 
 
 

 

 

 

 

 

Rysunek do ćwiczenia 4 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  przeprowadzić  

z  uczniami  repetytorium  wiedzy  dotyczącej:  elementów  składowych  obwodu  elektrycznego; 
podstawowych  praw  obwodu  prądu  stałego;  zasad  strzałkowania  prądu  i  napięcia;  rodzaju 
układów połączeń oporników. 

Uczniowie  pracują  indywidualnie.  Uczniowie,  wybrani  przez  nauczyciela,  kolejno 

prezentują rozwiązania. Czas wykonania ćwiczenia 20 minut.  
 

Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przypomnieć sobie wiadomości o rodzajach obwodów elektrycznych oraz ich konstrukcji, 

2)

 

przypomnieć sobie zasady strzałkowania prądu i napięcia,  

3)

 

przypomnieć sobie podstawowe prawa obwodów elektrycznych, 

4)

 

zastosować wiedzę w praktyce, zapisać odpowiedzi, 

5)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

−

 

ć

wiczenie praktyczne, 

−

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

papier, mazaki,  

−−−−

 

literatura wskazana przez nauczyciela. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16

5.2. Pomiar wielkości elektrycznych 

 

5.2.1

. 

Ćwiczenia 

 

 
Ćwiczenie 1 

Wpisz  do  tabeli  wymienione  poniŜej  fazy  wykonywania  pomiaru  prądu  stałego  

w odpowiedniej kolejności (wybierz właściwe). 

Wybrać  amperomierz;  wybrać  odpowiedni  amperomierz;  nastawić  rodzaj  prądu  DC; 

nastawić  rodzaj  prądu  AC;  przerwać  obwód  w  miejscu  pomiaru;  ustawić  największy  zakres 
pomiarowy;  wyłączyć  napięcie  zasilające  urządzenia,  na  którym  ma  być  wykonany  pomiar; 
włączyć  przyrząd  pomiarowy  i  zwracać  uwagę  na  prawidłową  biegunowość;  włączyć 
zasilanie badanego urządzenia; odczytać zmierzoną wartość natęŜenia prądu. 
 

1. 

 

2. 

 

3. 

 

4. 

 

5. 

 

6. 

 

7. 

 

8. 

 

 

Wskazówki do realizacji 

Przed  rozpoczęciem  zadania  naleŜy  przypomnieć  metodę  bezpośredniego  pomiaru 

natęŜenia  prądu  oraz  symboliki  literowej  i  graficznej  oznaczenia  prądu  stałego.  Uczniowie 
pracując  indywidualnie  analizują  zadanie  i  wpisują  fazy  pomiaru  natęŜenia  prądu 
w odpowiedniej  kolejności.  Pięciu  uczniów,  którzy  najszybciej  wykonają  zadanie,  oddaje 
tabele  do  sprawdzenia  nauczycielowi.  Otrzymują  oceny  za  rozwiązane  zadanie.  Po  upływie 
wyznaczonego  czasu  na  wykonanie  ćwiczenia  praktycznego,  uczniowie  przedstawiają 
rozwiązanie zadania. Czas wykonania zadania 10 minut. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien: 

1)

 

przeczytać dokładnie nazwy wszystkich faz, 

2)

 

przeanalizować ich treść decydując, w jakiej kolejności powinny być wykonywane, 

3)

 

wpisać fazy w odpowiedniej kolejności, 

4)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

−

 

literatura wskazana przez nauczyciela. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17

Ćwiczenie 2 

Wpisz do tabeli wymienione poniŜej fazy wykonywania pomiaru napięcia przemiennego 

w odpowiedniej kolejności (wybierz właściwe). 

Wybrać  woltomierz;  wybrać  odpowiedni  woltomierz;  nastawić  rodzaj  prądu  DC; 

nastawić rodzaj prądu AC; przyłączyć przewody pomiarowe do miernika; ustawić największy 
zakres  pomiarowy;  wyłączyć  napięcie  zasilanie  badanego  urządzenia;  dołączyć  przewody 
pomiarowe  do  punktów  pomiarowych  (szeregowo);  dołączyć  przewody  pomiarowe  do 
punktów  pomiarowych  (równolegle);  włączyć  zasilanie  badanego  urządzenia;  odczytać 
zmierzoną wartość napięcia. 
 

1. 

 

2. 

 

3. 

 

4. 

 

5. 

 

6. 

 

7. 

 

8. 

 

 

Wskazówki do realizacji 

Przed  rozpoczęciem  zadania  naleŜy  przypomnieć  metodę    bezpośredniego  pomiaru 

napięcia  przemiennego  oraz  symboliki  literowej  i  graficznej  oznaczenia  napięcia 
przemiennego.  Uczniowie  pracując  indywidualnie  analizują  zadanie  i  wpisują  fazy  pomiaru 
napięcia  w  odpowiedniej  kolejności.  Pięciu  uczniów,  którzy  najszybciej  wykonają  zadanie, 
oddaje  tabele  do  sprawdzenia  nauczycielowi.  Otrzymują  oceny  za  rozwiązane  zadanie. 
Po upływie  wyznaczonego  czasu  na  wykonanie  ćwiczenia  praktycznego  uczniowie 
przedstawiają rozwiązanie zadania. Czas wykonania zadania 10 minut. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien: 

1)

 

przeczytać dokładnie nazwy wszystkich faz, 

2)

 

przeanalizować ich treść decydując, w jakiej kolejności powinny być wykonywane, 

3)

 

wpisać fazy w odpowiedniej kolejności, 

4)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

−

 

literatura wskazana przez nauczyciela. 
 

