Postawy i ich zmiana
Postawy
O czym będziemy mówić?
2
Definicja postawy
3
Geneza postaw
Skąd się biorą postawy?
Geneza
postaw
rezultat rezultat rezultat przejęcie
postawy
przekonań zachowania emocji postawy
wrodzone
postawa teoria warunkowanie
poglądy
rodzina
racjonalna autopercepcji klasyczne
polityczne
warunkowanie
rówieśnicy
religijność
instrumentalne
przeniesienie
telewizja
kara śmierci
ustosunkowania
efekt
ekspozycji
4
Siła postawy
trwałe
krańcowość zaangażowanie
(w czasie)
spójność
wiedza
wewnętrzna
odporna na
siła postawy
perswazję
pewność opracowanie
brak
wpływ na
dostępność
ambiwalencji
zachowanie
5
W jaki sposób postawy
przeciwstawiają się zmianom?
zaangażowanie
spójność
spójne
postawy
tożsamość
wartości silna postawa
społeczna
spójne
przekonania
6
Funkcje postaw
Dlaczego postawy są takie ważne?
A. Funkcja orientacyjna  postawa wobec obiektu pomaga
zorientować się, jaki on jest, jakie są inne powiązane z nim
obiekty świat staje się uporządkowany i zrozumiały.
B. Funkcja instrumentalna  postawa wobec danego obiektu
pozwala osiągać pożądane stany rzeczy, unikać
niepożądanych.
C. Funkcja ekspresji wartości (symboliczna)  postawa
pozwala ujawnić wiarę w wartości, wyrazić kim jesteśmy.
D. Funkcja społeczno-adaptacyjna  postawa i jej wyrażanie
pomaga przedstawić się innym ludziom w pozytywnym
świetle, podtrzymać więzi społeczne.
E. Funkcja obrony ego  postawa wobec danego obiektu
pomaga w utrzymaniu dobrego mniemania o sobie lub
pomaga rozwiązać wewnętrzne konflikty.
7
Postawa a zachowanie
ilość wyrazistość
wiedza
osobiste
r = 0,38
zachowanie
postawa
odniesienie
dostępność
postawy
8
Teoria zachowań planowych
subiektywne
normy
intencja
postawa zachowanie
behawioralna
spostrzegana
kontrola
9
Rodzaje postaw
Postawy o z
ródłach emocjonalnych:
z
ródłem postaw: uczucia i wartości
efekt prostej ekspozycji: częste kontakty
z bodz
cem postawa pozytywna
postawy emocjonalne nie poddają się
racjonalnej argumentacji i/lub zmianie
pod wpływem racjonalnych argumentów
1988: George Bush (Albert Medrano) vs.
Michael Dukakis (Willie Horton)
Postawy o z
ródłach poznawczych:
z
ródłem postaw: poznawcza analiza
plusów i minusów przedmiotu postawy
postawy poznawcze mogą być
przedmiotem dyskusji, poddają się
racjonalnej argumentacji
10
Wpływ postaw na rozumienie świata
Selektywność w poszukiwaniu informacji
1. Dążymy do odbierania informacji zgodnych z postawami,
unikamy informacji sprzecznych.
2. Selektywność ta zanika: w warunkach wymuszających
bezstronność  gdy jesteśmy przekonani, że łatwo sobie
poradzimy z kontrargumentami - gdy przygotowujemy się do
zmiany własnego stanowiska
Tendencyjność interpretacji i pamięci danych
1. Ocena prawdziwości i wiarygodności danych bardzo silnie zależy
od ich zgodności z postawami.
2. Heurystyka ustosunkowania  chętniej wierzymy w informacje
zgodne niż sprzeczne z postawami.
3. Pojawienie się obiektu postawy automatycznie wzbudza reakcję
emocjonalną, która deformuje interpretację innych zdarzeń.
Podział świata społecznego na swoich i obcych
1. Faworyzowanie osób o podobnych postawach.
2. Deprecjacja osób o postawach odmiennych.
11
Czym jest perswazja?
Zmiana zachowania czy postawy drugiego człowieka w
konsekwencji odebrania komunikatu (perswazyjnego).
Propaganda powstała w XIX wieku pod wpływem:
1. ukształtowania demokratycznej, parlamentarnej formy
rządów;
2. powstania opinii publicznej;
3. rozwoju masowych ruchów społecznych, związków
zawodowych partii politycznych,
4. doskonalenia techniki i zasięgu środków masowego
przekazu
Wzrost zainteresowania propagandą (w tym perswazją)
znalazł odzwierciedlenie również w badaniach
psychologicznych.
Prekursorem systematycznych badań perswazji był Carl
Hovland, który w latach pięćdziesiątych kierował grupą
badaczy pracujących na Uniwersytecie Yale.
12
Jak działa perswazja?
komunikat dialog zmiana
perswazyjny wewnętrzny postawy
kontrargumenty
szczepienia
wiarygodność
13
Model wypracowywania
prawdopodobieństw
strategia
CENTRALNA
zmiana odporna
zaangażowanie
trwała
chce
głęboka na zmiany
dystraktory
wiedza
POSTAWA
zmiana nieodporna
konsekwencje
może
nietrwała
płytka na zmiany
strategia
PERYFERYCZNA
14
Dlaczego ludzie zmieniają
swoje postawy?
Dokładność odwzorowania rzeczywistości
Przykłady
1. wiarygodny nadawca = godny zaufania ekspert
2. społeczny dowód słuszności
3. dostępność ( heurystyka)
Determinanty
1. zaangażowanie
2. nastrój
3. wszystko ma swój właściwy moment?
4. niepożądane/niewygodne informacje
15
Dlaczego ludzie zmieniają
swoje postawy?
Dążenie do spójności/konsekwencji dysonans poznawczy -
niespójność między dwoma przekonaniami, taka, że z jednego z nich
wynika zaprzeczenie drugiego
swoboda
wyboru
brak uzasadnień
zewnętrznych
niespójne negatywne zmiany znoszące
zachowanie pobudzenie pobudzenie
nieodwracalność
negatywne
konsekwencje
Determinanty
1. pobudzenie
2. preferowanie spójności
3. doniosłość konsekwencji
4. wyrazistość niekonsekwencji
16
Dlaczego ludzie zmieniają
swoje postawy?
Społeczna aprobata lub akceptacja
Self-monitoring = monitorowanie ja
Istnieją różnice indywidualne dotyczące stopnia, w jakim ludzie
angażują się w różne strategie autoprezentacji.
Monitorowanie Ja - tendencja do regulowania własnego
zachowania zgodnie z wymaganiami sytuacji.
Osoby o wysokiej tendencji do Osoby o niskiej tendencji do
monitorowania Ja: monitorowania Ja:
Prezentują siebie w sposób
Modyfikują swoje zachowania
spójny, niezależnie od
stosownie do sytuacji,
sytuacji,
Prezentują to, co uważają za
Skoncentrowani są na tym,
swoje prawdziwe Ja
jak są odbierani przez innych
Autoprezentacja poprzez
Autoprezentacja strategiczna
uwiarygodnienie Ja.
17