MINISTERSTWO EDUKACJI
i NAUKI
Andrzej Zając
Administrowanie systemem operacyjnym Novell
312[01].Z4.03
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2005
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr inż. Elżbieta Majka
mgr inż. Grzegorz Smigielski
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Katarzyna Maćkowska
Konsultacja:
dr inż. Bożena Zając
Korekta:
mgr inż. Tomasz Sułkowski
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej Administrowanie
systemem operacyjnym Novell 312[01].Z4.03 zawartego w modułowym programie nauczania
dla zawodu technik informatyk.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2005
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 4
3. Cele kształcenia 5
4. Przykładowe scenariusze zajęć 6
5. Ćwiczenia 10
5.1. Struktura fizyczna i logiczna sieci (model OSI, protokoły, topologie sieciowe) 10
5.1.1. Ćwiczenia 10
5.2. Charakterystyka sieci Novell NetWare 12
5.2.1. Ćwiczenia 12
5.3. System plików sieci Novell NetWare 13
5.3.1. Ćwiczenia 13
5.4. Obiekty w sieci Novell NetWare 14
5.4.1. Ćwiczenia 14
5.5. System zabezpieczeń sieci 16
5.5.1. Ćwiczenia 16
5.6. Programy pomocnicze stacji roboczej 19
5.6.1. Ćwiczenia 19
5.7. Programy pomocnicze serwera 21
5.7.1. Ćwiczenia 21
5.8. Drukowanie 23
5.8.1. Ćwiczenia 23
5.9. Skrypty logowania 24
5.9.1. Ćwiczenia 24
5.10. Instalacja systemu Novell NetWare 26
5.10.1. Ćwiczenia 26
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 27
7. Literatura 35
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik informatyk.
W poradniku zamieszczono:
- wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,
- cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,
- przykładowe scenariusze zajęć,
- ćwiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami
nauczania-uczenia oraz środkami dydaktycznymi,
- ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. ćwiczeń laboratoryjnych,
samokształcenia kierowanego, metody projektów.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od
samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- korzystać z różnych z
ródeł informacji ze szczególnym uwzględnieniem dokumentacji
systemu oraz zasobów Internetu,
- poszukiwać informacji w różnych z
ródłach,
- selekcjonować, porządkować i przechowywać informacje,
- oceniać własne możliwości sprostania wymaganiom stanowiska pracy i wybranego
zawodu,
- posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu dokumentacji technicznej, a także
bezpieczeństwa i higieny pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć:
- wyjaśnić charakterystykę techniczną i cechy systemu Novell NetWare,
- określić strukturę katalogów systemu Novell NetWare,
- zaplanować i zastosować system zabezpieczeń sieci,
- wykorzystać stacje robocze do wykonywania określonych zadań,
- zastosować wybrane programy sieciowe,
- zastosować programy do drukowania w sieci Novell NetWare,
- zaplanować skrypty zgłoszeniowe,
- wykorzystać programy do tworzenia kont użytkowników,
- wykorzystać programy do zarządzania obiektami w środowisku NDS,
- zaplanować procedury archiwizacji systemu,
- zainstalować oprogramowanie klienta sieci NetWare,
- zainstalować system Novell NetWare,
- wstępnie skonfigurować serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
- zastosować się do wymagań ergonomii,
- zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Temat: Struktura fizyczna i logiczna sieci komputerowej.
Cele:
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- zidentyfikować podstawowe elementy sieci komputerowej,
- rozpoznać topologie sieciowe,
- wskazać zalety i wady topologii sieciowych,
- scharakteryzować zasady adresowania komputerów w sieciach komputerowych,
- poszukać specjalistycznych informacji w ogólnodostępnych z
ródłach informacji.
Metody nauczania uczenia się:
- wykład,
- dyskusja w grupie.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca indywidualna,
- praca w małych zespołach (2-3 osobowych).
Środki dydaktyczne:
- prezentacje demonstrujące topologie sieciowe oraz podstawowe elementy sieci,
- karty katalogowe urządzeń sieciowych,
- literatura zgodnie z punktem 6 poradnika dla nauczyciela.
Czas trwania:
3 godziny lekcyjne  3 x 45 min.
Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie do zajęć.
