PLANOWANIE

PLANOWANIE

KARIERY ZAWODOWEJ

KARIERY ZAWODOWEJ

Z PUNKTU WIDZENIA

Z PUNKTU WIDZENIA

PSYCHOLOGII PRACY

PSYCHOLOGII PRACY

Opracował mgr Leszek Spychalski – psycholog pracy, doradca

Opracował mgr Leszek Spychalski – psycholog pracy, doradca

zawodowy

zawodowy

Czynniki decydujące o trafnym

Czynniki decydujące o trafnym

wyborze zawodowym:

wyborze zawodowym:



Czynniki wewnętrzne

Czynniki wewnętrzne

– związane z

– związane z

rozwojem ogólnym i zawodowym człowieka

rozwojem ogólnym i zawodowym człowieka

oraz jego cechy indywidualne.

oraz jego cechy indywidualne.



Czynniki zewnętrzne

Czynniki zewnętrzne

– sytuacyjne i

– sytuacyjne i

wychowawcze związane z wyborem zawodu.

wychowawcze związane z wyborem zawodu.

Szkolne doradztwo zawodowe

Szkolne doradztwo zawodowe

– ma służyć

– ma służyć

kreowaniu sytuacji wychowawczych, czyli

kreowaniu sytuacji wychowawczych, czyli

czynników zewnętrznych, tak by pozytywnie

czynników zewnętrznych, tak by pozytywnie

wpływały na możliwie dużą grupę czynników

wpływały na możliwie dużą grupę czynników

wewnętrznych.

wewnętrznych.

Sukces na polu doradztwa

Sukces na polu doradztwa

zawodowego wiąże się z:

zawodowego wiąże się z:



Ze znajomością siebie samego

Ze znajomością siebie samego

, czyli:

, czyli:



Z realistycznym spostrzeganiem przez kandydata

Z realistycznym spostrzeganiem przez kandydata

własnej osoby

własnej osoby



Jego pozytywnymi relacjami z ludźmi

Jego pozytywnymi relacjami z ludźmi



Odpornością na zmiany i stałą ciekawością poznawczą

Odpornością na zmiany i stałą ciekawością poznawczą



Umiejętnością stawiania sobie celów i ich planową

Umiejętnością stawiania sobie celów i ich planową

realizacją

realizacją



Z praktyczną umiejętnością poszukiwania

Z praktyczną umiejętnością poszukiwania

pracy

pracy

, czyli:

, czyli:



Z wiedzą o prawach rządzących rynkiem pracy

Z wiedzą o prawach rządzących rynkiem pracy



Ze znajomością specjalistycznych metod i standardów

Ze znajomością specjalistycznych metod i standardów

rekrutacji pracowników

rekrutacji pracowników



Z umiejętnością utrzymania pracy.

Z umiejętnością utrzymania pracy.

Funkcją osoby prowadzącej

Funkcją osoby prowadzącej

orientację zawodową

orientację zawodową

na potrzeby

na potrzeby

młodzieży

młodzieży

i dorosłych nie jest

i dorosłych nie jest

proste uzyskiwanie

proste uzyskiwanie

kompromisu między

kompromisu między

wymaganiami jednostki a

wymaganiami jednostki a

społeczeństwa, a raczej

społeczeństwa, a raczej

pokazanie jednostce możliwości

pokazanie jednostce możliwości

,

,

jakie stwarza społeczeństwo,

jakie stwarza społeczeństwo,

by mogła wybrać spośród nich

by mogła wybrać spośród nich

te, które zaspokoją jej potrzeby

te, które zaspokoją jej potrzeby

i aspiracje.

i aspiracje.

Poradnictwo zawodowe

Poradnictwo zawodowe

– trwająca w czasie

– trwająca w czasie

relacja między doradcą a klientem.

relacja między doradcą a klientem.

Związek ten ma ułatwić

Związek ten ma ułatwić

zrozumienie siebie

zrozumienie siebie

,

,

odkrycie i spożytkowanie swoich

odkrycie i spożytkowanie swoich

mocnych

mocnych

stron

stron

, tak by mógł on działać efektywnie i

, tak by mógł on działać efektywnie i

podejmować właściwe decyzje zawodowe.

podejmować właściwe decyzje zawodowe.

