MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Artur Kryczka
Wypalanie przewodów dymowych i spalinowych
714[02].Z2.07
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr inż. Bogumiła Porębska
mgr inż. Halina Gołąb
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Barbara Olech
Konsultacja:
mgr inż. Krzysztof Wojewoda
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 714[02].Z2.07
Wypalanie przewodów dymowych i spalinowych zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu kominiarz.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
 SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Materiał nauczania 7
4.1. Sprzęt i urządzenia do wypalania 7
4.1.1. Materiał nauczania 7
4.1.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 8
4.1.3. Ćwiczenia 8
4.1.4. Sprawdzian postępów 9
4.2. Zasady wypalania przewodów kominowych z sadzy 10
4.2.1. Materiał nauczania 10
4.2.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 12
4.2.3. Ćwiczenia 12
4.2.4. Sprawdzian postępów 16
4.3. Zasady wypalania palenisk i wędzarń z sadzy. 17
4.3.1. Materiał nauczania 17
4.3.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 18
4.3.3. Ćwiczenia 18
4.3.4. Sprawdzian postępów 20
4.4. Zasady sprawdzania przewodów kominowych i palenisk po wypalaniu 21
4.4.1. Materiał nauczania 21
4.4.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 22
4.4.3. Ćwiczenia 22
4.4.4. Sprawdzian postępów 23
5. Sprawdzian osiągnięć 24
6. Literatura 29
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o wypalaniu przewodów kominowych.
Poradnik ten zawiera:
1. Wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś
mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej.
2. Cele kształcenia tej jednostki modułowej.
3. Materiał nauczania (rozdział 4) umożliwia samodzielne przygotowanie się do wykonania
ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów. Wykorzystaj do poszerzenia wiedzy wskazaną literaturę
oraz inne z
ródła informacji. Obejmuje on również:
- pytania sprawdzające wiedzę niezbędną do wykonania ćwiczeń,
- ćwiczenia zawierające polecenie, sposób wykonania oraz wyposażenie stanowiska
pracy,
- sprawdzian postępów, sprawdzający poziom wiedzy po wykonaniu ćwiczeń.
Wykonując sprawdzian postępów powinieneś odpowiadać na pytanie tak lub nie, co oznacza,
że opanowałeś materiał albo nie. Zaliczenie ćwiczeń jest dowodem osiągnięcia umiejętności
określonych w tej jednostce modułowej. Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub
ćwiczenia, to poproś nauczyciela lub instruktora o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy
dobrze wykonujesz daną czynność.
4. Zestaw pytań sprawdzających Twoje opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu całej
jednostki. Po przerobieniu materiału spróbuj zaliczyć sprawdzian z zakresu jednostki
modułowej.
Jednostka modułowa: Wypalanie przewodów dymowych i spalinowych, której treści teraz
poznasz jest jednym z modułów koniecznych do zapoznania się z technologią prac
kominiarskich.
Bezpieczeństwo i higiena pracy
W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów bhp i higieny
pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju wykonywanych prac.
Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
Moduł 714[02].Z2
Technologia prac kominiarskich
Moduł 714[02].Z2.01
Wykonanie kominiarskich prac
przygotowawczo zakończeniowych
Moduł 714[02].Z2.02
Czyszczenie przewodów kominowych i
czopuchów
Moduł 714[02].Z2.03
Czyszczenie trzonów kuchennych pieców
domowych
Moduł 714[02].Z2.04
Czyszczenie pieców rzemieślniczych
i przemysłowych
Moduł 714[02].Z2.05
Czyszczenie kotłów
Moduł 714[02].Z2.06
Czyszczenie kominów przemysłowych
Moduł 714[02].Z2.07
Wypalanie przewodów dymowych
i spalinowych
Moduł 714[02].Z2.08
Wykonywanie badań przewodów kominowych
Moduł 714[02].Z2.09
Prowadzenie dokumentacji prac kominiarskich
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej  Wypalanie przewodów
dymowych i spalinowych  powinieneś umieć:
- posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa,
- posługiwać się dokumentacją techniczną,
- przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska,
- magazynować, składować i transportować materiały budowlane,
- stosować przepisy bhp, ochrony ppoż. i przeciwporażeniowej obowiązujące na podczas
wykonywania kominiarskich prac przygotowawczo - zakończeniowych,
- organizować i likwidować stanowisko wykonywania kominiarskich prac przygotowawczo -
zakończeniowych,
- planować kolejność prac kominiarskich,
- stosować zasady poruszania się po dachach płaskich i stromych,
- wchodzić i schodzić z dachów płaskich i stromych,
- stosować zasady poruszania się po różnego rodzaju strychach,
- stosować zasady wchodzenia, schodzenia i wspinania się na wysokie kominy,
- ustawiać się na wysokim kominie,
- zamykać włazy z zachowaniem środków ostrożności,
- zabezpieczać pomieszczenia przed zaprószeniem sadzą,
- przygotowywać i prawidłowo użytkować narzędzia stosowane do prac kominiarskich,
- dobierać narzędzia kominiarskie odpowiednio do rozmiarów przewodów kominowych,
- łączyć końce liny za pomocą wyplatania,
- wykonywać konserwację narzędzi kominiarskich,
- stosować kominiarski sprzęt pomocniczy,
- korzystać z włazów dachowych zwykłych i samoczynnych,
- wykonywać rusztowania do prac kominiarskich,
- zakładać liny na dachy: płaskie, strome, kryte blachą, kryte dachówką,
- sporządzać przedmiary robót z wykorzystaniem dokumentacji,
- sporządzać przedmiary robót z wykorzystaniem pomiarów z natury,
- wykonywać pracę indywidualnie i w zespole,
- stosować zasady prawidłowej gospodarki odpadami,
- stosować zasady obsługi ciągomierza i innych aparatów do mierzenia ciągu,
- stosować zasady obsługi kamery do prześwietlania kominów,
- posługiwać się sygnałami kominiarskimi,
- stosować zasady obsługi anemometru,
- stosować zasady obsługi analizatora spalin,
- stosować zasady obsługi pirometru,
- stosować zasady obsługi manowakuometru,
- stosować zasady obsługi urządzeń do wykrywania gazów,
- wykonywać obmiar prac kominiarskich, rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,
- wykonywać prace zgodnie z zasadami sztuki kominiarskiej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
- zastosować przepisy bhp, ochrony ppoż. i przeciwporażeniowej obowiązujące na podczas
wypalania przewodów dymowych i spalinowych,
