MaÅ‚a nuklearna zima w latach 1815-1816 Kontynuujemy odkrywanie tajemnicy naszej niedawnej przeszÅ‚oÅ›ci, strasznej i tragicznej. Nieprawdopodobne na pierwszy rzut oka przypuszczenia znajdujÄ… potwierdzenie w wielkiej iloÅ›ci faktów. Oszacujemy skalÄ™ wydarzeÅ„, rozmach faÅ‚szowania i ukrywania dowodów. Zobacz też: Wybuchy jÄ…drowe w niedawnej przeszÅ‚oÅ›ci MiaÅ‚em sen & Nie wszystko w nim byÅ‚o snem Ciemność (fragmenty) MiaÅ‚em sen & Nie wszystko w nim byÅ‚o snem. ZgasÅ‚o jasne sÅ‚oÅ„ce, i gwiazdy BÅ‚Ä…dziÅ‚y bez celu, bez promieni W obszarze wiecznym; oblodzona ziemia PÄ™dziÅ‚a na Å›lepo w bezksiężycowym powietrzu. NastawaÅ‚ i przechodziÅ‚ poranek, Ale dnia nie przywodziÅ‚ ze sobÄ…& Przed ogniami żyÅ‚ naród; tronów, PaÅ‚ace koronowanych królów, szaÅ‚asy, Domy wszystkich, którzy mieli domy W pożary rozbÅ‚ysÅ‚y& pÅ‚onÄ…ce miasta& & szczęśliwi byli mieszkaÅ„cy tych krajów, Gdzie pochodnie wulkanów pÅ‚onęły & CaÅ‚y Å›wiat jednÄ… nadziejÄ… kruchÄ… żyÅ‚& ZapalÄ… lasy; ale z każdÄ… godzinÄ… gasÅ‚a I padÅ‚ spalony las; drzewa Nagle z groznym trzaskiem rozpadÅ‚ siÄ™& Znów wybuchÅ‚a wojna, Ugaszona na chwilÄ™& & Straszny głód DrÄ™czyÅ‚ ludzi& I szybko ginÄ™li ludzie& I Å›wiat byÅ‚ pusty; Ten zaludniony Å›wiat, wielki Å›wiat ByÅ‚ martwÄ… masÄ…, bez trawy, drzew Bez życia, czasu, ludzi, ruchu& To byÅ‚ chaos Å›mierci. George Gordon Noel Byron, 1816 TÅ‚umaczenie Iwan Turgieniew MówiÄ…, że te obrazy lord Byron umieÅ›cić na papierze latem 1816 roku w willi angielskiej pisarki Mary Shelley w Szwajcarii nad Jeziorem Genewskim. Razem z nimi byli ich przyjaciele. Ze wzglÄ™du na bardzo zÅ‚Ä… pogodÄ™, czÄ™sto nie można byÅ‚o wychodzić z domu. Postanowili wiÄ™c, że każdy napisze strasznÄ… historiÄ™, którÄ… pózniej przeczyta wszystkim. Mary Shelley napisaÅ‚ swojÄ… sÅ‚ynnÄ… historiÄ™ Frankenstein czyli współczesny Prometeusz , lekarz Lorda Byrona, John Polidori napisaÅ‚ powieść Wampir pierwszÄ… historiÄ™ o wampirach, na dÅ‚ugo przed pojawieniem siÄ™ powieÅ›ci Brama Stokera Dracula . To jest ogólnie przyjÄ™ta dobrze ubrana wersja. OpisujÄ…c wydarzenia w Europie Zachodniej zawsze przy sposobnoÅ›ci polewajÄ… nam mózgi karmelkami i posypujÄ… lukrem. Pisarze odpoczywali latem nad jeziorem. ByÅ‚o zwyczajnie i nudno, deszcz nie pozwalaÅ‚ grać w badmintona a oni opowiadali sobie bajdy z grobowca. Wszystko temat zamkniÄ™ty. Ale temat nie jest zamkniÄ™ty! Byron nie miaÅ‚ problemów ze wzrokiem i powinien widzieć, co dziaÅ‚o siÄ™ w 1816 roku. A dziaÅ‚o siÄ™ wÅ‚aÅ›nie to o czym on pisaÅ‚, z poprawkÄ… na poetyckÄ… wyobrazniÄ™. Mary Shelley z przyjaciółmi w swoim podmiejskim domu mogli o tej porze tylko ukrywać siÄ™ przed katastrofÄ…, która spotkaÅ‚a EuropÄ™, zabierajÄ…c ze sobÄ… trochÄ™ wiÄ™cej zapasów soli, zapaÅ‚ek i nafty. 