Modele odpowiedzi do arkusza Próbnej Matury z OPERONEM Chemia Poziom podstawowy Listopad 2009 W kluczu są prezentowane przykładowe prawidłowe odpowiedzi. Należy również uznać odpowiedzi ucznia, jeśli są inaczej sfor- mułowane, ale ich sens jest synonimiczny wobec schematu, oraz inne odpowiedzi, nieprzewidziane w kluczu, ale poprawne. Maks. Numer Oczekiwana odpowiedz ucznia punktacja zadania za zadania 1. Za podanie numeru grupy i okresu oraz symbolu pierwiastka 1 pkt 2 a) Numer grupy: 15, Numer okresu: 3, Symbol pierwiastka: P Za podanie konfiguracji elektronowej 1 pkt b) 1s2 2s22p6 3s23p3 2. Za określenie typu wiązań 1 pkt 1 Odpowiedz: C 3. Za określenie stosunku objętościowego 1 pkt 2 a) VCH : VO = 1 : 2 4 2 Za określenie stosunku masowego 1 pkt b) mCO : mH O = 11 : 9 2 2 4. Za podanie poprawnej metody rozdzielenia składników mieszaniny po 1 pkt 2 Metody rozdzielenia składników: a) krystalizacja (odparowanie, destylacja) b) destylacja 5. Za napisanie równania reakcji 1 pkt 4 $ Fe2O3 + CO Fe + CO2 Za napisanie równań połówkowych i ich zbilansowanie 1 pkt III Fe + 3 e $ Fe / . 2 II IV $ C C + 2 e / . 3 III II IV $ 2 Fe + 3 C 2 Fe + 3 C Za uzupełnienie współczynników w równaniu reakcji redoks na podstawie bilansu elektrono- wego 1 pkt $ Fe2O3 + 3 CO 2 Fe + 3 CO2 Za określenie utleniacza i reduktora 1 pkt Utleniacz: Fe (Fe2O3), Reduktor: C (CO) 6. Za napisanie każdego równania reakcji po 1 pkt 2 Np.: $ CaO + H2O Ca(OH)2 $ Ca + 2 H2O Ca(OH)2 + H2- 7. Za poprawne napisanie obserwacji po 1 pkt 3 Probówka I: Po dodaniu HCl malinowy roztwór się odbarwił. Probówka II: Po dodaniu HCl wytrącił się biały osad. Probówka III: Po dodaniu HCl zaczął się wydzielać bezbarwny gaz. 8. Za podanie poprawnych etapów schematu po 1 pkt 3 (dopuszczalne są również równania reakcji) O2 Mg MgO O2 C CO2 CO2 MgO MgCO3 www. operon. pl 1 Chemia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i Gazetą Wyborczą Maks. Numer Oczekiwana odpowiedz ucznia punktacja zadania za zadania 9. Za wybranie odpowiedniego odczynnika 1 pkt 3 a) wodorotlenek miedzi(II) Za zilustrowanie przebiegu doświadczenia 1 pkt b) etanol etano-1,2-diol I II Cu(OH)2 Za poprawne podanie obserwacji 1 pkt c) Po dodaniu etano-1,2-diolu niebieski osad Cu(OH)2 się roztwarza i powstaje klarowny roz- twór o barwie szafirowej. Po dodaniu etanolu niebieski osad Cu(OH)2 nie ulega zmianie. 10. Za podanie numerów probówek, w których powstał osad 1 pkt 3 a) Osady powstały w probówkach I i II. Za poprawne napisanie równań zachodzących reakcji po 1 pkt $ . b) KBr + AgNO3 AgBr + KNO3 $ . Pb(NO3)2 + Na2S 2 NaNO3 + PbS 11. Za uzupełnienie tabeli 1 pkt 3 Objętość tlenu [dm3] 0 5,6 16,8 33,6 Masa produktu [g] 0 17 51 102 Za narysowanie wykresu 2 pkt, w tym: za dobór i opisanie osi 1 pkt za narysowanie wykresu w podanym zakresie 1 pkt 120 100 80 60 40 20 0 010 20 30 40 Objętość tlenu [dm3] 12. Za określenie typu reakcji opisanych na schemacie 1 pkt 1 Odpowiedz: C www. operon. pl 2 Masa produktu [g] Chemia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i Gazetą Wyborczą Maks. Numer Oczekiwana odpowiedz ucznia punktacja zadania za zadania 13. Za napisanie odpowiednich równań reakcji po 1 pkt 3 Al2O3 1. H3C CH2 CH2 OH H3C CH + H2O CH2 temperatura 3. CH3 CH2 CH3 + Cl2 światło CH3 CH2 CH2Cl + HCl HO 2 4. Np.: CH3 CH2 CH2Cl + KOH CH3 CH2 CH2OH + KCl 14. Za podanie nazwy i wzoru półstrukturalnego związku X 1 pkt 1 Wzór półstrukturalny: CH3 CH2 CHO, Nazwa systematyczna: propanal 15. Za podanie metody obliczenia stężenia molowego 1 pkt 2 Za podanie wyniku wraz z jednostką 1 pkt mol nKOH = 2 mole, V = 172,4 cm3 = 0,172 dm3, C = 11,63 r m dm3 16. Za wskazanie nazwy identyfikowanego związku 1 pkt 1 Odpowiedz: benzen 17. Za napisanie równań opisanych reakcji po 1 pkt 3 $ II. 2 C6H6 + 3 O2 12 C + 6 H2O IV. C6H6 + Br2 Fe C6H5Br + HBr 2 V. C6H6 + HNO3 HSO4 C6H5NO2 + H2O 18. Za podanie barwy uniwersalnego papierka wskaznikowego w poszczególnych probówkach 2 2 pkt, przy czym: za dwie poprawne odpowiedzi 1 pkt za trzy poprawne odpowiedzi 2 pkt Probówka I: brak zmiany barwy (żółta), Probówka II: niebieska, Probówka III: czerwona 19. Za uszeregowanie metali według malejącej aktywności 1 pkt 3 a) Al > Zn > Fe > Cu > Ag Za uzupełnienie równania reakcji lub zaznaczenie, że reakcja nie zachodzi po 1 pkt $ b) Zn + CuSO4 Cu + ZnSO4 $ AlCl3 + Fe reakcja nie zachodzi 20. Za podanie poprawnej metody 1 pkt 3 Za podanie poprawnego wyniku wraz z jednostką 1 pkt Za podanie opisu czynności 1 pkt W T = 20�C można rozpuścić 88 g NaNO3 w 100 g wody powstaje roztwór nasycony, czyli: 33 g x g x = 37,5 g wody Opis czynności: Z uzyskanego roztworu należy odparować 12,5 g wody. lub: W T = 20�C można rozpuścić 88 g NaNO3 w 100 g wody powstaje roztwór nasycony, czyli: x g 50 g x = 44 g NaNO3 Opis czynności: Aby uzyskać roztwór nasycony, należy dodać 11 g soli. 21. Za podanie charakteru chemicznego tlenków 3 pkt, przy czym: 3 za dwie poprawne odpowiedzi 1 pkt za trzy poprawne odpowiedzi 2 pkt za cztery poprawne odpowiedzi 3 pkt SO2 kwasowy, Na2O zasadowy, CO obojętny, P4O10 kwasowy www. operon. pl 3