Podstawy prawne systemu medialnego w Polsce
Kluczowe dokumenty po 1989 r.
22 marca 1990  Ustawa o likwidacji Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej Prasa-Książka-
Ruch
11 kwietnia 1990  Ustawa o uchyleniu ustawy o kontroli publikacji i widowisk, zniesieniu
tych organów oraz zmianie Ustawy Prawo prasowe
Konstytucja RP
Tekst uchwalony w dniu 2 kwietnia 1997 r. przez Zgromadzenie Narodowe.
Rozdział I RZECZPOSPOLITA
Art. 2. Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym,
urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej.
Art. 14. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność prasy i innych środków społecznego
przekazu.
Art. 20. Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej,
własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi
podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 22. Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze
ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny.
Rozdział II WOLNOŚCI, PRAWA I OBOWI
ZKI CZA
OWIEKA I OBYWATELA
Art. 31. Wolność człowieka podlega ochronie prawnej. Każdy jest obowiązany szanować
wolności i prawa innych. Nikogo nie wolno zmuszać do czynienia tego, czego prawo mu nie
nakazuje.
Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być
ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie
dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądz
dla ochrony środowiska, zdrowia i
moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać
istoty wolności i praw.
Art. 49. Zapewnia się wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się. Ich ograniczenie
może nastąpić jedynie w przypadkach określonych w ustawie i w sposób w niej określony.
Art. 51. Nikt nie może być obowiązany inaczej niż na podstawie ustawy do ujawniania
informacji dotyczących jego osoby.
Władze publiczne nie mogą pozyskiwać, gromadzić i udostępniać innych informacji o
obywatelach niż niezbędne w demokratycznym państwie prawnym.
Każdy ma prawo dostępu do dotyczących go urzędowych dokumentów i zbiorów danych.
Ograniczenie tego prawa może określić ustawa.
Każdy ma prawo do żądania sprostowania oraz usunięcia informacji nieprawdziwych,
niepełnych lub zebranych w sposób sprzeczny z ustawą.
Zasady i tryb gromadzenia oraz udostępniania informacji określa ustawa.
Art. 54. Każdemu zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i
rozpowszechniania informacji.
Cenzura prewencyjna środków społecznego przekazu oraz koncesjonowanie prasy są
zakazane. Ustawa może wprowadzić obowiązek uprzedniego uzyskania koncesji na
prowadzenie stacji radiowej lub telewizyjnej.
Art. 60. Obywatele polscy korzystający z pełni praw publicznych mają prawo dostępu
do służby publicznej na jednakowych zasadach.
Art. 61. Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy
publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie
informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego a także innych
osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy
publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa.
Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia
kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z
możliwością rejestracji dz
więku lub obrazu.
Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na
określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych
oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego
państwa.
Tryb udzielania informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, określają ustawy, a w odniesieniu
do Sejmu i Senatu ich regulaminy.
Art. 83. Każdy ma obowiązek przestrzegania prawa Rzeczypospolitej Polskiej.
Rozdział IX ORGANY KONTROLI PAC
STWOWEJ I OCHRONY PRAWA
KRAJOWA RADA RADIOFONII I TELEWIZJI
Art. 213. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji stoi na straży wolności słowa, prawa do
informacji oraz interesu publicznego w radiofonii i telewizji. Krajowa Rada Radiofonii i
Telewizji wydaje rozporządzenia, a w sprawach indywidualnych podejmuje uchwały.
Art. 214. Członkowie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji są powoływani przez
Sejm, Senat i Prezydenta Rzeczypospolitej. Członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji
nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzić działalności
publicznej nie dającej się pogodzić z godnością pełnionej funkcji.
Art. 215. Zasady i tryb działania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, jej organizację oraz
szczegółowe zasady powoływania jej członków określa ustawa.
Ustawa o radiofonii i telewizji
Rozdział 1 Przepisy ogólne
Art. 1. 1. Zadaniem radiofonii i telewizji jest:
1) dostarczanie informacji;
2) udostępnianie dóbr kultury i sztuki;
3) ułatwianie korzystania z oświaty i dorobku nauki;
3a) upowszechnianie edukacji obywatelskiej;
4) dostarczanie rozrywki;
5) popieranie krajowej twórczości audiowizualnej.