1816 rok zwano Rokiem bez lata . W USA nazwano go Eighteen hundred and frozen to death , co tÅ‚umaczy siÄ™ jako tysiÄ…c osiemset zamarzniÄ™tych na Å›mierć . Jest to okres, który uczeni nazywajÄ… maÅ‚Ä… epokÄ… lodowÄ… . Od wiosny 1816 roku na caÅ‚ym Å›wiecie, szczególnie na półkuli północnej, gdzie byÅ‚a skupiona w zasadzie caÅ‚a cywilizacjÄ…, dziaÅ‚y siÄ™ niewytÅ‚umaczalne zjawiska. WydawaÅ‚o siÄ™, że na gÅ‚owy ludzi spadÅ‚y znane z Biblii plagi egipskie . W marcu 1816 roku temperatura nadal byÅ‚a zimowa. W kwietniu i maju byÅ‚o nienaturalnie dużo deszczu i gradu, nagÅ‚y mróz zniszczyÅ‚ wiÄ™kszość upraw w Stanach Zjednoczonych, w czerwcu dwie ogromne burze Å›nieżne doprowadziÅ‚y do Å›mierci ludzi, w lipcu i sierpniu zamarzÅ‚y rzeki w Pensylwanii (na poÅ‚udnie od szerokoÅ›ci Soczi). W czerwcu i lipcu w Ameryce każdej nocy byÅ‚ mróz. W Nowym Yorku i na północnym wschodzie USA padaÅ‚ do metra Å›nieg. W Å›rodku lata temperatura w ciÄ…gu dnia skakaÅ‚a od 35 stopniowego upaÅ‚u do prawie zera. Niemcy byÅ‚y wielokrotnie nÄ™kane gwaÅ‚townymi burzami, wiele rzek (w tym Ren) wystÄ™powaÅ‚o z brzegów. W gÅ‚odujÄ…cej Szwajcarii każdego miesiÄ…ca padaÅ‚ Å›nieg (ku uciesze naszych wczasowiczów pisarzy), ogÅ‚oszono tam nawet stan wyjÄ…tkowy. W Europie przeszÅ‚y bunty gÅ‚odowe, gÅ‚odujÄ…cy tÅ‚um rozbiÅ‚ magazyny zbożowe. NiezwykÅ‚e zimno spowodowaÅ‚o katastrofalny nieurodzaj. W wyniku czego wiosnÄ… 1817 dziesiÄ™ciokrotnie wzrosÅ‚y ceny ziarna, a wÅ›ród ludnoÅ›ci zapanowaÅ‚ głód. DziesiÄ…tki tysiÄ™cy Europejczyków, dodatkowo cierpiÄ…cych z powodu zniszczeÅ„ wojen NapoleoÅ„skich wyemigrowaÅ‚o do Ameryki. Ale nawet tam sytuacja nie byÅ‚a lepsza. Nikt nie byÅ‚ w stanie tego zrozumieć i wytÅ‚umaczyć. W caÅ‚ym cywilizowanym Å›wiecie panowaÅ‚ głód, zimno, panika i przygnÄ™bienie. Jednym sÅ‚owem CiemnoÅ›ci . Okazuje siÄ™, że Byron miaÅ‚ bogaty praktyczny materiaÅ‚ do jego wierszy. Może ktoÅ› pomyÅ›li, że poeta zbytnio przesadziÅ‚. Ale to tylko wtedy kiedy czÅ‚owiek jest nieobeznany z sytuacjÄ… kiedy czÅ‚owiek zaczyna odczuwać prawdziwy zwierzÄ™cy głód, wtedy kiedy czÅ‚owiek czuje, że życie powoli opuszcza jego ciaÅ‚o. Ale bardzo pragnie żyć, i wtedy zaczyna oceniać każdy napotkany przedmiot pod kÄ…tem jego zjedzenia. Kiedy zaczyna czuć każdÄ… kość w swoim szkielecie, i dziwi siÄ™ jakie ono jest lekkie i cienkie. Ale to wszystko już po nieskoÅ„czonych silnych bólach gÅ‚owy i bólu w każdym stawie. Najczęściej w takich sytuacjach wysokie, moralne czÅ‚owieczeÅ„stwo zasypia a budzi siÄ™ zwierzÄ™. Ludzie, w oczach których nie ma Å›wiatÅ‚a rozumu, nienaturalnie przemieszczajÄ… siÄ™ po ciemnych brudnych ulicach. Każdy jest myÅ›liwym lub ofiarÄ…. Åšwiat