Ćwiczenie 3 

Połącz obwód elektryczny zgodnie ze schematem oraz dokonaj pomiaru prądu i napięcia 

na rezystorze dla dwóch zadanych wartości napięcia zasilającego. 

Pamiętaj o zachowaniu szczególnej ostroŜności. Wyniki pomiarów zapisz w tabeli. 

 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18

 
 
 
 
 
 
 

Rysunek do ćwiczenia 3 

 

Tabela wyników pomiarowych 

 

U 

 

U

x

 

I 

V 

V 

A 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wskazówki do realizacji 
Nauczyciel powinien zwrócić uwagę na obowiązek przestrzegania zasad: bezpieczeństwa 

pracy  na  stanowisku  laboratoryjnym;  pracy  w  zespole.  Uczniowie  pracują  w  grupach  4 
osobowych  zespołach;  sami  organizują  pracę  zespołową.  Po  zakończeniu  zadania  uczniowie 
prezentują  swoją  pracę  i  dokonują  oceny  swojej  umiejętności  pracy  w  zespole.  Czas 
wykonania 45 minut 
 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować schemat obwodu elektrycznego, 

2)

 

dobrać  i  zgromadzić  na  stanowisku  pracy  wszystkie  elementy  i  urządzenia  pomocnicze 
obwodu elektrycznego, 

3)

 

połączyć obwód i układ pomiarowy, 

4)

 

włączyć zasilanie układu  

5)

 

dokonać pomiaru prądu i napięcia, zapisując odczytane wartości do tabeli 

6)

 

wyłączyć zasilanie układu 

7)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

−

 

literatura wskazana przez nauczyciela, 

−

 

stanowisko laboratoryjne zasilania napięciem stałym i przemiennym jednofazowym  

−

 

z regulacją od 0 do 250V, 

−

 

mierniki napięcia i prądu, 

−

 

przewody elektryczne, 

−

 

schemat układu pomiarowego (z połączonymi elementami i wyprowadzonymi zaciskami 
laboratoryjnymi do podłączenia mierników). 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19

5.3. Maszyny oraz napędy elektryczne 

 
5.3.1

. 

Ćwiczenia  

 
Ćwiczenie 1 

Uzupełnij tabelę na podstawie tabliczki znamionowej zawartej w tym ćwiczeniu. 
 

Producent: CANTONI 

3–Motor 

Nr 22536/32a 

∆

 400V 

38,8 A 

22 kW 

cos

ϕ

=0,85 

1500 obr/min 

50Hz 

Isol.–Kl. F 

 

IP54 

Tryb pracy: S8 

 

 

Tabela: Parametry maszyny elektrycznej: 
 

Producent 
 

 

Rodzaj maszyny 
elektrycznej 

 

Moc znamionowa 
 

 

Napięcie znamionowe 
 

 

Współczynnik mocy 
 

 

Prąd znamionowy 
 

 

Obroty znamionowe 
 

 

Stopień ochrony 
 

 

Tryb pracy 
 

 

Układ połączeń uzwojeń 
 

 

Numer fabryczny 
 

 

 

Wskazówki do realizacji 
Uczniowie  pracują  indywidualnie.  Uczniowie  wybrani  przez  nauczyciela,  kolejno 

prezentują rozwiązania. Czas wykonania 10 minut.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien: 

1)

 

przeczytać informacje zawarte na tabliczce znamionowej, 

2)

 

wyszukać  w  poradniku  wyjaśnienia  znaczenia  parametrów  zapisanych  na  tabliczce 
znamionowej, 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20

3)

 

uzupełnić tabelę, 

4)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

−

 

ć

wiczenie praktyczne,  

−

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

papier i mazak 

−

 

literatura wskazana przez nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 

Oblicz  przekładnię  transformatora  mając  pomiary  prądów  i  napięć  po  stronie  wejścia  

i wyjścia . Porównaj wartości przekładni. 
–

 

prąd na wejściu I

1 

= 2,5 A, 

–

 

napięcie na wejściu U

1 

= 250 V, 

–

 

prąd na wyjściu I

2 

= 25 A, 

–

 

napięcie na wyjściu U

2

 = 25 V. 

