Komisja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polski
function locateObject(n, d) { //v3.0
var p,i,x; if(!d) d=document; if((p=n.indexOf("?"))>0&&parent.frames.length) {
d=parent.frames[n.substring(p+1)].document; n=n.substring(0,p);}
if(!(x=d[n])&&d.all) x=d.all[n]; for (i=0;!x&&i (document.body.clientWidth + document.body.scrollLeft))
{
locateObject(object).style.left = (document.body.clientWidth + document.body.scrollLeft) - locateObject(object).clientWidth-10;
}
else
{
locateObject(object).style.left=document.body.scrollLeft+event.clientX
}
locateObject(object).style.visibility="visible"
tipTimer=window.setTimeout("hideTooltip('"+object+"')", displaytime);
return true;
}
else if (document.layers)
{
locateObject(object).document.write(''+unescape(tipContent)+'')
locateObject(object).document.close()
locateObject(object).top=e.y+20
if ((e.x + locateObject(object).clip.width) > (window.pageXOffset + window.innerWidth))
{
locateObject(object).left = window.innerWidth - locateObject(object).clip.width-10;
}
else
{
locateObject(object).left=e.x;
}
locateObject(object).visibility="show"
tipTimer=window.setTimeout("hideTooltip('"+object+"')", displaytime);
return true;
}
else
{
return true;
}
}
function addToFavorite(favTitle){
if ((navigator.appVersion.indexOf("MSIE") > 0) && (parseInt(navigator.appVersion) >= 4)) {
window.external.AddFavorite(location.href, unescape(favTitle));
}
}
//-->
OD
REDAKCJI
I.
NAUCZANIE OJCA ŚWIĘTEGO
Eucharystia
skarbem naszego życia
II. DOKUMENTY STOLICY APOSTOLSKIEJ
KONGREGACJA
DS. KULTU BOŻEGO
I DYSCYPLINY SAKRAMENTÓW - Teksty
Liturgii Godzin na wspomnienie bł. Władysława
Findysza, prezbitera i męczennika, zatwier-dzone dla diecezji
rzeszowskiej
III.
NAUCZANIE BISKUPÓW O LITURGII
Modyfikacja
instrukcji w sprawie formacji i sposobu wykonywania posługi
nadzwyczajnych szafarzy Komunii świętej z dnia 22 VI 1991 r.
List
Biskupa Tarnowskiego do parafialnych wspólnot
kapłańskich o potrzebie wspólnej modlitwy brewiarzowej
IV.
FORMACJA LITURGICZNA
Znak obecności
Chrystusa. Zgromadze-nie liturgiczne i jego przewodniczący
Posługa
i formacja ministrantów kadzidła i wody
Ołtarz
chrześcijański miejscem ofiary i uczty 1 (cz. 1)
Posługa
i formacja ministrantów ołtarza
Procesje
w liturgii chrześcijańskiej.
Geneza, teologia, duszpasterstwo
Posługa
i formacja ministrantów światła i krzyża
Kantor
- animator śpiewu w zgroma-dzeniu liturgicznym
Komunikacyjny
charakter śpiewu i muzyki liturgicznej
V.
DUSZPASTER-STWO LITURGICZNE
Z praktyki pastoral-nej
sakramentu nama-szczenia chorych
VI. SZTUKA SAKRALNA
Krzeszów - baro-kowy
zabytek czy centrum odnowy religijno-kulturowej? - cz. 2. (Uwagi
na temat tożsamości M. Willmanna i Krzeszowa)
VII.
INFORMACJE
SPIS
TREŚCI
III.
NAUCZANIE BISKUPÓW O LITURGII
Modyfikacja
instrukcji w sprawie formacji
i sposobu wykonywania posługi
nadzwyczajnych szafarzy Komunii świętej
z dnia 22 VI 1991 r.
Posługę
nadzwyczajnych szafarzy Komunii św. ustanowioną instrukcją Immensae
caritatis (29.01.1973) Konferencja Episkopatu Polski wprowadziła
w dniu 2 maja 1990 roku i "określiła warunki, według których
biskupi diecezjalni w Polsce mogą zastosować kan. 910 i 230 KPK,
czyli powołać nadzwyczajnych szafarzy Komunii świętej".