wokół zaczyna blaknąć i staje siÄ™ szary. ZresztÄ…, poczytajcie Byrona. Tak, w Europie byÅ‚ głód. To znaczy nie jakieÅ› tam niedożywienie lecz prawdziwym GAÓD. ByÅ‚ również chłód, który można pokonać jedynie jedzeniem i ogniem, ogniem i jedzeniem. Dodajmy do tego brud, choroby i rozwarstwienie spoÅ‚eczne. WiÄ™kszość biednych- ograbionych praktycznie nie jadÅ‚a, a i bogaci próbowali utrzymać siÄ™ jak najdÅ‚użej przy swoich zapasach (na przykÅ‚ad, uciekajÄ…c z domów na wieÅ›). Tak wiÄ™c, wedÅ‚ug znanych faktów w Europie Zachodniej 1816 roku, wyÅ‚ania siÄ™ bardzo ponury obraz. Powstaje pytanie: co siÄ™ wÅ‚aÅ›ciwie staÅ‚o? Pierwsza prawdopodobna naukowa hipoteza tego co siÄ™ staÅ‚o pojawiÅ‚a siÄ™ dopiero po 100 latach. AmerykaÅ„ski badacz klimatu William Humphreys znalazÅ‚ wyjaÅ›nienie roku bez lata . PowiÄ…zaÅ‚ on zmianÄ™ klimatu z wybuchem wulkanu Tambora na indonezyjskiej wyspie Sumbawa. Hipoteza ta jest ogólnie przyjÄ™ta w Å›wiecie naukowym. Wszystko proste. Eksploduje wulkan, wyrzuca do stratosfery 150 kilometrów szeÅ›ciennych ziemi, i jakoby uzyskujemy niezbÄ™dne zjawiska atmosferyczne. Przez takie zapylenie nie przenika sÅ‚oÅ„ce itd. Tylko, że mamy tu ciekawÄ… tabelÄ™: Tabela I. Porównanie poszczególnych wybuchów wulkanów Wysokość Skala Åšrednie erupcji obniżenie Liczba Wybuchy Kraj PoÅ‚ożenie Rok kolumny wulkanicz- temperatury ofiar (km) nych (° C) Pacyficzny Huaynaputina Peru pierÅ›cieÅ„ 1600 46 6 -0,8 H"1.400 ognia Pacyficzny Tambora Indonezja pierÅ›cieÅ„ 1815 43 7 -0,5 >71.000 ognia Pacyficzny Krakatau Indonezja pierÅ›cieÅ„ 1883 36 6 -0,3 36.600 ognia Santa Maria Gwatemala Pacyficzny 1902 34 6 nie zauważono 7.000- pierÅ›cieÅ„ zmian 13.000 ognia Pacyficzny USA, Katmai pierÅ›cieÅ„ 1912 32 6 -0,4 2 Alaska ognia Pacyficzny USA, nie zauważono St Helens 5 57 Waszyngton pierÅ›cieÅ„ 1980 19 zmian ognia Pacyficzny El Chichón Meksyk pierÅ›cieÅ„ 1982 32 4-5 ? >2.000 ognia Pacyficzny Nevado del nie zauważono Kolumbia pierÅ›cieÅ„ 1985 27 3 23.000 Ruiz zmian ognia Pacyficzny Pinatubo Filipiny pierÅ›cieÅ„ 1991 34 6 -0,5 1.202 ognia WedÅ‚ug tej tabeli, po erupcji Pinatubo w 1991 roku, temperatura spadÅ‚a do 0,5 stopnia, tyle co po wybuchu Tambory w 1815. PowinniÅ›my w 1992 roku na caÅ‚ej półkuli północnej oglÄ…dać te same zjawiska, co opisane w roku bez lata . Ale nic takiego nie byÅ‚o. Jednakże jeżeli porównamy z innymi wybuchami, to zauważymy, że nie zawsze zgadzajÄ… one siÄ™ z anomaliami klimatycznymi. Hipoteza ta pÄ™ka w szwach. PÄ™kajÄ… biaÅ‚e nitki , z których jest ona uszyta. A oto kolejna osobliwość. W 1816 roku, problemy z klimatem miaÅ‚a caÅ‚a półkula północna. Ale Tambora jest na półkuli poÅ‚udniowej 1000 km od równika. Problem w tym, że w atmosferze Ziemi