Poradnictwo zawodowe

Poradnictwo zawodowe

– jest procesem

– jest procesem

interpersonalnym, którego celem jest

interpersonalnym, którego celem jest

towarzyszenie

towarzyszenie

jednostce w sytuacji

jednostce w sytuacji

rozwoju kariery.

rozwoju kariery.

Podstawowym zadaniem

Podstawowym zadaniem

szkolnego

szkolnego

poradnictwa zawodowego jest wspieranie

poradnictwa zawodowego jest wspieranie

uczniów przy wyborze

uczniów przy wyborze

ścieżek edukacyjnych

ścieżek edukacyjnych

(charakter bardziej dyrektywny).

(charakter bardziej dyrektywny).

Ćwiczenia integrujące grupę

Rozwój samopoznania

Nauka i praca

Planowanie kariery

Zdolności i
możliwości

System
wartości

Zainteresowania
aktywność

Role
społeczne

Świat pracy

Zawody

Pełność planów

Środki
poszukiwań

Podejmowanie
decyzji

Seria właściwych wyborów ucznia

Każdy blok służy pogłębianiu refleksji ucznia nad

Każdy blok służy pogłębianiu refleksji ucznia nad

samym sobą.

samym sobą.

Bloki:

Bloki:

ćwiczenia integrujące grupę

ćwiczenia integrujące grupę

oraz

oraz

rozwój

rozwój

samopoznania

samopoznania

pomagają uczniom odpowiedzieć

pomagają uczniom odpowiedzieć

sobie na pytania:

sobie na pytania:

Jaki jestem ?

Jaki jestem ?

Jak mnie widzą inni ?

Jak mnie widzą inni ?

Blok

Blok

rozwój samopoznania

rozwój samopoznania

tworzą cztery

tworzą cztery

uzupełniające się „filary” tematyczne, dzięki

uzupełniające się „filary” tematyczne, dzięki

którym uczestnicy zajęć powinni zastanowić się

którym uczestnicy zajęć powinni zastanowić się

nad swoimi zdolnościami, możliwościami i

nad swoimi zdolnościami, możliwościami i

zainteresowaniami, zdając sobie jednocześnie

zainteresowaniami, zdając sobie jednocześnie

sprawę, że rozwijanie zainteresowań powinno

sprawę, że rozwijanie zainteresowań powinno

pozostawać w zgodzie z najgłębszymi

pozostawać w zgodzie z najgłębszymi

przekonaniami i własnym systemem wartości.

przekonaniami i własnym systemem wartości.

Powinni też pogłębić refleksję nad rolami, jakie

Powinni też pogłębić refleksję nad rolami, jakie

wypełniają na co dzień i będą wypełniać w

wypełniają na co dzień i będą wypełniać w

przyszłości, realizując własne pasje oraz

przyszłości, realizując własne pasje oraz

oczekiwania otoczenia.

oczekiwania otoczenia.

Blok drugi:

Blok drugi:

nauka i praca

nauka i praca

– koncentruje

– koncentruje

się na odpowiedzi na pytanie:

się na odpowiedzi na pytanie:

Jaki jest świat pracy ?

Jaki jest świat pracy ?

Jego celem jest zrozumienie roli

Jego celem jest zrozumienie roli

pracownika w konfrontacji z rolą ucznia.

pracownika w konfrontacji z rolą ucznia.

Pomaga także w zdobywaniu

Pomaga także w zdobywaniu

podstawowych informacji, które w

podstawowych informacji, które w

przyszłości pozwolą uczniom osiągnąć

przyszłości pozwolą uczniom osiągnąć

satysfakcję w roli zawodowej.

satysfakcję w roli zawodowej.

Zadaniem ostatniego bloku:

Zadaniem ostatniego bloku:

planowanie

planowanie

kariery

kariery

jest dostarczenie uczniom

jest dostarczenie uczniom

konkretnych wskazówek:

konkretnych wskazówek:

Jak realizować marzenia i cele ?

Jak realizować marzenia i cele ?

Jak podejmować trudne decyzje życiowe?

Jak podejmować trudne decyzje życiowe?

