Materiały pomocnicze do przedmiotu Podstawy Konstrukcji Maszyn z elementami CAD
Instytut Politechniczny Rok 2 semestr 04
Laboratorium nr 7
7.1. Wykonywanie otworów
Tworzenie otworów omówione w poprzednich laboratoriach, wykonywaliśmy
podczas pracy nad elementami obrotowymi poprzez odpowiednie odsunięcie linii
środkowej od krawędzi szkicu tworzącego bryłę obrotową za pomocą wyciągnięcia.
Innym sposobem na szybkie i dokładniejsze wykonywanie otworów na przykład w
elemencie tworzonym poprzez wyciągnięcie proste jest wykonanie odpowiedniego
szkicu, zawierającego potrzebne nam wycięcie.
Rys. 1. Szkic pomocniczy
Po wykonaniu powyższego szkicu wyciągnijmy go o 10mm. Po wykonaniu
wyciągnięcie powinniśmy otrzymać poniższy trójwymiarowy element.
Rys. 2. Element po użyciu wyciągnięcia
Inventor ma w swojej bibliotece szereg różnych narzędzi w tym także do
wykonywania otworów. Użycie tego narzędzia jest stosunkowo proste. Należy
pamiętać jednak o jednej bardzo ważnej zasadzie, aby wstawić konkretny otwór do
edytowanego modelu. Aby można było w naszym elemencie wykonać otwory należy
1
Materiały pomocnicze do przedmiotu Podstawy Konstrukcji Maszyn z elementami CAD
Instytut Politechniczny Rok 2 semestr 04
na górną płaszczyznę  zrzutować środki okręgów. Wykonamy to za pomocą
narzędzia Punkt, środek otworu . W pierwszej kolejności musimy
zacząć od przyciśnięcia przycisku
i wybrania górnej płaszczyzny. To na nią
będziemy rzutować pkt. W kolejnym kroku wybieramy polecenie Punkt, środek
otworu i zaznaczamy środki okręgów. Po wykonaniu tych
czynności nasz element powinien wyglądać następująco:
Rys. 3. Element po zrzutowaniu środków otworów
W kolejnym kroku wybieramy i z menu Elementy części wybieramy narzędzie
otwór . Na ekranie pojawi się już tradycyjne okno dialogowe a na modelu
wstępne zaznaczone są otwory, w miejscach które zrzutowaliśmy.
Rys. 4. Sugerowane otwory w modelu
Jak widzimy okno dialogowe narzędzia Otwór ma wiele opcji,
umożliwiające wpływanie na odpowiednie cechy edytowanego otworu. Ikony pogłębienia,
2
Materiały pomocnicze do przedmiotu Podstawy Konstrukcji Maszyn z elementami CAD
Instytut Politechniczny Rok 2 semestr 04
pomagają nam w utworzeniu otworu bez pogłębienia , z pogłębieniem walcowym lub
stożkowym . Wybieramy pogłębienie stożkowe. Opcja Zakończenie pozwala nam na
wybór otworu ze względu na przelotowość lub określoną głębokość. Poniżej opcja
zakończenie otworu umożliwia określenie wartości związanych z zakończeniem
technologicznym dna otworu, mamy do wyboru płaski lub dany kąt. Istnieje także możliwość
określenia rodzaju otworu: otwór prosty , gwintowany lub przejściowy . Ponadto
przy ustalaniu otworu, mamy stały wgląd do okna. Umożliwia nam to obserwowanie zmian,
które wprowadzamy, oraz natychmiastowe wprowadzanie korekt podstawowych wymiarów
otworów, takich jak głębokość czy średnica.
Rys. 5. Edytowanie wymiarów otworów
W edytorze wymiarów który znajduje się w oknie dialogowym wpiszmy odpowiednio
12mm jako Å›rednice pogÅ‚Ä™bienia, 90º jako kÄ…t pogÅ‚Ä™bienia oraz gÅ‚Ä™bokość otworu 7mm, a
średnicę 8mm. Następnie klikamy przycisk OK. Powinniśmy otrzymać poniższy rysunek.