  
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  przypomnieć  jakie 

przekładnie  są  charakterystyczne  dla  transformatora  i  jakie  jest  ich  znaczenie  przy  wyborze 
transformatora.  Uczniowie  pracują  indywidualnie,  wybrani  przez  nauczyciela,  kolejno 
prezentują rozwiązania z uzasadnieniem wyników. Czas wykonania 10 minut.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia  

 
Uczeń powinien: 

1)

 

przypomnieć definicje przekładni transformatora i przeanalizować dane w ćwiczeniu, 

2)

 

zapisać odpowiednie wzory, 

3)

 

podstawić do wzorów odpowiednie wartości parametrów i obliczyć przekładnie, 

4)

 

porównać wartości przekładni, 

5)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

−

 

ć

wiczenie praktyczne,  

−

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

papier, długopis i kalkulator,  

−−−−

 

literatura wskazana przez nauczyciela. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21

Ćwiczenie 3 

Porównaj tabliczki znamionowe dwóch silników i wskaŜ róŜnice między nimi. 

 

 

Producent: CANTONI 

3–Motor 

Nr 12556/22a 

∆

 400V 

27,8 A 

15 kW 

cos

ϕ

=0,85 

850 obr/min 

50Hz 

Isol.–Kl. F 

 

IP54 

Tryb pracy: S8 

 

Producent: CANTONI 

3–Motor 

Nr 54178/14b 

Y 400V 

14,6 A 

22 kW 

cos

ϕ

=0,9 

850 obr/min 

50Hz 

Isol.–Kl. F 

 

IP32 

Tryb pracy: S2 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  zobowiązuje  uczniów  do 

przypomnienia:  nazw,  jednostek,  oznaczeń  literowych  i  graficznych  parametrów 
znamionowych silnika oraz informacji dodatkowych dotyczących pracy silnika. 

Uczniowie pracują indywidualnie. Pięciu uczniów, którzy najszybciej wykonają zadanie, 

przedstawiają  do  sprawdzenia  nauczycielowi  wynik  porównania  tabliczek.  Otrzymują  oceny  
za  rozwiązane  zadanie.  Po  upływie  wyznaczonego  czasu  na  wykonanie  ćwiczenia 
praktycznego  uczniowie  przedstawiają  rozwiązanie  zadania.  Czas  wykonania  zadania  
10  minut. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia  
 

Uczeń  powinien: 

1)

 

przypomnieć o tabliczce znamionowej silnika, 

2)

 

porównać tabliczki z ćwiczenia,  

3)

 

wypisać róŜnice, 

4)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

−

 

ć

wiczenie praktyczne,  

−

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

papier i długopis,  

−−−−

 

notatnik. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22

5.4. Układy elektroniczne 
 

5.4.1

. 

Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Rozdziel  elementy  elektroniczne  na  dwie  grupy:  rezystor;  dioda  Zenera;  tranzystor 

bipolarny; kondensator; fotodioda; cewka indukcyjna; tranzystor unipolarny. 

Uzasadnij decyzję zakwalifikowania elementów do określonej grupy: 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 

Wskazówki do realizacji 
Uczniowie pracują indywidualnie Po zakończeniu ćwiczenia uczniowie prezentują swoją 

pracę. Czas wykonania 10 minut. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien: 

1)

 

przypomnieć pojęcia „aktywne i pasywne elementy elektroniczne”, 

2)

 

rozdzielić elementy do określonej grupy,  

3)

 

zaprezentować ćwiczenie. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

−−−−

 

notatnik,  

−−−−

 

papier, mazaki, 

−−−−

 

literatura wskazana przez nauczyciela. 

 
 
 
 
 

Elementy aktywne 

Elementy pasywne 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23

Ćwiczenie 2 

Przeanalizuj  ideowy  układ  elektroniczny  i  rozpoznaj  na  podstawie  symbolu  graficznego 

znajdujące się w nim dyskretne elementy elektroniczne. Wypisz je i podaj ich nazwy. 

 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 

 

 

 

 

Rysunek do ćwiczenia 2 

 

 

Wskazówki do realizacji 
Nauczyciel 

w 

ramach 

repetytorium 

przypomina 

o 

klasyfikacji 

elementów 

elektronicznych. Uczniowie pracują w indywidualnie. Po zakończeniu pracy przeprowadzają 
dyskusję. Czas przygotowania 10 minut. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować ideowy układ elektroniczny przedstawiony w ćwiczeniu, 

2)

 

przypomnieć pojęcie dyskretnego elementu graficznego, 

3)

 

wypisać i nazwać dyskretne elementy elektroniczne, 

4)

 

zaprezentować ćwiczenie. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

ć

wiczenie praktyczne,  

−

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

−−−−

 

papier i ołówek. 

 
Ćwiczenie 3 

Tranzystor  ma  statyczny  współczynnik  wzmocnienia  prądowego  równy  B=80. 

Prąd bazy I

B

=1mA. Oblicz prąd kolektora I

C

. 

 
Wskazówki do realizacji 
Uczniowie  pracują  indywidualnie.  Uczniowie,  wybrani  przez  nauczyciela,  kolejno 

prezentują rozwiązania. Czas przygotowania 10 minut. 