Art. 3. Do radiofonii i telewizji stosuje się przepisy prawa prasowego, o ile ustawa nie
stanowi inaczej.
Art. 4. W rozumieniu ustawy:
1) nadawcą jest osoba, która tworzy lub zestawia programy i rozpowszechnia je lub
przekazuje innym osobom w celu rozpowszechnienia w całości i bez zmian;
1a) nadawcą społecznym jest nadawca:
a) którego program upowszechnia działalność wychowawczą i edukacyjną, działalność
charytatywną, respektuje chrześcijański system wartości za podstawę przyjmując uniwersalne
zasady etyki oraz zmierza do ugruntowania tożsamości narodowej,
b) &
c) który nie nadaje reklam lub telesprzedaży oraz sponsorowanych audycji lub innych
sponsorowanych przekazów,
d) który nie pobiera opłat z tytułu rozpowszechniania, rozprowadzania lub odbierania
jego programu;
6) reklamą jest każdy przekaz, niepochodzący od nadawcy, zmierzający do promocji
sprzedaży albo innych form korzystania z towarów lub usług, popierania określonych spraw
lub idei albo osiągnięcia innego efektu pożądanego przez reklamodawcę, nadawany za opłatą
lub inną formą wynagrodzenia;
7) sponsorowaniem jest bezpośrednie lub pośrednie finansowanie albo współfinansowanie
tworzenia lub rozpowszechniania audycji lub innych przekazów, przez podmiot niebędący
nadawcą lub producentem audycji, dla upowszechnienia, utrwalenia lub podniesienia renomy
nazwy, firmy, towaru lub usługi, znaku towarowego lub innego oznaczenia
indywidualizującego sponsora lub jego działalność;
11) reklamą ukrytą jest przedstawianie w audycjach towarów, usług, nazwy, firmy, znaku
towarowego lub działalności przedsiębiorcy będącego producentem towaru lub świadczącego
usługi, jeżeli zamiarem nadawcy, w szczególności związanym z wynagrodzeniem lub
uzyskaniem innej korzyści, jest osiągnięcie skutku reklamowego oraz jeżeli możliwe jest
wprowadzenie publiczności w błąd co do charakteru przekazu;
Rozdział 3 Programy radiowe i telewizyjne
Art. 15. 1. Nadawcy programów telewizyjnych przeznaczają co najmniej 33 % kwartalnego
czasu nadawania programu na audycje wytworzone pierwotnie w języku polskim, z
wyłączeniem serwisów informacyjnych, reklam, telesprzedaży, transmisji sportowych,
przekazów tekstowych i teleturniejów.
2. Nadawcy programów radiowych i telewizyjnych przeznaczają co najmniej 33 %
kwartalnego czasu nadawania w programie utworów słowno-muzycznych na utwory, które są
wykonywane w języku polskim.
3. Nadawcy programów telewizyjnych przeznaczają ponad 50 % kwartalnego czasu
nadawania programu na audycje europejskie, z wyłączeniem serwisów informacyjnych,
reklam, telesprzedaży, transmisji sportowych, przekazów tekstowych i teleturniejów.
Art. 15a. 1. Nadawcy programów telewizyjnych przeznaczają co najmniej 10 % kwartalnego
czasu nadawania programu na audycje europejskie wytworzone przez producentów
niezależnych, z wyłączeniem serwisów informacyjnych, reklam, telesprzedaży, transmisji
sportowych, przekazów tekstowych i teleturniejów. (& )
Art. 15b. 1. Audycją europejską jest audycja, która pochodzi z:
1) państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub
2) państwa będącego stroną Europejskiej konwencji o telewizji ponadgranicznej,
sporządzonej w Strasburgu dnia 5 maja 1989 r. (Dz. U. z 1995 r. Nr 32, poz. 160),
niestosującego środków dyskryminacyjnych w stosunku do audycji pochodzących z państw
członkowskich Unii Europejskiej,lub
3) innego europejskiego państwa trzeciego niestosującego środków dyskryminacyjnych w
stosunku do audycji pochodzących z państw członkowskich Unii Europejskiej, o ile spełnia
ona wymagania określone w ust. 3.
Art. 16. 1. Reklamy powinny być wyraz
nie wyodrębnione w programie i oznaczone w
sposób niebudzący wątpliwości, że są reklamami i nie pochodzą od nadawcy. Dotyczy to
odpowiednio telesprzedaży.
