brzmienie od 2008-01-01
Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej w sprawie udzielania
pomocy na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki oraz
zagospodarowanie
z dnia 23 grudnia 2004 r. (Dz.U. 2005 Nr 6, poz. 45)
Na podstawie art. 90 ust. 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. Nr 64, poz. 593,
Nr 99, poz. 1001 i Nr 273, poz. 2703) zarządza się, co następuje:
ż 1. [Zakres przedmiotowy] Rozporządzenie określa:
1) warunki i tryb przyznawania pomocy pienię\
nej na usamodzielnienie i pomocy pienię\
nej na
kontynuowanie nauki, wysokość tej pomocy oraz wartość i składniki pomocy na
zagospodarowanie;
2) sposób przygotowania i realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia oraz zadania
opiekuna usamodzielnienia;
3) tryb zawieszania pomocy na usamodzielnienie i pomocy pienię\
nej na kontynuowanie nauki.
ż 2. [Warunki otrzymania pomocy] 1. Warunkiem przyznania pomocy pienię\
nej na usamodzielnienie i
pomocy pienię\
nej na kontynuowanie nauki przez starostę właściwego do przyznania tej pomocy jest:
1) wskazanie przez osobę usamodzielnianą co najmniej na dwa miesiące przed osiągnięciem przez
nią pełnoletności danych osobowych osoby, która podejmuje się pełnienia funkcji opiekuna
usamodzielnienia, oraz przedstawienie pisemnej zgody tej osoby;
2) zło\
enie indywidualnego programu usamodzielnienia;
3) zło\
enie wniosku o przyznanie pomocy.
2. Starosta właściwy do przyznania pomocy pienię\
nej na usamodzielnienie i pomocy pienię\
nej na
kontynuowanie nauki przyznaje tę pomoc po wyznaczeniu opiekuna usamodzielnienia, pod warunkiem \
e
opiekun ten daje rękojmię nale\
ytego wykonania powierzonych mu zadań.
3. Warunkiem przyznania pomocy pienię\
nej na usamodzielnienie, poza warunkami określonymi w ust. 1 i
2, jest pisemna deklaracja osoby usamodzielnianej, zawarta w indywidualnym programie
usamodzielnienia, \
e pomoc ta będzie przeznaczona na zaspokojenie wa\
nej \
yciowej potrzeby osoby
usamodzielnianej, w szczególności na:
1) polepszenie warunków mieszkaniowych;
2) stworzenie warunków do działalności zarobkowej, w tym podniesienie kwalifikacji zawodowych;
3) pokrycie wydatków związanych z nauką osoby usamodzielnianej, innych ni\
wydatki, o których
mowa w art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.
4. Warunkiem przyznania pomocy pienię\
nej na kontynuowanie nauki, poza warunkami określonymi w
ust. 1 i 2, jest:
1) określenie w indywidualnym programie usamodzielnienia planu kontynuowania nauki;
2) przedło\
enie na początku ka\
dego semestru zaświadczenia stwierdzającego kontynuowanie
nauki w gimnazjum, szkole ponadgimnazjalnej, szkole ponadpodstawowej lub szkole wy\
szej.
5. Pomoc pienię\
na na kontynuowanie nauki jest przyznawana na czas trwania roku szkolnego i roku
akademickiego.
6.[1] W przypadku gdy po ukończeniu nauki w szkole ponadgimnazjalnej osoba została przyjęta w tym
samym roku kalendarzowym na studia wy\
sze, pomoc pienię\
na na kontynuowanie nauki przysługuje do
dnia 31 sierpnia.
7.[2] W przypadku gdy po ukończeniu studiów pierwszego stopnia osoba została przyjęta w tym samym
roku kalendarzowym na studia drugiego stopnia, pomoc pienię\
na na kontynuowanie nauki przysługuje do
dnia 30 września.
