Straciłeś etat? Masz dość pracy na dotychczasowej posadzie? Czujesz, że obecny zakres obowiązków nie zaspokaja twoich ambicji, nie daje ci możliwości rozwinięcia skrzydeł, zrealizowania chodzących po głowie pomysłów? Przejdź na swoje, otwórz własny biznes, podejmij ryzyko. Formalności z tym związane nie są aż tak uciążliwe, jak myślisz.


I krok - wybór rodzaju działalności

Musisz wybrać dziedzinę, w której chcesz się jako prywatny przedsiębiorca realizować. Najlepiej robić to, co się potrafi, w czym ma się doświadczenie, a więc zgodnie w wykształceniem lub zdobytym wcześniej doświadczeniem.
Działalnością gospodarczą jest - z definicji - zarobkowa działalność wytwórcza, handlowa, budowlana, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
Warto zastanawiając się nad tym rozejrzeć się dookoła, sprawdzić, czy i jaka byłaby konkurencja w okolicy, jakie są potrzeby mieszkańców w zakresie np. handlu czy usług. Jaka jest ich siła nabywcza. Trzeba na tej podstawie zrobić biznesplan - oszacować stałe wydatki, jakie należy ponieść w związku z prowadzeniem firmy. To będą koszty np. wynajmu pomieszczenia, koszty energii elektrycznej, gazu, telefonu, komputera, transportu, świadczeń na ZUS, podatki, wywozu śmieci ci innych nieczystości. Suma tych wydatków plus zakładany zysk pozwolą określić minimalne wpływy, przy których firma wyjdzie na swoje. Jeśli są na to szanse, trzeba przejść do czynów.



II krok - złożenie wniosku o wpis do ewidencji

W urzędzie gminy (lub miasta) musimy złożyć wniosek o wpisanie naszej zamierzonej działalności do ewidencji działalności gospodarczej. Warto wiedzieć, że na starcie we wniosku możemy wpisać trzy rodzaje działalności. Każda następna lub każda zmiana wiąże się z koniecznością wypełniania nowych druków i z określonymi dodatkowymi opłatami (za wpis do ewidencji trzeba zapłacić 100 zł). Do prawidłowego wypełnienia wniosku potrzebne będą:
a) nazwa firmy
b) dowód osobisty z PESEL-em
c) oznaczenie miejsca zamieszkania przedsiębiorcy
d) określenie przedmiotu wykonywanej działalności
e) określenie daty, dnia od którego zamierzamy pracować na własny rachunek I własne ryzyko.
Ważne jest prawidłowe określenie naszej przyszłej działalności. Umożliwi nam to przewertowanie książki zawierającej klasyfikację tzw. PKD. Książki te są dostępne w urzędach gmin I miast. Określenie prostych działalności gospodarczych na ich podstawie nie przedstawia większych trudności. Pojawiają się one, gdy przewidywana działalność ma skomplikowany charakter. Wówczas zamiast błądzić po stronach książki PKD lepiej zdać się na doświadczenie urzędników. Bywa jednak I tak, że trzeba szukać interpretacji przepisów w ministerstwie finansów.
Po złożeniu wniosku urząd gminy (miasta) ma 14 dni na wydanie zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej. Gdy już będziemy w jego posiadaniu, warto zrobić kilka odbitek ksero, przydadzą się przy załatwianiu następnych spraw w urzędach.



III krok - po REGON

Kolejną wizytę, z dowodem osobistym I dokumentem potwierdzającym wpis do ewidencji działalności gospodarczej, musimy złożyć w siedzibie urzędu statystycznego, właściwego dla naszego miejsca zamieszkania. Naszym celem będzie uzyskanie wpisu do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej I otrzymanie numeru, którym będziemy się posługiwać prowadząc działalność. Umieścimy go na drukach firmowych, na pieczątce, będziemy ten numer wpisywać np. na drukach opłacenia składek pobieranych przez ZUS, zażąda go od nas bank, w którym otwierać będziemy firmowy rachunek. Urzędy statystyczne mają 7-dniowy termin na wydanie zaświadczenia o wpisie, ale najczęściej robią to wcześniej, nierzadko od ręki. I w tym przypadku warto wykonać kilka odbitek tego dokumentu.