2. Uświadomienie celów lekcji.
3. Plan lekcji.
A. Sieć komputerowa.
- Wstęp - należy podać typowe zastosowania sieci komputerowej, podać przykłady sieci
komputerowych, do których uczniowie mają dostęp.
- Uczniowie otrzymują karty katalogowe różnych urządzeń sieciowych.
- Uczniowie pracując indywidualnie wypisują przy nazwie każdego urządzenia
najważniejsze zalety wskazujące na przydatność zastosowania danego urządzenia w sieci
komputerowej.
- Pracując w grupie uczniowie sporządzają wspólne listy najważniejszych cech do każdego
urządzenia.
B. Topologie sieciowe.
- Wstęp - należy krótko scharakteryzować uczniom najczęściej wykorzystywane topologie
sieciowe.
- Uczniowie pracując w małych grupach wypisują przy danej topologii sieciowej jej
najważniejsze cechy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
C. Adresowanie komputerów.
- Wstęp - nauczyciel krótko charakteryzuje zasady adresowania komputerów w typowej
sieci komputerowej.
- Uczniowie pracując w małych grupach określają adresy sieciowe przykładowej sieci
komputerowej.
- Korzystając z literatury wypisują zasady adresowania w sieci lokalnej oraz Internecie.
4. Podsumowanie lekcji.
- Uczniowie wskazują korzyści z zastosowania wybranych urządzeń sieciowych.
- Wymieniają podstawowe i najczęściej stosowane elementy sieciowe.
- Wskazują cechy topologii sieciowych.
- Wskazują zasady adresowania komputerów w sieci lokalnej.
5. Ocena poziomu osiągnięć uczniów i ocena ich aktywności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
Scenariusz zajęć 2
Temat: Instalowanie oprogramowania Novell NetWare na serwerze sieci.
Cele:
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- dobrać podzespoły serwera,
- zainstalować oprogramowanie Novell NetWare na serwerze,
- skonfigurować wstępnie serwer.
Metody nauczania uczenia się:
- wykład,
- ćwiczenie laboratoryjne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca w małych zespołach (2-3 osobowych).
Środki dydaktyczne:
- prezentacje demonstrujące komponenty, z których zbudowany jest serwer,
- komputery przygotowane do zainstalowania oprogramowania,
- instrukcja instalacji oprogramowania,
- literatura zgodnie z punktem 6 poradnika dla nauczyciela.
Czas trwania:
4 godziny lekcyjne  4 x 45 min.
Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie do zajęć.
2. Uświadomienie celów lekcji.
3. Plan lekcji.
A. Budowa serwera.
- Wstęp  należy podać elementy, z których zbudowany jest serwer.
- Uczniowie pracując indywidualnie wypisują przy nazwie każdego elementu najważniejsze
cechy, na które powinno się zwrócić uwagę przy wyborze ich jako elementów składowych
serwera.
B. Instalacja.
- Wstęp  należy krótko scharakteryzować uczniom algorytm instalacji serwera.
- Przygotowanie komputera do instalacji (sekwencja bootująca w BIOS).
- Formatowanie partycji DOS.
- Instalacja Novell NetWare.
- Tworzenie woluminu SYS:.
- Ustawienie nazwy drzewa NDS.
- Ustawienie nazwy serwera oraz adresu IP.
- Uczniowie pracując w małych grupach instalują system sieciowy Novell NetWare.
C. Wstępna konfiguracja.
- Wstęp  nauczyciel krótko charakteryzuje podstawowe czynności niezbędne do wykonania
po zainstalowaniu systemu.
- Uczniowie pracując w małych grupach wykonują niezbędne czynności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
4. Podsumowanie lekcji.
- uczniowie dobierają komponenty serwera do wydajnej pracy w określonej sieci,
- wymieniają podstawowe komponenty wykorzystywane do budowy serwera,
- prezentują algorytm instalacji oprogramowania serwera,
- wymieniają czynności niezbędne do wykonania po instalacji serwera.