na wysokoÅ›ci powyżej 20 km (w stratosferze) istniejÄ… staÅ‚e powietrzne prÄ…dy wzdÅ‚uż równoleżników. PyÅ‚ wyrzucony w stratosferÄ™ na wysokość 43 km powinien rozmieÅ›cić siÄ™ wzdÅ‚uż równika przesuwajÄ…c zakurzony pas na półkulÄ™ poÅ‚udniowÄ…. A gdzie leży USA i Europa? Powinny zamarznąć Egipt, Centralna Afryka, Ameryka Åšrodkowa, Brazylia i wreszcie sama Indonezja. Ale z klimatem tam byÅ‚o caÅ‚kiem nie najgorzej. Co ciekawe, to wÅ‚aÅ›nie w tym czasie w roku 1816 w Kostaryce, która znajduje siÄ™ okoÅ‚o 1000 km na północ od równika zaczÄ™to hodować kawÄ™. PrzyczynÄ… tego byÅ‚o: & doskonaÅ‚a przemienność pór suchych i deszczowych, oraz staÅ‚a temperatura w ciÄ…gu caÅ‚ego roku, co sprzyjaÅ‚o rozwojowi krzaków kawowych & Biznes im Å›wietnie szedÅ‚. Oznacza to, że na północ kilka tysiÄ™cy kilometrów od równika byÅ‚ dobrobyt. Idzmy dalej peÅ‚na rura . Jak to dobrze wiedzieć, że 150 kilometrów szeÅ›ciennych pyÅ‚u przeskoczyÅ‚o nagle 5-8 tysiÄ™cy kilometrów z półkuli poÅ‚udniowej na północnÄ… i na wysokoÅ›ci 43 kilometrów, na przekór wszystkim podÅ‚użnym stratosferycznym prÄ…dom ani trochÄ™ nie zepsuÅ‚o pogody mieszkaÅ„com Ameryki Åšrodkowej. Za to z caÅ‚Ä… swojÄ… strasznÄ… nieprzepuszczalnoÅ›ciÄ… pyÅ‚ ten okryÅ‚ EuropÄ™ i AmerykÄ™ PółnocnÄ…. William Humphreys twórca tej pseudonaukowej kaczki z pewnoÅ›ciÄ… już nam nie odpowie, ale współczeÅ›ni klimatolodzy zobowiÄ…zani sÄ… choćby do wymamrotania czegoÅ› na ten temat. Do tej pory żaden z nich otwarcie nie zaprzeczyÅ‚ temu naukowemu bÅ‚Ä™dowi, znaczy, że siÄ™ zgadzajÄ…. Tym bardziej, że sÄ… oni doskonale zorientowani w prÄ…dach stratosferycznych, a nawet budujÄ… caÅ‚kiem znoÅ›ne modele rozwoju takich sytuacji. Na przykÅ‚ad istniejÄ… prognozy dla zimy jÄ…drowej, na których wyraznie widać kierunek rozszerzania strumienia w stratosferze. Jednak z jakiegoÅ› powodu mówi siÄ™ o dymie wyrzuconym do stratosfery, co jest bÅ‚Ä™dem. Przy wybuchu jÄ…drowym zostaje wyrzucony pyÅ‚ (tak jak przez wulkan). Ale najdziwniejsza w tym Å›wiatowym naciÄ…ganiu jest rola Rosji. Chociaż pół życia przeżyjecie w archiwach i bibliotekach, to ani sÅ‚owa nie znajdziecie o zÅ‚ej pogodzie w imperium rosyjskim w 1816 roku. U nas byÅ‚y normalne zbiory, Å›wieciÅ‚o sÅ‚oÅ„ce i zieleniaÅ‚a trawka. My, zapewne nie żyliÅ›my na półkuli PoÅ‚udniowej i nie na północnej, a na jakiejÅ› trzeciej. Sprawdzmy siebie na trzezwość umysÅ‚u. Najwyższy czas, gdyż stoimy przed ogromnym optycznym zÅ‚udzeniem. Tak wiÄ™c, głód i zimno w Europie w latach 1816-1819 byÅ‚y! To fakt, potwierdzony przez mnóstwo zródeÅ‚ pisanych. Czy mogÅ‚o to mieć miejsce w Rosji? MogÅ‚o jeżeli sprawa dotyczyÅ‚a tylko zachodnich regionów Europy. W takim razie powinniÅ›my zapomnieć o hipotezie