Autorski program nauczania
w zakresie muzyki
autor programu: Dariusz Bogacz
Starachowice 2009
2
Spis treści
I Ogólna charakterystyka programu
3
II Cel zajęć artystycznych
3
Cele główne
Cele szczegółowe
Cele wychowawcze
4
III Formy i metody pracy
4
IV Tematyka zajęć artystycznych
4
V Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania osiągnięć ucznia
5
3
I. Ogólna charakterystyka programu.
Program przeznaczony jest dla uczniów gimnazjum. Realizowany jest na zajęciach
artystycznych z muzyki w wymiarze jednej godziny tygodniowo. Program został opracowany na
podstawie obowiązującej podstawy programowej z dnia 23 grudnia 2008 r., z rozporządzenia
Ministra Edukacji Narodowej.
Program zakłada naukę piosenek i pieśni patriotycznych, historycznych, ludowych,
młodzieżowych, turystycznych, popularnych ze słuchu i przy pomocy nut, naukę gry na
instrumentach oraz tworzenie własnych wypowiedzi muzycznych. Przy doborze form i metod
kieruję się zainteresowaniami i możliwościami uczniów klas gimnazjalnych, dla których ten
program jest przeznaczony. Zajęcia te są szczególnie ważne dla dzieci, które ze względu na
okrojony przydział godzin lekcji muzyki nie mają z nią innego kontaktu.
Jednym z ważniejszych kryteriów zajęć jest to, aby młodzież dobrze bawiła się przy
muzyce i była współorganizatorami spotkań. Proponowane przez nich piosenki, układy taneczne
mają być dla nich bodźcem do poszukiwania coraz ciekawszych pomysłów. To często dzieci dają
propozycje utworów wykorzystywanych w programach artystycznych, ruchów do piosenek,
podsuwają nagrania przebojów muzyki rozrywkowej.
Poznawanie najważniejszych zagadnień twórczości artystycznej muzyki, oraz analiza
utworów muzycznych pozwala dostrzec ich walory estetyczne i ekspresyjne, stymulując
wyobraźnię i inwencję twórcza ucznia. Podatny umysł i wrażliwość młodego człowieka powinny
być umiejętnie kształtowane i tę rolę znakomicie mogą spełniać zajęcia artystyczne z muzyki.
Muzyka pomaga w wychowaniu i kształceniu, a zajęcia artystyczne w gimnazjum postrzegam
jako przedmiot swobodny, który poprzez indywidualną i grupową aktywność twórczą w formie
zabawy, otwiera młodego człowieka na różne dziedziny życia. Poprzez pracę w grupie uczeń uczy
się również komunikacji i integracji, oraz konstruktywnego rozwiązywania problemów.
Osiągnięcia uczniów powinny być prezentowane publicznie w formie, występu, koncertu,
aby zgodnie z założeniem realizacji celu edukacyjnego – wdrażać uczniów w uczestnictwo w
kulturze i upowszechnianie kultury w lokalnej społeczności.
II. Cele zajęć artystycznych.
Cele główne:
1. Kształtowanie zainteresowań i zamiłowań muzycznych.
2. Wyposażenie uczniów w umiejętności muzyczne oraz wiedzę z tego zakresu.
3. Umożliwienie uczniom przeżycia różnych doświadczeń muzycznych.
4. Stwarzanie sytuacji dających możliwość przeżyć wewnętrznych, kompetencji oraz
autorefleksji.
5. Rozwijanie muzykalności.
Cele szczegółowe:
Uczeń:
~ poznaje różny repertuar piosenek i utworów muzycznych,
~ poznaje wykonawców muzyki rozrywkowej,
~
poznaje wybrane przeboje polskiej muzyki rozrywkowej,
~ świadomie wybiera repertuar, dokonuje oceny jego trudności, wartości
i atrakcyjności
~ poznaje odmiany muzyki rozrywkowej,
~ poznaje podstawowe pojęcia muzyczne
~ poznaje wiadomości związane z notacją zapisem muzycznym
~ uczy się śpiewać ze słuchu lub przy pomocy nut poprawnie intonacyjnie z
właściwym podparciem oddechowym i zalecaną w zapisie nutowym interpretacją
~ uczy się grać na instrumentach akompaniament do piosenek
4
~ poznaje rodzaje zespołów wokalnych i instrumentalnych
~ poznaje instytucje kultury muzycznej
~ poznaje główne formy muzyki
~ nabiera nawyku uczciwej rywalizacji, biorąc udział w konkursach muzycznych
~ wyraża swoje uczucia, nastroje różne stany emocjonalne za pomocą środków
muzycznych
~ potrafi czerpać radość ze wspólnego śpiewu zespołowego i indywidualnego, gry
na instrumentach.