5. Ocena poziomu osiągnięć uczniów i ocena ich aktywności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
5. ĆWICZENIA
5.1. Struktura fizyczna i logiczna sieci (model OSI, protokoły,
topologie sieciowe)
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Opisz zasady pracy w sieci opartej o topologię magistrali liniowej. Narysuj schemat sieci
opartej o topologię magistrali liniowej.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
struktury fizycznej i logicznej sieci. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie
z algorytmem: wyszukanie informacji dotyczących topologii sieciowych, sporządzenie
schematu sieci opartej o topologię magistrali liniowej.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
Ćwiczenie 2
Opisz zasady pracy w sieci opartej o topologię gwiazdy. Narysuj schemat sieci opartej
o topologię gwiazdy.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
struktury fizycznej i logicznej sieci. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie
z algorytmem: wyszukanie informacji dotyczących topologii sieciowych, sporządzenie
schematu sieci opartej o topologię gwiazdy.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku powinien
pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować umiejętności
organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad bezpieczeństwa
i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 Literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
Ćwiczenie 3
Przygotuj kabel sieciowy do podłączenia komputera do sieci komputerowej oraz do
połączenia dwóch komputerów ze sobą (kabel typu crossover).
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
struktury fizycznej i logicznej sieci. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie
z algorytmem: wyszukanie informacji dotyczących budowy kabli sieciowych, zapoznanie się
ze schematem połączenia, montaż kabla oraz testowanie poprawności montażu.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 Literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 zaciskarka do wtyczek RJ-45,
 wtyczki RJ-45,
 tester kabli sieciowych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
5.2. Charakterystyka sieci Novell NetWare
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Określ elementy sieci, które są najczęściej wykorzystywane przy projektowaniu sieci
opartych o system Novell NetWare. Narysuj przykładowy schemat połączeń składników
sieci.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
charakterystyki sieci Novell NetWare. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie
z algorytmem: wyszukanie informacji dotyczących budowy sieci komputerowych, wybranie
najczęściej wykorzystywanych elementów sieci, narysowanie schematu przykładowej sieci.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 Literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
Ćwiczenie 2
Określ jakie niezbędne komponenty powinien zawierać serwer sieciowy.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
charakterystyki sieci Novell NetWare. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie
z algorytmem: wyszukanie informacji dotyczących budowy serwera, zanotowanie elementów
kluczowych, które powinny znajdować się na wyposażeniu serwera.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
5.3. System plików sieci Novell NetWare
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Określ w systemie plików lokalizację najważniejszych elementów systemu Novell
NetWare.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
systemu plików sieci Novell NetWare. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie
z algorytmem: wyszukanie informacji dotyczących budowy systemu plików, wyszukanie
informacji dotyczących lokalizacji najważniejszych elementów, zapisanie lokalizacji
najważniejszych plików systemowych.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
5.4. Obiekty w sieci Novell NetWare
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Określ kontekst administratora w systemie Novell NetWare.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
obiektów sieci Novell NetWare. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie z algorytmem:
zalogowanie się do systemu jako administrator, wyszukanie informacji dotyczących struktury
NDS, wyszukanie użytkownika o identyfikatorze  admin , określenie kontekstu tego
użytkownika.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
 stacja robocza z zainstalowanym klientem sieci NetWare.