wulkanicznej. Przecież pyÅ‚ w stratosferze rozciÄ…ga siÄ™ wzdÅ‚uż linii równolegÅ‚ych wokół caÅ‚ej planety. Co wiÄ™cej, nie mniej tragiczne wydarzenia niż w Europie miaÅ‚y miejsce w Ameryce Północnej. Ale wszystko to dzieli Ocean Atlantycki. O jakiej lokalnoÅ›ci można tu mówić? Wydarzenie jednoznacznie odnosi siÄ™ do caÅ‚ej półkuli północnej, w tym Rosji. Wariant, kiedy Ameryka Północna i Europa zamarzÅ‚y i gÅ‚odowaÅ‚y przez 3 lata, to w Rosji nawet nie zauważono różnicy, jedynie może tylko przez N.Lewaszowa (zob. artykuÅ‚ Poskromienie krnÄ…brnych ), co, powinniÅ›my prÄ™dko przeczytać. Ale w tym momencie Lewaszow nie jest potrzebny. Tak wiÄ™c od roku 1816 do 1819 zimno panowaÅ‚o na caÅ‚ej półkuli północnej, wÅ‚Ä…czajÄ…c w to RosjÄ™. Uczeni to potwierdzajÄ… i nazywajÄ… pierwszÄ… poÅ‚owÄ™ 19 wieku maÅ‚Ä… epokÄ… lodowcowÄ… . I teraz ważne pytanie: kto najwiÄ™cej ucierpiaÅ‚ wskutek 3-letniego zimna, Europa czy Rosja? GÅ‚oÅ›niej bÄ™dzie pÅ‚akać oczywiÅ›cie Europa, a ucierpiaÅ‚a bardziej Rosja. A oto dlaczego. W Europie (Niemcy, Szwajcaria) w czasie letnim wzrost roÅ›lin dochodzi do 9 miesiÄ™cy, a w Rosji koÅ‚o 4-rech. To znaczy, że mieliÅ›my nie tylko 2 razy mniejsze szanse wyhodowania wystarczajÄ…ce zapasy na zimÄ™, ale również 2,5 razy wiÄ™ksze szanse Å›mierć z gÅ‚odu w ciÄ…gu dÅ‚ugiej zimy. Jeżeli w Europie ludność cierpiaÅ‚o, to w Rosji sytuacja byÅ‚a 4 razy gorsza, wÅ‚Ä…czajÄ…c w to Å›miertelność. I to jeÅ›li nie brać pod uwagÄ™ żadnych czarów. A co, jeÅ›li? & ZaproponujÄ™ czytelnikom magiczny scenariusz. Załóżmy istnienie maga, który zakrÄ™ciÅ‚ swojÄ… różdżkÄ… i zmieniÅ‚ ruch wiatrów na dużych wysokoÅ›ciach, żeby sÅ‚oneczko nam nie przeszkadzaÅ‚o. Mnie ta opcja nie przekonuje. W dobrych czarowników wierzÄ™, ale w cudzoziemców, którzy dziesiÄ…tkami tysiÄ™cy uciekajÄ… za ocean, zamiast spokojnie przyjechać i pomieszkać w Rosji, gdzie jest tak dobrze, gdzie sÄ… zawsze mile widziani, nie wierzÄ™. Najwidoczniej w Rosji byÅ‚o o wiele gorzej niż w Europie. WiÄ™cej, wÅ‚aÅ›nie nasze terytorium prawdopodobnie byÅ‚o zródÅ‚em klimatycznych przykroÅ›ci na caÅ‚ej półkuli. I żeby coÅ› takiego ukryć (komuÅ› to byÅ‚o potrzebne), wszystkie wzmianki o tym wymazano lub zmieniono. Ale pomyÅ›lmy sensownie jak to mogÅ‚o być? CaÅ‚a półkula północna cierpi z powodu anomalii klimatycznych i nie wie w czym problem. Pierwsza wersja naukowa pojawia siÄ™ dopiero po 100 latach, i brak krytyki w stosunku do niej. Przyczyna wydarzeÅ„ powinna być wÅ‚aÅ›nie na naszych szerokoÅ›ciach. Skoro w Ameryce i Europie takiej przyczyny nie zauważono, to gdzie ma być jak nie w Rosji? Nigdzie wiÄ™cej. A tu akurat Imperium Rosyjskie udaje, że w ogóle nie wie o co chodzi. Nie widzieliÅ›my i nie sÅ‚yszeliÅ›my, i