 
 

 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24

Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przypomnieć charakterystyczne parametry tranzystora, 

2)

 

zapisać odpowiedni wzór, podstawić dane z zadania i obliczyć wynik, 

3)

 

zaprezentować ćwiczenie 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

−−−−

 

papier i ołówek. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25

5.5. Układy automatyki przemysłowej 

 
5.5.1. Ćwiczenia  

 

Ćwiczenie 1 

Rozdziel  elementy  realizujące  określone  układy  sterowania  do  odpowiedniego  zbioru: 

zawór  odcinający;  przekładnia  zębata;  stycznik;  spręŜarka  tłokowa;  silnik  elektryczny; 
siłownik 

pneumatyczny; 

zawory 

rozdzielające; 

lampki 

sygnalizacyjne; 

siłowniki 

hydrauliczne; sprzęgło; siłowniki pneumatyczne. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 

Wskazówki do realizacji 
Nauczyciel  w  ramach  repetytorium  przypomina  o  klasyfikacji  elementów  słuŜących  do 

realizacji  róŜnych  rodzajów  układów  sterowania.  Uczniowie  pracują  w  indywidualnie.  
Po zakończeniu pracy przeprowadzają dyskusję. Czas przygotowania 10 minut. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien: 

1)

 

przypomnieć elementy realizujące funkcje w róŜnych układach sterowania, 

2)

 

rozdzielić elementy do określonej grupy,  

3)

 

zaprezentować ćwiczenie. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

ć

wiczenie praktyczne,  

−

 

dyskusja dydaktyczna. 

ELEKTRYCZNE 

MECHANICZNE 

HYDRAULICZNE 

PNEUMATYCZNE 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26

Ś

rodki dydaktyczne:  

−−−−

 

papier, mazaki, 

−−−−

 

literatura wskazana przez nauczyciela. 

 

Ćwiczenie 2 

Przeanalizuj  układ  przedstawiony  w  ćwiczeniu  i  rozpoznaj,  jaki  to  jest  rodzaj  układu 

sterowania. Odpowiedź uzasadnij. 
 
 

 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 

Rysunek do ćwiczenia 2 

 

Wskazówki do realizacji 
Nauczyciel  w  ramach  repetytorium  przypomina  o  rodzajach  układów  sterowania;  

o  elementach  wykonawczych,  symbolach  graficznych  elementów.  Uczniowie  pracują  
indywidualnie.  Po  zakończeniu  pracy  przeprowadzają  dyskusję.  Czas  przygotowania  
10 minut. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować układ sterowania przedstawiony w ćwiczeniu, 

2)

 

rozpoznać elementy układu i wskazać rodzaj układu sterowania, 

3)

 

zaprezentować ćwiczenie. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

ć

wiczenie praktyczne,  

−

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

−−−−

 

papier i mazaki. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

27

Ćwiczenie 3 

Przeanalizuj  pracę  układu  regulacji  przedstawionego  w  ćwiczeniu  i  określ  wielkości:  

x – wielkość regulowaną; w – wielkość zadaną. 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
   

 

 

 

 

Rysunek do ćwiczenia 3 

Wskazówka:  
Jest  to  układ  regulacji  temperatury.  Płytka  metalowa  czujnika  bimetalowego  reaguje  na  

zmiany temperatury – zamyka lub otwiera obwód grzejny. 

 

Wskazówki do realizacji 
Nauczyciel  w  ramach  repetytorium  przypomina  o  klasyfikacji  układów  regulacji. 

Uczniowie pracują w indywidualnie. Po zakończeniu pracy przeprowadzają dyskusję.  
Czas przygotowania 10 minut. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować układ regulacji, 

2)

 

przypomnieć wielkości występujące w układach regulacji, 

3)

 

wskazać wielkości x oraz w, 

4)

 

zaprezentować ćwiczenie. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

ć

wiczenie praktyczne,  

−

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

−−−−

 

literatura wskazana przez nauczyciela. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

28

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Analizowanie  układów 
elektrycznych i automatyki przemysłowej” 

 
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

−−−−

 

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15 są z poziomu podstawowego, 

−−−−

 

zadania 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące 
oceny szkolne: 

−−−−

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego, 

−−−−

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego, 

−−−−

 

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, 

−−−−

 

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Klucz odpowiedzi: 1.  b,  2.  a,  3.  c,  4.  a,  5.  b,  6.  a  7.  c,  8.  c,  9.  d,  10.  c,  11.  c,

 

12. d, 13. c, 14. d,

 

15. a, 16. d,

 

17. d, 18. b, 19. c, 20. d 

 
Plan testu

   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny 

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1. 

Określić związek między natęŜeniem prądu, 
napięciem i oporem  

A 

P 

b 

2.  Rozpoznać elementy obwodu elektrycznego 

B 

P 

a 

3. 

Określić parametr znamionowy 
transformatora 

A 

P 

c 

4.  Określić drogę przepływu prądu 

B 

P 

a 

5.  Rozpoznać symbol graficzny 

B 

P 

b 

6.  Rozpoznać wskaźnik napięcia 

B 

P 

a 

7.  Określić parametry tranzystora 

A 

P 

c 

8. 

Określić właściwości funkcjonalne diody 
Zenera 

B 

P 

c 

9.  Rozpoznać rodzaj układu elektronicznego 

B 

P 

d 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

29

10. 