- zorganizować i zlikwidować stanowisko do wypalania przewodów dymowych i
spalinowych,
- ocenić stan techniczny przewodów dymowych i spalinowych,
- zaplanować kolejność prac,
- dobrać narzędzia i sprzęt do wypalania,
- powiadomić o wypalaniu przewodów jednostki straży pożarnej,
- przygotować sprzęt gaśniczy,
- przygotować materiał palny, glinę i wodę,
- przygotować specjalistyczny sprzęt do wypalania,
- zastosować specjalistyczny sprzęt do wypalania,
- wykonać wypalanie kominów,
- wykonać wypalanie kanałów dymowych i spalinowych,
- wykonać wypalanie urządzenia paleniskowego,
- zastosować zasady wypalania przewodów,
- sprawdzić ilość i rodzaj sadzy w kominie,
- ustalić czas trwania wypalania,
- wykonać wypalanie przewodów kominowych odcinkami,
- skontrolować proces wypalania,
- usunąć puchliny powstałe podczas wypalania,
- oczyścić komin po wypalaniu,
- sprawdzić komin po wypalaniu,
- wykonać wypalanie pieców rzemieślniczych,
- wykonać wypalanie pieców przemysłowych,
- sprawdzić piece po wypalaniu,
- wykonać obmiar prac, rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,
- wykonać wypalanie przewodów dymowych i spalinowych zgodnie z zasadami sztuki
kominiarskiej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. MATERIAA
NAUCZANIA
4.1. Sprzęt i urządzenia do wypalania
4.1.1. Materiał nauczania
Przy spalaniu paliw w kominach i kanałach, do których podłączone są paleniska osadza się
sadza. Najczęściej spotykane są sadze maziste, twarde i szkliste które trudno usunąć
powszechnie stosowanÄ… metodÄ… czyszczenia, za pomocÄ… szczotek wycierowych. W tych
wypadkach kominiarze posługują się metodą wypalania. Niekontrolowane samozapalenie się
sadzy jest wyjątkowo niebezpieczne. Temperatura palącej się sadzy, zwłaszcza szklistej
dochodzi do 1300 °C. Zbyt silnie rozpalone cegÅ‚y w Å›cianie komina mogÄ… spowodować pożar,
a rozszerzające się gazy grożą rozerwaniem konstrukcji komina. Towarzyszące temu zawsze
duże iskrzenie może spowodować pożar w najbliższej okolicy.
Bezpieczne wypalanie, bez spowodowania szkód lub innych następstw, gwarantuje
zastosowania odpowiednich narzędzi i sprzętu kominiarskiego takiego jak:
 aparat do wypalania na paliwo płynne,
 butla gazowa o zawartości do 11kg gazu płynnego,
 reduktor ciśnienia,
 wąż gazowy oplatany odpowiednią taśmą metalową,
 głowica kołowa z bocznymi otworami palnika gazowego,
 bęben obrotowy do nawijania węża gazowego,
 kołowrót kominowy wraz z łańcuchem stalowym,
 komplet linowy,
 graca naramienna,
 zmiotka kominiarska,
 przepychacz,
 młotek,
 przecinak,
 radiotelefony .
W celu eliminowania zatkań lub iskrzeń na dachu należy przygotować także:
 kilka kul żeliwnych lub kamieni wielkości kul kominiarskich,
 siatkÄ™ lub kosz druciany,
 linÄ™ kominiarska z bolcem,
 łańcuch odpowiadający długości przewodu obciążony bolcem lub kulą (rys.1),
 miotłę kominiarska.
Rys. 1. Zestaw do czyszczenia podczas wypalania sadzy [7].
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
Prace związane z wypalaniem wymagają szczególnego zabezpieczenia kominiarzy w środki
ochrony osobistej takie jak:
 mundur ze specjalnego atestowanego sukna,
 obuwie robocze,
 nakolanniki,
 kominiarkÄ™ ,kapÄ™,
 nałokietniki,
 maskÄ™ gazowÄ…,
 chusty pyłowe,
 okulary ochronne,
 rękawice żaroodporne,
 szelki zabezpieczające do prac na wysokościach.
Należy również zabezpieczyć środki do udzielania pomocy przedmedycznej, apteczkę wraz
podstawowym wyposażeniem, ze szczególnym uwzględnieniem środków związanych
z poparzeniami oraz do unieruchamiania złamań kończyn i kręgosłupa.
Przy wypalaniu wymagany jest także sprzęt przeciwpożarowy najlepiej wąż gaśniczy do
podłączenia do sieci wodociągowej, gaśnice ewentualnie w zastępstwie można ustawić
pojemniki z wodÄ… i piaskiem, wiadra i Å‚opaty.
4.1.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany wykonania ćwiczeń.
1. Jakie niebezpieczeństwa stwarza paląca się sadza w kominie?
2. JakÄ… temperaturÄ™ osiÄ…ga palÄ…ca siÄ™ sadza?
3. Jakie zestaw narzędzi głównych należy przygotować do wykonania wypalania?
4. Jakie zestaw narzędzi pomocniczych należy przygotować do wykonania wypalania?
5. Jakie środki ochrony osobistej powinien posiadać kominiarz wykonujący wypalanie ?
6. Jakie środki pomocy przedmedycznej należy zabezpieczyć przed wypalaniem?
7. Jaki sprzęt przeciwpożarowy należy przygotować przed wypalaniem?
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Spośród sprzętu ochrony indywidualnej kominiarza wybierz ten, który wykorzystujemy przy
wypalaniu kominów i zademonstruj sposób jego użycia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) wybrać i nazwać sprzęt ochrony indywidualnej kominiarza przydatny do wypalania
kominów i zademonstrować sposób jego użycia,
3) dla wybranego sprzętu ochrony indywidualnej kominiarza wykonać instrukcję obsługi
uwzględniającą zastosowanie oraz zasady bezpiecznej pracy,
4) zaprezentować efekty swojej pracy,
5) dokonać oceny wykonanej pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Wyposażenie stanowiska pracy:
 mundur ze specjalnego atestowanego sukna,
 obuwie robocze,
 nakolanniki,
 kominiarka (kapa),
 nałokietniki,
 maska gazowa,
 chusty pyłowe,
 okulary ochronne,
 rękawice żaroodporne,
 szelki zabezpieczające do prac na wysokościach,
 środki do utrzymania czystości na stanowisku
 pojemnik na odpady,
 kartki papieru A4,
 długopis,
 przybory kreślarskie,
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
Ćwiczenie 2
Spośród narzędzi kominiarskich wybierz i nazwij te, które są potrzebne przy wypalaniu
kominów.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zapoznać się z narzędziami i urządzeniami specjalistycznymi i pomocniczymi do
wykonywania wypalania,
3) wybrać i nazwać narzędzia lub urządzenia potrzebne do wypalania kominów ,
4) dla wybranych narzędzi i urządzeń wykonać instrukcję obsługi uwzględniającą zastosowanie
oraz zasady bezpiecznej pracy,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny wykonanej pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 wszystkie narzędzia i urządzenia kominiarskie właściwe dla zawodu,
 kartki papieru A4,
 długopis,
 przybory kreślarskie,
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
4.1.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) scharakteryzować niebezpieczeństwa które stwarza paląca się sadza w

