n
MATERIA¸Y BUDOWLANE MAJSTERKOWANIE
n
WYSTRÓJ WNóTRZ OGRODNICTWO
Gruntowanie
powierzchni
przed
malowaniem
J AK SAMEMU WYKONAå !
Przygotowanie gruntu
1
1 Gruntowanie powierzchni to czynnoĘç poprzedzajÄ…ca malowanie.
Polega ona na przygotowaniu pod"oÅ»a pod warstw´ farby
nawierzchniowej.
Celem gruntowania jest mi´dzy innymi:
 poprawienie przyczepnoĘci farby nawierzchniowej,
 wzmocnienie pod"oŻa,
 wyrównanie lub zmniejszenie jego ch"onnoĘci,
 związanie luęnych cząstek pokrywającyh pod"oŻe,
 zmniejszenie zuŻycia farby nawierzchniowej.
2 Do gruntowania s"uŻą farby i specjalne preparaty gruntujące lub
podk"adowe. Najcz´Ä˜ciej produkowane sÄ… z przeznaczeniem do
konkretnego materia"u np: drewna, Ęcian otynkowanych,
metalu, ale są teŻ preparaty lub farby ogólnego stosowania.
MogÄ… byç gotowe do uÅ»ytku lub mieç form´ koncentratu, który
trzeba rozcieł
czyç w odpowiednich proporcjach.
Narz´dzia
2
POTRZEBNE NARZóDZI A I MATERI A¸Y
DODATKOWE
"awkowiec
maska ochronna
wa"ek
r´kawice robocze
ma"y p´dzel duÅ»y p´dzel
papier Ęcierny
pistolet natryskowy
Ęcierka
mieszad"o
metalowa
do farb
szczotka
wiertarka z tarczÄ…
szlifierskÄ…
opalarka
Ęciernica szczotkowa
do wiertarki
szpachelki
3 Gruntowanie Ęcian
wewnÄ…trz domu i elewacji
W przypadku malowania Ęcian obowiązuje zasada, Że pod"oŻe mu-
si byç zawsze mocniejsze niÅ» warstwa malarska. Preparaty gruntu-
jÄ…ce nak"ada si´ g"ównie na tynki lub pow"oki z farby klejowej. Ich
zadaniem jest zwiÄ…zanie luÄ™nych drobin wyschni´tej farby albo za-
prawy tynkarskiej. PoprawiajÄ… przyczepnoĘç farb i ujednolicajÄ… fak-
tur´ pod"oÅ»a. ZmniejszajÄ… teÅ» jego ch"onnoĘç, dzi´ki czemu do ma-
lowania zuÅ»ywa si´ mniej farby nawierzchniowej (zazwyczaj po
gruntowaniu wystarczy tylko jedna jej warstwa). W pomieszcze-
niach, w których wyst´puje podwyÅ»szona wilgotnoĘç powietrza,
tworzÄ… teÅ» barier´ wodoodpornÄ…. Ârodki gruntujÄ…ce nak"ada si´
równieŻ na p"yty gipsowo-kartonowe i na go"y mur.
Gruntowanie Ęcian najlepiej jest przeprowadzaç w temperaturze
powyÅ»ej + 5ºC.
1 Przed przystÄ…pieniem do grun-
towania trzeba oczyĘciç Ęcian´
z odpadajÄ…cego tynku, odspa-
jajÄ…cej si´ farby lub tapety.
NaleÅ»y zmyç teÅ» plamy t"usz-
czu. We w"aĘciwy sposób usu-
ni´te muszÄ… byç wszelkie sku-
1
piska pleĘni.
UWAGA
ÂwieÅ»y tynk moÅ»na gruntowaç dopiero po 3-4 tygodniach.
Farb´ gruntujÄ…cÄ… trzeba starannie wymieszaç i gdy jest taka po-
trzeba  rozcieł
czyç, uÅ»ywajÄ…c do tego Ęrodka zalecanego przez
producenta.
2 Preparat nak"ada si´ za pomo-
cÄ… p´dzla lub wa"ka. Trzeba
nanieĘç takÄ… liczb´ warstw, ja-
kÄ… zaleca producent (informa-
cja o tym powinna znaleÄ™ç si´
na opakowaniu). Najcz´Ä˜ciej
nak"ada si´ jednÄ… warstw´.
Dwie warstwy zalecane sÄ… na
pod"oŻa szczególnie ch"onne.
2
DrugÄ… warstw´ nak"ada si´,
gdy pierwsza jest jeszcze wilgotna.
Warstw´ farby dekoracyjnej moÅ»na nak"adaç po oko"o 24 godzi-
nach.