Prowadzenie zajęć

Prowadzenie zajęć

warsztatowych (spotkań

warsztatowych (spotkań

grupowych) będzie bardziej

grupowych) będzie bardziej

efektywne

efektywne

, jeśli spełnione

, jeśli spełnione

będą następujące warunki:

będą następujące warunki:



Optymalna grupa powinna liczyć od 16 do 20

Optymalna grupa powinna liczyć od 16 do 20

uczniów, ale w razie konieczności zajęcia mogą być

uczniów, ale w razie konieczności zajęcia mogą być

prowadzone z typowo liczebnym zespołem

prowadzone z typowo liczebnym zespołem

klasowym, przez jednego lub dwóch prowadzących.

klasowym, przez jednego lub dwóch prowadzących.



Ważne jest elastyczne gospodarowanie czasem.

Ważne jest elastyczne gospodarowanie czasem.

Podawany w opisach gotowych ćwiczeń czas

Podawany w opisach gotowych ćwiczeń czas

potrzebny do ich realizacji jest na ogół jedynie

potrzebny do ich realizacji jest na ogół jedynie

orientacyjny i zależy w rzeczywistości od

orientacyjny i zależy w rzeczywistości od

liczebności grupy i jej aktywności. Również

liczebności grupy i jej aktywności. Również

przerwy ustalane są w zależności od potrzeb, na

przerwy ustalane są w zależności od potrzeb, na

przykład po wyczerpaniu jednego z tematów lub w

przykład po wyczerpaniu jednego z tematów lub w

sytuacji znużenia uczniów.

sytuacji znużenia uczniów.



Zajęcia mogą być wzbogacane dodatkowymi grami

Zajęcia mogą być wzbogacane dodatkowymi grami

i zabawami. Które służą podniesieniu energii grupy.

i zabawami. Które służą podniesieniu energii grupy.



Zajęcia powinny być zaprojektowane tak, żeby można

Zajęcia powinny być zaprojektowane tak, żeby można

je było prowadzić za pomocą tak zwanych aktywnych

je było prowadzić za pomocą tak zwanych aktywnych

metod dydaktycznych, jak np.: dyskusja i praca w

metod dydaktycznych, jak np.: dyskusja i praca w

grupie, „burza mózgów”, gry symulacyjne,

grupie, „burza mózgów”, gry symulacyjne,

inscenizacje, ćwiczenia i gry zespołowe. Mogą one

inscenizacje, ćwiczenia i gry zespołowe. Mogą one

być poprzedzone krótkim wprowadzeniem

być poprzedzone krótkim wprowadzeniem

teoretycznym prowadzącego, a zakończone

teoretycznym prowadzącego, a zakończone

podsumowaniem dokonanym przez prowadzącego lub

podsumowaniem dokonanym przez prowadzącego lub

uczniów.

uczniów.



Pomocne jest, żeby ze względu na dynamikę zajęć

Pomocne jest, żeby ze względu na dynamikę zajęć

krzesła ustawione były w kręgu, tak aby wszyscy

krzesła ustawione były w kręgu, tak aby wszyscy

uczestnicy widzieli się wzajemnie. W kręgu siedzą też

uczestnicy widzieli się wzajemnie. W kręgu siedzą też

prowadzący zajęcia.

prowadzący zajęcia.



Prowadzący nie powinien odgrywać roli eksperta.

Prowadzący nie powinien odgrywać roli eksperta.

Jego rola powinna polegać raczej na organizowaniu

Jego rola powinna polegać raczej na organizowaniu

pracy grupy, budowaniu atmosfery zaufania i zachęty

pracy grupy, budowaniu atmosfery zaufania i zachęty

oraz interweniowaniu w przypadku, gdyby

oraz interweniowaniu w przypadku, gdyby

zachowanie uczniów utrudniało realizację celów

zachowanie uczniów utrudniało realizację celów

zajęć.

zajęć.

Na wstępie zajęć

Na wstępie zajęć

prowadzący wita uczniów,

prowadzący wita uczniów,

przedstawia się i podaje

przedstawia się i podaje

krótką informację o celu

krótką informację o celu

spotkania, charakterze

spotkania, charakterze

zajęć (warsztat) i czasie ich

zajęć (warsztat) i czasie ich

trwania. Zaznacza, że

trwania. Zaznacza, że

spotkania będą poświęcone

spotkania będą poświęcone

poznawaniu siebie w

poznawaniu siebie w

kontekście przyszłej pracy.

kontekście przyszłej pracy.

