ELEMENTY PIEL

ELEMENTY PIEL

Ę

Ę

GNIARSTWA

GNIARSTWA

Pobieranie krwi żylnej

metodą tradycyjną

WNoZ

WNoZ

Pracownia Umiej

Pracownia Umiej

ę

ę

tno

tno

ś

ś

ci Piel

ci Piel

ę

ę

gniarskich

gniarskich

AMG

AMG

_____________________________________

_____________________________________

_______________________________

_______________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

________

________

Pobieranie krwi

Pobieranie krwi

ż

ż

ylnej do bada

ylnej do bada

ń

ń

Krew jest najczęściej używanym materiałem

biologicznym do badań diagnostyczno-kontrolnych.

Krew do badań pobiera się:

między godziną

7.00 – 9.00

rano,

u pacjenta pozostającego

na czczo

,

z nakłucia

żyły kończyny górnej w okolicy zgięcia

łokciowego

, rzadziej grzbietu dłoni lub

przedramienia,

w zależności od stanu pacjenta w gabinecie
zabiegowym lub sali chorych,

w pozycji siedzącej lub leżącej (szczególnie
wrażliwi),

z zachowaniem zasad aseptyki i ogólnych środków
ostrożności w profilaktyce HIV, HBV, HCV.

Pobieranie krwi

Pobieranie krwi

ż

ż

ylnej do bada

ylnej do bada

ń

ń

cele

cele

Cele pobrania krwi żylnej:
1.

Ocena elementów upostaciowanych krwi –
badanie morfologii krwi obwodowej, rozmazu
krwi, liczby krwinek płytkowych,
cytogenetycznych komórek jądrzastych krwi.

2.

Ocena składu osocza – badanie stężenia
elektrolitów, produktów końcowych przemiany
materii zawierających azot, glukozy, lipidów,
białek, bilirubiny, hormonów, markerów
nowotworowych, leków, metali, alkoholi,
związków chemicznych, witamin, aktywności
enzymów, układu krzepnięcia krwi, obecności
specyficznych przeciwciał.

Pobieranie krwi

Pobieranie krwi

ż

ż

ylnej do bada

ylnej do bada

ń

ń

cele

cele

Cele pobrania krwi żylnej - c.d.:
3.

Ocena erytrocytów dla wskazania obecności na
ich powierzchni odpowiednich antygenów i
osocza w celu stwierdzenia obecności
przeciwciał przeciwko erytrocytom – badanie
grupy krwi i próba krzyżowa.

4.

Odczyn Biernackiego (OB) – miara szybkości
opadania erytrocytów w osoczu w jednostce
czasu.

Pobieranie krwi

Pobieranie krwi

ż

ż

ylnej do bada

ylnej do bada

ń

ń

powik

powik

ł

ł

ania

ania

Powikłania/zagrożenia podczas pobierania krwi

z żyły do badania:

zakażenie,

pęknięcie żyły, przekłucie żyły (krwiak,
zakrzepowe zapalenie żył),

następowe krwawienie, zapaść naczyniowa,

nakłucie tkanek sąsiednich, takich jak tętnica czy
nerwy.

Pobieranie krwi

Pobieranie krwi

ż

ż

ylnej do bada

ylnej do bada

ń

ń

utrudnienia

utrudnienia

Utrudnienia pobierania krwi z żyły:

obfita tkanka tłuszczowa,

zwłóknienie żył po wielokrotnych nakłuciach –
potocznie określane jako zrosty,

nadpobudliwość ruchowa pacjenta,

„ruchome żyły” – przesuwalne żyły odsuwające się
od końca igły,

odruchowe obkurczenie żył – na skutek bodźców
emocjonalnych, zimnego środka antyseptycznego,

zablokowanie wylotu igły – oparcie igły o ścianę
żyły lub zastawkę żylną,

powstanie skrzepu krwi w igle – w następstwie
przedłużających się czynności.

Pobieranie krwi

Pobieranie krwi

ż

ż

ylnej do bada

ylnej do bada

ń

ń

Należy unikać nakłuwania skóry ze zmianami typu:

blizny, znamiona,

oparzenia, odmrożenia

zmiany barwnikowe,

ropnie.

Pobieranie krwi

Pobieranie krwi

ż

ż

ylnej do bada

ylnej do bada

ń

ń

ż

ż

y

y

ł

ł

y s

y s

ł

ł

abo wyczuwalne

abo wyczuwalne

-

-

spos

spos

ó

ó

b post

b post

ę

ę

powania

powania

Sposoby postępowania w przypadku

żył słabo wyczuwalnych:

przed założeniem stazy kończynę trzymać przez
10 – 15 min. w ciepłej kąpieli wodnej,

zastosować gorący okład, termofor na okres 20 min.
w miejscu przewidywanego wkłucia,

po założeniu stazy – polecić zaciśnięcie pięści,
opuszczenie ręki oraz kilkukrotne zaciskanie
i otwieranie pięści,

delikatne ostrożne oklepywanie okolicy
planowanego pola zabiegu,

kilkukrotne przesunięcie ręką w kierunku do opaski
z wywarciem niewielkiego ucisku.