2. Reklamy nie mogą zajmować więcej niż 15 %, a reklamy nadawane łącznie z
telesprzedażą, z zastrzeżeniem ust. 3, więcej niż 20 % dziennego czasu nadawania programu i
nie więcej niż 12 minut w ciągu godziny.
3. Bloki programowe poświęcone wyłącznie telesprzedaży nie mogą zajmować w programie
więcej niż 3 godziny dziennego czasu nadawania programu, przy czym minimalny czas
trwania takiego bloku wynosi 15 minut, a liczba tych bloków nie może przekraczać 8.
Art. 16a. 1. Reklamy i telesprzedaż są nadawane pomiędzy audycjami, z zastrzeżeniem
ust. 2-7.
2. Audycję można przerwać w celu nadania reklamy lub telesprzedaży, o ile nie stanowi to
uszczerbku dla wartości audycji i nie narusza uprawnień właścicieli praw autorskich.
3. W transmisjach zawodów sportowych zawierających przerwy wynikające z przepisów
ich rozgrywania, transmisjach innych wydarzeń zawierających przerwy oraz w audycjach
składających się z autonomicznych części, reklamy lub telesprzedaż mogą być nadawane
wyłącznie w tych przerwach lub pomiędzy poszczególnymi częściami.
4. Filmy fabularne i filmy telewizyjne, z wyłączeniem serii, seriali i audycji
dokumentalnych, trwające ponad 45 minut, mogą być przerwane, w celu nadania reklam lub
telesprzedaży, wyłącznie jeden raz podczas każdego okresu pełnych 45 minut. Kolejne
przerwy w celu nadania reklam lub telesprzedaży są dopuszczalne, jeżeli film trwa co
najmniej 20 minut dłużej niż dwa lub więcej okresów pełnych 45 minut.
5. Audycje inne niż określone w ust. 3 mogą być przerywane w celu nadania reklam lub
telesprzedaży, jeżeli okres pomiędzy kolejnymi przerwami w danej audycji wynosi w
programie telewizyjnym co najmniej 20 minut, a w programie radiowym co najmniej 10
minut.
6. Nie można przerywać w celu nadania reklam lub telesprzedaży:
1) serwisów informacyjnych i magazynów na temat aktualnych wydarzeń;
2) audycji o treści religijnej;
3) audycji publicystycznych i dokumentalnych o czasie krótszym niż 30 minut; jeżeli czas ich
emisji wynosi co najmniej 30 minut, stosuje się przepisy ust. 2-5;
4) audycji przeznaczonych dla dzieci.
7. Nie można przerywać w celu nadania reklam lub telesprzedaży audycji w programach
publicznej radiofonii i telewizji, z wyjątkiem audycji, o których mowa w ust. 3.
Art. 16b. 1. Zakazane jest nadawanie reklamy:
1) wyrobów tytoniowych, rekwizytów tytoniowych, produktów imitujących wyroby
tytoniowe lub rekwizyty tytoniowe oraz symboli związanych z używaniem tytoniu, w
zakresie regulowanym przez ustawę z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed
następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55, z
póz
n. zm.1));
2) napojów alkoholowych, w zakresie regulowanym przez ustawę z dnia 26 paz
dziernika
1982 r. o wychowaniu w trzez
wości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002 r. Nr
147, poz. 1231, z póz
n. zm.2));
3) usług medycznych, w rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki
zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408, z póz
n. zm.3)), świadczonych wyłącznie na podstawie
skierowania lekarza;
4) produktów leczniczych, w zakresie regulowanym przez ustawę z dnia 6 września 2001 r.
 Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 533, z póz
n. zm.4));
5) wideoloterii, gier cylindrycznych, gier w karty, gier w kości, zakładów wzajemnych, gier
na automatach, w zakresie regulowanym ustawą z dnia 29 lipca 1992 r. o grach i zakładach
wzajemnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 4, poz. 27).
2. Zakazane jest nadawanie reklam:
1) nawołujących bezpośrednio małoletnich do nabywania produktów lub usług;
2) zachęcających małoletnich do wywierania presji na rodziców lub inne osoby w celu
skłonienia ich do zakupu reklamowanych produktów lub usług;
3) wykorzystujących zaufanie małoletnich, jakie pokładają oni w rodzicach, nauczycielach i
innych osobach;
4) w nieuzasadniony sposób ukazujących małoletnich w niebezpiecznych sytuacjach;
5) oddziałujących w sposób ukryty na podświadomość.