Następnie wspólnie z uczniami

Następnie wspólnie z uczniami

ustala

ustala

zasady

zasady

ułatwiające pracę

ułatwiające pracę

grupy. Proponowane są

grupy. Proponowane są

następujące zasady:

następujące zasady:



Dotrzymywanie umów

Dotrzymywanie umów



Norma dyskrecji – możliwość posługiwania się

Norma dyskrecji – możliwość posługiwania się

informacjami o grupie jako całości, a nie o

informacjami o grupie jako całości, a nie o

poszczególnych uczniach

poszczególnych uczniach



Prawo każdego ucznia do własnego zdania i opinii

Prawo każdego ucznia do własnego zdania i opinii



Prawo do eksperymentowania ze swoimi

Prawo do eksperymentowania ze swoimi

zachowaniami

zachowaniami



Norma wzajemnego słuchania się i uwagi

Norma wzajemnego słuchania się i uwagi



Norma otwartego dzielenia się swoimi odczuciami

Norma otwartego dzielenia się swoimi odczuciami



Inne: czas pracy, przerwy, sposób zwracania się do

Inne: czas pracy, przerwy, sposób zwracania się do

prowadzącego itp.

prowadzącego itp.

Zadania warsztatowe dla

Zadania warsztatowe dla

gimnazjalistów zostały podzielone

gimnazjalistów zostały podzielone

na trzy grupy:

na trzy grupy:

1.

1.

Integracja i scalenie grupy.

Integracja i scalenie grupy.

2.

2.

Samopoznanie i zainteresowania.

Samopoznanie i zainteresowania.

3.

3.

Preferencje i predyspozycje zawodowe.

Preferencje i predyspozycje zawodowe.

Główny nacisk należy położyć na fazę samopoznania i

Główny nacisk należy położyć na fazę samopoznania i

zainteresowań, gdyż na etapie kończenia gimnazjum

zainteresowań, gdyż na etapie kończenia gimnazjum

najważniejsze dla trafnego wyboru jest dookreślenie

najważniejsze dla trafnego wyboru jest dookreślenie

przez każdego ucznia indywidualnie, właśnie tej sfery

przez każdego ucznia indywidualnie, właśnie tej sfery

osobowości.

osobowości.

Wiedza na temat własnych możliwości, cech charakteru,

Wiedza na temat własnych możliwości, cech charakteru,

pasji, hobby, predyspozycji jest najbardziej pożądanym

pasji, hobby, predyspozycji jest najbardziej pożądanym

czynnikiem u młodego człowieka podejmującego istotną i

czynnikiem u młodego człowieka podejmującego istotną i

trafną decyzję co do swojej przyszłości.

trafną decyzję co do swojej przyszłości.

Integracja i scalanie grupy.

Integracja i scalanie grupy.

„Portret grupy”

Źródło
„Materiały metodyczno-dydaktyczne do planowania kariery zawodowej

uczniów”, EFS i KOWEZiU

Cele

• Poznanie swojego miejsca w grupie.

• Integracja grupy.

• Poznanie własnej indywidualności.

• Budowanie współpracy.
Czas: 25 minut.
Materiały: Duży arkusz papieru, mazaki, kredki.
Forma: Praca w grupie, aktywność twórcza.
Przebieg
1. Prowadzący rozkłada na środku sali duży arkusz papieru, na którym

jest miejsce dla każdego uczestnika grupy.

2. Każdy z uczestników wybiera swoje miejsce na papierze i rysuje swój

portret.

3. Obok swojego portretu wypisuje trzy rzeczy, które lubi robić sam i

trzy, które chętnie robi z innymi.

4. Uczestnicy na forum prezentują efekty swojej pracy.
Uwagi
Ćwiczenie może być wprowadzone jako kolejny element integracji, nie

jest „łamaniem lodów”, raczej domyka proces poznania.

„Dziennikarz”

Źródło
Własna modyfikacja ćwiczenia Anny Paszkowskiej-Rogacz, 2002.
Cele

• integracja grupy

• rozwój komunikowania się grupy

• zainicjowanie myślenia o przyszłości
Czas: 25 minut
Materiały: Niepotrzebne
Forma: Praca w parach.
Przebieg
1. Uczniowie mają przenieść się myślami w przyszłość, za 10 lat i

wyobrazić sobie siebie w tym czasie.
Pomocne pytania:

•

jakie macie wykształcenie?