ż 3. [Informacja o usamodzielnieniu się wychowanka] 1.[3] Dyrektor lub kierownik placówki
opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego i socjalizacyjnego, domu pomocy społecznej dla dzieci i
młodzie\
y niepełnosprawnych intelektualnie, domu dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w cią\
y,
zakładu poprawczego, schroniska dla nieletnich, specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego,
specjalnego ośrodka wychowawczego, młodzie\
owego ośrodka socjoterapii zapewniającego całodobową
opiekę i młodzie\
owego ośrodka wychowawczego, zwany dalej "dyrektorem lub kierownikiem", albo
rodzina zastępcza informuje właściwe powiatowe centrum pomocy rodzinie, nie póz
niej jednak ni\
do dnia
10 grudnia roku poprzedzającego, o wychowankach, którzy w danym roku kalendarzowym osiągną
pełnoletność.
2. Dyrektor lub kierownik albo rodzina zastępcza informuje właściwe powiatowe centrum pomocy rodzinie
o zamiarze usamodzielnienia się wychowanka, co najmniej na trzy miesiące przed terminem opuszczenia
przez niego placówki lub rodziny zastępczej.
3. Dyrektor lub kierownik albo rodzina zastępcza przekazuje dokumentację dotyczącą osoby
usamodzielnianej powiatowemu centrum pomocy rodzinie, nie póz
niej ni\
na miesiąc przed terminem
opuszczenia przez tę osobę placówki lub rodziny zastępczej.
ż 4. [Wniosek o przyznanie pomocy] 1.[4] Wniosek o przyznanie pomocy pienię\
nej na
usamodzielnienie i pomocy pienię\
nej na kontynuowanie nauki osoba usamodzielniana składa do starosty
właściwego do przyznania tej pomocy za pośrednictwem kierownika powiatowego centrum pomocy
rodzinie właściwego ze względu na miejsce pobytu osoby usamodzielnianej.
2. Wniosek osoby usamodzielnianej rozpatruje kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie
właściwego do przyznania pomocy w porozumieniu z opiekunem usamodzielnienia.
ż 5. [Wysokość pomocy pienię\
nej] 1.[5] Wysokość pomocy pienię\
nej na usamodzielnienie dla
osoby usamodzielnianej, opuszczającej rodzinę zastępczą niespokrewnioną z dzieckiem i zawodową
niespokrewnioną z dzieckiem rodzinę zastępczą, placówkę opiekuńczo-wychowawczą typu
socjalizacyjnego, rodzinnego lub dom pomocy społecznej dla dzieci i młodzie\
y niepełnosprawnych
intelektualnie, dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w cią\
y, ustala się w kwocie odpowiadającej:
1) 400% podstawy, o której mowa w art. 78 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej, zwanej dalej "podstawą" - w przypadku gdy osoba usamodzielniana przebywała w
rodzinie zastępczej niespokrewnionej z dzieckiem i zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem
rodzinie zastępczej, placówce opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego, rodzinnego lub w
domu pomocy społecznej dla dzieci i młodzie\
y niepełnosprawnych intelektualnie przez okres
powy\
ej trzech lat;
2) 400% podstawy - w przypadku gdy osoba usamodzielniana opuszcza dom dla matek z
małoletnimi dziećmi i kobiet w cią\
y;
3) 200% podstawy - w przypadku gdy osoba usamodzielniana przebywała w rodzinie zastępczej
niespokrewnionej z dzieckiem i zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem rodzinie zastępczej,
placówce opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego, rodzinnego lub w domu pomocy
społecznej dla dzieci i młodzie\
y niepełnosprawnych intelektualnie przez okres od dwóch do
trzech lat;
4) 100% podstawy - w przypadku gdy osoba usamodzielniana przebywała w rodzinie zastępczej
niespokrewnionej z dzieckiem i zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem rodzinie zastępczej,
placówce opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego, rodzinnego lub w domu pomocy
społecznej dla dzieci i młodzie\
y niepełnosprawnych intelektualnie przez okres od roku do dwóch
lat.