kominie?
2) dobrać zestaw narzędzi specjalistycznych do wypalania kominów?

3) dobrać zestaw narzędzi pomocniczych wypalania kominów?

4) zastosować sprzęt specjalistyczny do wypalania kominów?

5) Scharakteryzować środki ochrony osobistej kominiarza wykonującego

wypalanie ?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
4.2.Zasady wypalania przewodów kominowych z sadzy
4.2.1. Materiał nauczania
Wypalanie przeprowadza zespól trzyosobowy pod kierownictwem uprawnionego mistrza
kominiarskiego. Dwie osoby obsługują urządzenia wypalające, a trzecia osoba śledzi cały proces
wypalania. Poszczególni pracownicy zespołu obsługi utrzymują ze sobą stały kontakt przez cały
czas wypalania. Czas wypalania komina lub pieca zależy od ilości nagromadzonej sadzy.
Przed podjęciem decyzji o wypalaniu i przed ustaleniem terminu wypalania należy:
 sprawdzić stan techniczny komina i urządzeń z nim związanych,
 skontrolować jego budowę i odporność na wysoką temperaturę,
 sprawdzić ilość sadzy w kominie,
 uzyskać pełną gwarancję, że ewentualne uchybienia lub przeszkody zostaną w terminie
usunięte,
 usunąć od ścian kominowych wszystkie materiały łatwopalne,
 wszelkie zbędne otwory, w tym otwory wycierowe w konstrukcji strychowej należy
zamurować.
Po przeprowadzeniu prac przygotowawczych należy:
 ustalić termin wykonania robót po upewnieniu się, że wypalanie może się odbyć bez
przeszkód oraz w sprzyjających i bezpiecznych warunkach,
 o terminie i miejscu wypalania powiadomić miejscowy organ straży pożarnych oraz służbę
porzÄ…dku publicznego,
 zdemontować nasady kominowe,
 w dniu wypalania przed rozpoczęciem robót upewnić się, czy wydane poprzednio zalecenia
zostały w pełni zrealizowane oraz czy nie zaszły dodatkowe okoliczności utrudniające lub
uniemożliwiające prawidłowy przebieg robót w bezpiecznych warunkach,
 ewentualnie nowo powstałe przeszkody usunąć i zabezpieczyć dostęp do wszystkich
poszczególnych odcinków lub części komina albo innego przeznaczonego do wypalania
urzÄ…dzenia,
 zapewnić dostęp przez cały czas wypalania do wszystkich mieszkań i pomieszczeń
użytkowych i nieużytkowych przez które prowadzi przewód kominowy,
 na powierzchnię dachu wyprowadzić wąż gaśniczy podłączony do sieci wodociągowej,
a w szczególnych miejscach zagrożonych ustawić odpowiednie gaśnice,
 w zastępstwie wyżej wymienionego sprzętu ustawić pojemniki z wodą i piaskiem, wiadra,
łopaty i tłumice,
 przygotować odpowiednią ilość zaprawy glinianej lub wapienno-piaskowej wraz z cegłami
i podstawowymi narzędziami murarskimi, ponieważ mogą powstać pęknięcia ścian
kominowych lub wymagane będą inne zabezpieczenia poprzednio nie przewidziane.
Wyróżniamy dwie metody wypalania kominów:
1. Tradycyjne wypalanie przewodów kominowych od ich podstawy poprzez dolne drzwiczki
wycierowe w kierunku wylotu kominowego. Przy tej metodzie palÄ…ca siÄ™ niemal
jednocześnie, nagromadzona w przewodzie sadza, szczególnie szklista na całej wysokości
komina może wytwarzać temperaturę przekraczającą granicę bezpieczeństwa. Powoduje to
czasami uszkodzenie konstrukcji komina. Duża ilość nagromadzonych w kominie sadzy lub
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
jednoczesne palenie się sadzy na dłuższych odcinkach, może doprowadzić do dużego
iskrzenia, a często do tzw. zalania się komina.
2. Wypalanie odbywające się odcinkami począwszy od górnej kondygnacji. Bezpieczniejsze od
wypalania od dołu.
Do tradycyjnego wypalania kominów używa się paliwa stałego najczęściej drewna
sosnowego lub świerkowego. Do wypalania paliwem płynnym, zazwyczaj naftą służy specjalnie
w tym celu skonstruowany aparat, w skład którego wchodzi: pojemnik z pompą, manometrem i
wentylem bezpieczeństwa, wąż o wytrzymałości ciśnienia powyżej 6 atm oraz
metalowa końcówka węża z zaworem i dyszą.
Wypalanie kominów gazem płynnym odcinkami od góry odbywa się według następującej
kolejności:
 ustawienie kołowrotu na głowicy komina,
 opuszczenie do podstawy komina łańcucha stalowego,
 przymocowanie do łańcucha głowicy palnikowej,
 wyciągnięcie do wylotu komina głowicy wraz z wężem zwisającym w przewodzie
kominowym,
 podłączenie węża do butli gazowej, która znajduje się poza budynkiem,
 po otwarciu zaworu gazowego i zapaleniu gazu przeprowadza się regulację ciśnienia,
dostosowując płomień do światła przekroju kominowego,
 wypalanie ścian kominowych przez stopniowe, wolne opuszczanie palnika i jednoczesne
wyciąganie przez dolny otwór opadającego węża gazowego,
 usuwanie na bieżąco opadającej spalonej sadzy i żaru.
Wypalanie przebiega według następujących zasad:
1. Podczas wypalania na dachu oraz w miejscu rozpalania u podstawy komina lub danej
kondygnacji w wypadku odcinkowego wypalania znajduje siÄ™ stale co najmniej jedna osoba.
Stale znajdujÄ…cy siÄ™ na dachu pracownik obserwuje dym wydobywajÄ…cy siÄ™ z przewodu
kominowego. Mistrz kominiarski na bieżąco kontroluje wypalany komin na całej jego
długości.
