Psychologia różnic indywidualnych W. Sterna - propozycja
MAR
metodologiczna
TA
O METODOLOGICZNE
Laboratorium W. Wundta
PROBLEM: zmienne wyniki badań u jednej osoby (przy b. precyzyjnych urządzeniach)
dyspersja = rozrzut opisywana za pomocÄ…:
- średnia
- odchylenie standardowe
---> "BA

D POMIARU"
rzeczywiste wyniki sprzeczne z oczekiwaniami:
-> niedostatki narzędzia pomiaru
-> dystraktory
zastosowanie
@ wyniki sprzeczne z oczekiwanymi (określone racjonalne przesłanki)
konsekwencja
figura poznawcza w psychofizjologii
tłumaczenie @ niezrozumiałych faktów
ZALETA: uczulenie na wartość danych otrzymywanych za pośrednictwem narzędzia pomiaru
WADA: przeoczenie. nieznany jeszcze łańcuch zależności przyczynowo-skutkowych zastąpiony prostym
"przypadkiem"
KTO:
William Stern (1871-1938)
---> LUDZIE RÓŻNI
SI
pod względem posiadanych sprawności
Zatem:
Jð rozrzut wyników nie jest skutkiem bÅ‚Ä™du pomiaru, ale obiektywnym wyrazem zmiennoÅ›ci w
zakresie danej sprawności
Jð dyspersja wyników zgodna z krzywÄ… normalnÄ… rozkÅ‚adu - odpowiednik zróżnicowania okreÅ›lonej
sprawności w danej populacji
Jð prawa ogólne + różnice indywidualne!
1911: Die Differentiellle Psychologie in ihren methodishen Grundlagen -- DWA RODZAJE RÓŻNIC
oś pionowa - Merkmale = poszczególne cechy
przedmiot zainteresowania psychologii ogólnej
obserwowanie i analizowanie zmienności/wariancji wyników w danej populacji
oś pozioma - Individuen = poziom wyników danej jednostki w każdej z mierzonych cech
PSYCHOGRAF -- przedstawienie wyników każdej osoby
= indywidualna konfiguracja parametrów właściwości psychicznych
! MERKMALE a INDIVIDUEN
dwa odmianne przedmioty zainteresowania psychologii
Ë% CECHA w populacji - zmienność, wariancja (statystyka)
Ë% WSPÓA
WYST
POWANIE cech w populacji - korelacja (statystyka)
Ë% x cech u JEDNOSTKI - opis psychologiczny, psychograf [= profil psychologiczny] (np. MMPI graficznie)
Ë% KOMPARATYSTYKA - zestawianie psychografów
RÓŻNICE
Ë% interindywidualne (miÄ™dzyosobnicze)
żð różne wyniki u różnych jednostek
Ë% intraindywidualne (wewnÄ…trzosobnicze)
żð indywidualna konfiguracja, osobowość, niepowtarzalność;
żð nieporozumieniem jest konfrontowanie ich z jakimÅ› kryterium zewnÄ™trznym
INDIWIDUUM - niepodzielna całość; zbiór cech
Metodologia - zagadnienia do egzaminu
INNOWACJE STERNA
" odróżnił badanie abstrakcyjnych zmiennych od badania konkretnych jednostek ludzkich
Ë% psychologia ogólna a psychologia różnic indywidualnych - NOWA!
Ë% narzÄ™dzie - ze statystyki
żð statystyczne pojÄ™cia, miary i formuÅ‚y
" zastosowanie P.R.Ind. dla potrzeb praktycznych
Ë% pionier psychologii stosowanej
Ë% 1906 - Instytut Psychologii Stosowanej (Stern & Otto Lipmann)
żð 4 komisje
Ä„% psychologia sÄ…dowa
Ä„% psychologia pedagogiczna
Ä„% psychologia dzieci wybitnie uzdolnionych
Ą% psychologia rozwoju mowy i myślenia dziecka
" pojęcie całości
Ë% pogÅ‚Ä™biona refleksja nt. sposobu ujmowania przedmiotu psychologii (różne szkoÅ‚y psych.)
Ë% od podejÅ›cia analitycznego do holistycznego (indywiduum = byt caÅ‚oÅ›ciowy)
Ë% należy uszanować i respektować fakt, że jednostka jest caÅ‚oÅ›ciÄ…
KRYTYCZNY PERSONALIZM Sterna
" 1935 - Psychologia ogólna - na podstawie personalizmu
" omówienie prawie całego dotychczasowego dorobku psych. ogólnej
Ë% niektóre sprawy w nowym Å›wietle
" 2 teoretyczne zasady organizujące materiał
Ë% caÅ‚ość
Ë% jedność
" osoba i osobowość - wyjściowe pojęcia
Ë% niepodobne do koncepcji Wundta
żð 1 plan: unitas multiplet
żð nie chaos dyspozycji, funkcji, wymiarów
Ë% konstytuujÄ…ce, nie zaledwie organizujÄ…ce
" metodologia: największa zaleta
Ë% przeciwstawienie osoba - Å›wiat
żð staÅ‚e dwustronne interakcje zwrotne
żð przyczyna dymensji - wektorów wskazujÄ…cych kierunki lub cele (samourzeczywistnianie)
Ą% dzisiaj: autopoiesis - proces tworzenia osobowości w efekcie własnych, celowych starań
Metodologia - zagadnienia do egzaminu