~ interpretuje wykonywane utwory zgodnie z ich stylem i przeznaczeniem
~ stosuje różne rodzaje aktywności muzycznej
Cele wychowawcze
Uczeń:
~ aktywnie uczestniczy w życiu kulturalnym szkoły i środowiska
~ wykazuje twórczą postawę.
~ staje się tolerancyjny wobec innych ludzi.
~ współpracuje z zespołem według ustalonych reguł.
~ przygotowuje się do świadomego odbioru muzyki.
~ nabiera dbałości i szacunku wobec dóbr kultury muzycznej i poczucia tożsamości
narodowej.
~ stosuje podstawowe zasady związane ze śpiewem zespołowym
~ rozwija poczucie odpowiedzialności za wyniki pracy indywidualnej i zespołowej.
~ przez kontakt z różnymi gatunkami muzyki rozwija swoje zainteresowania.
~ dzięki własnym osiągnięciom twórczym nabiera pewności siebie, co powoduje
wyższą samoocenę ucznia.
~
podejmuje działania w sytuacjach
trudnych.
III. Formy i metody pracy
~ planowanie, organizowanie i ocenianie własnej nauki
~ praca z tekstem
~ analiza utworu muzycznego
~ rozpoznawanie gatunków muzycznych podczas słuchania i śpiewania piosenek
~ multimedialne środki przekazu
~ praca w grupach,
~ praca indywidualna,
~ udział w konkursach muzycznych
~ dbałość o właściwą oprawę muzyczną podczas uroczystości szkolnych
~ muzykowanie na instrumentach
~ śpiew solowy, grupowy
IV Tematyka zajęć artystycznych
1.
Śpiewanie indywidualnie oraz w grupie ze słuchu lub z obserwacją zapisu nutowego
~ piosenek patriotycznych, historycznych,
~ piosenek młodzieżowych, turystycznych, ludowych,
~ wybranych piosenek z repertuaru muzyki rozrywkowej,
~ kolęd, pastorałek i piosenek o tematyce świątecznej,
~ utwory wielogłosowe
5
2. Granie na instrumentach muzycznych melodii z nut lub ze słuchu,
~ szkolnych (dzwonki, flet prosty)
3. Tworzenie wypowiedzi dźwiękowych
- improwizacja instrumentalna do piosenek
- tworzenie akompaniamentu do piosenek
- nauka gry na instrumentach
5. Ćwiczenia twórcze
- układanie własnych tekstów piosenek, rymowanek,
- tworzenie melodii do podanych tekstów, oraz do tekstów swojego autorstwa
- tworzenie improwizacji ruchowych do muzyki,
- tworzenie akompaniamentów do piosenek,
6. Gatunki i style muzyki
- Zapoznanie z historią i rozwojem wybranych gatunków i stylów muzycznych
- zapoznanie z muzyką rozrywkową
- kształcenie postawy tolerancji dla różnych gustów i upodobań,
- odróżnienie twórczości artystycznej i popularnej
V Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania osiągnięć ucznia
Przedmioty artystyczne stanowią grupę przedmiotów w których system
oceniania jest bardzo trudny, ponieważ o umiejętnościach decydują uzdolnienia, a same
zdolności nie mogą stanowić podstawy do oceny ucznia.
Kryteria oceny uczniów mogą być ukierunkowane przede wszystkim na zakres realizacji
celów wychowawczych i kształcenia poprzez:
~ czynne uczestnictwo w zajęciach oraz wykazywanie pozytywnej motywacji do
nich,
~ wykazywanie pozytywnej postawy wobec stawianych zadań.
~ nabieranie dbałości i szacunku wobec dóbr kultury muzycznej i poczucia
tożsamości narodowej.
~ rozwijanie swoich zainteresowań.
~ aktywne uczestnictwo życiu kulturalnym.
~ umiejętność wartościowania i oceniania muzyki.
~ osiągnięcia w zakresie umiejętności śpiewu i gry na instrumentach (czystość
intonacji, poprawność rytmiczną, muzykalne wykonanie partii instrumentalnej).