BADANIE klatki piersiowej

background image

BADANIE KLATKI

BADANIE KLATKI

PIERSIOWEJ

PIERSIOWEJ

I PŁUC

I PŁUC

background image

Fizyczna ocena płuc i klatki piersiowej ma duże znaczenie

Fizyczna ocena płuc i klatki piersiowej ma duże znaczenie

w rozpoznawaniu chorób układu oddechowego, ale nie tylko.

w rozpoznawaniu chorób układu oddechowego, ale nie tylko.

Wiele obserwowanych zmian może mieć znaczenie

Wiele obserwowanych zmian może mieć znaczenie

w diagnostyce chorób krążenia czy węzłów chłonnych.

w diagnostyce chorób krążenia czy węzłów chłonnych.

W chirurgii i anestezjologii, kwalifikując do zabiegu

W chirurgii i anestezjologii, kwalifikując do zabiegu

(znieczulenia ogólnego ), wymaga się zapewnienia

(znieczulenia ogólnego ), wymaga się zapewnienia

o prawidłowej funkcji układu oddechowego u wszystkich

o prawidłowej funkcji układu oddechowego u wszystkich

chorych. Fizyczna ocena płuc i klatki piersiowej wymaga

chorych. Fizyczna ocena płuc i klatki piersiowej wymaga

wiadomości na temat anatomicznych struktur znajdujących

wiadomości na temat anatomicznych struktur znajdujących

się w klatce piersiowej oraz rozmieszczenia płatów płuc

się w klatce piersiowej oraz rozmieszczenia płatów płuc

w stosunku do pokrywających je żeber (np.. dolna granica

w stosunku do pokrywających je żeber (np.. dolna granica

prawego górnego płata znajduje się w normalnych warunkach

prawego górnego płata znajduje się w normalnych warunkach

miedzy trzecim a czwarty żebrem i sięga ponad obojczyk).

miedzy trzecim a czwarty żebrem i sięga ponad obojczyk).

background image

Właściwe metody badania służące wstępnej ocenie i

Właściwe metody badania służące wstępnej ocenie i

dalszemu rozpoznawaniu zmian w stanie chorego

dalszemu rozpoznawaniu zmian w stanie chorego

to :

to :

I WYWIAD

I WYWIAD

1. Pierwsze wrażenie – ogólna ocena stanu, aktywność

1. Pierwsze wrażenie – ogólna ocena stanu, aktywność

ruchowa, kontakt.

ruchowa, kontakt.

2. Wywiad chorobowy– duszność, kaszel, plwocina,

2. Wywiad chorobowy– duszność, kaszel, plwocina,

krwioplucie, ból, oddech.

krwioplucie, ból, oddech.

3. Objawy ze strony innych narządów- obrzęki obwodowe,

3. Objawy ze strony innych narządów- obrzęki obwodowe,

objawy obrzęku płuc, spadek masy ciała- AIDS, gruźlica, rak,

objawy obrzęku płuc, spadek masy ciała- AIDS, gruźlica, rak,

zakrzepica żył kończyn dolnych, zator płucny.

zakrzepica żył kończyn dolnych, zator płucny.

4. Zaburzenia snu – niedrożność dróg oddech, zespół bezdechu.

4. Zaburzenia snu – niedrożność dróg oddech, zespół bezdechu.

Konsekwencja tego to: senność podczas dnia, bóle głowy, lęk,

Konsekwencja tego to: senność podczas dnia, bóle głowy, lęk,

depresja.

depresja.

5. Przebyte choroby – infekcje przewlekłe dróg oddech., zabieg

5. Przebyte choroby – infekcje przewlekłe dróg oddech., zabieg

chirurgiczny , urazy klatki. Koklusz lub zap. płuc w

chirurgiczny , urazy klatki. Koklusz lub zap. płuc w

dzieciństwie powodują rozstrzenie oskrzeli.

dzieciństwie powodują rozstrzenie oskrzeli.

background image

6. Wywiad społeczny – palenie tytoniu, zwierzęta

6. Wywiad społeczny – palenie tytoniu, zwierzęta

domowe- alergie, papuzica.

domowe- alergie, papuzica.