2. Począwszy od zapalenia sadzy w kominie za pomocą zapalonego poprzednio paliwa lub aż
do ukończenia wypalania, należy bezustannie śledzić cały jego proces, zwracając baczną
uwagę na rysujące się ujemne skutki lub zagrożenia.
3. Przewody kominowe posiadające załamania oraz wyjątkowo wysokie wypala się odcinkami
lub kondygnacjami rozpoczynając od góry.
4. Jeżeli dym wychodzi z przewodu równomiernie i szybko, oznacza to, że wypalanie
przebiega prawidłowo. Natomiast jeżeli dym wychodzi wolno i kłębi się, zachodzi obawa,
że paląca się sadza zaczyna zatykać przewód. Sadza pod wpływem wysokiej temperatury
powiększa swoją objętość dwukrotnie i więcej, a tym samym może zatkać zalać cały
przewód.
5. Początkowe objawy zalewania się przewodu likwiduje się wrzuceniem do wnętrza jednej
lub więcej kul kominiarskich albo kamieni. Przy powtarzającym się zatykaniu należy
opuścić w przewodzie łańcuch obciążony większą bolcem lub kulą kominiarską.
Podciąganie i opuszczanie w odstępach łańcucha likwiduje zalewanie w zalążku. Powstałe
przez ewentualnÄ… nieuwagÄ™ zatkanie przewodu likwiduje siÄ™ za pomocÄ… bolca,
a w ostateczności przez wykucie otworu na wysokości przewodu kominowego poprzednio
ustalonej.
6. Gdy komin zaczyna wyrzucać większe cząstki żarzącej się sadzy, należy go przykryć
drucianą siatką ochronną. Wyrzucane na dach cząstki palącego się materiału należy
natychmiast ugasić przy użyciu sprzętu i środków przygotowanych wcześniej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
7. Ewentualne, powstałe w trakcie procesu wypalania pęknięcia powodujące szczeliny
powyżej 3 mm w zewnętrznych ścianach kominowych, należy natychmiast likwidować
przez uszczelnianie zaprawÄ… glinianÄ….
8. Sadzę w przewodzie kominowym podpala się tak długo, aż ogień osiągnie wylot przewodu
kominowego, przy paleniu się sadzy do wylotu włącznie.
9. Zaprzestanie iskrzenia, dymienia i stopniowe obniżanie się temperatury w przewodzie
kominowym dowodzi, że komin został wypalony na całej jego długości.
10. Całkowite ostygnięcie wypalanego urządzenia grzewczo-kominowego upoważnia
pracowników zespołu obsługi do opuszczenia miejsca pracy.
4.2.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany wykonania ćwiczeń.
1. Z ilu osób składa się zespół przeprowadzający wypalanie kominów?
2. Jakie funkcje pełnią pracownicy zespołu przeprowadzającego wypalanie kominów?
3. Wymień działania przygotowawcze i profilaktyczne jakie należy podjąć przed wypalaniem?
4. Jakie znasz metody wypalania kominów ?
5. Na czym polega wypalanie kominów metodą tradycyjną?
6. Jak odbywa się wypalanie kominów metodą tradycyjną?
7. Na czym polega wypalanie kominów odcinkami od góry?
8. Jak przebiega wypalanie kominów odcinkami od góry?
9. Kiedy możemy opuścić miejsce pracy przy wypalaniu kominów?
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie informacji zawartych materiałach nauczania przygotuj plan działania
związany z wypalaniem komina murowanego o wysokości 6m metodą tradycyjną.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zapoznać się z zasadami wypalania kominów metodą tradycyjną,
3) wypisać działania które należy przeprowadzić przed rozpoczęciem wypalania ,
4) wypisać kolejne czynności przygotowawcze związane z wypalaniem kominów ,
5) wypisać narzędzia, sprzęt i urządzenia kontrolno pomiarowe niezbędne do wykonania
działania,
6) wypisać środki ochrony osobistej kominiarza niezbędne do wykonania działania,
7) wypisać środki zabezpieczenia przeciwpożarowego niezbędne do wykonania działania,
8) zredagować treść zawiadomienia straży pożarnej i służb porządkowych,
9) zaprezentować efekty swojej pracy,
10) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 kartki papieru A4,
 długopis,
 ołówki twardości HB,
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
Ćwiczenie 2
Wykonaj wypalanie komina odcinkami od góry.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeprowadzić działania przygotowawcze przed rozpoczęciem wypalania,
2) sporządzić plan działania uwzględniający kolejne czynności oraz niezbędne materiały
i narzędzia,
3) określić zagrożenia bhp i pożarowe związane z wykonywaniem tego zadania,
4) dobrać środki ochrony indywidualnej,
5) zorganizować stanowisko pracy ,
6) dobrać materiały potrzebne przy wypalaniu komina ,
7) wykonać wypalanie komina odcinkami od góry zgodnie z zasadami sztuki kominiarskiej,
8) uporządkować stanowisko pracy,
9) wykonać obmiar robót,
10) rozliczyć materiały robociznę i sprzęt,
11) zaprezentować efekty swojej pracy,
12) dokonać oceny wykonanej pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 butla gazowa o zawartości do 11kg gazu płynnego z reduktorem ciśnienia,
 wąż gazowy oplatany odpowiednią taśmą metalową,
 głowica kołowa z bocznymi otworami palnika,
 bęben obrotowy do nawijania węża gazowego,
 kołowrót kominowy wraz z łańcuchem stalowym,
 klucze kominiarskie,
 komplet linowy,
 latarka bateryjna
 graca naramienna,
