Twórcze techniki fotografowania: Tryb automatycznej ekspozycji do kontroli nad
ruchem
Automatyczna ekspozycja z preselekcją służy do zdjęć ruchomych.
Automatyczna ekspozycja z preselekcją migawki


Istotą prawidłowej ekspozycji jest dobranie właściwej kombinacji czasu
naświetlania i otworu przysłony. Zmiana jednego z tych parametrów wpływa na
drugi. Jeśli czas naświetlania wzrasta, to aby na film padła jednakowa ilość
światła, przysłona musi być otwarta szerzej. Tryb automatycznej ekspozycji z
preselekcją migawki wybierzemy, gdy tematem zdjęcia ma być obiekt poruszający
się. Gdy obiekt porusza się szybko, należy wybrać, rzecz jasna, krótszy czas
naświetlania, tak by uniknąć rozmycia.
Przy trybie z preselekcją migawki samodzielnie wybieramy czas naświetlania, a
aparat zajmuje się dobraniem otworu przysłony odpowiedniego do panujących
warunków. Tryb ten znakomicie sprawdza się przy fotografowaniu scen związanych
ze sportem: po pierwsze dlatego, że akcja rozwija się bardzo szybko, a po
drugie, że często używa się w takich sytuacjach teleobiektywów, co zwiększa
ryzyko poruszenia aparatem. Zdjęcia przy krótkim czasie naświetlania
umożliwiają "zamrożenie" akcji. Taki tryb fotografowania pozwala ujrzeć rzeczy
nieuchwytne dla wzroku, gdyż na zdjęciach utrlwalone zostaną momenty dziejące
się zbyt szybko dla nieuzbrojonego oka. Trybu z preselekcją migawki można użyć
także do zdjęć z bardzo długim czasem naświetlania, by celowo rozmyć obraz, na
przykład płynącej wody lub pędzącego samochodu.

Twórcze techniki fotografowania: Galeria zdjęć wykonywanych w trybie
automatycznej ekspozycji z preselekcją migawki
Zatrzymywanie kadru w akcji wymaga fotografowania przy krótkim czasie
naświetlania. Tryb automatycznej ekspozycji z preselekcją migawki pozwala
wykonywać zdjęcia czegoś, czego nie zobaczymy w inny sposób.
Dopingujące dziewczęta


Tryb z preselekcją migawki używany jest wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z
ruchem. 1/500 s.
Gracze w polo
Przez uchwycenie jednego momentu w wartkiej akcji pokazujemy coś, co dzieje się
zbyt szybko, by oko mogło to zarejestrować. 1/500 s.

Światła przednie i tylne
Tryb z preselekcją migawki można wykorzystywać także do zdjęć z bardzo długim
czasem naświetlania. 10 s.
Twórcze techniki fotografowania: Tryb automatycznej ekspozycji z kontrolowaną
głębią ostrości
Tryb automatycznej ekspozycji z preselekcją przysłony jest opcja, która daje
najlepszą kontrolę głębi ostrości.
Tryb automatycznej ekspozycji z preselekcją przysłony
Jest to właściwy tryb, gdy naszym podstawowym celem jest uzyskanie określonej
głębi ostrości. Tryb automatycznej ekspozycji z preselekcją przysłony pozwala
wybrać przysłonę, do której aparat automatycznie dopstosowuje czas
naświetlania. Większe otwory przysłony powodują zmniejszenie obszaru, w którym
obiekty znajdują się w polu ostrości. Zmniejszanie otworu przysłony powoduje
zwiększanie głębi ostrości. Ogólnie można stwierdzić, że przy największym
rozwarciu przysłony - na przykład przy ustawieniu f/1.8 - w polu ostrości
będzie znajdował się wyłącznie główny motyw zdjęcia, a wszystko za nim i
wszystko przed nim będzie rozmyte. Jeśli natomiast przysłona jest przymknięta
aż do ustawienia f/22, prawie wszystko, od kilku metrów od aparatu aż do
nieskończoności, będzie na zdjęciu ostre.


Musimy pamiętać, że zmniejszanie otworu przysłony oznacza, że przez obiektyw
przechodzi mniej światła i konieczne jest wybranie dłuższego czasu
naświetlania. Jeżeli zależy nam na bardzo dużej głębi ostrości, może się
okazać, że wymagany czas naświetlania jest zbyt długi dla fotografowania z
ręki. W takim przypadku musimy skorzystać ze statywu lub zmienić film na
bardziej czuły. Warto wiedzieć, że największa możliwa głębia ostrości nie
zawsze jest czymś, o co trzeba walczyć. Czasami celowe jest rozmycie elementów,
które nie mają znaczenia dla treści zdjęcia. Portrety lub fotografie szybkiej
akcji często wyglądają najlepiej przy nieostrym tle, ponieważ dzięki temu uwaga
skupia się na głównym temacie. Zdjęcie każdego typu, w którym zależy nam na
izolowaniu motywu głównego, powinno być wykonywane przy szeroko rozwartej
przysłonie, co daje możliwość najkrótszych czasów ekspozycji. System autofokusu
przejmie na siebie odpowiedzialność za prawidłową ostrość zdjęcia.