2.[6] Wysokość pomocy pienię\
nej na usamodzielnienie dla osoby usamodzielnianej z rodziny zastępczej
spokrewnionej z dzieckiem lub opuszczającej młodzie\
owy ośrodek wychowawczy, młodzie\
owy ośrodek
socjoterapii zapewniający całodobową opiekę, schronisko dla nieletnich, specjalny ośrodek
wychowawczy, specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy, zakład poprawczy ustala się w kwocie
odpowiadającej:
1) 300% podstawy - w przypadku gdy osoba usamodzielniana przebywała w rodzinie zastępczej
spokrewnionej z dzieckiem, młodzie\
owym ośrodku wychowawczym, młodzie\
owym ośrodku
socjoterapii zapewniającym całodobową opiekę, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym,
specjalnym ośrodku wychowawczym, zakładzie poprawczym lub schronisku dla nieletnich przez
okres powy\
ej trzech lat;
 2) 200% podstawy - w przypadku gdy osoba usamodzielniana przebywała w rodzinie zastępczej
spokrewnionej z dzieckiem, młodzie\
owym ośrodku wychowawczym, młodzie\
owym ośrodku
socjoterapii zapewniającym całodobową opiekę, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym,
specjalnym ośrodku wychowawczym, zakładzie poprawczym lub schronisku dla nieletnich przez
okres od dwóch do trzech lat;
3) 100% podstawy - w przypadku gdy osoba usamodzielniana przebywała w rodzinie zastępczej
spokrewnionej z dzieckiem, młodzie\
owym ośrodku wychowawczym, młodzie\
owym ośrodku
socjoterapii zapewniającym całodobową opiekę, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym,
specjalnym ośrodku wychowawczym, zakładzie poprawczym lub schronisku dla nieletnich przez
okres od roku do dwóch lat.
3.[7] Do okresów pobytu, o których mowa w ust. 1 i 2, wlicza się wszystkie okresy, w ciągu których osoba
usamodzielniana przebywała w innej rodzinie zastępczej, placówce opiekuńczo-wychowawczej typu
interwencyjnego, rodzinnego i socjalizacyjnego, domu pomocy społecznej dla dzieci i młodzie\
y
niepełnosprawnych intelektualnie, domu dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w cią\
y, zakładzie
poprawczym, schronisku dla nieletnich, młodzie\
owym ośrodku socjoterapii zapewniającym całodobową
opiekę, specjalnym ośrodku wychowawczym, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym lub
młodzie\
owym ośrodku wychowawczym.
4. Do okresów pobytu, o których mowa w ust. 1 i 2, wlicza się równie\
okres do sześciu miesięcy przed
osiągnięciem pełnoletności przez osobę usamodzielnianą, w przypadku gdy jej pobyt w rodzinie
zastępczej ustał wskutek śmierci osoby pełniącej funkcję rodziny zastępczej.
5. Pobyt w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu interwencyjnego dłu\
szy ni\
sześć miesięcy
traktuje się jako pobyt w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego, a osobie, która po
tym okresie, przebywając w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu interwencyjnego, osiągnęła
pełnoletność, jest przyznawana pomoc pienię\
na na usamodzielnienie zgodnie z ust. 1.
6.[8] Przepisy ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio do ustalenia okresu pobytu wymaganego do uzyskania
prawa do pomocy pienię\
nej na kontynuowanie nauki.
ż 6. [Wartość pomocy na zagospodarowanie] 1. Wartość pomocy na zagospodarowanie ustala się
jako równowartość kwoty nie wy\
szej ni\
300% podstawy.
2. Wartość pomocy na zagospodarowanie dla osoby usamodzielnianej niepełnosprawnej w stopniu
umiarkowanym lub znacznym ustala się jako równowartość 300% podstawy.
3. W skład pomocy na zagospodarowanie mogą wchodzić:
1) materiały niezbędne do przeprowadzenia remontu i wyposa\
enia mieszkania;
2) niezbędne urządzenia domowe;
3) pomoce naukowe;
4) sprzęt rehabilitacyjny;
5) sprzęt, który mo\
e słu\
yć do podjęcia zatrudnienia.