Odczytać parametry silnika z tabliczki 
znamionowej  

B 

P 

c 

11.  Określić symbol literowy i graficzny prądu 

A 

P 

c 

12.  Określić maszynę elektryczną  

B 

P 

d 

13.  Odczytać z rysunku oznaczenie napięcia 

B 

P 

c 

14. 

Rozpoznać symbol graficzny elementu 
układu automatyki przemysłowej 

B 

P 

d 

15. 

Określić sygnał sterujący układu 
pneumatycznego 

A 

P 

a 

16.  Wskazać właściwe urządzenie przemysłowe 

B 

PP 

d 

17. 

Analizować 

strukturę 

układu 

pneumatycznym 

C 

PP 

d 

18.  Analizować cykl układu hydraulicznego 

C 

PP 

b 

19.  Określić rodzaj układu regulacji 

C 

PP 

c 

20. 

Rozpoznać rodzaj układu automatyki 
przemysłowej 

C 

PP 

d 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

30

Przebieg testowania 
 

Instrukcja dla nauczyciela 

1.

 

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym 
wyprzedzeniem. 

2.

 

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Przeprowadź  z  uczniami  próbę  udzielania  odpowiedzi  na  takie  typy  zadań  testowych, 
jakie będą w teście. 

5.

 

Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 

6.

 

Zapewnij uczniom moŜliwość samodzielnej pracy. 

7.

 

Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na 
udzielanie odpowiedzi. 

8.

 

Postaraj  się  stworzyć  odpowiednią  atmosferę  podczas  przeprowadzania  pomiaru 
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich moŜliwości). 

9.

 

Pięć  minut  przed  zakończeniem  sprawdzianu  przypomnij  uczniom  o  zbliŜającym  się 
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. 

10.

 

Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 

11.

 

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 

12.

 

Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,  które  
sprawiły uczniom największe trudności. 

13.

 

Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 

14.

 

Opracuj  wnioski  do  dalszego  postępowania,  mającego  na  celu  uniknięcie  niepowodzeń 
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test  zawiera  20  zadań.  Wszystkie  zadania  są  zadaniami  wielokrotnego  wyboru  
i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. 

5.

 

Udzielaj  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi:  zaznacz  prawidłową 
odpowiedź  X  (w  przypadku  pomyłki  naleŜy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć  kółkiem, 
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową). 

6.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

7.

 

Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudność,  wtedy  odłóŜ  jego 
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny. 

8.

 

Na rozwiązanie testu masz 45 minut. 

 

 

 

 

 

 

Powodzenia! 

Materiały dla ucznia:

 

−

 

instrukcja, 

−

 

zestaw zadań testowych, 

−

 

karta odpowiedzi. 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

31

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.

 

Związek  między  napięciem,  natęŜeniem  prądu  i  rezystancją  określa  prawo  Ohma. 
NatęŜenie prądu elektrycznego obliczamy ze wzoru 

a)

 

I

U

R

=

. 

b)

 

R

U

I

=

. 

c)

 

U

R

I

=

. 

d)

 

.

R

I

U

⋅

=

 

 
2.

 

Obwód elektryczny przedstawiony na rysunku jest złoŜony z 
a)

 

dwóch oczek, dwóch węzłów i trzech gałęzi. 

 

b)

 

trzech oczek, dwóch węzłów i trzech gałęzi. 

 

c)

 

dwóch oczek, dwóch węzłów i dwóch gałęzi. 

d)

 

trzech oczek, trzech węzłów i trzech gałęzi. 

 

3.

 

Przekładnię transformatora wyznaczysz ze wzoru  
a)

 

n=I

1

/I

2.

 

b)

 

n=N

2

/N

1

 

. 

 

 

c)

 

n=N

1

/N

2.

 

d)

 

n=U

2

/U

1.

 

 
 
 
 
4.

 

Prąd popłynie przez które Ŝarówki 
a)

 

1 i 3. 

b)

 

1,4 i 5. 

c)

 

1,4 i 6. 

d)

 

1,3,5 i 6. 

 
5.

 

Symbol graficzny uŜyty na ideowym schemacie elektronicznym przedstawia 
a)

 

diodę Zenera. 

b)

 

diodę świetlną. 

c)

 

fotodiodę. 

d)

 

tyrystor. 

 
 
 
 

6.

 

Fotografia przedstawia 
a)

 

jednobiegunowy wskaźnik napięcia. 

 

b)

 

dwubiegunowy wskaźnik napięcia.  

c)

 

woltomierz. 

d)

 

ś

rubokręt. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

32

7.

 

Statyczny  współczynnik  wzmocnienia  prądu  tranzystora  NPN,  dla  którego 
z  charakterystyki odczytano wartości prądów: I

B

=0,5 mA oraz I

C

=60 mA ma wartość 

a)

 

300. 

b)

 

240. 

c)

 

120. 

d)

 

30. 

 

8.

 

Dioda Zenera jest elementem elektronicznym, który ma właściwości 
a)

 

stabilizujące natęŜenie prądu. 

b)

 

wzmacniające napięcie. 

c)

 

stabilizujące napięcie. 

d)

 

prostujące prąd. 