RADA
" Nie mając pewnoĘci, czy Ęciana wymaga gruntowania
specjalnÄ… farbÄ… lub preparatem, wystarczy zrobiç prosty
eksperyment. JeĘli Ęcian´ potrze si´ palcem i zostanie na nim
brudny Ęlad, to znaczy, Że Ęciana przed malowaniem
koniecznie wymaga zagruntowania.
Elewacje gruntuje si´ w podobny sposób. Uwaga! Prosz´
pami´taç, by prace wykonywaç na suchej, nie nagrzanej s"oÅ‚
cem
elewacji.
Preparaty gruntujÄ…ce
4
do Ęcian:
Na rynku dost´pne sÄ… preparaty spe"niajÄ…ce wiele funkcji i nadajÄ…ce si´
do uŻycia w kaŻdych warunkach atmosferycznych. Ich wybór
uzaleÅ»niony jest od stanu w jakim znajduje si´ pod"oÅ»e oraz od
rodzaju farby jakÄ… b´dzie ono malowane.
Najbardziej popularne i jednoczeĘnie uniwersalne to:
" impregnaty gruntujÄ…co-wzmacniajÄ…ce  najcz´Ä˜ciej sÄ… to wod-
ne dyspersje Żywicy akrylowej z dodatkiem substancji pomocni-
czych. Wzmacniają pod"oŻe i zabezpieczają je przed wilgocią. Jed-
noczeĘnie stanowiÄ… pow"ok´ paroprzepuszczalnÄ…. Oprócz tego, Å»e
poprawiajÄ… przyczepnoĘç farb nawierzchniowych, zapobiegajÄ… wy-
st´powaniu na pomalowanych Ęcianach przebarwieÅ‚
. Gruntuje si´
nimi Ęciany wewnÄ…trz domów. NadajÄ… si´ do p"yt gipsowo-kartono-
wych, tynków gipsowych, cementowo-wapiennych, wapiennych;
" podk"adowe farby akrylowe i lateksowe  stosuje si´ je na ze-
wnÄ…trz i wewnÄ…trz budynków. WnikajÄ… g"´boko w Ęciany i wzmac-
niajÄ… ich powierzchni´. UÅ»ywa si´ ich jako warstwy podk"adowej
pod dekoracyjne farby emulsyjne i akrylowe;
" podk"adowe farby rozpuszczalnikowe  Ęrodki g"´boko wnikajÄ…-
ce w mur, wodoodporne, lecz "atwo palne. WiąŻą drobiny tynku
i py" znajdujÄ…cy si´ na powierzchni Ęcian. Nie zatrzymujÄ… pary wodnej
wch"anianej i oddawanej przez Ęciany. MoÅ»na je stosowaç wewnÄ…trz
i na zewnÄ…trz domów. NadajÄ… si´ nie tylko do gruntowania tynków
i farb, ale równieŻ do drewna i p"yt cementowo-azbestowych;
" lakiery akrylowe gruntujÄ…ce  g"´boko wnikajÄ… w mur. SÄ… wy-
soce wodoodporne. WiąŻą drobiny py"u na powierzchni Ęciany
i poprawiajÄ… przyczepnoĘç farb. Stosowane sÄ… do gruntowania
Ęcian zewn´trznych;
" wodne podk"ady krzemianowe  s"uŻą do gruntowania ze-
wn´trznych tynków wapiennych, cementowo-wapiennych, ceg"y
piaskowo-wapiennej oraz betonu. MoÅ»na nimi gruntowaç równieÅ»
stare farby wapienne, cementowo-wapienne i krzemianowe. Nie
tworzÄ… na Ęcianach zmineralizownej pow"oki, tylko wnikajÄ… g"´bo-
ko w jej pory;
" farby epoksydowe  najcz´Ä˜ciej sÄ… dwusk"adnikowe i trzeba za-
wartoĘç obu opakowaÅ‚
zmieszaç przed uÅ»yciem. SÄ… wodorozcieÅ‚
-
czalne. Stosowane sÄ… do gruntowania powierzchni betonowych
w pomieszczeniach.
UWAGA
Nie wolno "aczyç ze sobÄ… preparatów róŻnych producentów.
Mimo tego samego przeznaczenia, róŻniÄ… si´ one cz´sto
sk"adem chemicznym. Mieszanie moÅ»e spowodowaç
obniÅ»enie lub nawet zmian´ ich w"aĘciwoĘci.
Gruntowanie drewna
5
Drewno gruntuje si´ g"ównie w tym celu, by zabezpieczyç je przed
wilgociÄ… i zmniejszyç jego ch"onnoĘç. Preparaty gruntujÄ…ce wnika-
jÄ… w pory drewna, uszczelniajÄ… je i zabezpieczajÄ… przed zniszcze-
niem warstwy dekoracyjnej w wyniku kurczenia si´ i rozszerzania
drewna. Niektóre preparaty dzia"ają teŻ rozjaĘniająco, co ma zna-
czenie szczególnie przed lakierowaniem drewna starego lub wcze-
Ęniej wielokrotnie malowanego.