IV krok - do banku dla założenia konta

Do prowadzenia operacjo biznesowych nie przyda się nasze prywatne konto w banku. Musimy założyć konto firmowe nawet wówczas, gdy nasza firma nie będzie obracała dużymi pieniędzmi. Wynika to z tego, że będą od nas wymagały dokonywania przelewów takie instytucje jak ZUS czy urząd skarbowy. Ponadto od 21 sierpnia obowiązkowo trzeba będzie przeprowadzać operacje finansowe za pośrednictwem banku gdy jednorazowa wartość transakcji z innym partnerem biznesowym przekroczy równowartość 15 tys. euro.
Do banku udajemy się z dowodem osobistym, zaświadczeniem o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, REGON-em I NIP-em, jeśli już w tym momencie go mamy.
Wybór banku zależy od nas. Dobrze jest jednak sprawdzić, który bank ma dla nas - młodych przedsiębiorców najkorzystniejszą ofertę. Pod tym określeniem należy rozumieć oprocentowanie depozytów, koszty ewentualnych kredytów, wysokość opłaty za prowadzenie rachunku, wielkość prowizji za dokonywanie operacji przelewów. Np. PKO SA nie weźmie od nas ani złotówki za samo otworzenie rachunku, ale zażyczy sobie 70 zł co miesiąc za jego prowadzenie oraz od 1 sierpnia br. prowizji od każdej wypłaty gotówkowej z firmowego konta, co czyni tę obsługę w skali roku dość kosztowną.



V krok - do urzędu skarbowego po wybór formy rozliczania się z fiskusem

W urzędzie tym, a powinien on być właściwy dla miejsca naszego zameldowania (a nie np. miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, chyba, że w grę będzie wchodził VAT) wyrabiamy sobie(jeśli go dotychczas nie mieliśmy) NIP czyli numer identyfikacji podatkowej, ewentualnie składamy tylko druk aktualizujący. To jest najprostsza procedura. O wiele więcej trudności nastręczy wybranie formy opodatkowania firmy. W niektórych przypadkach będzie to podatek dochodowy od osób fizycznych, w innych VAT czyli podatek od towarów i usług, bądź akcyzowy.
W ramach zasad ogólnych podatnik może płacić podatek według skali progresywnej - 19, 30, 40 proc. lub wybrać stawkę liniową - 19 proc. Istnieje też możliwość wyboru zryczałtowanych form opodatkowania: karty podatkowej lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Podatek na zasadach ogólnych nalicza się od dochodu. Im wyższe dochody, tym wyższe opodatkowanie po przekroczeniu kolejnego progu. Przy tej formie płatności możliwe są odliczenia od dochodu, co pomniejsza miesięczne kwoty odprowadzane na konto fiskusa. Przedsiębiorca może więc odjąć od dochodu koszty oświetlenia lokalu, jego ogrzewania, wydatki na reklamę, na utrzymanie samochodu wykorzystywanego do celów służbowych. Wybierając stawkę liniową (podatek wynosi 19 proc. bez względu na wysokość osiągniętego dochodu) trzeba się liczyć z tym, że nie przysługują żadne odliczenia, poza odliczeniem od dochodu składek na ubezpieczenie społeczne, a od podatku - składki zdrowotnej. Płacący podatek liniowy nie może rozliczać się wspólnie z małżonkiem (lub z dzieckiem).
Zasady ogólne opodatkowania wiążą się jednak z koniecznością prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, a w przypadku przekroczenia przychodów netto za poprzedni rok (2003) w wysokości równowartości 800 tys. euro (3mln 714 tys. 800 zł) obowiązkowej jest przejście na księgi rachunkowe.
Z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych mogą korzystać ci, którzy w roku poprzednim uzyskali przychody w wysokości nie wyższej niż 250 tys. euro (1 mln 142 tys. 125 zł). Wysokość opodatkowania wynosi 3, 5,5, 8,5 . 17 I 20 proc. wielkości przychodu, w zależności od rodzaju działalności. Podatnik korzystający z tej formy opodatkowania musi prowadzić ewidencję przychodów I wyposażenia, wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych i przechowywać dowody zakupu towarów. Korzysta w pełni z ulg, ale nie może się wspólnie rozliczać z małżonkiem (lub z dzieckiem).



VI krok - do ZUS

Do ZUS musimy się zgłosić najpóźniej 7 dnia od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej. Wypełnia się dokumenty zgłoszeniowe i deklarację ZUS DRA. Osoby wykonujące działalność gospodarczą podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu i zdrowotnemu. Tylko ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. Warto mieć świadomość tego, że w przypadku tego ostatniego przez pierwsze 6 miesięcy płaci się składki, a korzysta z ubezpieczenia dopiero po tym terminie.