W dniu 9 marca 2006 r. zostały przyjęte Wskazania Konferencji Episkopatu
Polski odnośnie do nadzwyczajnego szafarza Komunii świętej, które
dokonały kilku zmian w sprawie pełnienia posługi przez nadzwyczajnych
szafarzy.
W związku z nowymi dokumentami Stolicy Apostolskiej wydanymi w ostatnim
okresie Konferencja Episkopatu wprowadza modyfikacje w sprawie formacji
i posługi nadzwyczajnych szafarzy Komunii świętej.
I.
FORMACJA NADZWYCZAJNYCH SZAFARZY KOMUNII ŚWIĘTEJ
Zgodnie
z zaleceniem soborowej Konstytucji o liturgii świętej wszystkie
osoby pełniące funkcje liturgiczne należy starannie wychować "w
duchu liturgii oraz przygotować je do odpowiedniego i zgodnego z
przepisami wykonywania przysługujących im czynności" (KL nr
29).
W poszczególnych diecezjach - zależnie od miejscowych warunków -
program formacyjny nadzwyczajnych szafarzy Komunii św. może być
w różny sposób realizowany. Różnorodność form kształcenia powinna
jednak uwzględniać niżej podana problematykę.
Kurs
przygotowawczy
Czas
trwania kursu i inne szczegóły organizacyjne określa każda diecezja
w zależności od miejscowych warunków. Kurs przygotowawczy winien
jednak uwzględniać niżej podany program szkoleniowy, obejmujący
wykłady i ćwiczenia praktyczne.
Nadzwyczajny szafarz Komunii św. powinien znać podstawowe prawdy
katechizmowe oraz najważniejsze zagadnienia teologiczno - liturgiczne.
Prawdy te należy podać z uwzględnieniem kontekstu egzystencjalnego,
ich związku z życiem codziennym i wpływem na rozwój duchowości chrześcijańskiej.
Podczas kursu przygotowawczego należy omówić następujące zagadnienia:
a) Właściwe rozumienie liturgii; znaczenie liturgii w życiu Kościoła,
miejscowej wspólnoty parafialnej i w życiu osobistym.
b) Różne sposoby obecności Chrystusa w liturgii: w zgromadzeniu
liturgicznym, w osobie odprawiającego kapłana, w słowie Bożym, Eucharystii
i innych znakach sakramentalnych.
c) Teologia zgromadzenia liturgicznego i podział funkcji; udział
świeckich w liturgii.
d) Posługa nadzwyczajnych szafarzy Komunii św.: znaczenie, przygotowanie,
upoważnienie biskupa, prawa i obowiązki.
e) Chrześcijański wymiar niedzielnego świętowania, uzasadnienie
niedzielnego uczestnictwa we Mszy św.: współczesne możliwości i
zagrożenia.
f) Podstawowe zagadnienia z teologii Eucharystii: Pamiątka, Ofiara,
Uczta: czynne, świadome i owocne uczestnictwo; struktura Mszy św.
i jej ważniejsze elementy (śpiewy, czytania, modlitwy, obrzędy).
g) Warunki owocnego przyjmowania i godnego udzielania Komunii św.
h) Pobożność eucharystyczna i kult Chrystusa Pana w Najświętszym
Sakramencie poza Mszą świętą.
i) Czynności nadzwyczajnych szafarzy podczas Mszy św. i zanoszenie
Komunii św. chorym; duszpasterstwo chorych w parafii i szpitalach.
j) Świadomość chrzcielna i znaczenie pokuty w życiu chrześcijanina.
k) Świeccy w życiu Kościoła.
l) Znaczenie modlitwy i różne jej formy; elementy Liturgii Godzin.
Każdemu spotkaniu formacyjnemu winny towarzyszyć ćwiczenia praktyczne.
Wskazane byłoby, aby każdy dzień szkolenia rozpoczynał się lub kończył
Mszą św., z możliwie pełnym udziałem służby liturgicznej, w tym
również pomocników udzielania Komunii św. Ponadto w programie dnia
byłoby dobrze wspólnie odmówić część Liturgii Godzin.
Stała formacja
Kurs
przygotowawczy zasadniczo winien mieć charakter wprowadzający. Dopiero
stała systematyczna formacja pozwoli nadzwyczajnym szafarzom Komunii
św. lepiej zrozumieć znaczenie ich posługi, jej wpływ na głębie
wiary i jakość życia z wiary, a także zdynamizuje ich działalność
apostolską w parafii. Stała formacja pomocników Komunii św. winna
odbywać się zarówno na poziomie parafialnym, jak i ponadparafialnym
lub ogólnodiecezjalnym.