 zmiotka kominiarska,
 przepychacz,
 młotek,
 przecinak,
 radiotelefony .
 kilka kul żeliwnych lub kamieni wielkości kul kominiarskich,
 siatka lub kosz druciany,
 lina kominiarska z bolcem,
 łańcuch odpowiadający długości przewodu obciążony bolcem lub kulą (rys1),
 miotłę kominiarska,
 zmiotka,
 gaśnica,
 worek na sadzÄ™,
 kielnie pojemniki na zaprawÄ™,
 glina,
 pojemniki na odpady,
 środki ochrony osobistej,
 kartki papieru formatu A4,
 długopis ,ołówek twardości HB,
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
Ćwiczenie 3
Wykonaj wypalanie komina murowanego metodÄ… tradycyjnÄ…
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeprowadzić działania przygotowawcze przed rozpoczęciem wypalania,
2) sporządzić plan działania uwzględniający kolejne czynności oraz niezbędne materiały
i narzędzia,
3) określić zagrożenia bhp i pożarowe związane z wykonywaniem tego zadania,
4) dobrać środki ochrony indywidualnej,
5) zorganizować stanowisko pracy ,
6) dobrać materiały potrzebne przy wypalaniu komina ,
7) wykonać wypalanie komina odcinkami od dołu zgodnie z zasadami sztuki kominiarskiej,
8) uporządkować stanowisko pracy,
9) wykonać obmiar robót,
10) rozliczyć materiały robociznę i sprzęt,
11) zaprezentować efekty swojej pracy,
12) dokonać oceny wykonanej pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 klucze kominiarskie,
 paliwo stałe drewno sosnowe lub świerkowe ,
 komplet linowy,
 latarka bateryjna,
 graca naramienna,
 zmiotka kominiarska,
 przepychacz,
 młotek,
 przecinak,
 radiotelefony .
 kilka kul żeliwnych lub kamieni wielkości kul kominiarskich,
 siatka lub kosz druciany,
 lina kominiarska z bolcem,
 łańcuch odpowiadający długości przewodu obciążony bolcem lub kulą,
 miotła kominiarska,
 zmiotka,
 gaśnica,
 worek na sadzÄ™,
 kielnie pojemniki na zaprawÄ™,
 glina,
 pojemniki na odpady,
 środki ochrony osobistej,
 kartki papieru formatu A4,
 długopis ,ołówek twardości HB,
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
Ćwiczenie 3
Wykonaj wypalanie komina murowanego odcinkami od góry
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeprowadzić działania przygotowawcze przed rozpoczęciem wypalania,
2) sporządzić plan działania uwzględniający kolejne czynności oraz niezbędne materiały
i narzędzia,
3) określić zagrożenia bhp i pożarowe związane z wykonywaniem tego zadania,
4) dobrać środki ochrony indywidualnej,
5) zorganizować stanowisko pracy ,
6) dobrać materiały potrzebne przy wypalaniu komina ,
7) wykonać wypalanie komina odcinkami od dołu zgodnie z zasadami sztuki kominiarskiej,
8) uporządkować stanowisko pracy,
9) wykonać obmiar robót,
10) rozliczyć materiały robociznę i sprzęt,
11) zaprezentować efekty swojej pracy,
12) dokonać oceny wykonanej pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 klucze kominiarskie,
 zestaw do wypalania gazem płynnym,
 komplet linowy,
 latarka bateryjna,
 graca naramienna,
 zmiotka kominiarska,
 przepychacz,
 młotek,
 przecinak,
 radiotelefony .
 kilka kul żeliwnych lub kamieni wielkości kul kominiarskich,
 siatka lub kosz druciany,
 lina kominiarska z bolcem,
 łańcuch odpowiadający długości przewodu obciążony bolcem lub kulą,
 miotła kominiarska,
 zmiotka,
 gaśnica,
 worek na sadzÄ™,
 kielnie pojemniki na zaprawÄ™,
 glina,
 pojemniki na odpady,
 środki ochrony osobistej,
 kartki papieru formatu A4,
 długopis ,ołówek twardości HB,
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
Ćwiczenie 4
Wykonaj wypalanie komina stalowego odcinkami od góry
Sposób wykonania ćwiczenia
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeprowadzić działania przygotowawcze przed rozpoczęciem wypalania,
2) sporządzić plan działania uwzględniający kolejne czynności oraz niezbędne materiały
i narzędzia,
3) określić zagrożenia bhp i pożarowe związane z wykonywaniem tego zadania,
4) dobrać środki ochrony indywidualnej,
5) zorganizować stanowisko pracy ,
6) dobrać materiały potrzebne przy wypalaniu komina ,
7) wykonać wypalanie komina odcinkami od dołu zgodnie z zasadami sztuki kominiarskiej,
8) uporządkować stanowisko pracy,
9) wykonać obmiar robót,
10) rozliczyć materiały robociznę i sprzęt,
11) zaprezentować efekty swojej pracy,
12) dokonać oceny wykonanej pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 klucze kominiarskie,
 zestaw do wypalania gazem płynnym,
 komplet linowy,
 latarka bateryjna,
 graca naramienna,
 zmiotka kominiarska,
 przepychacz,
 radiotelefony .
 kilka kul żeliwnych gumowanych,
 siatka lub kosz druciany,
 lina kominiarska z bolcem,
 łańcuch odpowiadający długości przewodu obciążony bolcem lub kulą,
 miotła kominiarska,
 zmiotka,
 gaśnica,
 worek na sadzÄ™,
 pojemniki na odpady,
 środki ochrony osobistej,
 kartki papieru formatu A4,
 długopis ,ołówek twardości HB,
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
4.2.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) scharakteryzować zespół przeprowadzający wypalanie kominów?