•

gdzie pracujecie?

•

na czym polega wasza praca?

2. W parach uczniowie przeprowadzają mini-wywiady na temat

partnera. Po kilku minutach zamieniają się rolami.

3. Kolejno zaczynając od ochotników rozpoczynają relację z

wywiadów.

Uwagi
Można zaproponować uczniom, aby każda relacja zaczynała się od

słów: poznałem dzisiaj ciekawego człowieka.

Zainteresowania i

Zainteresowania i

samopoznanie.

samopoznanie.

„Moje dobre strony”

Źródło:

Własna modyfikacja ćwiczenia: Plata, 1988.

Cele

• Przedstawienie innym własnego spojrzenia na siebie.

• Otrzymanie informacji zwrotnych na swój temat.

• Rozwinięcie i wzmocnienie spostrzegania własnych atutów.
Czas: Około 25 minut.
Materiały: Czyste kartki.
Forma: Praca w grupie.
Przebieg
1. Każdy z uczniów otrzymuje czystą kartkę, na której wypisuje w

kolumnie trzy swoje mocne strony, po czym zgina kartkę, tak żeby
słowa stały się niewidoczne.

2. Uczestnicy podchodzą do wybranych przez siebie trzech kolegów,

prosząc ich o wpisanie na kartkę jednej pozytywnej opinii na własny
temat. Po każdym wpisie ponownie zaginają kartkę, żeby kolejna
osoba nie sugerowała się poprzednim zapisem. Każdy uczeń
zgromadzi listę sześciu pozytywnych informacji o sobie (mogą się
powtarzać).

3. Uczestnicy siadają w kręgu. Prowadzący prosi o odczytanie list,

zaznaczając, aby każdy wybrał sobie jedną cechę, która mogłaby im
się przydać w pracy. Grupa może pomóc w tym zadaniu.

Uwagi: Pomocne w tym ćwiczeniu może być przygotowanie załącznika z

listą pozytywnych przymiotników opisujących osobę.

„Lista alfabetyczna”

Źródło
Anna Paszkowska-Rogacz, 2002.
Cele
Pogłębienie wiedzy uczniów na temat istoty i rodzajów zainteresowań.
Czas
25 minut.
Materiały
Tablica.
Forma
Aktywność grupowa, „burza mózgów”.
Przebieg
1. Prowadzący prosi uczniów o nazwanie własnych zainteresowań.

Następnie zapisuje je na tablicy.

2. Prowadzący pisze na tablicy w kolumnie kolejne litery alfabetu.

Następnie prosi uczniów o propozycje nazw zainteresowań
zaczynających się na daną literę.

3. Grupa dyskutuje nad różnorodnością zainteresowań. Prowadzący prosi

osoby, które wcześniej nie potrafiły określić swoich zainteresowań, o
ewentualne uzupełnienie listy.

Preferencje i

Preferencje i

predyspozycje zawodowe.

predyspozycje zawodowe.

„Badanie zainteresowań.

Typy osobowości zawodowej według Johna L. Hollanda.”

Źródło:

Holland, 1985. Za Anną Paszkowską-Rogacz, 2002.

Cele

• Uświadomienie uczniom roli zainteresowań w wyborze właściwego

zawodu.

• Zachęcenie uczniów do dokładniejszego poznania swojej osobowości

zawodowej .

Czas: Około 30 minut.
Materiały: Załącznik.
Forma: Wykładowo – warsztatowa.
Przebieg
1. Prowadzący wyjaśnia krótko koncepcję osobowości zawodowej według

Johna L. Hollanda. Podkreśla wiodącą rolę zainteresowań w wyborze
właściwej drogi zawodowej, oraz wyróżnia 6 typów osobowości
zawodowej:

REALISTYCZNY; KONWENCJONALNY; PRZEDSIĘBIORCZY;

BADAWCZY; ARTYSTYCZNY; SPOŁECZNY.

Przy każdym typie podaje przykłady zawodów dla niego
charakterystycznych.

2. Następnie prowadzący prosi uczniów o wypełnienie załącznika B

celem pokazania kierunku rozwoju zainteresowań zawodowych
poszczególnych osób.

3. Dyskusja.
Uwagi:
W podsumowaniu można zapytać uczniów o ich zdanie na temat tej

metody i czy

mieli problemy z identyfikacją swoich cech.