3. Reklama nie może:
1) naruszać godności ludzkiej;
2) zawierać treści dyskryminujących ze względu na rasę, płeć lub narodowość;
3) ranić przekonań religijnych lub politycznych;
4) zagrażać fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu rozwojowi małoletnich;
5) sprzyjać zachowaniom zagrażającym zdrowiu, bezpieczeństwu lub ochronie środowiska.
4. Przepisy ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do telesprzedaży.
Art. 16c. Zakazane jest nadawanie reklamy ukrytej.
Art. 17.
7. Zabronione jest sponsorowanie:
1) serwisów informacyjnych, z wyjątkiem sportowych i prognozy pogody;
2) audycji publicystycznych o treści społeczno-politycznej;
3) audycji poradniczych i konsumenckich;
4) audycji wyborczych lub bezpośrednio związanych z kampanią wyborczą.
Art. 20. 1. Nadawca utrwala audycje, reklamy lub inne przekazy na odpowiednich nośnikach
i przechowuje je przez okres 28 dni od dnia rozpowszechnienia audycji, reklamy lub innego
przekazu. Po upływie tego okresu przechowuje się zapisy audycji, reklamy lub innego
przekazu będącego przedmiotem postępowania przed organem państwowym do czasu
zakończenia tego postępowania.
2. Osobie, która twierdzi, że treść audycji, reklamy lub innego przekazu narusza jej prawa,
należy na jej pisemny wniosek i na koszt nadawcy udostępnić zapis audycji, reklamy lub
innego przekazu albo wydać taki zapis na jej koszt, w terminie 7 dni od dnia złożenia
wniosku.
3. W przypadku odmowy udostępnienia zapisu audycji, reklamy lub innego przekazu, osobie,
o której mowa w ust. 2, służy roszczenie o udostępnienie zapisu na drodze sądowej; sądem
właściwym w tych sprawach jest sąd okręgowy.
Rozdział 4 Publiczna radiofonia i telewizja
Art. 21. 1. Publiczna radiofonia i telewizja realizuje misję publiczną, oferując, na zasadach
określonych w ustawie, całemu społeczeństwu i poszczególnym jego częściom, zróżnicowane
programy i inne usługi w zakresie informacji, publicystyki, kultury, rozrywki, edukacji i
sportu, cechujące się pluralizmem, bezstronnością, wyważeniem i niezależnością oraz
innowacyjnością, wysoką jakością i integralnością przekazu.
1a. Do zadań publicznej radiofonii i telewizji, wynikających z realizacji misji, o której
mowa w ust. 1, należy w szczególności:
1) tworzenie i rozpowszechnianie programów ogólnokrajowych, programów regionalnych,
programów dla odbiorców za granicą w języku polskim i innych językach oraz innych
programów realizujących demokratyczne, społeczne i kulturalne potrzeby społeczności
lokalnych;
2) tworzenie i rozpowszechnianie programów wyspecjalizowanych, na których
rozpowszechnianie uzyskano koncesję;
3) budowa i eksploatacja nadawczych i przekaz
nikowych stacji radiowych i telewizyjnych;
4) rozpowszechnianie przekazów tekstowych;
5) prowadzenie prac nad nowymi technikami tworzenia i rozpowszechniania programów
radiowych i telewizyjnych;
6) prowadzenie działalności produkcyjnej, usługowej i handlowej związanej z twórczością
audiowizualną, w tym eksportu i importu;
7) popieranie twórczości artystycznej, literackiej, naukowej oraz działalności
oświatowej;
8) upowszechnianie wiedzy o języku polskim;
8a) uwzględnianie potrzeb mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności
posługującej się językiem regionalnym, w tym emitowanie programów informacyjnych w
językach mniejszości narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym;
9) tworzenie i udostępnianie programów edukacyjnych na użytek środowisk polonijnych oraz
Polaków zamieszkałych za granicą.