Ćwiczenie 2
Załóż obiekt typu  użytkownik korzystając z NetWare Administratora.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
obiektów sieci Novell NetWare. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie z algorytmem:
zalogowanie się do systemu jako administrator, wyszukanie informacji dotyczących obiektów
systemu Novell NetWare, uruchomienie programu NetWare Administrator, założenie obiektu
 User podając niezbędne dane.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 Literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
 stacja robocza z zainstalowanym klientem sieci NetWare.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
Ćwiczenie 3
Załóż obiekt typu  jednostka organizacja korzystając z NetWare Administratora.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
obiektów sieci Novell NetWare. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie z algorytmem:
zalogowanie się do systemu jako administrator, wyszukanie informacji dotyczących obiektów
systemu Novell NetWare, uruchomienie NetWare Administratora, założenie obiektu
 Organization Unit podając niezbędne dane.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
 stacja robocza z zainstalowanym klientem sieci NetWare.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
5.5. System zabezpieczeń sieci
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Określ w jaki sposób można zwiększyć bezpieczeństwo danych znajdujących się na
serwerze.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
systemu plików sieci Novell NetWare. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie
z algorytmem: wyszukanie informacji dotyczących bezpieczeństwa danych znajdujących się
na serwerze, zidentyfikowanie najbardziej efektywnych sposobów zwiększających
bezpieczeństwo danych.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
Ćwiczenie 2
Dla obiektu typu  użytkownik wskazanego przez nauczyciela ustaw minimalną długość
hasła na 10 znaków oraz czas zmiany hasła na 30 dni.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
systemu zabezpieczeń sieci. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie z algorytmem:
zalogowanie się do systemu jako administrator, uruchomienie NetWare Administratora,
wyszukanie obiektu użytkownika, uaktywnienie okna parametrów  Details , dokonanie
koniecznych modyfikacji, sprawdzenie poprawności wykonanych modyfikacji.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
 stacja robocza z zainstalowanym klientem sieci NetWare.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
Ćwiczenie 3
Dla obiektu typu  użytkownik wskazanego przez nauczyciela wprowadz
restrykcje
czasu logowania. Zezwól użytkownikowi logować się w poniedziałki i wtorki w godzinach
8-14.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
systemu zabezpieczeń sieci. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie z algorytmem:
zalogowanie się do systemu jako administrator, uruchomienie NetWare Administratora,
wyszukanie obiektu użytkownika, uaktywnienie okna parametrów  Details , dokonanie
koniecznych modyfikacji czasu logowania, sprawdzenie poprawności wykonanych
modyfikacji.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania-uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 Literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
 stacja robocza z zainstalowanym klientem sieci NetWare.
Ćwiczenie 4
Dla wskazanego przez nauczyciela katalogu wprowadz
prawa  tylko do odczytu dla
wybranego użytkownika.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
systemu zabezpieczeń sieci. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie z algorytmem:
zalogowanie się do systemu jako administrator, uruchomienie NEAT, wyszukanie
wskazanego katalogu, nadanie odpowiednich uprawnień, sprawdzenie poprawności
wykonanych modyfikacji.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
 stacja robocza z zainstalowanym klientem sieci NetWare.
Ćwiczenie 5
Dla wskazanego przez nauczyciela katalogu wprowadz
 pełne prawa dostępu dla
wybranego użytkownika.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
systemu zabezpieczeń sieci. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie z algorytmem:
zalogowanie się do systemu jako administrator, uruchomienie NEAT, wyszukanie
wskazanego katalogu, nadanie odpowiednich uprawnień, sprawdzenie poprawności
wykonanych modyfikacji.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
 stacja robocza z zainstalowanym klientem sieci NetWare.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
5.6. Programy pomocnicze stacji roboczej
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Korzystając z NEAT-a załóż 3 obiekty typu  użytkownik , obiekt typu  grupa oraz
przydziel użytkowników do założonej grupy.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
programów pomocniczych stacji roboczej. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie
z algorytmem: zalogowanie się do systemu jako administrator, uruchomienie NEAT-a,
założenie wskazanych obiektów, przydzielenie użytkowników do wskazanej grupy,
sprawdzenie poprawności wykonanych modyfikacji.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
 stacja robocza z zainstalowanym klientem sieci NetWare.
Ćwiczenie 2
Korzystając z NEAT-a załóż obiekt typu  Organization Unit , oraz 2 obiekty typu  User
przydzielone do jednostki organizacyjnej. Określ konteksty pracy użytkowników.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
programów pomocniczych stacji roboczej. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie
z algorytmem: zalogowanie się do systemu jako administrator, uruchomienie NEAT-a,
założenie wskazanych obiektów, określenie kontekstów pracy użytkowników, sprawdzenie
poprawności wykonanych modyfikacji.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
 stacja robocza z zainstalowanym klientem sieci NetWare.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Ćwiczenie 3
Korzystając z NetWare Administratora ustaw wybrane prawa dostępu do wskazanych
katalogów:
- tylko do odczytu,
- pełne prawa,
- prawa do kasowania elementów w katalogu.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
programów pomocniczych stacji roboczej. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie
z algorytmem: zalogowanie się do systemu jako administrator, uruchomienie  NetWare
Administratora , ustawienie praw do wskazanych katalogów, sprawdzenie poprawności
wykonanych modyfikacji.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
 stacja robocza z zainstalowanym klientem sieci NetWare.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
5.7. Programy pomocnicze serwera
5.7.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zaloguj się zdalnie do serwera z zainstalowanym oprogramowaniem Novell NetWare.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
programów pomocniczych serwera. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie
z algorytmem: zalogowanie się do systemu jako administrator, uruchomienie NetWare
Remote Manager, zalogowanie się do serwera, sprawdzenie dostępności informacji
o serwerze.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 Literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare, stacja robocza z zainstalowanym
klientem sieci NetWare.