Pobieranie krwi

Pobieranie krwi

ż

ż

ylnej do bada

ylnej do bada

ń

ń

wskaz

wskaz

ó

ó

wki

wki

Uwaga !

założenie opaski uciskowej powinno trwać jak

najkrócej i nie może przekraczać 1 minuty –

zafałszowanie wyników (zagęszczenie krwi,

podwyższony poziom albumin, Hb, wapnia

i potasu),

zbyt długie „pracowanie dłonią” – zafałszowanie

wyników j.w.,

w przypadku żył łatwo pękających – stosować

nieznaczny ucisk stazą,

krwi do badań nie wolno pobierać z venflonu,

do większości badań krew można pobierać po

upływie 30 minut po zakończeniu wlewu dożylnego

– ustalenie się równowagi wodno-elektrolitowej

organizmu.

Pobieranie krwi

Pobieranie krwi

ż

ż

ylnej do bada

ylnej do bada

ń

ń

przygotowanie pacjenta

przygotowanie pacjenta

Przygotowanie pacjenta:

zapewnienie wygodnej, bezpiecznej pozycji w
czasie badania,

przed pobraniem krwi należy być na czczo przez 8
– 12 h,

w czasie pobierania krwi należy zgłaszać
niepokojące objawy,

po badaniu należy utrzymać opatrunek uciskowy
do czasu ustania krwawienia.

Pobieranie krwi

Pobieranie krwi

ż

ż

ylnej do bada

ylnej do bada

ń

ń

przygotowanie sprz

przygotowanie sprz

ę

ę

tu

tu

Przygotowanie sprzętu:

Kodan lub inny preparat do dezynfekcji skóry
(poziom etanolu – wodny roztwór Rivanolu, eter),

materiał opatrunkowy – waciki lub gaziki,

opaska uciskowa (staza),

płaty ligniny lub specjalna poduszka pod kończynę
górną,

rękawiczki jednorazowego użytku,

pojemnik na odpady,

nożyczki, przylepiec,

jałowe igły do iniekcji (nr 8,9,10), strzykawki.

Pobieranie krwi

Pobieranie krwi

ż

ż

ylnej do bada

ylnej do bada

ń

ń

miejsca nak

miejsca nak

ł

ł

u

u

ć

ć

ż

ż

ylnych

ylnych

Miejsca nakłuć żylnych:

Pobieranie krwi

Pobieranie krwi

ż

ż

ylnej do bada

ylnej do bada

ń

ń

SPOSÓB WYKONANIA

Pobieranie krwi

Pobieranie krwi

ż

ż

ylnej do bada

ylnej do bada

ń

ń

spos

spos

ó

ó

b wykonania

b wykonania

Sposób wykonania:
1.

Przygotuj zestaw, sprawdź tożsamość pacjenta.

2.

Umyj higienicznie ręce.

3.

Poproś pacjenta, aby wygodnie usiadł i ułożył
wyprostowaną rękę na podpórce fotela lub na
przygotowanej poduszce.

4.

Jeżeli zachodzi potrzeba, dla rozszerzenia naczyń
ogrzej kończyny w ciepłej wodzie.

5.

Załóż rękawiczki.

6.

Wybierz dobrze widoczną żyłę.

7.

Załóż opaskę uciskową na kończynę 7 – 10 cm
powyżej planowanego miejsca nakłucia.

Pobieranie krwi

Pobieranie krwi

ż

ż

ylnej do bada

ylnej do bada

ń

ń

spos

spos

ó

ó

b wykonania

b wykonania

Sposób wykonania c.d.:

8.

Poproś pacjenta, aby zacisnął pięść, ewentualnie
wykonał kilka mocnych ruchów pięścią –
zaciskania i rozluźniania.

9.

Uchwyć rękę pacjenta tak, żeby kciuk spoczywał na
skórze ok. 5 cm poniżej miejsca wkłucia i napnij
skórę przedramienia w kierunku dłoni.

10.

Dokonaj palpacyjnej oceny miejsca wkłucia,
poinformuj pacjenta o niewykonywaniu ruchów
ręką w czasie pobierania krwi.

11.

Zdezynfekuj miejsce wkłucia – odczekaj do
całkowitego wyschnięcia odkażonej skóry – około
15 – 60 sekund.

12.

Wprowadź igłę do światła naczynia pod kątem
30 - 45ºC, ścięciem skierowanym ku górze.

Sposób wykonania c.d.:
13.

Zaaspiruj krew do strzykawki.

14.

Poproś pacjenta, aby rozluźnił pięść.

15.

Zwolnij opaskę uciskową.

16.

Uciśnij miejsce wkłucia wacikiem nasączonym
środkiem dezynfekcyjnym i usuń igłę z żyły.

17.

Poproś, aby pacjent przytrzymał wacik i uniósł
rękę ku górze (ew. zabezpiecz opatrunek
przylepcem).

18.

Krew przelej ze strzykawki do przygotowanych
probówek.

Pobieranie krwi

Pobieranie krwi

ż

ż

ylnej do bada

ylnej do bada

ń

ń

spos

spos

ó

ó

b wykonania

b wykonania