 

9.

 

Układ przedstawiony na rysunku to układ 
a)

 

stabilizacyjny. 

 

 

b)

 

wzmacniający. 

c)

 

zasilający. 

d)

 

prostowniczy. 

 
 
 
 

10.

 

Moc znamionowa silnika określona jest na tabliczce znamionowej. Moc ma wartość 
a)

 

1500 obr/min. 

b)

 

 38,8 A. 

 

c)

 

22 kW. 

 

d)

 

0,9.   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 

11.

 

W  elektrotechnice  przyjęto  zasadę  oznaczania  prądu  przemiennego  za  pomocą  liter 
i znaku  
a)

 

AC −. 

b)

 

DC ~. 

c)

 

AC ~. 

d)

 

UC ≈. 

 

12.

 

Maszyną elektryczną zamieniającą energię elektryczną w mechaniczną jest 
a)

 

transformator. 

b)

 

wentylator. 

c)

 

generator. 

d)

 

silnik. 

 

13.

 

Sygnałem sterującym w układzie na rysunku jest napięcie 
a)

 

przemienne trójfazowe. 

b)

 

przemienne jednofazowe. 

c)

 

DC. 

d)

 

AC. 

Producent: CANTONI 

3–Motor 

Nr 54178/14b 

Y 400V 

38,8 A  

22 kW 

cos

ϕ

=0,9 

850 obr/min 

50Hz 

Isol.–Kl. F 

 

IP32 

Tryb pracy: S2 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

33

14.

 

Symbol przedstawiony na rysunku oznacza 
a)

 

przekładnię.

 

b)

 

siłownik

. 

 

 

 

 

 

c)

 

pompę

. 

d)

 

zawór

. 

 

15.

 

Sygnałem sterującym w układzie pneumatycznym  jest 
a)

 

spręŜone powietrzne.

 

b)

 

zimne powietrze

. 

 

 

 

 

 

c)

 

ogrzane powietrze

. 

d)

 

olej mineralny

. 

 
16.

 

Energia hydrauliczna jest przekształcana w energie mechaniczną w 
a)

 

pompie.

 

b)

 

zaworze

. 

 

 

 

 

 

c)

 

akumulatorze

. 

d)

 

siłowniku

. 

 

17.

 

Elementy realizujące układ sterowania przedstawiony na rysunku to 
a)  spręŜarka, jeden zawór. 
b)  spręŜarka dwa zawory. 
c)  siłownik, jeden zawór. 
d)  siłownik, dwa zawory. 

 
 
 
 
 
 
 
18.

 

W układzie hydraulicznym przekazywanie energii rozpoczyna się od 
a)  siłownika. 
b)  pompy. 
c)  zaworu bezpieczeństwa. 
d)  zaworu rozdzielającego. 

 
19.

 

W piecu ceramicznym, zmiana temperatury do wartości zadanej, odbywa się w układzie 
regulacji 
a)

 

ręcznej. 

b)

 

automatycznej. 

c)

 

automatycznej nadąŜnej. 

d)

 

automatycznej stałowartościowej. 
 
 

20.

 

Na rysunku przedstawiono układ  
 
a)  sterowania hydraulicznego. 
b)  sterowania pneumatycznego. 
c)  sterowania hydraulicznego. 
d)  regulacji nadąŜnej. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

34

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko:…………………………………………………….. 
 

Analizowanie układów elektrycznych i automatyki przemysłowej 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 
Numer 

zadania 

Odpowiedź 

 

Punkty 

1.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

2.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

3.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

4.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

5.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

6.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

7.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

8.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

9.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

10.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

11.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

12.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

13.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

14.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

15.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

16.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

17.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

18.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

19.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

20.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

Razem:   

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

35

TEST 2 

Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Analizowanie  układów 
elektrycznych i automatyki przemysłowej” 

 
Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

−−−−

 

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15 są z poziomu podstawowego, 

−−−−

 

zadania 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące 
oceny szkolne: 

−−−−

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego, 

−−−−

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego, 

−−−−

 

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, 

−−−−

 

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 5 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. a, 3. d, 4. b, 5. a, 6. a 7. c, 8. b, 9. d, 10. b, 11. b, 
12. c, 13. b, 14. b, 15. d, 16. b, 17. b, 18. a, 19. a, 20. d 
 
Plan testu

   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny 

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1. 

Określić związek między natęŜeniem prądu, 
napięciem i oporem  

A 

P 

d 

2.  Rozpoznać elementy obwodu elektrycznego 

B 

P 

a 

3.  Określić parametr znamionowy transformatora 

A 

P 

d 

4.  Określić drogę przepływu prądu 

B 

P 

b 

5.  Rozpoznać symbol graficzny 

B 

P 

a 

6.  Rozpoznać element elektroniczny 

B 

P 

a 

7.  Określić wyprowadzenia tranzystora 

A 

P 

c 

8.  Określić właściwości funkcjonalne tranzystora 

B 

P 

b 

9.  Rozpoznać rodzaj układu elektronicznego 

B 

P 

d 

10. 