7. Zawód- rodzaj wykonywanej pracy – choroby

7. Zawód- rodzaj wykonywanej pracy – choroby

zawodowe płuc

zawodowe płuc

( pylica, astmy zawodowe / lutowanie – kalafonia,

( pylica, astmy zawodowe / lutowanie – kalafonia,

produkcja plastyku, malowanie – izocjanaty/,

produkcja plastyku, malowanie – izocjanaty/,

alergiczne

alergiczne

zapalenia pęcherzyków płucnych,

zapalenia pęcherzyków płucnych,

farmerzy(wilgotne siano), hodowcy drobiu ( alergeny

farmerzy(wilgotne siano), hodowcy drobiu ( alergeny

ptasie),

ptasie),

pieczarkarnie, stolarstwo.

pieczarkarnie, stolarstwo.

8. Wywiad rodzinny – choroby genetyczne- astma,

8. Wywiad rodzinny – choroby genetyczne- astma,

zwłóknienie torbielowate, rozedma, gruźlica płuc.

zwłóknienie torbielowate, rozedma, gruźlica płuc.

9. Przebyte leczenie – kortykoidy, środki rozszerzające

9. Przebyte leczenie – kortykoidy, środki rozszerzające

oskrzela, aspiryna- nasilają objawy astmy.

oskrzela, aspiryna- nasilają objawy astmy.

Zaobserwuj zaburzenia oddychania przy mówieniu, notuj

Zaobserwuj zaburzenia oddychania przy mówieniu, notuj

wskazówki z otoczenia.

wskazówki z otoczenia.

background image

II. OGLADANIE

II. OGLADANIE

1. Kształt, zarys, proporcje klatki piersiowej, symetria ruchów

1. Kształt, zarys, proporcje klatki piersiowej, symetria ruchów

przy oddychaniu.

przy oddychaniu.

2. Struktura kostna, nachylenie żeber ( przód) – pozycja stojąca,

2. Struktura kostna, nachylenie żeber ( przód) – pozycja stojąca,

siedząca, leżąca, pozycja boczna.

siedząca, leżąca, pozycja boczna.

Obserwujemy występowanie deformacji i nierówności:

Obserwujemy występowanie deformacji i nierówności:

- klatka piersiowa beczkowata ( nadmiernie rozdęte ściany),

- klatka piersiowa beczkowata ( nadmiernie rozdęte ściany),

- klatka piersiowa lejkowata (widoczne zapadnięcie mostka),

- klatka piersiowa lejkowata (widoczne zapadnięcie mostka),

- klatka piersiowa kurza ( mostek i chrząstki żebrowe wystają na

- klatka piersiowa kurza ( mostek i chrząstki żebrowe wystają na

zewnątrz),

zewnątrz),

- blizny pooperacyjne lub zmiany po torakoplastyce,

- blizny pooperacyjne lub zmiany po torakoplastyce,

- spłaszczenie klatki piersiowej w skoliozie, przewlekłej chorobie

- spłaszczenie klatki piersiowej w skoliozie, przewlekłej chorobie

płuc,

płuc,

- kifoza ( przednie wygięcie kręgosłupa), skolioza (boczne

- kifoza ( przednie wygięcie kręgosłupa), skolioza (boczne

wygięcie),

wygięcie),

prowadząca do niewydolności oddechowej,

prowadząca do niewydolności oddechowej,

- obecność powietrza w tkance podskórnej ( odma pooperacyjna,

- obecność powietrza w tkance podskórnej ( odma pooperacyjna,

opłucnowa samoistna lub z urazem klatki piersiowej).

opłucnowa samoistna lub z urazem klatki piersiowej).