2) określać działania przygotowawcze i profilaktyczne jakie należy podjąć przed

wypalaniem?
3) scharakteryzować metody wypalania kominów?

4) wykonywać wypalanie kominów metodą tradycyjną?

5) wykonywać wypalanie kominów metodą odcinkami od góry?

6) zastosować zasady wypalania przewodów?

7) skontrolować proces wypalania?

8) wykonać wypalanie kanałów dymowych i spalinowych?

9) wykonywać wypalanie kominów metodą odcinkami od góry?

 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
4.3.Zasady wypalania palenisk i wędzarń z sadzy
4.3.1. Materiał nauczania
Wypalanie palenisk i wędzarń przeprowadza uprawniony kominiarz.
Przed podjęciem decyzji o wypalaniu i przed ustaleniem terminu wypalania należy:
 zapoznać się z instrukcją obsługi i eksploatacji paleniska lub wędzarni,
 sprawdzić stan techniczny paleniska lub wędzarni,
 skontrolować jego budowę i odporność na wysoką temperaturę,
 określić ilość sadzy,
 przygotować palenisko lub wędzarnie do wypalania zabezpieczając według wskazań
producenta.
Po przeprowadzeniu prac przygotowawczych:
 należy ustalić termin wykonania robót po upewnieniu się, że wypalanie może się odbyć bez
przeszkód oraz w sprzyjających i bezpiecznych warunkach,
 usunąć od urządzenia wszystkie materiały łatwopalne na bezpieczną odległość,
 przy dużych paleniskach o terminie i miejscu wypalania korzystnie jest powiadomić
miejscowy organ straży pożarnych,
 w dniu wypalania przed rozpoczęciem robót upewnić się, czy wydane poprzednio zalecenia
zostały w pełni zrealizowane oraz czy nie zaszły dodatkowe okoliczności utrudniające lub
uniemożliwiające prawidłowy przebieg robót w bezpiecznych warunkach,
 ewentualnie nowo powstałe przeszkody usunąć i zabezpieczyć dostęp do wszystkich
poszczególnych elementów przeznaczonego do wypalania urządzenia,
 zabezpieczyć sprzęt pożarowy odpowiedni do zakresu prac związanych z wypalaniem,
 przygotować odpowiednią ilość materiałów i narzędzi, które mogą być potrzebne do
naprawy palenisk i wędzarń podczas wypalaniu.
Wypalanie palenisk i wędzarń przebiega według następujących zasad:
1. Usuwanie sadzy szklistej z komory wędzarnianej i palenisk odbywa się poprzez gracowanie
ścian.
2. W wypadkach uzasadnionych sadzÄ™ szklistÄ… usuwa siÄ™ przez wypalanie za pomocÄ… aparatu
do wypalania paliwem płynnym, naftowej lampy lutowniczej lub palnika z gazem płynnym
zasilanym z butli.
3. Przed wypalaniem należy usunąć wszelkie przedmioty łatwopalne oraz te, które mogłyby
przeszkadzać w swobodnym poruszaniu się w komorze.
4. Wypalanie komory wędzarnianej lub palenisk może nastąpić po uprzednim usunięciu sadzy
szklistej z przewodu kominowego i kanału połączeniowego.
5. Wypalanie należy rozpocząć od miejsca położonego tuż przy wlocie do komina, następnie
wypala się sufit oraz ściany boczne w kierunku od góry ku dołowi.
6. Wypalanie drzwi komory pozostawia siÄ™ na koniec.
7. Po wypaleniu wędzarni lub palenisk pozostałą sadzę należy zeskrobać gracą naramienną
lub inną, dostosowaną do tych celów. Ściany wędzarni lub palenisk można pokryć
rozrzedzoną zaprawą gliniano-piaskową, co ułatwia następne gracowanie.
8. Dopiero całkowite ostygnięcie wypalanego paleniska lub wędzarni upoważnia pracowników
zespołu obsługi do opuszczenia miejsca pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
4.3.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany wykonania ćwiczeń.
1. Jakie narzędzia i sprzęt potrzebne będą przy wypalaniu palenisk i wędzarń ?
2. Jak przebiega wypalanie wędzarń lub palenisk?
3. Kiedy możemy opuścić miejsce pracy przy wypalaniu urządzeń grzewczo?
4.3.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj wypalanie paleniska kotła
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeprowadzić działania przygotowawcze przed rozpoczęciem wypalania,
2) zapoznać się z instrukcją obsługi i eksploatacji kotła,
3) sporządzić plan działania uwzględniający kolejne czynności oraz niezbędne materiały
i narzędzia,
4) określić zagrożenia bhp i pożarowe związane z wykonywaniem tego zadania,
5) dobrać środki ochrony indywidualnej,
6) zorganizować stanowisko pracy ,
7) dobrać materiały potrzebne przy wypalaniu palenisk,
8) wykonać wypalanie paleniska zgodnie z zasadami sztuki kominiarskiej,
9) uporządkować stanowisko pracy,
10) wykonać obmiar robót,
11) rozliczyć materiały robociznę i sprzęt,
12) zaprezentować efekty swojej pracy,
13) dokonać oceny wykonanej pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 klucze kominiarskie,
 latarka bateryjna
 graca naramienna,
 zmiotka kominiarska,
 młotek,
 przecinak,
 miotła kominiarska,
 zmiotka,
 inne narzędzia związane ze specyfiką urządzenia,
 gaśnica,
 worek na sadzÄ™,
 pojemniki na odpady,
 środki ochrony osobistej,
 kartki papieru formatu A4,
 długopis ,ołówek twardości HB,
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
Ćwiczenie 2
Wykonaj wypalanie wędzarni.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeprowadzić działania przygotowawcze przed rozpoczęciem wypalania,
2) zapoznać się z instrukcją obsługi i eksploatacji wędzarni,
3) sporządzić plan działania uwzględniający kolejne czynności oraz niezbędne materiały
i narzędzia,
4) określić zagrożenia bhp i pożarowe związane z wykonywaniem tego zadania,
5) dobrać środki ochrony indywidualnej,
6) zorganizować stanowisko pracy ,
7) dobrać materiały potrzebne przy wypalaniu wędzarni,
8) wykonać wypalanie wędzarnia zgodnie z zasadami sztuki kominiarskiej,
9) uporządkować stanowisko pracy,
10) wykonać obmiar robót,
11) rozliczyć materiały robociznę i sprzęt,
12) zaprezentować efekty swojej pracy,
13) dokonać oceny wykonanej pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 klucze kominiarskie,
 latarka bateryjna
 graca naramienna,
 zmiotka kominiarska,
 młotek,
 przecinak,
 miotła kominiarska,
 zmiotka,
 inne narzędzia związane ze specyfiką urządzenia,
 gaśnica,
 worek na sadzÄ™,
 pojemniki na odpady,
 środki ochrony osobistej,
 kartki papieru formatu A4,
 długopis ,ołówek twardości HB,
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
Ćwiczenie 3
Na podstawie informacji zawartych materiałach nauczania instrukcji producenta przygotuj
plan działania związany z wypalaniem dowolnego pieca przemysłowego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zapoznać się z instrukcją użytkowania i wypalania danego pieca,
3) wypisać działania które należy przeprowadzić przed rozpoczęciem wypalania ,
4) wypisać kolejne czynności przygotowawcze związane z wypalaniem pieców ,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
5) wypisać narzędzia, sprzęt i urządzenia kontrolno pomiarowe niezbędne do wykonania
działania,
6) wypisać środki ochrony osobistej kominiarza niezbędne do wykonania działania,
7) wypisać środki zabezpieczenia przeciwpożarowego niezbędne do wykonania działania,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 kartki papieru A4,
 długopis,
 ołówki twardości HB,
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
4.3.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) określić działania przygotowawcze i profilaktyczne jakie należy podjąć przed

wypalaniem wędzarni i palenisk?
2) scharakteryzować narzędzia do wypalania wędzarń lub palenisk?