2. Programy publicznej radiofonii i telewizji powinny:
1) kierować się odpowiedzialnością za słowo i dbać o dobre imię publicznej radiofonii i
telewizji;
2) rzetelnie ukazywać całą różnorodność wydarzeń i zjawisk w kraju i za granicą;
3) sprzyjać swobodnemu kształtowaniu się poglądów obywateli oraz formowaniu się opinii
publicznej;
4) umożliwiać obywatelom i ich organizacjom uczestniczenie w życiu publicznym poprzez
prezentowanie zróżnicowanych poglądów i stanowisk oraz wykonywanie prawa do kontroli i
krytyki społecznej;
5) służyć rozwojowi kultury, nauki i oświaty, ze szczególnym uwzględnieniem polskiego
dorobku intelektualnego i artystycznego;
6) respektować chrześcijański system wartości, za podstawę przyjmując uniwersalne zasady
etyki;
7) służyć umacnianiu rodziny,
7a) służyć kształtowaniu postaw prozdrowotnych;
8) służyć zwalczaniu patologii społecznych;
9) (uchylony).
Art. 22. 1. Organy państwowe mogą podejmować decyzje w sprawach działalności jednostek
publicznej radiofonii i telewizji tylko w przypadkach przewidzianych ustawami.
2. Jednostki publicznej radiofonii i telewizji umożliwiają naczelnym organom
państwowym bezpośrednią prezentację oraz wyjaśnianie polityki państwa.
Art. 23. 1. Jednostki publicznej radiofonii i telewizji stwarzają partiom politycznym
możliwość przedstawienia stanowiska w węzłowych sprawach publicznych.
Rozdział 5 Koncesje na rozpowszechnianie programów
Art. 33. 1. Rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych, z wyjątkiem
programów publicznej radiofonii i telewizji, wymaga uzyskania koncesji.
2. Organem właściwym w sprawach koncesji jest Przewodniczący Krajowej Rady.
3. Przewodniczący Krajowej Rady podejmuje decyzję w sprawie koncesji na podstawie
uchwały Krajowej Rady. Decyzja w tej sprawie jest ostateczna.
Art. 35. 1. Koncesja może być udzielona osobie fizycznej, posiadającej obywatelstwo
polskie i stałe miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobie prawnej
lub osobowej spółce handlowej, które mają siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Koncesja dla spółki z udziałem osób zagranicznych może być udzielona, jeżeli:
" udział kapitałowy osób zagranicznych w spółce lub udział osób zagranicznych w kapitale
zakładowym spółki nie przekracza 49 %;
3. Koncesja może być również udzielona:
1) osobie zagranicznej lub
2) spółce zależnej, w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych, od osoby zagranicznej,
których siedziba lub stałe miejsce zamieszkania znajduje się w państwie członkowskim
Europejskiego Obszaru Gospodarczego - bez stosowania ograniczeń zawartych w ust. 2.
Art. 37a. Nadawca jest obowiązany do corocznego składania do Krajowej Rady
sprawozdania finansowego, w formie przewidzianej w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o
rachunkowości.
Art. 38a. 1. Uprawnienia wynikające z koncesji są niezbywalne, z zastrzeżeniem ust. 3-5.
Art. 40. 1. Za udzielenie koncesji pobiera się opłatę, niezależnie od opłat za używanie
urządzeń radiokomunikacyjnych oraz używanie częstotliwości, przewidzianych w ustawie o
łączności.
2. Krajowa Rada w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych,
uwzględniając charakter poszczególnych nadawców i ich programów, ustala, w drodze
rozporządzenia, wysokość opłaty, o której mowa w ust. 1, oraz może określić podmioty
zwolnione od opłaty.
Art. 39b. 1. O uznanie za nadawcę społecznego może do Krajowej Rady wystąpić:
1) stowarzyszenie w ramach realizacji celów statutowych;
2) fundacja w ramach realizacji celów statutowych;
3) kościelna lub wyznaniowa osoba prawna kościoła lub związku wyznaniowego o
uregulowanej w ustawie sytuacji prawnej.
2. Nadawca społeczny jest zwolniony z opłat za udzielenie lub zmianę koncesji.
Rozdział 6 Rozprowadzanie programów w sieciach kablowych
Art. 41. 1. Program rozprowadzany w sieci kablowej wymaga zgłoszenia do rejestru.
3. Organem prowadzącym rejestr jest Przewodniczący Krajowej Rady.
Art. 42. 1. Za wpis do rejestru pobiera się opłatę.