Twórcze techniki fotografowania: Więcej kontroli nad głębią ostrości
Tryb automatycznej ekspozycji z priorytetem głębi ostrości jest specjalną
metodą zapewnienia wyraźnego odwzorowania kluczowych elementów.
Tryb automatycznej ekspozycji z priorytetem głębi ostrości


Ten specjalny tryb pracy upraszcza utrzymywanie bardzo precyzyjnej kontroli nad
głębią ostrości. System autofokusu służy do określania obszaru ostrości.
Najpierw wybieramy najbliższy, a następnie najdalszy punkt, który ma być ostry.
Aparat automatycznie dobiera optymalne położenie punktu ustawienia ostrości i
ustawienie przysłony, które dadzą w efekcie wybrany rozmiar głębi ostrości.
Technika ta pozwala także na uzyskanie bardzo płytkiego obszaru głębi ostrości:
jeśli punkt początkowy końcowy znajdą się w tym samym miejscu, ostra będzie
jedynie odpowiadająca im płaszczyzna.










Twórcze techniki fotografowania: Zaawansowane systemy pomiaru intensywności
światła
Zaawansowane systemy pomiaru intensywności oświetlenia eliminują czynnik
przypadkowości przy wykonywaniu zdjęć.


Trudne warunki oświetleniowe zawsze stanowiły problem dla fotografów. Na
zdjęciu wykonanym przy użyciu tradycyjnych technik pomiaru światła, mężczyzna
stojący między dwoma skrzydłami jaskrawo żółtych drzwi stanowiłby
niedoświetlony element obrazu.
Uzyskanie prawidłowej ekspozycji za każdym razem zawsze było trudnym zadaniem.
W normalnych sytacjach wbudowane w aparat światłomierze spisywały się dobrze.
Problemy pojawiały się jednak już w przypadku scen zawierających bardzo jasne
lub bardzo ciemne elementy lub gdy światło padało w stronę obiektywu. Fotograf
musiał samodzielnie decydować o warunkach ekspozycji w oparciu o lata
doświadczeń. Teraz jednak nowe systemy pomiaru intensywności oświetlenia w
aparatach EOS pozwoliły w dużym stopniu pozbyć się niepewności. Kontrola nad
oświetleniem nigdy jeszcze nie była łatwiejsza.
Pomiar ewaluacyjny
Ten zaawansowany system pomiaru oświetlenia umożliwia uzyskiwanie prawidłowo
naświetlonych zdjęć w bardzo różnorodnych warunkach. System dzieli całą
powierzchnię obrazu na obszary. Największą wagę ma obszar środkowy, gdzie
najczęściej usytuowany jest główny temat zdjęcia.
Aparat jest w stanie wykryć różnice między środkiem a obrzeżami obrazu, co
pozwala precyzyjnie określić rozmiar głównego obiektu, jak również ocenić jego
jasność. To właśnie ta zdolność "ewaluacji' (oceniania) odpowiedzialna jest za
prawidłowe naświetlenie wszystkich wykonywanych zdjęć. Jaskrawe tło nie
spowoduje naświetlenia pierwszego planu, ponieważ ewaluacyjny system pomiarowy
potrafi odróżnić tło od głównego obiektu. Dzięki temu o wiele łatwiej jest
wykonywać zdjęcia obiektów oświetlonych od tyłu oraz fotografować bardzo
kontrastowe sceny, uzyskując za każdym razem wspaniałe rezultaty.
Ciekawski pudel
System ewaluacyjnego pomiaru intensywności oświetlenia potrafi rozpoznać
jaskrawe tło i ustawić warunki ekspozycji w taki sposób, by główny obiekt na
zdjęciu został naświetlony prawidłowo. Zauważmy, jak doskonale widoczny jest
pudel, mimo że tło w górnej części zdjęcia jest bardzo jasne.


Twórcze techniki fotografowania: Wybór stosownej do warunków metody pomiaru
Dostępne są inne systemy pomiaru oświetlenia, które można dobrać do panujących
warunków.