Odczytać parametr silnika z tabliczki 
znamionowej  

B 

P 

b 

11.  Wskazać symbol literowy i graficzny napięcia 

A 

P 

b 

12.  Rozpoznać maszynę elektryczną  

B 

P 

c 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

36

13.  Odczytać z rysunku oznaczenie napięcia 

B 

P 

b 

14. 

Rozpoznać symbol graficzny elementu układu 
automatyki przemysłowej 

B 

P 

b 

15. 

Określić sygnał sterujący układu 
hydraulicznego 

A 

P 

d 

16. 

Określić zadanie transformatora na podstawie 
parametru 

C 

PP 

b 

17.  Zanalizować strukturę układu pneumatycznym 

C 

PP 

b 

18. 

Określić funkcję silnika w układzie 
hydraulicznym 

C 

PP 

a 

19.  Określić rodzaj układu regulacji 

C 

PP 

a 

20. 

Rozpoznać rodzaj układu automatyki 
przemysłowej. 

C 

PP 

d 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

37

Przebieg testowania 
 

Instrukcja dla nauczyciela 

1.

 

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym 
wyprzedzeniem. 

2.

 

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Przeprowadź  z  uczniami  próbę  udzielania  odpowiedzi  na  takie  typy  zadań  testowych, 
jakie będą w teście. 

5.

 

Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 

6.

 

Zapewnij uczniom moŜliwość samodzielnej pracy. 

7.

 

Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na 
udzielanie odpowiedzi. 

8.

 

Postaraj  się  stworzyć  odpowiednią  atmosferę  podczas  przeprowadzania  pomiaru 
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich moŜliwości). 

9.

 

Pięć  minut  przed  zakończeniem  sprawdzianu  przypomnij  uczniom  o  zbliŜającym  się 
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. 

10.

 

Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 

11.

 

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 

12.

 

Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,  które  
sprawiły uczniom największe trudności. 

13.

 

Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 

14.

 

Opracuj  wnioski  do  dalszego  postępowania,  mającego  na  celu  uniknięcie  niepowodzeń 
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test  zawiera  20  zadań.  Wszystkie  zadania  są  zadaniami  wielokrotnego  wyboru  
i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. 

5.

 

Udzielaj  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi:  zaznacz  prawidłową 
odpowiedź  X  (w  przypadku  pomyłki  naleŜy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć  kółkiem, 
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową). 

6.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

7.

 

Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudność,  wtedy  odłóŜ  jego 
rozwiązanie  na  później  i  wróć  do  niego,  gdy  zostanie  Ci  czas  wolny.  Trudności  mogą 
przysporzyć  Ci  zadania:  16–20,  gdyŜ  są  one  na  poziomie  trudniejszym  niŜ  pozostałe. 
Przeznacz na ich rozwiązanie więcej czasu. 

8.

 

Na rozwiązanie testu masz 45 minut. 

 

 

 

 

 

 

Powodzenia! 

 

Materiały dla ucznia:

 

−

 

instrukcja, 

−

 

zestaw zadań testowych, 

−

 

karta odpowiedzi. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

38

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1. Związek między napięciem, natęŜeniem prądu i rezystancją określa prawo Ohma. Napięcie 

obliczamy ze wzoru 

a)

 

I

U

R

=

. 

b)

 

R

U

I

=

. 

c)

 

U

R

I

=

. 

d)

 

.

R

I

U

⋅

=

 

 
2.

 

Obwód elektryczny przedstawiony na rysunku jest złoŜony z 
a)

 

dwóch elementów pasywnych i jednego aktywnego. 

 

b)

 

trzech elementów pasywnych. 

 

 

c)

 

dwóch elementów aktywnych i jednego pasywnego. 

d)

 

trzech elementów aktywnych. 

 
 
 

3.

 

Przekładnię transformatora wyznaczysz ze wzoru  
a)

 

n=I

1

/I

2.

 

b)

 

n=N

2

/N

1

 

. 

 

 

c)

 

n=U

2

/U

1.

 

d)

 

n=U

1

/U

2.

 

 
 
 
 
4.

 

Nie popłynie prąd przez Ŝarówki  
a)

 

1,3,5 i 6. 

b)

 

2,4,5 i 6. 

c)

 

1,4 i 6. 

d)

 

1 i 3. 

 
 
 
5.

 

Symbol graficzny uŜyty na ideowym schemacie elektronicznym przedstawia 
a)

 

diodę Zenera.  

b)

 

diodę świetlną. 

c)

 

fotodiodę. 

d)

 

tyrystor. 

 

6.

 

Fotografia przedstawia 
a)

 

układ scalony. 

 

 

 

 

 

b)

 

tranzystor. 

c)

 

tyrystor. 

d)

 

diodę. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

39

7.

 

Tranzystor bipolarny ma trzy wyprowadzenia, które nazywają się 
a)

 

anoda, katoda, bramka. 

b)

 

anoda 1, anoda 2, katoda. 

c)

 

emiter, baza, kolektor. 

d)

 

emiter 1, baza 2, emiter 2. 

 

8.