3) wypalać wędzarnie i paleniska rzemieślnicze?

4) wypalać piece przemysłowe?

 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
4.4. Zasady sprawdzania przewodów kominowych po wypalaniu
4.4.1. Materiał nauczania
Po wykonaniu wypalania należy:
 gruntownie oczyścić przewody kominowe, łączniki lub paleniska z wypalonej sadzy i żużla
wykorzystując grace, łyżki kominiarski, zmiotkę itd,
 usunąć puchliny powstałe podczas wypalania,
 sprawdzić stan techniczny komina po wypalaniu,
 w pełni przywrócić poprzedni stan techniczny i stan używalności danego urządzenia,
 usunąć wszelkie ujemne skutki powstałe w wyniku wypalania,
 zamurować wykonane przed wypaleniem otwory oraz powstałe w trakcie wypalania
szczeliny i rysy w ścianach kominowych,
 poinformować właściciela lub zarządcę budynku oraz użytkowników danych pomieszczeń
o powstałych większych uszkodzeniach, które mogą mieć wpływ na prawidłowe i bezpieczne
użytkowanie komina lub palenisk,
 o zakończeniu wypalania powiadomić wszystkich zainteresowanych, w szczególności osoby
i służby współdziałające w procesie bezpiecznego przebiegu robót.
Stan techniczny komin po wypalaniu sprawdzamy kontrolujÄ…c:
 drożność kanału za pomocą z kuli o średnicy mniejszej od przekroju przewodu o 20mm,
kompletu linowego ze specjalnym krążkiem zastępującym szczotki lub detektora
kominowego,
 wypełnienie spoin określana poprzez obserwację zewnętrznych powierzchni przewodów,
 szczelność poprzez spalanie zapałek , świec dymowych lub kamery kominowej
 prawidłowe działanie uzbrojenia kominów sprawdzamy wzrokowo oraz próbę zamknięcia,
otwarcia, obruszania itp,
 prawidłowe podłączenie palenisk ,
 ciąg komina kominowy sprawdzany jest za pomocą anemometru skrzydełkowego lub innych
ciagomierzy,
 prawidłowe wykonanie połączeń i zamocowań, które kontrolujemy wzrokowo i poprzez
próbę obruszania ,
 elementy zabezpieczające takie jak ławy kominiarskie, włazy, drabiny i poręcze.
Przy obmiarze robót kominiarskich określamy:
 długość komina,
 wielkość paleniska lub wędzarni,
 ilość i wielkość wykonanych i zamurowanych otworów,
 ilość innych prac.
Przyczyny zawilgocenia kominów
 używanie paliw o dużej zawartości wody oraz paliw płynnych
 usytuowaniu kominów narażonych na szybkie oziębienie, przy ścianach zewnętrznych,
 brak izolacji komina
 słaby ciąg kominowy,
 wady konstrukcyjne komina,
 niewłaściwa obsługa paleniska.
Zawilgocenie komina powoduje przesiąkanie wilgoci przez ściany kominowe, niszczenie
murów i tynków, plamy na zewnętrznych ścianach kominowych oraz nieprzyjemne zapachy
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
w pomieszczeniach. Zawilgocenie to można usunąć przez wysuszanie. Polega ono na tym, że
zawilgocony komin ogrzewa się dopóty, dopóki wilgoć z niego nie wyparuje. Przed
przystąpieniem do wysuszania należy ustalić przyczynę zawilgocenia następnie podjąć działania
w celu niedopuszczenia do ponownego zjawiska.
Suszenie kominów jest analogiczne do wypalania i przebiega w następującej kolejności:
 roboty przygotowawcze, zabezpieczające i czynności profilaktyczne,
 przygotowanie sprzętu i urządzeń,
 wysuszanie tak jak wypalanie sposobem tradycyjnym lub za pomocÄ… urzÄ…dzenia do
wypalania gazem,
 Oczyszczenie i sprawdzenia komina po wysuszaniu.
W wypadku wysuszania przewodu usytuowanego w grupie kominowej należy objąć
wysuszaniem również przyległe przewody, które w przeważających wypadkach bywają także
zawilgocone.
4.4.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany wykonania ćwiczeń.
1. Jakie czynności wykonuje się po wypalaniu?
2. Co kontrolujemy sprawdzajÄ…c stan techniczny komina po wypalaniu?
3. Co określamy wykonując obmiar robót?
4. Jakie sÄ… przyczyny zawilgocenia komina?
5. Jak przebiega suszenie komina?
4.4.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie informacji zawartych materiałach nauczania wykonaj instrukcję postępowania
po zakończeniu wypalania komina murowanego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z zasadami postępowania po wypalaniu kominów,
3) wypisać kolejne konieczne czynności po wypalaniu kominów,
4) wypisać kolejne czynności po wypalaniu kominów,
5) wykonać obmiar prac,
6) rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 kartki papieru A3,
 długopis,
 ołówki twardości HB,
 gumka,
 literatura z rozdziału 6poradnika dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
Ćwiczenie 2
Na podstawie informacji zawartych materiałach nauczania wykonaj instrukcję postępowania
po zakończeniu wypalania komina stalowego .
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z zasadami postępowania po wypalaniu kominów,
3) wypisać kolejne konieczne czynności po wypalaniu kominów,
4) wypisać kolejne czynności po wypalaniu kominów,
5) wykonać obmiar prac,
6) rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 kartki papieru A3,
 długopis,
 ołówki twardości HB,
 gumka,
 literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.
4.4.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) usunąć puchliny powstałe podczas wypalania?

2) oczyścić komin po wypalaniu?

3) sprawdzić komin po wypalaniu?