Udany pomiar punktowy. Pomiar punktowy najlepiej sprawdza się w sytuacjach, w
których model otoczony jest bardzo jasnym lub bardzo ciemnym tłem. Pomiar
jasności sukienki dziewczyny pozwolił uzyskać zdjęcie naświetlone prawidłowo.
Pomiar częściowy
W niektórych sytuacjach celowe jest użycie systemu częściowego pomiaru światła.
Przy wykonywaniu zdjęć zawierających duże obszary o jednolitym odcieniu pomiar
taki może dać lepszą ekspozycję całości. Sprawdza się on przy fotografowaniu
zachmurzonego nieba, scen w deszczu, krajobrazów jednorodnym oświetleniu,
wnętrz oświetlonych światłem słonecznym itp. Pomiar intensywności światła
wykonywany jest tylko w obszarze środkowym kadru, można więc wybrać temat
główny, odczytać intensywność światła tego obiektu, po czym użyć funkcji
blokady ustawień ekspozycji do utrzymania nastaw już po zmianie kompozycji
zdjęcia.
Pomiar punktowy
Korzystanie ze światłomierza punktowego wymaga dobrego wyczucia różnych
intensywności światła w obrębie sceny. Jeżeli jednak wiemy, w którym miejscu
należy wykonać pomiar, możemy mieć pewność uzyskania bardzo dokładnych ustawień
ekspozycji. Pomiar punktowy jest bardzo precyzyjny, dobrze więc nadaje się do
fotografowania małych obiektów na bardo jasnym lub bardzo ciemnym tle.
Korzystanie ze światłomierza punktowego w połączeniu z funkcją blokady nastaw
ekspozycji daje swobodę zmiany kompozycji zdjęcia. Podczas samego pomiaru
należy jednak pamiętać o precyzyjnym nakierowaniu celownika na fotografowany
obiekt, ponieważ margines tolerancji na błędy jest niezwykle wąski.

Twórcze techniki fotografowania: Autobracketing, ekspozycje wielokrotne i tryby
manualne
Istnieją specjalne techniki, które można zastosować przy naprawdę trudnych
warunkach oświetleniowych.
Autobraketing
Technika autobracketingu (AEB-Auo Expusure Bracketing) jest dobrym sposobem na
uzyskanie pożądanych rezultatów, nawet jeśli koncepcja zdjęcia nie jest
dokładnie przemyślana. Technika ta polega na automatycznym wykonaniu trzech
ekspozycji: jednej z niedoświetleniem, jednej przy nastawach określonych przez
światłomierz i jednej z prześwietleniem. Możliwe jest ręczne ustawienie zakresu
odchyleń do +3 jednostek skali w odstępach co 1/3 stopnia. Autobracketing jest
znakomitym narzędziem wspomagającym kreatywność, jako że pozwala wypróbować
efekty różnych warunków ekspozycji, pozostawiając pewność, że jedno ze zdjęć
będzie miało zadowalającą jakość. (Funkcja ta jest niedostępna w niektórych
modelach).
Technika autobracketingu pozwala ocalić zdjęcie.

Bez użycia autobracketingu fotograf mógł stracić to zdjęcie z powodu bardzo
jaskrawego tła. Wykonanie kilku ekspozycji zwiększa szansę, że jedna z nich
będzie prawidłowa.
Wielokrotna ekspozycja
Wielokrotne ekspozycje na jednej klatce filmu zawsze miały w sobie coś
intrygującego. Niektóre aparaty z serii EOS umożliwiają wykonanie z góry
określonej liczby naświetleń - maksymalnie 9 - na pojedynczej klatce. Ponieważ
ta sama klatka naświetlana jest wiele razy, konieczne jest skorzystanie z
funkcji kompensacji ekspozycji. Dla dwóch ekspozycji można wypróbować wartość
kompensacji - 1 stopień. Trzy ekspozycje mogą wymagać za każdym razem poziomu -
1,5 stopnia. Najlepiej jest przy tym zdać się na doświadczenie. Warto dążyć do
zredukowania liczby elementów na obrazie, tak by uzyskać możliwie puste tło.
Jasne obiekty na prostym, ciemym tle zazwyczaj wychodzą najlepiej.
Ręczne ustawianie parametrów ekspozycji
Aparaty z serii EOS oferują pełny zestaw automatycznych funcji, które bardzo
ułatwiają czerpanie radości z fotografowania. Lecz niektóre sytuacje mogą
wymagać ręcznego ustawienia parametrów ekspozycji. Przykładem takiej sytuacji
są zdjęcia z bardzo długim czasem naświetlania. Możemy także spróbować takiego
sposobu pracy ze zwykłej ciekawości, by wypróbować nowe pomysły. Ręczne
nastawianie aparatu nie oznacza, że jesteśmy zdani jedynie na własne siły.
Sygnalizowane są zalecane czasy migawki, otwory przysłony, jak również
niedoświetlenie i prześwietlenie, co zdecydowanie ułatwia ustawianie
parametrów. Jak zawsze, warto postępować w pełni świadomie, sporządzać notatki,
po czym konfrontować je z gotowymi odbitkami.
Wielokrotna ekspozycja

Zabawa z wielokrotną ekspozycją może dać wiele radości. Często trudno jest
zgadnąć, jaki będzie wynik końcowy, a czasami można się wręcz zadziwić jego
wspaniałością.