 

Tranzystor jest elementem elektronicznym, który ma właściwości 
a)

 

stabilizujące natęŜenie prądu. 

b)

 

wzmacniające synał. 

c)

 

stabilizujące napięcie. 

d)

 

prostujące prąd. 

 

9.

 

Układ przedstawiony na rysunku to układ 
a)

 

stabilizacyjny. 

b)

 

wzmacniający. 

c)

 

zasilający. 

d)

 

prostowniczy. 

 

10.

 

Prąd znamionowy silnika określona jest na tabliczce znamionowej. Prąd ma wartość 
a)

 

1500 obr/min. 

b)

 

 38,8 A. 

 

c)

 

22 kW. 

 

d)

 

0,9.   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 

11.

 

W elektrotechnice przyjęto zasadę oznaczania napięcia stałego za pomocą liter i znaku  
a)

 

AC −. 

b)

 

DC −. 

c)

 

AC ~. 

d)

 

UC ≈. 

 

12.

 

Maszyną elektryczną zamieniającą energię mechaniczną w elektryczną jest 
a)

 

transformator. 

b)

 

wentylator. 

c)

 

generator. 

d)

 

silnik. 

 

13.

 

Sygnałem sterującym w układzie na rysunku jest napięcie 
a)

 

przemienne trójfazowe. 

b)

 

przemienne jednofazowe. 

c)

 

DC. 

d)

 

AC. 

 
 
 
 

Producent: CANTONI 

3–Motor 

Nr 54178/14b 

Y 400V 

38,8 A  

22 kW 

cos

ϕϕϕϕ

=0,9 

850 obr/min 

50Hz 

Isol.–Kl. F 

 

IP32 

Tryb pracy: S2 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

40

14.

 

Symbol przedstawiony na rysunku oznacza 
a)

 

przekładnię.

 

b)

 

siłownik

. 

 

 

 

 

 

c)

 

pompę

. 

d)

 

zawór

. 

 

15.

 

Sygnałem sterującym w układzie hydraulicznym jest 
a)

 

spręŜone powietrzne.

 

b)

 

zimne powietrze

. 

 

 

 

 

 

c)

 

ogrzane powietrze

. 

d)

 

olej mineralny

. 

16.

 

Transformator 

ma 

określoną 

przekładnię 

napięciową 

n=

[

]

V

V /

230

400

.  

Jest to transformator  
a)

 

podwyŜszający napięcie.

 

b)

 

obniŜający napięcie

.  

 

 

 

 

c)

 

zmieniający napięcie

. 

d)

 

nie zmieniający napięcia

. 

 

17.

 

Siłownik i zawory znajdujące się na rysunku to elementy 
a)  pobierające sygnał pneumatyczny. 
b)  nastawiający i napędowy. 
c)  wzmacniające sygnał. 
d)  przetwarzające sygnał. 

 
 
 
 
 
18.

 

Silnik hydrauliczny przekształca energię ciśnienia cieczy w energie mechaniczną. 
Stanowi on „odwrócenie” 
a)  pompy. 
b)  siłownika. 
c)  zaworu bezpieczeństwa. 
d)  zaworu rozdzielającego. 

 
19.

 

JeŜeli zadaniem określonego układu regulacyjnego jest utrzymanie wielkości na stałym 
poziomie wartości, to jest to regulacja 

a)

 

stałowartościowa.   

b)

 

nadąŜna. 

c)

 

analogowa. 

d)

 

cyfrowa. 

 

20. Na rysunku przedstawiono układ  

a)  regulacji nadąŜnej. 
b)  sterowania pneumatycznego. 
c)  sterowania hydraulicznego. 
d)  sterowania hydraulicznego. 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

41

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko:…………………………………………………….. 
 

Analizowanie układów elektrycznych i automatyki przemysłowej 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 
Numer 

zadania 

Odpowiedź 

 

Punkty 

1.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

2.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

3.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

4.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

5.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

6.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

7.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

8.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

9.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

10.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

11.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

12.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

13.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

14.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

15.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

16.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

17.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

18.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

19.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

20.

 

 

a 

b 

c 

d 

 

Razem:   

 

 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

42

7. LITERATURA 

 

1.

 

Bolkowski St: Elektrotechnika 4. WSiP, Warszawa 2004 

2.

 

Fabijański P.,Wójcik A.: Praktyczna elektrotechnika ogólna. Rea, Warszawa 2003 

3.

 

Olszewski M.: Podstawy mechatroniki. Rea, Warszawa 2006 

4.

 

Olszewski M.: Mechatronika. Rea, Warszawa 2002 

 

Literatura metodyczna 
1.

 

Krogulec-Sobowiec  M.,  Rudziński  M.:  Poradnik  dla  autorów  pakietów  edukacyjnych. 
KOWEZiU, Warszawa 2003 

2.

 

Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. Biuro Koordynacji Kształcenia 
Kadr, Fundusz Współpracy, Warszawa 1997 

3.

 

Szlosek  F.:  Wstęp  do  dydaktyki  przedmiotów  zawodowych.  Instytut  Technologii 
Eksploatacji, Radom 1998