Rozdział 8 Odpowiedzialność prawna
Art. 52. 1. Kto rozpowszechnia program radiowy lub telewizyjny bez koncesji podlega
grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
2. Kto rozprowadza program radiowy lub telewizyjny bez wpisu do rejestru podlega
grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji
Historia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji sięga 29 grudnia 1992 roku. Wówczas to Sejm
uchwalił ustawę o radiofonii i telewizji, która weszła w życie 1 marca 1993 roku. Ustawa
powoływała do życia Krajową Radę Radiofonii i Telewizji jako organ państwowy
kompetentny w sprawach radiofonii i telewizji. Wcześniej przygotowano projekt zmiany
przepisów konstytucyjnych, wpisujący KRRiT do ustawy zasadniczej. KRRiT rozpoczęła
działalność 28 kwietnia 1993 roku.
Struktura
Do grudnia 2005 roku składała się z dziewięciu członków, reprezentujących różne środowiska
społeczne i polityczne. Czterech z nich powoływał Sejm, dwóch Senat, a trzech - Prezydent.
Kadencja każdego z członków KRRiT trwała sześć lat. Co dwa lata odnawiany był składu
KRRiT w 1/3.
Zgodnie z obowiązującą od 27 grudnia 1995 roku nowelizacją ustawy, przewodniczącego
KRRiT wybierali członkowie ze swego grona bezwzględną większością głosów.
30 grudnia 2005 roku wygasła kadencja dotychczasowych członków KRRiT na mocy
przepisów ustawy z 29 grudnia 2005 roku o przekształceniach i zmianach w podziale zadań i
kompetencji organów państwowych właściwych w sprawach łączności, radiofonii i telewizji.
Obecnie, na mocy obowiązujących przepisów, KRRiT składa się z 5 członków (2 wyznacza
Prezydent RP, 2 Sejm RP i 1 Senat RP) wybieranych na 6-letnią kadencję.
Przewodniczącego KRRiT wybiera Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji (zmiana
wprowadzona ustawą z 25 kwietnia 2006 r. na podstawie wyroku Trybunału
Konstytucyjnego).
Dotychczasowi przewodniczący:
" Marek Markiewicz (organ powołujący: Prezydent RP)19.04.1993 01.03.1994
" Ryszard Bender (Prezydent)- 30.03.1994 21.07.1994
" Janusz Zaorski (Prezydent)- 22.07.1994 10.05.1995
" Marek Jurek (Prezydent)- 10.05.1995 28.12.1995
" Bolesław Sulik (Sejm) - 28.12.1995 21.04.1999
" Juliusz Braun (Sejm) - 06.07.1999-26.03.2003
" Danuta Waniek (Prezydent) -26.03.2003-30.12.2005
" Elżbieta Kruk (Prezydent) - 31.01.2006-28.03.2006 oraz 17.05.2006-26.09.2007
" Witold Kołodziejski (Senat)- 23.10.2007r
" Jan DworaK (Prezydent)  7.07.2010 - obecnie
Kompetencje
Szczegółowe kompetencje KRRiT reguluje ustawa o radiofonii i telewizji.
Zgodnie z jej art. 6 ust. 1 Krajowa Rada stoi na straży wolności słowa w radiu i telewizji,
samodzielności nadawców i interesów odbiorców oraz zapewnia otwarty i pluralistyczny
charakter radiofonii i telewizji.
Zadania
" Projektowanie w porozumieniu z Prezesem Rady Ministrów kierunków polityki państwa w
dziedzinie radiofonii i telewizji;
" Określanie, w granicach upoważnień ustawowych, warunków prowadzenia działalności
przez nadawców;
" Podejmowanie, w zakresie przewidzianym ustawą, rozstrzygnięć w sprawach koncesji na
rozpowszechnianie i rozprowadzanie programów;
" Uznawanie za nadawcę społecznego lub odbieranie tego przymiotu, na warunkach
określonych ustawą;
" Sprawowanie w granicach określonych ustawą kontroli działalności nadawców;
" Organizowanie badań treści i odbioru programów radiowych i telewizyjnych;
" Ustalanie wysokości opłat za udzielenie koncesji, wpis do rejestru oraz wysokości opłat
abonamentowych na zasadach określonych w ustawie z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach
abonamentowych;
" Opiniowanie projektów aktów ustawodawczych oraz umów międzynarodowych
dotyczących radiofonii i telewizji;
" Inicjowanie postępu naukowo  technicznego i kształcenia kadr w dziedzinie radiofonii i
telewizji;
" Organizowanie i inicjowanie współpracy z zagranicą w dziedzinie radiofonii i telewizji;
" Współpraca z właściwymi organizacjami i instytucjami w zakresie ochrony praw autorskich,
praw wykonawców, praw producentów oraz nadawców programów radiowych i
telewizyjnych.