Ćwiczenie 2
Sprawdz
, korzystając z połączenia zdalnego, poprawność pracy serwera.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
programów pomocniczych serwera. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie
z algorytmem: zalogowanie się do systemu jako administrator, uruchomienie NetWare
Remote Manager, zalogowanie się do serwera, zapoznanie się z komunikatami  Health
Monitor-a .
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz,
 ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
 stacja robocza z zainstalowanym klientem sieci NetWare.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
Ćwiczenie 3
Sprawdz
na konsoli serwera poprawność pracy oraz stopień wykorzystania serwera.
Przerwij połączenie wybranego użytkownika.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
programów pomocniczych serwera. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie
z algorytmem: uruchomienie na konsoli serwera program  Monitor , zapoznanie się
z komunikatami programu, odszukanie listy użytkowników zalogowanych do serwera,
przerwanie połączenia wybranego użytkownika.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz,
 ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
Literatura zgodna z punktem 7 poradnika, serwer z zainstalowanym systemem Novell
NetWare, stacja robocza z zainstalowanym klientem sieci NetWare.
Ćwiczenie 4
Zakończ pracę serwera sieciowego.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
programów pomocniczych serwera. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie
z algorytmem: uruchomienie na konsoli serwera polecenia, które spowoduje wyłączenie
serwera, zaobserwowanie ostrzeżeń serwera o zalogowanych użytkownikach.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
 stacja robocza z zainstalowanym klientem sieci NetWare.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
5.8. Drukowanie
5.8.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dołącz wskazaną drukarkę do sieci Novell NetWare.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
drukowania. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie z algorytmem: uruchomienie NEAT,
przeprowadzenie procedury dodania drukarki do sieci.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
 stacja robocza z zainstalowanym klientem sieci NetWare.
Ćwiczenie 2
Dołącz wskazaną drukarkę sieciową do stacji roboczej.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
drukowania. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie z algorytmem: uruchomienie stacji
roboczej, dodanie drukarki sieciowej do stacji roboczej.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
 stacja robocza z zainstalowanym klientem sieci NetWare.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
5.9. Skrypty logowania
5.9.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Napisz skrypt logowania, którego zadaniem jest wyświetlenie dzisiejszej daty i bieżącej
godziny.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
skryptów logowania. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie z algorytmem: wyszukanie
informacji dotyczących tworzenia skryptów logowania, przygotowanie skryptu logowania,
wprowadzenie go dla wybranego użytkownika, sprawdzenie poprawności działania.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Uwaga! skrypty logowania w systemie Novell NetWare muszą być pisane wersalikami.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
 stacja robocza z zainstalowanym klientem sieci NetWare.
Ćwiczenie 2
Napisz skrypt logowania, który wyświetli informacje o naszej stacji roboczej.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
skryptów logowania. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie z algorytmem: wyszukanie
informacji dotyczących tworzenia skryptów logowania, przygotowanie skryptu logowania,
wprowadzenie go dla wybranego użytkownika, sprawdzenie poprawności działania.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Uwaga! skrypty logowania w systemie Novell NetWare muszą być pisane wersalikami.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
 stacja robocza z zainstalowanym klientem sieci NetWare.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
Ćwiczenie 3
Wprowadz
przykładowy skrypt logowania.