background image

3. Obserwacja typu oddychania:

3. Obserwacja typu oddychania:

- zwróć uwagę na tempo, głębokość i regularność

- zwróć uwagę na tempo, głębokość i regularność

oddechów, obustronną jednakową ruchomość klatki

oddechów, obustronną jednakową ruchomość klatki

piersiowej, czy występują jakieś odgłosy?,

piersiowej, czy występują jakieś odgłosy?,

równomierność rozszerzania klatki piersiowej,

równomierność rozszerzania klatki piersiowej,

zmniejszone występują w złamaniu żeber, odmie płuc i

zmniejszone występują w złamaniu żeber, odmie płuc i

wysięku, zatorze tętnicy płucnej,

wysięku, zatorze tętnicy płucnej,

- hyper i hypowentylacja zaburzająca szybkość i głębokość

- hyper i hypowentylacja zaburzająca szybkość i głębokość

oddechu

oddechu

np. u osób gorączkujących, w duszności pochodzenia

np. u osób gorączkujących, w duszności pochodzenia

sercowego

sercowego

i oddechochowego,

i oddechochowego,

u osób ze zwiększonym ciśnieniem śródczaszkowym,

u osób ze zwiększonym ciśnieniem śródczaszkowym,

zatruciach

zatruciach

( morfina, środkami nasennymi).

( morfina, środkami nasennymi).

szybkość oddechu – noworodek- 40 odd./min

szybkość oddechu – noworodek- 40 odd./min

- dziecko – 20-25 odd./min

- dziecko – 20-25 odd./min

- dorosły - 16 -20 odd./min

- dorosły - 16 -20 odd./min

background image

Oddechy powyżej 35/min lub poniżej

Oddechy powyżej 35/min lub poniżej

10/min są wskazaniem do podjęcia

10/min są wskazaniem do podjęcia

sztucznej wentylacji płuc.

sztucznej wentylacji płuc.

Charakter oddechu.

Charakter oddechu.

Oddech powinien być głęboki,

Oddech powinien być głęboki,

miarowy, regularny, bezwonny( brak

miarowy, regularny, bezwonny( brak

higieny, zapach alkoholu, acetonu, w

higieny, zapach alkoholu, acetonu, w

mocznicy, niewydolności wątroby),

mocznicy, niewydolności wątroby),

bez wysiłku, przez nos.

bez wysiłku, przez nos.

background image

Rytm oddechowy – chorobowy: oddech Biota

Rytm oddechowy – chorobowy: oddech Biota

( po kilku głębokich oddechach następuje

( po kilku głębokich oddechach następuje

krótkie zatrzymanie),

krótkie zatrzymanie),

oddech Cheynea- Stokesa ( coraz głębsze,

oddech Cheynea- Stokesa ( coraz głębsze,

a następnie coraz płytsze, kończące się na

a następnie coraz płytsze, kończące się na

bezdechu),

bezdechu),

oddech Kusmałla ( bardzo głębokie

oddech Kusmałla ( bardzo głębokie

oddechy regularne z krótkimi okresami

oddechy regularne z krótkimi okresami

bezdechu),

bezdechu),

oddech paradoksalny ( klatka piersiowa

oddech paradoksalny ( klatka piersiowa

unosi się podczas wydechu),

unosi się podczas wydechu),

oddech tachupnoe ( szybkie, płytkie

oddech tachupnoe ( szybkie, płytkie

oddechy)

oddechy)

background image

III. BADANIE PALPACYJNE

III. BADANIE PALPACYJNE

1. Położenie tchawicy- odchylenia tchawicy od linii

1. Położenie tchawicy- odchylenia tchawicy od linii

środkowej – występują przy przemieszczeniu się

środkowej – występują przy przemieszczeniu się

śródpiersia, w rozstrzeniach.

śródpiersia, w rozstrzeniach.

2. Badanie przedniej strony klatki piersiowej

2. Badanie przedniej strony klatki piersiowej

- oceniamy napięcie skóry, tkliwość przy obmacywaniu

- oceniamy napięcie skóry, tkliwość przy obmacywaniu

min.: przestrzenie międzyżebrowe.

min.: przestrzenie międzyżebrowe.