Odpowiedzialność
Krajowa Rada przedstawia corocznie do końca marca Sejmowi, Senatowi i Prezydentowi
sprawozdanie ze swej działalności za rok poprzedzający oraz informację o podstawowych
problemach radiofonii i telewizji.
" Krajowa Rada przedstawia corocznie Prezesowi Rady Ministrów informację o swojej
działalności oraz o podstawowych problemach radiofonii i telewizji.
" Sejm i Senat uchwałami przyjmują lub odrzucają sprawozdanie, o którym mowa w ust.
1. Uchwała o przyjęciu sprawozdania może zawierać uwagi i zastrzeżenia.
" W wypadku odrzucenia sprawozdania przez Sejm i Senat kadencja wszystkich członków
Krajowej Rady wygasa w ciągu 14 dni, liczonych od dnia ostatniej uchwały, z zastrzeżeniem
ust. 5.
" Wygaśnięcie kadencji Krajowej Rady nie następuje, jeżeli nie zostanie potwierdzone przez
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Ustawa z dnia 29 grudnia 2005 r. o przekształceniach i zmianach w podziale zadań i
kompetencji organów państwowych w sprawach łączności, radiofonii i telewizji
Prawo Prasowe
Ustawa z dnia 26 stycznia 1984 r.
Rozdział 1 Przepisy ogólne
Art. 1. Prasa, zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, korzysta z wolności
wypowiedzi i urzeczywistnia prawo obywateli do ich rzetelnego informowania, jawności
życia publicznego oraz kontroli i krytyki społecznej.
Art. 2.Organy państwowe zgodnie z Konstytucją Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
stwarzają prasie warunki niezbędne do wykonywania jej funkcji i zadań, w tym również
umożliwiające działalność redakcjom dzienników i czasopism zróżnicowanych pod
względem programu, zakresu tematycznego i prezentowanych postaw.
Art. 3a.W zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy
z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198).
Art. 4.1. Przedsiębiorcy i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz
niedziałające w celu osiągnięcia zysku są obowiązane do udzielenia prasie informacji o
swojej działalności, o ile na podstawie odrębnych przepisów informacja nie jest objęta
tajemnicą lub nie narusza prawa do prywatności.
Art. 5.1. Każdy obywatel, zgodnie z zasadą wolności słowa i prawem do krytyki, może
udzielać informacji prasie.
Art. 6.1. Prasa jest zobowiązana do prawdziwego przedstawiania omawianych zjawisk.
2. Organy państwowe, przedsiębiorstwa państwowe i inne państwowe jednostki organizacyjne
oraz organizacje spółdzielcze są obowiązane do udzielenia odpowiedzi na przekazaną im
krytykę prasową bez zbędnej zwłoki, nie póz
niej jednak niż w ciągu miesiąca.
Art. 7.1. Ustawa reguluje prasową działalność wydawniczą i dziennikarską.
Art. 7. 2. W rozumieniu ustawy:
1) prasa oznacza publikacje periodyczne, które nie tworzą zamkniętej, jednorodnej całości,
ukazujące się nie rzadziej niż raz do roku, opatrzone stałym tytułem albo nazwą, numerem
bieżącym i datą, a w szczególności: dzienniki i czasopisma, serwisy agencyjne, stałe przekazy
teleksowe, biuletyny, programy radiowe i telewizyjne oraz kroniki filmowe; prasą są także
wszelkie istniejące i powstające w wyniku postępu technicznego środki masowego
przekazywania, w tym także rozgłośnie oraz tele- i radiowęzły zakładowe, upowszechniające
publikacje periodyczne za pomocą druku, wizji, fonii lub innej techniki rozpowszechniania;
prasa obejmuje również zespoły ludzi i poszczególne osoby zajmujące się działalnością
dziennikarską,
2) dziennikiem jest ogólnoinformacyjny druk periodyczny lub przekaz za pomocą dz
więku
oraz dz
więku i obrazu, ukazujący się częściej niż raz w tygodniu,
3) czasopismem jest druk periodyczny ukazujący się nie częściej niż raz w tygodniu, a nie
rzadziej niż raz w roku; przepis ten stosuje się odpowiednio do przekazu za pomocą dz
więku
oraz dz
więku i obrazu innego niż określony w pkt 2,
4) materiałem prasowym jest każdy opublikowany lub przekazany do opublikowania
w prasie tekst albo obraz o charakterze informacyjnym, publicystycznym, dokumentalnym
lub innym, niezależnie od środków przekazu, rodzaju, formy, przeznaczenia czy autorstwa,
Rozdział 3 Rada Prasowa
Art. 17.1. Tworzy się Radę Prasową.