REM Przyklad
MAP DISPLAY OFF
MAP F:=SYS:PUBLIC
MAP ROOT G:=SYS:USERS\%LOGIN_NAME
WRITE "Witamy %FULL_NAME\n"
WRITE "Dzisiaj jest %DAY . %MONTH_NAME . %YEAR\n"
WRITE "Naciśnij dowolny przycisk"
PAUSE
CLS
WRITE "Masz przypisane nastepujące mapowania: \n"
MAP DISPLAY ON
MAP
WRITE "Naciśnij dowolny przycisk"
PAUSE
CLS
DRIVE G:
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
skryptów logowania. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie z algorytmem: wyszukanie
informacji dotyczących tworzenia skryptów logowania, wprowadzenie go dla wybranego
użytkownika, sprawdzenie poprawności działania.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Uwaga! skrypty logowania w systemie Novell NetWare muszą być pisane wersalikami.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
- serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
- stacja robocza z zainstalowanym klientem sieci NetWare.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
5.10. Instalacja systemu Novell NetWare
5.10.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zainstaluj na wyznaczonym komputerze system operacyjny Novell NetWare.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
skryptów logowania. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie z algorytmem: wyszukanie
informacji dotyczących instalacji systemu, zainstalowanie na wskazanym komputerze,
sprawdzenie poprawności działania.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 komputer przygotowany do zainstalowania serwera,
 zestaw płyt instalacyjnych systemu Novell NetWare.
Ćwiczenie 2
Zainstaluj na wyznaczonym komputerze klienta sieci NetWare.
Wskazówki do realizacji:
Wykonanie przez uczniów ćwiczenia umożliwi ukształtowanie umiejętności z zakresu
skryptów logowania. Ćwiczenie powinno być wykonane zgodnie z algorytmem: wyszukanie
informacji dotyczących instalacji systemu, zainstalowanie klienta na wskazanym komputerze,
dołączenie do wskazanego serwera z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
sprawdzenie poprawności działania.
Zajęcia powinny odbywać się w pracowni komputerowej, przy każdym stanowisku
powinien pracować jeden uczeń. Wykonywane ćwiczenie powinno również kształtować
umiejętności organizacji pracy, nawyki poszanowania urządzeń oraz stosowania zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz, ćwiczenie laboratoryjne.
Środki dydaktyczne:
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika,
 serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
 stacja robocza przygotowana do zainstalowania klienta sieci NetWare,
 zestaw płyt instalacyjnych systemu Novell NetWare.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Administrowanie systemem
operacyjnym Novell
Test składa się z 18 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 są z poziomu podstawowego,
- zadania 15, 16, 17, 18 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. b, 3. d, 4. c, 5. a, 6. d, 7. a, 8. c, 9. d, 10. c, 11. b,
12. a, 13. a, 14. d, 15. b, 16. c, 17. c, 18. b.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu Wymagań odpowiedz

Wskazać podstawowe cechy serwera
1 A P C
z zainstalowanym systemem Novell NetWare
Wskazać podstawowe cechy komunikacji
2 A P B
serwera ze stacjami roboczymi
Wskazać podstawowe moduły usług
3 A P D
drukowania NDPS
Scharakteryzować zasady tworzenia
4 B P C
skryptów logowania
Scharakteryzować zasady tworzenia
5 B P A
skryptów logowania
Scharakteryzować prawa dostępu
6 B P D
użytkownika
7 Wskazać cechy kontekstu A P A
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
8 Wskazać cechy obiektów NDS A P C
9 Wskazać cechy obiektów NDS A P D
10 Scharakteryzować zasady pracy bazy NDS B P C
Wskazać podstawowe cechy topologii
11 A P B
sieciowych
12 Scharakteryzować system plików NDS B P A
Wskazać mechanizmy zwiększające
13 A P A
bezpieczeństwo serwera
Wskazać mechanizmy zwiększające
14 A P D
bezpieczeństwo serwera
Scharakteryzować usługi tworzenia kopii
15 B PP B
bezpieczeństwa
16 Wskazać cechy macierzy dysków (RAID 1) A PP C
Scharakteryzować mechanizmy pracy
17 B PP C
systemu plików
Scharakteryzować prawa dostępu
18 B PP B
użytkownika
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
3. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
4. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
5. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
6. Nie przekraczaj przeznaczonego czasu na test.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 18 pytań. Do każdego pytania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi  tylko
jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
Materiały dla ucznia:
- instrukcja,
- zestaw zadań testowych,
- karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Komputer przygotowany do zainstalowania oprogramowania Novell NetWare w wersji
minimum 6.0 powinien dysponować pamięcią RAM o wielkości przynajmniej:
a) 8 MB,
b) 32MB,
c) 256 MB,
d) Pamięć RAM nie jest mu potrzebna.