Proboszcz parafii odpowiedzialny jest za właściwy rozwój i formację
służby liturgicznej swojej parafii. Również nadzwyczajni szafarze
Komunii św. powinni mieć swoje regularne spotkania modlitewno -
formacyjne miesięczne lub kwartalne, z jednej lub kilku parafii.
Innym sposobem stałej formacji mogą być organizowane przez diecezjalną
komisje liturgiczną, Instytuty Pastoralne lub referaty kurialne,
okresowe dni skupienia lub trzydniowe rekolekcje, przeprowadzone
przed upoważnieniem lub przed każdorazowym jego przedłużeniem.
Dalszej formacji służą także pielgrzymki nadzwyczajnych szafarzy
Komunii św. na Jasną Górę lub do innego sanktuarium.
Program stałej formacji powinien obejmować problematykę teologiczno-pastoralną.
Pożyteczna będzie wymiana doświadŹczeń, zwłaszcza co do Komunii
św. chorych i związanych z nią odwiedzin domowych. Wskazywać należy
również na inne możliwości pracy apostolskiej w parafii, m.in. praca
w grupach młodzieżowych, pomoc w duszpasterstwie stanowym i młoŹdzieżowym,
pomoc w katechezie i przygotowaniu sakramentalnym przed I Komunią,
bierzmowaniem i zawarciem małżeństwa, a także aktywna działalność
w pracy charytatywnej lub w innych przedsięwzięciach duszpasterskich.
Stałą formację nadzwyczajnych szafarzy Komunii św. należy zlecić
diecezjalnej komisji liturgicznej lub specjalnie do tego celu mianowanemu
duszpasterzowi. Do ich zadań winna należeć organizacja kursów przygotowawczych
i innych spotkań modlitewno-formacyjnych o zasięgu ponadparafialnym,
a także troska o literaturę i materiały szkoleniowe, jak książki,
skrypty, instrukcje, kasety video itp.
Koszty
związane z kursem przygotowawczym i stałą formacją pokrywają parafie.
II.
POSŁUGA NADZWYCZAJNYCH SZAFARZY KOMUNII ŚWIĘTEJ
Nadzwyczajny
szafarz Komunii świętej pełni posługę podczas Mszy świętej lub poza
Mszą świętą.
Posługa
podczas Mszy świętej
Nadzwyczajny
szafarz pomaga w rozdawaniu Komunii św., gdy przystępuje do niej
większa liczba wiernych przy braku szafarzy, albo gdy szafarze ci
są zajęci innymi czynnościami duszpasterskimi lub gdy udzielanie
Komunii św. utrudnia im stan zdrowia albo podeszły wiek. Poza przypadkami
choroby lub niedołężności odprawiający kapłan, a także koncelebransi,
nie mogą wyręczać się posługą pomocników, sami nie rozdzielając
Komunii św.
Liczba nadzwyczajnych szafarzy Komunii świętej zależeć powinna od
wielkości parafii i ilości odprawianych Mszy świętych. Nadzwyczajny
szafarz powinien usługiwać zasadniczo podczas jednej Mszy św. w
ciągu dnia i mieć możliwość zastępstwa w wypadku choroby lub wyjazdu
poza parafię.
Przed Mszą św. nadzwyczajni szafarze powinni przygotować naczynia
z hostiami do konsekracji i ustawić je na kredensie. Ogólne wprowadzenie
do Mszału Rzymskiego nr 85 zaleca konsekrować hostie do Komunii
św. na każdej Mszy św.: "Jest bardzo pożądane, aby wierni podobnie
jak kapłan, który jest do tego zobowiązany, przyjmowali Ciało Pańskie
z hostii konsekrowanych w czasie danej Mszy świętej, a w przewidzianych
przypadkach (por. nr 283) przystępowali do kielicha. Dzięki temu
Komunia święta ukaże się także przez znaki jako uczestnictwo w aktualnie
sprawowanej Ofierze". Gdy nie ma innych ministrantów, oni też
zanoszą je na ołtarz w czasie przygotowywania darów.