- oceniamy równomierność rozszerzania się klatki

- oceniamy równomierność rozszerzania się klatki

piersiowej przez odchylanie odpowiednio ułożonych

piersiowej przez odchylanie odpowiednio ułożonych

kciuków( na wdechu – 6-8 cm)

kciuków( na wdechu – 6-8 cm)

- stwierdzenie obecności drżenia głosowego przez płasko

- stwierdzenie obecności drżenia głosowego przez płasko

ułożone dłonie rąk na klatce piersiowej i wypowiedzenie

ułożone dłonie rąk na klatce piersiowej i wypowiedzenie

przez badanego cyfry 44, 90 lub liczy„ jeden, dwa, trzy”

przez badanego cyfry 44, 90 lub liczy„ jeden, dwa, trzy”

Powstąjące wibracje ścian, to zjawisko prawidłowe i dobrze

Powstąjące wibracje ścian, to zjawisko prawidłowe i dobrze

słyszalne w wyższych częściach klatki, słabiej niższych.

słyszalne w wyższych częściach klatki, słabiej niższych.

Zmniejszone lub nieobecne drżenia mogą występować w

Zmniejszone lub nieobecne drżenia mogą występować w

odmie, wysięku opłucnej a także lokalizować guzy i bóle

odmie, wysięku opłucnej a także lokalizować guzy i bóle

klatki piersiowej

klatki piersiowej

background image

IV. OPUKIWANIE

IV. OPUKIWANIE

1. Badanie przednich i tylnych powierzchni klatki piersiowej

1. Badanie przednich i tylnych powierzchni klatki piersiowej

Zasady:

Zasady:

- sposób- palec środkowy kładzie się płasko na ścianie klatki piersiowej

- sposób- palec środkowy kładzie się płasko na ścianie klatki piersiowej

i uderz go mocno końcem palca środkowego drugiej ręki. Opukiwanie

i uderz go mocno końcem palca środkowego drugiej ręki. Opukiwanie

wykonuje się od szczytu do podstawy. Palce powinny być umieszczone

wykonuje się od szczytu do podstawy. Palce powinny być umieszczone

w przestrzeniach międzyżebrowych.

w przestrzeniach międzyżebrowych.

- siła i natężenie odgłosu – zależą od grubości ścian, od ilości powietrza

- siła i natężenie odgłosu – zależą od grubości ścian, od ilości powietrza

wewnątrz struktury. Odgłos opukowy powinien być po obu stronach

wewnątrz struktury. Odgłos opukowy powinien być po obu stronach

jednakowy.

jednakowy.

Możliwości odgłosu opukowego:

Możliwości odgłosu opukowego:

- nasilenie ( powietrze w jamie opłucnej, rozedma..)

- nasilenie ( powietrze w jamie opłucnej, rozedma..)

- stłumienie (otyłość, zwłóknienie płuc..)

- stłumienie (otyłość, zwłóknienie płuc..)

- „kamienne stłumienie” ( wyraźny w obecności płynu)

- „kamienne stłumienie” ( wyraźny w obecności płynu)

Stłumienie odgłosu jest stwierdzane nad wątrobą, pod sercem i w

Stłumienie odgłosu jest stwierdzane nad wątrobą, pod sercem i w

okolicach przepony. Przy opukiwaniu pleców, badany jest pochylony

okolicach przepony. Przy opukiwaniu pleców, badany jest pochylony

ze złożonymi rękami.

ze złożonymi rękami.

background image

V.

V.