2. Serwer z zainstalowanym systemem Novell NetWare w wersji 6.x do komunikacji ze
stacjami roboczymi może używać protokołu:
a) FTP,
b) TCP/IP,
c) ICMP,
d) DNS.
3. Usługi drukowania NDPS wymagają uruchomienia na serwerze programu:
a) iPrinter,
b) printserver,
c) monitor,
d) broker.
4. Polecenie  SET TIME OFF w skrypcie logowania:
a) ustawia zegar na godz. 0:00,
b) wyłącza zegar,
c) wyłącza synchronizację czasu stacji roboczej z serwerem,
d) wyłącza pokazywanie czasu przez skrypt.
5. Polecenie  DRIVE F: w skrypcie logowania:
a) powoduje zmianę bieżącego dysku na napęd  F: ,
b) odłącza dysk oznaczony  F: ,
c) sprawdza istnienie w systemie napędu  F: ,
d) oznacza dodanie napędu oznaczonego  F: do systemu.
6. Nadanie uprawnień  Supervisor oznacza przyznanie praw do pliku:
a) tylko odczytu,
b) tylko zapisu,
c) tylko zapisu i odczytu,
d) wszystkich praw dostępu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
7. Kontekst opisuje:
a) położenie obiektu w drzewie NDS,
b) ścieżkę dostępu do pliku,
c) elementy udostępnione dla użytkownika,
d) wszystkie elementy NDS-u.
8. Obiekty klasy  Leaf (liść) może zawierać:
a) inny obiekt klasy  Leaf (liść) ,
b) obiekt typu kontener,
c) nie mogą zawierać innych obiektów,
d) dowolne obiekty znajdujące się w NDS-ie.
9. Obiekt klasy  Root (korzeń) występuje:
a) na każdym serwerze znajdującym się w NDS-ie,
b) wielokrotnie na serwerze z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
c) nie występuje na serwerze z zainstalowanym systemem Novell NetWare,
d) na szczycie  Drzewa NDS .
10. Baza NDS (Novell Directory Services):
a) znajduje się na każdym serwerze w sieci,
b) jest przypisana do każdego serwera,
c) obsługuje całą sieć a nie jeden serwer,
d) może znajdować się wielokrotnie na serwerze.
11. Użycie topologii gwiazdy przy połączeniu komputerów w sieci oznacza:
a) bezpośrednie podłączenie komputerów do serwera,
b) że stacje robocze i serwer są połączone z centralnym urządzeniem (Switch-em),
c) obsługuje całą sieć a nie jeden serwer,
d) może znajdować się wielokrotnie na serwerze.
12. Jaki największy wolumen można założyć wykorzystując system plików NSS:
a) 8 TB,
b) 256 GB,
c) 512 GB,
d) 4 TB.
13. Do jakich zadań używany jest  UPS :
a) podtrzymywania napięcia zasilania serwera,
b) wspomagania zasilania,
c) wzmacniania ochrony sieci komputerowej,
d) gwarantuje 24-godzinną pracę serwera.
14. Ile maksymalnie znaków może posiadać hasło administratora:
a) 16,
b) 32,
c) 64,
d) 128.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
15. Program  Administracja kopiami SMS służy do:
a) rozsyłania wiadomości tekstowych,
b) tworzenia kopii bezpieczeństwa,
c) kontroli bezpieczeństwa,
d) filtrowania danych.
16. Macierz RAID 1 składająca się z dwóch dysków o pojemnościach 8 GB i 10 GB
charakteryzuje się:
a) pojemnością 18 GB,
b) brakiem możliwości pracy po awarii jednego z dysków,
c) pojemnością 8 GB, z której mogą korzystać użytkownicy,
d) zwiększeniem szybkości zapisu danych.
17. Katalog  DELETED.SAV znajdujący się na woluminie SYS zawiera:
a) pliki odzyskane,
b) skasowane pliki i katalogi,
c) skasowane pliki,
d) pliki przygotowane do skasowania.
18. Nadanie uprawnień  File scan oznacza przyznanie praw do pliku:
a) skanowania,
b) prawo do wyświetlania zawartości katalogu,
c) przeglądania zawartości pliku,
d) prawo do usuwania plików.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ..........................................................................................