Nadzwyczajni szafarze Komunii św. ubrani w alby, zajmują miejsce
w prezbiterium lub tam, gdzie znajdują się inne osoby pełniące funkcje
liturgiczne. W żadnym przypadku nadzwyczajni szafarze nie powinni
podczas Mszy św. znajdować się w zakrystii.
Ogólne wprowadzenie do Mszału Rzymskiego postanawia w p. 162: "W
rozdawaniu Komunii świętej mogą kapłanowi pomagać inni obecni prezbiterzy.
Jeśli ich nie ma, a liczba przystępujących jest znaczna, kapłan
może wezwać do pomocy szafarzy nadzwyczajnych, to jest ustanowionego
obrzędem akolitę lub także innych wiernych, którzy zostali do tego
prawnie upoważnieni. W razie potrzeby kapłan może jednorazowo upoważnić
do rozdawania Komunii świętej odpowiednich wiernych". Upoważnienie
to może być udzielone w przypadku, kiedy tej posługi nie może spełniać
ustanowiony nadzwyczajny szafarz Komunii świętej.
Szafarze ci przystępują do ołtarza dopiero po przyjęciu Komunii
świętej przez kapłana i z jego rąk otrzymują naczynia zawierające
postacie eucharystyczne, jakie mają rozdawać wiernym.
Liturgiczną funkcję nadzwyczajny szafarz Komunii św. wykonuje w
następujący sposób:
Po przyjęciu Ciała i Krwi Pańskiej kapłan podaje Komunię św. nadzwyczajnemu
szafarzowi. Wypada, aby udzielił mu jej pod obiema postaciami przez
zanurzenie albo przez bezpośrednie picie z kielicha. Następnie podaje
nadzwyczajnemu szafarzowi naczynie z komunikantami i razem z nim
przystępuje do rozdzielania Komunii św. W przypadku rozdzielania
Komunii św. również z naczynia znajdującego się w tabernakulum przynosi
je na ołtarz prezbiter w czasie śpiewu Baranku Boży, wyjątkowo czyni
to nadzwyczajny szafarz. Nadzwyczajny szafarz ukazuje każdemu z
przyjmujących Komunię św. "ukazuje nieco uniesioną Hostię,
mówiąc: Ciało Chrystusa. Przystępujący do Komunii świętej odpowiada:
Amen i przyjmuje Najświętszy Sakrament do ust lub, jeśli jest to
dozwolone, na dłoń" (OWMR nr 161).
Po zakończeniu udzielania Komunii św. kapłan i pomocnik wracają
do ołtarza. Kapłan zanosi puszkę z Najświętszym Sakramentem do tabernakulum,
po czym wraca do ołtarza i puryfikuje pateny i kielich. Jedynie
w wyjątkowych wypadkach świecki pomocnik zanosi puszkę z Najświętszym
Sakramentem do tabernakulum, wówczas przed zamknięciem drzwiczek
przyklęka na jedno kolano, następnie wraca na swoje miejsce. Jeśli
zachodzi potrzeba, puryfikuje palce w naczyńku stojącym obok tabernakulum
lub na kredensie.
Nadzwyczajny szafarz może pomóc kapłanowi również podczas rozdawania
Komunii św. pod obiema postaciami, gdy jest ona udzielana w przypadkach
przewidzianych przez prawo. Jeśli przyjmujący Komunię św. piją bezpośrednio
z kielicha, wówczas pomocnik podaje kielich mówiąc: KREW CHRYSTUSA,
przyjmujący odpowiada: AMEN. Podczas picia z kielicha przyjmujący,
jeśli potrzeba, "swymi rękami przysuwa sobie kielich do ust"
(por. OWMR nr 266). Po przyjęciu Krwi Pańskiej nadzwyczajny szafarz
ociera puryfikaterzem zewnętrzną stronę kielicha. Natomiast jeśli
Komunii św. pod obiema postaciami udziela się przez zanurzenie,
wówczas pomocnik trzyma kielich, a kapłan (lub drugi pomocnik) naczynie
z hostiami i po zanurzeniu części hostii w kielichu podnosi ją mówiąc:
CIAŁO I KREW CHRYSTUSA, przyjmujący odpowiada: AMEN.