ż 7. [Indywidualny program usamodzielnienia] 1. Indywidualny program usamodzielnienia
przygotowuje osoba usamodzielniana wraz z opiekunem usamodzielnienia przy współpracy właściwego
do przyznania pomocy powiatowego centrum pomocy rodzinie co najmniej na miesiąc przed osiągnięciem
pełnoletności, biorąc pod uwagę sposób i formy:
1) współdziałania i wspierania osoby usamodzielnianej w kontaktach z rodziną i środowiskiem;
2) uzyskania wykształcenia zgodnego z mo\
liwościami i aspiracjami osoby usamodzielnianej;
3) uzyskania kwalifikacji zawodowych;
4) pomocy w ustaleniu uprawnień do ubezpieczenia zdrowotnego;
5) osiedlenia się osoby usamodzielnianej w powiecie innym ni\
miejsce zamieszkania przed
umieszczeniem w placówce lub rodzinie zastępczej;
6) pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w szczególności przez:
a) umo\
liwienie zamieszkania w mieszkaniu chronionym przez czas określony,
b) całkowite lub częściowe pokrycie wydatków związanych z wynajmem pokoju,
c) ułatwienie uzyskania mieszkania socjalnego z zasobów gminy,
d) umo\
liwienie osobie usamodzielnianej uczącej się w gimnazjum, szkole
ponadgimnazjalnej lub ponadpodstawowej zamieszkania w bursie lub internacie do czasu
ukończenia nauki,
e) całkowite lub częściowe pokrycie osobie usamodzielnianej studiującej w szkole wy\
szej
wydatków związanych z zakwaterowaniem;
7) podjęcia zatrudnienia;
8) pomocy w uzyskaniu przysługujących świadczeń.
2. Przygotowując indywidualny program usamodzielnienia, osoba usamodzielniana uwzględnia w nim
plan podejmowanych działań wynikających z programu oraz terminy ich realizacji.
ż 8. [Podstawa przyznania świadczeń] 1. Indywidualny program usamodzielnienia staje się podstawą
przyznania świadczeń na usamodzielnienie z datą podpisania go przez osobę usamodzielnianą, opiekuna
usamodzielnienia oraz kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie.
2. Starosta, do którego osoba usamodzielniana zło\
yła indywidualny program usamodzielnienia,
informuje starostę właściwego ze względu na planowane miejsce osiedlenia się osoby usamodzielnianej o
zamiarze osiedlenia się tej osoby w miejscowości wskazanej w tym programie oraz przesyła mu kopię
indywidualnego programu usamodzielnienia i informacje o opiekunie usamodzielnienia. Starostowie tych
powiatów ściśle współpracują ze sobą w dalszym procesie usamodzielnienia tej osoby.
3. Zmiany w indywidualnym programie usamodzielnienia mo\
e dokonać osoba usamodzielniana wspólnie
z opiekunem usamodzielnienia w przypadku zmiany sytuacji \
yciowej tej osoby. Zmiany programu
wymagają zatwierdzenia przez kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie.
4. Po zakończeniu realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia osoba usamodzielniana wraz z
opiekunem usamodzielnienia i kierownikiem powiatowego centrum pomocy rodzinie właściwego do
udzielenia pomocy dokonują oceny końcowej procesu usamodzielnienia.
ż 9. [Zadania opiekuna usamodzielnienia] Do zadań opiekuna usamodzielnienia nale\
y:
1) zaznajomienie się z dokumentacją i drogą \
yciową osoby usamodzielnianej;
2) opracowanie wspólnie z osobą usamodzielnianą indywidualnego programu usamodzielnienia;
3) ocena realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia oraz jego modyfikowanie;
4) współpraca z rodziną osoby usamodzielnianej oraz ze środowiskiem lokalnym, zwłaszcza ze
szkołą oraz gminą;
5) opiniowanie wniosku o pomoc pienię\
ną na usamodzielnienie i pomoc pienię\
ną na
kontynuowanie nauki.
ż 10. [Zawieszenie pomocy] 1. Zawieszenie pomocy na usamodzielnienie i pomocy pienię\
nej na
kontynuowanie nauki mo\
e nastąpić w drodze decyzji administracyjnej z urzędu lub na wniosek osoby
usamodzielnianej, po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego.
2. Zawieszenie pomocy mo\
e nastąpić na okres nie dłu\
szy ni\
jeden rok.
3. W przypadku zawieszenia pomocy osoba usamodzielniana wraz z opiekunem usamodzielnienia
wpisuje w indywidualnym programie usamodzielnienia przyczyny zawieszenia oraz sposób postępowania
w przezwycię\
eniu tych przyczyn. Wprowadzenie do indywidualnego programu usamodzielnienia nowych
wpisów związanych z zawieszeniem pomocy wymaga zatwierdzenia przez kierownika powiatowego
centrum pomocy rodzinie.
ż 11. [Wejście w \
ycie] Rozporządzenie wchodzi w \
ycie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia[9] .[10]