OSŁUCHIWANIE

OSŁUCHIWANIE

1. Cel – ustalenie obecności prawidłowych szmerów oddechowych

1. Cel – ustalenie obecności prawidłowych szmerów oddechowych

i głosowych oraz obecności ewentualnych szmerów

i głosowych oraz obecności ewentualnych szmerów

patologicznych

patologicznych

( egofonia)

( egofonia)

2. Zasady – stosowanie stetoskopu: osoba szczupła częścią

2. Zasady – stosowanie stetoskopu: osoba szczupła częścią

dzwonkową, pozostali częścią przeponowa,

dzwonkową, pozostali częścią przeponowa,

- badany musi wykonywać głęboki wdech przez usta,

- badany musi wykonywać głęboki wdech przez usta,

- informować pacjenta o sposobie oddychania, pozycji,

- informować pacjenta o sposobie oddychania, pozycji,

- przy osłuchiwaniu wykorzystujemy pełny cykl oddechowy,

- przy osłuchiwaniu wykorzystujemy pełny cykl oddechowy,

- kolejność: przednia potem tylna część klatki piersiowej, od

- kolejność: przednia potem tylna część klatki piersiowej, od

szczytu

szczytu

do podstawy. Porównywać lewą z prawą stroną,

do podstawy. Porównywać lewą z prawą stroną,

- osłuchujemy i oceniamy: rodzaj szmerów, ich tonację ( niska,

- osłuchujemy i oceniamy: rodzaj szmerów, ich tonację ( niska,

wysoka, głośne lub drobne szmery), długość i intensywność.

wysoka, głośne lub drobne szmery), długość i intensywność.

background image

c.d.- osłuchiwanie

c.d.- osłuchiwanie

3. Rodzaj szmerów

3. Rodzaj szmerów

a) pęcherzykowe,

a) pęcherzykowe,

b) oskrzelowe,

b) oskrzelowe,

c) oskrzelowo- pęcherzykowe,

c) oskrzelowo- pęcherzykowe,

d) dodatkowe.

d) dodatkowe.

a) Szmery osłuchowe pęcherzykowe – są to szmery ponad zdrowymi

a) Szmery osłuchowe pęcherzykowe – są to szmery ponad zdrowymi

płucami,

płucami,

podobne do szelestu, słyszalne podczas wdechu oraz na początku

podobne do szelestu, słyszalne podczas wdechu oraz na początku

wydechu.

wydechu.

Osłabienie szmeru występuje w upośledzonej drożności dróg

Osłabienie szmeru występuje w upośledzonej drożności dróg

oddechowych,

oddechowych,

guzie, rozedmie.

guzie, rozedmie.

Brak wyraźnych szmerów spotykamy w ciężkiej astmie oraz obecności

Brak wyraźnych szmerów spotykamy w ciężkiej astmie oraz obecności

płynu w opłucnej.

płynu w opłucnej.

b) Szmery oskrzelowe- są to szmery słyszalne nad tchawicą i głównymi

b) Szmery oskrzelowe- są to szmery słyszalne nad tchawicą i głównymi

oskrzelami. Mają wysoką tonację, a przy wydechu są intensywniejsze

oskrzelami. Mają wysoką tonację, a przy wydechu są intensywniejsze

( wdech krótszy niż wydech)

( wdech krótszy niż wydech)

Jeśli takie szmery słyszymy w innych oskrzelach płuc, to sugeruje

Jeśli takie szmery słyszymy w innych oskrzelach płuc, to sugeruje

zmiany

zmiany

zapalne płuc, ucisk płuca, wysięk.

zapalne płuc, ucisk płuca, wysięk.

background image

c.d. – osłuchiwanie

c.d. – osłuchiwanie

c) Szmery oskrzelowo- pęcherzykowe – to szmery występujące

c) Szmery oskrzelowo- pęcherzykowe – to szmery występujące

w głównych drogach oddechowych płuc.

w głównych drogach oddechowych płuc.

Wysłuchujemy jako głośne i równe w długości trwania szmery,

Wysłuchujemy jako głośne i równe w długości trwania szmery,

zarówno przy wdechu jak i wydechu. Osłuchujemy na

zarówno przy wdechu jak i wydechu. Osłuchujemy na

przodzie w drugim międzyżebrzu, w punkcie 2,3 (rys.).

przodzie w drugim międzyżebrzu, w punkcie 2,3 (rys.).