4) sprawdzić piece po wypalaniu?

5) scharakteryzować proces suszenia kominów??

6) wykonać obmiar prac, rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt?

 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
5.SPRAWDZIAN OSI
GNI
Ć
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Dodatkowo otrzymałeś oddzielną kartkę na brudnopis, ponieważ w niektórych pytaniach
musisz dokonać obliczeń.
5. Test zawiera 21 zadań dotyczących wypalania przewodów dymowych i spalinowych. Są to
zadania wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedz
jest prawidłowa.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, prawidłową odpowiedz
zaznacz
X (w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową).
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na póz
niej .
8. Na rozwiÄ…zanie testu masz 45 min.
Powodzenia
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Wypalanie kominów ma na celu:
a) spalenie sadzy,
b) wygrzanie komina,
c) uszczelnienie komina,
d) wytworzenie ciÄ…gu kominowego.
2. Temperatura palÄ…cej siÄ™ sadzy dochodzi do:
a) 800°C,
b) 1000°C,
c) 1300°C,
d) 2000°C.
3. O terminie wypalania należy powiadomić:
a) pogotowie ratunkowe,
b) pogotowie energetyczne,
c) straż pożarną,
d) pogotowie gazowe.
4. Przy wypalaniu wszelkie zbędne otwory należy:
a) zamurować,
b) uszczelnić szmatami,
c) uszczelnić papierem,
d) pozostawić otwarte.
5. Wpalanie kominów dokonywane jest przez zespół składający się z co najmniej z:
a) 2 osób,
b) 3 osób,
c) 4 osób,
d) 5 osób.
6. Płomień palnika wypalającego dopasowuje się do:
a) przekroju komina,
b) temperatury na zewnÄ…trz,
c) wysokości komina,
d) rodzaju materiału z jakiego wykonano komin.
7. Przy zalewaniu się komina należy do niego wrzucić:
a) worki z wodÄ… ,
b) papier,
c) kamienie kule kominiarskie,
d) koc gaśniczy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
8. Wypalanie tradycyjne wykonuje się używając:
a) koksu,
b) węgla,
c) torfu,
d) drewna.
9. Sadza pod wpływem wysokiej temperatury:
a) zwiększa swoja objętość,
b) zmniejsza swoją objętość,
c) nie zmienia objętości,
d) skrapla siÄ™.
10. 100°C to:
a) 100K,
b) 273K,
c) 373K,
d) 200K.
11. Wypalanie tradycyjne zaczyna siÄ™ od:
a) dołu komina,
b) od góry komina,
c) środka komina,
d) raz z góry raz z dołu.
12. Gdy komin zaczyna wyrzucać większe cząstki żarzącej się sadzy należy:
a) zatkać od góry,
b) przykryć go druciana siatka ochronna,
c) zalać wodą,
d) przykryć blachą.
13. Jeżeli podczas wypalania dym wolno wychodzi i kłębi się oznacza to że:
a) wypalanie zakończyło się powodzeniem,
b) sadza zatyka przewód,
c) należy bardziej intensywniej wypalać,
d) otworzyć drzwiczki wycierowe.
14. Ewentualne szczeliny i pęknięcia należy likwidować gdy ich wymiar przekracza:
a) 1mm,
b) 3mm,
c) 5mm,
d) 10mm.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
15. Zaprzestanie iskrzenia, dymienie i stopniowe obniżanie się temperatury przewodzie w
kominowym oznacza że:
a) wypalanie zakończyło się powodzeniem,
b) sadza zatyka przewód,
c) należy bardziej intensywniej wypalać,
d) otworzyć drzwiczki wycierowe.
16. Ilość sadzy o grubości warstwy średnio 1cm w 10m kominie o średnicy 20cm wynosi:
a) 0,06m3,
b) 0,6m3 ,
c) 0,02m3 ,
d) 0,2m3
17. Usuwanie sadzy szklistej w wędzarniach polega na:
a) gracowaniu ścian,
b) wysuszaniu sadzy,
c) zwilżaniu sadzy,
d) linowaniu wędzarni.
18. Jako koniec wypalania upoważniający do opuszczenia miejsca pracy przez zespół
kominiarzy uznajemy:
a) brak płomienia w kominie,
b) jasny dym wydobywajÄ…cy siÄ™ z komina,
c) temperatura komina spada poniżej 100°C,
d) całkowite ostygniecie wypalonego urządzenia grzewczo kominowego.
19. Zmniejszenie przekroju w kanale dymowym o wymiarach 20x20cm na 10x10cm oznacza
zmniejszenie powierzchni o :
a) 10%,
b) 25%,
c) 50%,
d) 75%.
20. Ilość sadzy o gęstości 1000kg/m3 spalonej podczas wypalania 1cm warstwy w kominie o
wysokości 10m o średnicy 20cm wynosi:
a) 628kg,
b) 62,8kg,
c) 6,28kg,
d) 0,628kg.
21. Wiedząc, że cena wypalenia 1m wynosi 10zł koszt wypalania wędzarni o wymiarach
1mx1mx2m wynosi:
a) 20zł,
b) 40zł,
c) 80zł,
d) 100zł.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Wypalanie przewodów dymowych i spalinowych
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1
a b c d
2
a b c d
3
a b c d
4
a b c d
5
a b c d
6
a b c d
7
a b c d
8
a b c d
9
a b c d
10
a b c d
11
a b c d
12
a b c d
13
a b c d
14
a b c d
15
a b c d
16
a b c d
17
a b c d
18
a b c d
19
a b c d
20
a b c d
21
a b c d
Razem:
& & & & & & & & & & & & & & & &
Ocena
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
LITERATURA
1. Birszenk A.: Roboty zduńskie. Arkady, Warszawa 1973
2. Heryszek A.: Kominiarz i jego wiedza zawodowa. Wydawnictwo Spółdzielcze, Warszawa
1985
3. Krygier K. , Klinke T., Sewerynik J.: Ogrzewnictwo wentylacja klimatyzacja. WSiP,
Warszawa 1991
4. PN-89/B-10425 Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z cegły.
Wymagania techniczne i badania przy odbiorze
5. PN-EN 1443 Kominy -wymagania ogólne
6. Czasopismo:  Kominiarz Polski
7. Katalogi producentów
Wykaz literatury należy aktualizować w miarę ukazywania się nowych pozycji wydawniczych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29