Zgodnie z zasadą podziału funkcji w zgromadzeniu liturgicznym nadzwyczajny
szafarz Komunii św. nie powinien pełnić innych posług liturgicznych,
np. lektora, komentatora itp. Inną funkcję może pełnić wyjątkowo,
gdy brak właściwych osób i ich czynności musiałby wykonać odprawiający
kapłan.
Pomoc w zanoszeniu Komunii świętej chorym poza Mszą
świętą
Do
zasadniczych obowiązków nadzwyczajnego szafarza Komunii św. należy
również pomoc w zanoszeniu jej chorym i niepełnosprawnym. Instrumentum
laboris na Synod Biskupów poświęcony Eucharystii zaznacza, że nadzwyczajnych
szafarzy Komunii świętej zachęca się, by troszczyli się o osoby
obłożnie chore i w podeszłym wieku, które nie mogą fizycznie uczestniczyć
w liturgii eucharystycznej w kościele. Ich dobru może służyć, jak
wskazują na to niektóre odpowiedzi, wykorzystanie środków społecznej
komunikacji do transmisji Mszy św. i innych liturgii.
W większych parafiach mogą być nadzwyczajni szafarze wyłącznie do
Komunii św. chorych. Obowiązują jednak wobec nich te same kryteria
doboru i te same warunki przygotowania.
W ramach duchowego przygotowania nadzwyczajny szafarz powinien delikatnie
zapytać chorego, czy pragnie przed Komunią św. przyjąć sakrament
pokuty, jeśli tak, trzeba o tym powiadomić proboszcza. W czasie
wizyty przygotowawczej, o ile zaistnieje taka potrzeba, należy poprosić
domowników lub opiekunów chorego o odpowiednie przygotowanie mieszkania
(stół nakryty białym obrusem, świece, krzyż, woda święcona, szklanka
czystej wody do puryfikacji lub podania choremu).
Celem podkreślenia związku Komunii świętej chorego ze sprawowaniem
Eucharystii przez wspólnotę parafialną wskazane jest, by przed końcowym
błogosławieństwem kapłan przekazał chorym za pośrednictwem szafarzy
specjalne pozdrowienie od wspólnoty, a nadzwyczajni szafarze otrzymywali
Najświętszy Sakrament od celebransa po obrzędzie rozesłania wiernych.
Nadzwyczajny szafarz zanosi Komunia św. do chorego w specjalnie
do tego celu wykonanym naczyniu umieszczonym w odpowiedniej bursie,
którą zawiesza na szyi. Swoją posługę poza Mszą św. pomocnik pełni
w ubraniu cywilnym, ale odświętnym i poważnym. Niosący Komunię św.
w drodze nie rozmawia, ale w modlitewnym skupieniu uwielbia swego
Pana i Boga.
Zwykły i skrócony obrzęd Komunii świętej chorych udzielanej przez
szafarza nadzwyczajnego znajduje się w księdze liturgicznej: Sakramenty
chorych. Obrzędy i duszpasterstwo, (wyd. drugie, Księgarnia św.
Jacka, Katowice 2004, s. 54-63). Inne śpiewy, teksty modlitewne
i czytania biblijne można odpowiednio dobrać z tekstów liturgicznych
danej niedzieli lub święta albo okresu liturgicznego.
+
Arcybiskup Józef Michalik
Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski
+ Bp Stefan Cichy
Przewodniczący Komisji Episkopatu
ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów
Warszawa,
dnia 18 października 2006 r.
337. Zebranie Plenarne Konferencji Episkopatu Polski
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Komisja ds Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polskipokyta4Komisja ds Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polski pokuta3Komisja ds Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polski Posługa i formacja ministrantówKomisja ds Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polski Kantor animator śpiewu w zgromKomisja ds Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polskistrójbpa i innychKomisja ds Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polski3Komisja ds Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polski4Komisja ds Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polski praktyki pastoralnej sakramentuKomisja ds Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polski pokuta2Komisja ds Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polskikomunikacja przezobrazyKomisja ds Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu PolskiKomisja ds Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polski akty pokutneKomisja ds Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polski Zgromadzenie liturgiczne i jegoKomisja ds Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polski2Komisja ds Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polski Posługa i formacja ministrantówKomisja ds Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polski pokutaList Episkopatu Polski na temat przykazań kościelnychList Episkopatu Polski na temat przykazań kościelnych (2003)O koncertach w kościołach Instrukcja Kongregacji Kultu Bożegowięcej podobnych podstron