Administrowanie systemem operacyjnym Novell
Zakreśl poprawną odpowiedz

Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1
a b c d
2
a b c d
3
a b c d
4
a b c d
5
a b c d
6
a b c d
7
a b c d
8
a b c d
9
a b c d
10
a b c d
11
a b c d
12
a b c d
13
a b c d
14
a b c d
15
a b c d
16
a b c d
17
a b c d
18
a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
Zadanie typu próba pracy
Instrukcja dla nauczyciela
W badaniu osiągnięć ucznia w jednostce modułowej  Administrowanie systemem
operacyjnym Novell NetWare przewiduje się zastosowanie zadania typu  próba pracy ,
gdyż pozwoli nam ono określić poziom ukształtowanych przez ucznia umiejętności w tej
jednostce. Zadanie zostało tak skonstruowane, aby można było zbadać wyszczególniony
poniżej układ umiejętności. Zadaniem nauczyciela jest stworzenie uczniowi warunków,
umożliwiających w określonym czasie wykonanie zadania. Uczeń powinien mieć
udostępnione stanowisko komputerowe składające się z serwera oraz stacji roboczej
podłączonych do siebie, z zainstalowanym niezbędnym oprogramowaniem. Przewiduje się na
wykonanie poniższego zadania dwie godziny lekcyjne  90 minut.
Instrukcja dla ucznia
Przygotuj na serwerze jednostkę organizacyjną będącą odpowiednikiem wirtualnej firmy.
Firma ma posiadać działy: sekretariat, księgowość, kadry, sprzedaż i magazyn.
Wykonaj poniższe czynności:
- załóż grupy robocze zgodne z nazwami działów,
- do każdego działu dodaj 3 użytkowników,
- przydziel każdemu z nich własny folder roboczy na serwerze,
- ustaw właściwe prawa dostępu do folderów roboczych,
- załóż na serwerze foldery zgodne z nazwą działu,
- przydziel pełne prawa do odpowiednich folderów użytkownikom danej grupy roboczej,
- dla użytkowników działu  sprzedaż ogranicz czas logowania do serwera (godz. od 8.00
do 16:00),
- dla użytkowników działu  kadry ustaw hasła minimum 10-znakowe, zmieniane co 20 dni,
- określ kontekst pracy użytkowników poszczególnych grup,
- określ efektywne prawa dostępu do katalogów serwera, zgodnych z nazwami działów.
Umiejętności podlegające ocenie
Lp. Czynność wykonana przez ucznia Punkty Waga* Wynik
1 Założenie grup roboczych 0,5
2 Założenie wzorca użytkownika 0,5
3 Ustawienie odpowiednich parametrów 0,5
wzorcowego ( template ) użytkownika
4 Założenie użytkowników według wzorca 0,5
5 Przydzielenie folderu roboczego dla 0,5
użytkownika
6 Ustawienie właściwych praw dostępu 0,5
7 Założenie folderów na serwerze 0,5
8 Ograniczenie czasu logowania 0,5
9 Zwiększenie bezpieczeństwa haseł 0,5
10 Określenie efektywnych praw dostępu 0,5
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
Klucz oceniania:
20 pkt.  czynność wykonana bezbłędnie z pełnym umotywowaniem dokonanych wyborów,
18 pkt.  czynność wykonana bezbłędnie, drobne nieprawidłowości w umotywowaniu
dokonywanych działań,
14 pkt.  w wykonaniu czynności wystąpiły drobne nieistotne dla całego procesu błędy,
10 pkt.  w wykonaniu czynności wystąpiło kilka błędów, które w wyniku przeprowadzonej
korekty naprawiono,
7 pkt.  najważniejsze elementy danej czynności zostały wykonane, wykonanie jednak całej
czynności wymagało dokonania wielu poprawek,
0 pkt.  czynność wykonana błędnie.
Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne:
Ocena Minimalna liczba
uzyskanych punktów
dopuszczający 60
dostateczny 72
dobry 85
bardzo dobry 95
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
7. LITERATURA
1. Gaskin J.: NetWare 6. Poradnik administratora i użytkownika, Mikom 2003
2. Lindberg K., Harris J.: Novell NetWare 6. Księga administratora, Helion 2002
3. Albera J.: Novell NetWare 6. Ćwiczenia praktyczne. Użytkownik, Helion 2002
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35