Natomiast tył – okolica miedzyłopatkowa, w punkcie 3,4 (rys.)

Natomiast tył – okolica miedzyłopatkowa, w punkcie 3,4 (rys.)

Przy osłuchiwaniu, wykorzystujemy odgłosy mowy. Jest to

Przy osłuchiwaniu, wykorzystujemy odgłosy mowy. Jest to

odpowiednik drżenia piersiowego przy mówieniu, ale

odpowiednik drżenia piersiowego przy mówieniu, ale

osłuchowy.

osłuchowy.

Dźwięk jest silniejszy, gdy przechodzi przez zbitą tkankę,

Dźwięk jest silniejszy, gdy przechodzi przez zbitą tkankę,

słabszy – gdy między klatką a płucem jest płyn, powietrze lub

słabszy – gdy między klatką a płucem jest płyn, powietrze lub

jest zgrubienie opłucnej .

jest zgrubienie opłucnej .

d) Szmery dodatkowe – są trzy rodzaje:

d) Szmery dodatkowe – są trzy rodzaje:

- świsty ( rzężenia)

- świsty ( rzężenia)

- trzeszczenia (krepitacje)

- trzeszczenia (krepitacje)

- tarcie opłucnowe

- tarcie opłucnowe

background image

d) Szmery dodatkowe – c.d.

d) Szmery dodatkowe – c.d.

świsty- powstają przy przepływie powietrza przez zwężone drogi

świsty- powstają przy przepływie powietrza przez zwężone drogi

( wydzielina, obrzęk błon śluzowych, guz).

( wydzielina, obrzęk błon śluzowych, guz).

Można je usunąć przez kaszel. Mają wysoką i niską tonację, mogą być

Można je usunąć przez kaszel. Mają wysoką i niską tonację, mogą być

też

też

dźwięczne (powstają w większych drogach i mają chrapiący charakter,

dźwięczne (powstają w większych drogach i mają chrapiący charakter,

spotykamy w astmie i rozedmie.

spotykamy w astmie i rozedmie.

trzeszczenia – powstają w drobnych oskrzelach. Występują w zapaleniu

trzeszczenia – powstają w drobnych oskrzelach. Występują w zapaleniu

płuc, niewydolności krążenia.

płuc, niewydolności krążenia.

Są jak „ ścieranie między palcami włosów”. Słyszalne są w drogach

Są jak „ ścieranie między palcami włosów”. Słyszalne są w drogach

oddechowych np.: w obrzęku płuc, o charakterze „ otwierania butelki z

oddechowych np.: w obrzęku płuc, o charakterze „ otwierania butelki z

płynem musującym, a także szmery bulgocące – gdy jest wydzielina.

płynem musującym, a także szmery bulgocące – gdy jest wydzielina.

tarcia opłucnowej – maja charakter lekkich trzasków lub szmeru

tarcia opłucnowej – maja charakter lekkich trzasków lub szmeru

ścierania.

ścierania.

Charakterystyczne dla zapalenia opłucnej, nie zmieniają się przy kaszlu.

Charakterystyczne dla zapalenia opłucnej, nie zmieniają się przy kaszlu.

background image

INNE DODATKOWE BADANIA FIZYKALNE

INNE DODATKOWE BADANIA FIZYKALNE

1.

1.

Ocena dłoni i palców ( pałeczkowatość) – rak

Ocena dłoni i palców ( pałeczkowatość) – rak

płuc.

płuc.

2.

2.

Ocena tętna żylnego na szyi ( serce płucne).

Ocena tętna żylnego na szyi ( serce płucne).

3.

3.

Ocena węzłów chłonnych nadobojczykowych.

Ocena węzłów chłonnych nadobojczykowych.


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Badanie klatki piersiowej, Medycyna Ratunkowa - Ratownictwo Medyczne
badanie klatki piersiowej uklad oddechowy
Badanie klatki piersiowej 4
BADANIE KLATKI PIERSIOWEJ cz II

więcej podobnych podstron