Załącznik

Załącznik

– typy osobowości według Johna L. Hollanda.

– typy osobowości według Johna L. Hollanda.

Zaznacz wszystkie słowa pasujące do Ciebie.

Zaznacz wszystkie słowa pasujące do Ciebie.

Realistyczny

Realistyczny

Konformista

Konformista

Szczery

Szczery

Uczciwy

Uczciwy

Materialista

Materialista

Swobodny

Swobodny

Wytrwały

Wytrwały

Praktyczny

Praktyczny

Skromny

Skromny

Nieśmiały

Nieśmiały

Stanowczy

Stanowczy

Zapobiegliwy

Zapobiegliwy

Pokorny

Pokorny

Badawczy

Badawczy

Analityczny

Analityczny

Ostrożny

Ostrożny

Krytyczny

Krytyczny

Ciekawy

Ciekawy

Niezależny

Niezależny

Intelektualista

Intelektualista

Introwertyk

Introwertyk

Metodyczny

Metodyczny

Skromny

Skromny

Precyzyjny

Precyzyjny

Racjonalny

Racjonalny

Powściągliwy

Powściągliwy

Artystyczny

Artystyczny

Skomplikowany

Skomplikowany

Niedbały

Niedbały

Emocjonalny

Emocjonalny

Ekspresyjny

Ekspresyjny

Idealistyczny

Idealistyczny

Obdarzony wyobraźnią

Obdarzony wyobraźnią

Niepraktyczny

Niepraktyczny

Impulsywny

Impulsywny

Niezależny

Niezależny

Intuicyjny

Intuicyjny

Nonkonformistyczny

Nonkonformistyczny

Oryginalny

Oryginalny

Społeczny

Społeczny

Taktowny

Taktowny

Rozumiejący

Rozumiejący

Przekonujący

Przekonujący

Współpracujący

Współpracujący

Przyjazny

Przyjazny

Hojny

Hojny

Pomocny

Pomocny

Idealistyczny

Idealistyczny

Wnikliwy

Wnikliwy

Uprzejmy

Uprzejmy

Odpowiedzialny

Odpowiedzialny

Uspołeczniony

Uspołeczniony

Przedsiębiorczy

Przedsiębiorczy

Uspołeczniony

Uspołeczniony

Rozmowny

Rozmowny

Ryzykant

Ryzykant

Ambitny

Ambitny

Zwracający uwagę

Zwracający uwagę

Dominujący

Dominujący

Energiczny

Energiczny

Impulsywny

Impulsywny

Optymistyczny

Optymistyczny

Żądny przyjemności

Żądny przyjemności

Popularny

Popularny

Ufny w siebie

Ufny w siebie

Konwencjonalny

Konwencjonalny

Prozaiczny

Prozaiczny

Skuteczny

Skuteczny

Konformistyczny

Konformistyczny

Sumienny

Sumienny

Uważny

Uważny

Konserwatywny

Konserwatywny

Zakazujący

Zakazujący

Posłuszny

Posłuszny

Uporządkowany

Uporządkowany

Wytrwały

Wytrwały

Praktyczny

Praktyczny

Opanowany

Opanowany

Sprawdź, w których kolumnach znalazło się najwięcej słów pasujących do Ciebie
Przewaga wyborów określonego typu oznacza przynależność do określonej osobowości zawodowej.

Przykłady zawodów:

Przykłady zawodów:



Typ realistyczny: mechanik, fryzjer, rolnik.

Typ realistyczny: mechanik, fryzjer, rolnik.



Typ badawczy: biolog, chemik, analityk

Typ badawczy: biolog, chemik, analityk

finansowy.

finansowy.



Typ artystyczny: malarz, projektant, muzyk.

Typ artystyczny: malarz, projektant, muzyk.



Typ społeczny: nauczyciel, psycholog,

Typ społeczny: nauczyciel, psycholog,

pielęgniarka.

pielęgniarka.



Typ przedsiębiorczy: makler giełdowy,

Typ przedsiębiorczy: makler giełdowy,

handlowiec, specjalista do spraw reklamy.

handlowiec, specjalista do spraw reklamy.



Typ konwencjonalny: księgowy, żołnierz,

Typ konwencjonalny: księgowy, żołnierz,

policjant.

policjant.