w ogóle u nas wszystko w porzÄ…dku. Znajome zachowanie, i bardzo podejrzane. Należy jednak wziąć pod uwagÄ™ populacjÄ™ Rosji z 19 wieku, liczonÄ… na dziesiÄ…tki, a może i setki milionów. Mogli zginąć z powodu zmiany klimatu, z gÅ‚odu, zimna i chorób. A także nie zapominajÄ…c o wszechobecnych Å›ladach wielkich pożarów, które zniszczyÅ‚y nasze lasy w tym czasie (patrz. art Rozumiem twój wiekowy smutek ). W wyniku czego wyrażenie wiekowy Å›wierk (stuletni) niesie Å›lady rzadkiej starożytnoÅ›ci, chociaż normalny okres życia tego drzewa wynosi 400-600 lat. A liczne leje wyglÄ…dajÄ… identycznie jak Å›lady po wybuchu broni jÄ…drowej, można na razie nie brać tego pod uwagÄ™, o ile siÄ™ nie da dokÅ‚adnie ustalić ich wieku (patrz. artykuÅ‚ Atak jÄ…drowy na nas już miaÅ‚ miejsce ). Nie ma wÄ…tpliwoÅ›ci, że w Rosji w 1815-1816 roku miaÅ‚y miejsce wydarzenia, które pogrążyÅ‚y w ciemnoÅ›ci caÅ‚y cywilizowany Å›wiat . Ale co to mogÅ‚o być? SpoÅ‚eczność naukowa niepotrzebnie skÅ‚ania siÄ™ do wersji z wulkanem. Przecież wiele zjawisk atmosferycznych towarzyszÄ…cych maÅ‚ej epoce lodowcowej , mówi o zanieczyszczeniu stratosfery dużą iloÅ›ciÄ… pyÅ‚u. Wyrzucić kilka kilometrów szeÅ›ciennych pyÅ‚u na wysokość ponad 20 kilometrów mogÄ… tylko wulkan lub potężny wybuch jÄ…drowy (seria wybuchów). Stosowanie broni jÄ…drowej do roku 1945 jest tabu. Dlatego uczonym pozostaÅ‚ tylko wulkan. Z braku bardziej odpowiedniego miejsca dla wulkanu, wyznaczono indonezyjski Tambora. Ale naukowcy wiedzÄ…, że procesy towarzyszÄ…ce uwalnianiu ziemi, towarzyszÄ…ce wybuchowi jÄ…drowemu sÄ… zbliżone do wybuchu wulkanu, i nie krÄ™powali siÄ™ obliczyć, że wybuch Tambora odpowiadaÅ‚ mocy wybuchu 800-megatonowego Å‚adunku jÄ…drowego. DziÅ› mamy wszelkie podstawy aby pisać, że terytorium Rosji w latach 1815-1816 staÅ‚o siÄ™ poligonem wielkich wydarzeÅ„, którym towarzyszyÅ‚ wyrzut dużej iloÅ›ci pyÅ‚u do stratosfery pogrążajÄ…c w mroku i chÅ‚odzie caÅ‚Ä… półkulÄ™ północnÄ… na 3 lata. Uczeni nazywajÄ… ten okres maÅ‚Ä… epokÄ… lodowcowÄ… , ale można go również nazwać inaczej maÅ‚Ä… jÄ…drowÄ… zimÄ… . DoprowadziÅ‚o to do wielu ofiar wÅ›ród naszej ludnoÅ›ci i prawdopodobnie mocno osÅ‚abiÅ‚o gospodarkÄ™. Ważna jest również wiedza, że ktoÅ› naprawdÄ™ chce to ukryć & Aleksiej Artiemew, Iżewsk Inne artykuÅ‚y tego autora na witrynie kramola.info Inne artykuÅ‚y na witrynie kramola.info dotyczÄ…ce tego tematu: Jak zginęła Tartaria? Czebarkulski lej jÄ…drowy ZagÅ‚ada Tartarii Dlaczego nasze lasy sÄ… mÅ‚ode? Metoda sprawdzania wydarzeÅ„ historycznych Uderzenia jÄ…drowe niedawnej przeszÅ‚oÅ›ci Ostatnia rubież obrony Tartarii ZnieksztaÅ‚cenie historii. Uderzenie jÄ…drowe Filmy z portalu kramola.info zródÅ‚o zródÅ‚o 2