2. Rada Prasowa działa przy Prezesie Rady Ministrów. Członków Rady powołuje
Prezes Rady Ministrów na okres 3 lat.
3. Rada Prasowa wybiera ze swego grona przewodniczącego, jego zastępcę oraz
sekretarza Rady.
 4. Rada Prasowa ma charakter opiniodawczy i wnioskujący w sprawach dotyczących
prasy i jej roli w życiu społeczno-politycznym kraju.
5. Prezes Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia, określa tryb powoływania i
działania Rady Prasowej oraz nadaje jej statut.
6. W składzie Rady Prasowej powinny być reprezentowane stowarzyszenia i związki
dziennikarskie lub zrzeszające dziennikarzy.
Rozdział 4 Organizacja działalności prasowej
Art. 20. 1. Wydawanie dziennika lub czasopisma wymaga rejestracji w sądzie wojewódzkim
właściwym miejscowo dla siedziby wydawcy, zwanym dalej "organem rejestracyjnym". Do
postępowania w tych sprawach stosuje się przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o
postępowaniu nieprocesowym, ze zmianami wynikającymi z niniejszej ustawy.
Art. 22. Organ rejestracyjny może zawiesić wydawanie dziennika lub czasopisma na czas
określony, nie dłuższy niż rok, jeżeli w ciągu roku co najmniej trzykrotnie w tym dzienniku
lub czasopiśmie zostało popełnione przestępstwo.
Rozdział 7 Odpowiedzialność prawna
Art. 37. Do odpowiedzialności za naruszenie prawa spowodowane opublikowaniem materiału
prasowego stosuje się zasady ogólne, chyba że ustawa stanowi inaczej.
Art. 37a. W razie skazania za przestępstwo popełnione przez opublikowanie materiału
prasowego, sąd może orzec jako karę dodatkową przepadek materiału prasowego.
Art. 37b. Sąd przekazuje właściwemu organowi rejestracyjnemu zawiadomienie o wyroku
skazującym za przestępstwa, o których mowa w niniejszym rozdziale, niezwłocznie po
uprawomocnieniu.
Art. 38.1. Odpowiedzialność cywilną za naruszenie prawa spowodowane opublikowaniem
materiału prasowego ponoszą autor, redaktor lub inna osoba, którzy spowodowali
opublikowanie tego materiału; nie wyłącza to odpowiedzialności wydawcy. W zakresie
odpowiedzialności majątkowej odpowiedzialność tych osób jest solidarna.
Art. 39. 1. Osoba zainteresowana może dochodzić roszczenia o opublikowanie sprostowania
lub odpowiedzi, jeżeli redaktor naczelny odmówił opublikowania sprostowania lub
odpowiedzi albo są one niewystarczające bądz
nie ukazały się w terminie określonym w art.
32 ust. 1-4.
2. Roszczeń, o których mowa w ust. 1, nie można dochodzić po upływie roku od dnia
opublikowania materiału prasowego.
Art. 43. Kto używa przemocy lub groz
by bezprawnej w celu zmuszenia dziennikarza do
opublikowania lub zaniechania opublikowania materiału prasowego albo do podjęcia lub
zaniechania interwencji prasowej
- podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Art. 44. 1. Kto utrudnia lub tłumi krytykę prasową
- podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
2. Tej samej karze podlega, kto nadużywając swego stanowiska lub funkcji działa na szkodę
innej osoby z powodu krytyki prasowej, opublikowanej w społecznie uzasadnionym interesie.