Pozostałe rodzaje otworów robi się analogicznie.
Rys. 6. Gotowy model z wykonanymi otworami
3
Materiały pomocnicze do przedmiotu Podstawy Konstrukcji Maszyn z elementami CAD
Instytut Politechniczny Rok 2 semestr 04
7.2. Wykonywane gwintów
Wykonywanie gwintów odbywa się w zbliżony sposób do wykonywania otworów. Do
pokazania istoty tworzenie gwintów wykorzystamy trójwymiarowy element pokazany na
poniższym rysunku. Utworzymy w nim otwór z pogłębieniem walcowym i gwintem
metrycznym M10.
Rys. 7. Szkic pomocniczy
Następnie dokonamy wyciągnięcia tego elementu o 15mm, wybieramy szkic na
płaszczyznę górną a na niej przy pomocy linii konstrukcyjnych wyznaczamy środek i
rzutujemy na niego punkt za pomocą polecenia punkt, środek otworu .
Po wykonaniu tych czynności powinniśmy otrzymać poniższą figurę.
Rys. 8. Element po wyciągnięciu i zaznaczeniu środka
W kolejnym kroku wybieramy polecenie otwór , następnie pogłębienie walcowe
i wpisujemy odpowiednio 12mm jako średnice pogłębienia oraz głębokość otworu 8mm,
głębokość pogłębienia 2mm. Wybieramy otwór gwintowany , rodzaj gwintu ISO
4
Materiały pomocnicze do przedmiotu Podstawy Konstrukcji Maszyn z elementami CAD
Instytut Politechniczny Rok 2 semestr 04
metryczny o rozmiarze 10. Możemy także wybrać czy to ma być gwint prawy czy lewy. Na
bieżąco widzimy co się dzieje z naszym elementem jeśli zmieniamy wartości w polu
dialogowym. Pozostaje nam tylko zatwierdzenie klawiszem OK. Powinniśmy otrzymać
poniższy rysunek.
Rys. 9. Parametry do utworzenia gwintów
Rys. 10. Element a w nim nagwintowany otwór
5
Materiały pomocnicze do przedmiotu Podstawy Konstrukcji Maszyn z elementami CAD
Instytut Politechniczny Rok 2 semestr 04
7.3. Skorupa
Polecenie skorupa
z menu Elementy części służy do usuwania materiału z
wnętrza części tworząc pusty obiekt o zadanej grubości ścianek. Aby użyć to polecenie
naszkicujmy prostokąt o bokach 40 i 30mm a w środku okrąg o promieniu 6mm. Środek
należy wyznaczyć przy pomocy linii konstrukcyjnych. Powinniśmy otrzymać poniższy
rysunek.
Rys. 11. Szkic pomocniczy
Dokonajmy teraz wyciągnięcia o 10mm. Po wykonaniu tej czynności powinniśmy otrzymać
figurę na poniższym rysunku.
Rys. 12. Element po wyciągnięciu
W kolejnym kroku wybieramy polecenie skorupa . Pojawia nam siÄ™ okno
dialogowe.
6
Materiały pomocnicze do przedmiotu Podstawy Konstrukcji Maszyn z elementami CAD
Instytut Politechniczny Rok 2 semestr 04
Rys. 13. Okno dialogowe polecenia skorupa
Mamy możliwość usunięcia powierzchni do wewnątrz , do zewnątrz lub w obie
strony . W naszym przypadku wybierzemy do wewnątrz. Wybieramy górną powierzchnię
do usunięcia oraz zaznaczamy usuń powierzchni . Możemy także zmienić grubość.
Grubość jest to odległość jaka pozostanie przy każdej ścienia po zastosowaniu skorupy. W
naszym przypadku zostawimy 1mm. Powinniśmy otrzymać następujący element.
Rys. 14. Zastosowanie polecenia skorupa  grubość 1mm
Dla porównania zmieńmy jeszcze grubość na 3 mm. Powinniśmy otrzymać poniższy rysunek.
Rys. 15. Zastosowanie polecenia skorupa  grubość 3mm
7