Przed pomalowaniem drewna, zw"aszcza ĘwieŻego, trzeba zabez-
pieczyç s´ki i pokryç jego powierzchni´ preparatem gruntujÄ…cym.
Zabezpieczanie s´ków
1 Za pomocÄ… szpachelki usunÄ…ç
1
trzeba Å»ywic´ z s´ków. JeĘli po
tej czynnoĘci Å»ywica wciÄ…Å» si´
pojawia, trzeba s´ki ogrzaç za
pomocÄ… opalarki i szpachelkÄ…
zebraç wyciekajÄ…cÄ… Å»ywic´.
2 Drewno trzeba dok"adnie prze-
szlifowaç papierem Ęciernym.
Powsta"y po szlifowaniu py"
najlepiej usunÄ…ç za pomocÄ…
szmatki nasÄ…czonej w benzy-
nie lakierniczej.
2
3 S´ki trzeba pomalowaç spe-
cjalnym preparatem izolujÄ…-
cym lub szelakiem, który za-
trzyma wyciekajÄ…cÄ… z nich
Å»ywic´.
U
3
Nak"adanie preparatów gruntujących
Drewno powinno byç suche, g"adkie i czyste. Nie powinno byç
na nim t"ustych plam i zacieków z Żywicy. T"uszcz z drewna moŻ-
na zmyç rozpuszczalnikiem nitro lub benzynÄ… ekstrakcyjnÄ….
1 Preparat gruntujÄ…cy trzeba
dok"adnie wymieszaç. W przy-
padku pokostu pierwszÄ… jego
warstw´ trzeba nanosiç po
rozcieł
czeniu benzynÄ… eks-
trakcyjnÄ… w stosunku 1:1.
1
2 Preparat nanosi si´ p´dzlem.
Malowanie farbÄ… nawierzch-
niowÄ… moÅ»na zaplanowaç naj-
wczeĘniej na nast´pny dzieÅ‚
.
2
P
R
T
A
E
P
R
A
I
Z
Y
O
C
L
Ń
J
Preparaty gruntujÄ…ce do drewna:
" pokost lniany  jest wodoodporny i g"´boko wnika w drewno.
MoÅ»na go stosowaç wewnÄ…trz i na zewnÄ…trz pomieszczeÅ‚
;
" akrylowe farby gruntujące  są wodorozcieł
czalne. UjednolicajÄ…
kolor pod"oŻa przed pomalowaniem go farbami, bejcami,
lakierobejcami transparentnymi lub przed polakierowaniem;
" alkidowe farby podk"adowe  nadajÄ… si´ do gruntowania
drewna przed pomalowaniem farbami lateksowymi lub alkidowo-
-olejnymi;
" podk"ady styrenowane  tworzÄ… na drewnie pow"ok´
poprawiajÄ…cÄ… przyczepnoĘç farb nawierzchniowych i chroniÄ…
jednoczeĘnie przed butwieniem. MogÄ… byç stosowane wewnÄ…trz
i na zewnątrz pomieszczeł
, jako podk"ad pod emalie alkidowe
i ftalowe;
" lakiery nitrocelulozowe podk"adowe  s"uŻą do malowania
warstwy podk"adowej pod lakiery pod"ogowe. ZabezpieczajÄ…
przed ciemnieniem parkietów pod wp"ywem substancji zawartych
w lakierach nawierzchniowych chemoutwardzalnych;
" farby podk"adowe olejno-ftalowe  mogÄ… byç stosowane
do gruntowania drewna i materia"ów drewnopochodnych, ale
równieÅ» do metalu i Ęcian. PoprawiajÄ… przyczepnoĘç farb
nawierzchniowych. Powinno si´ je nak"adaç na drewno wst´pnie
zagruntowane, na przyk"ad pokostem.
Gruntowanie metalu
6
Gruntowanie metali przed ich pomalowaniem ma na celu zabez-
pieczenie przed korozją i związanie drobnych zanieczyszczeł
osia-
dających na powierzchni. Zapewnia teŻ mniejsze zuŻycie farby na-
wierzchniowej. Do gruntowania s"uŻą farby antykorozyjne
i podk"adowe.
1
Przed gruntowaniem po-
wierzchnia metalu powinna
byç oczyszczona z rdzy, kurzu
i odt"uszczona. Do odt"usz-
czenia moÅ»na uÅ»yç na przy-
k"ad detergentu, rozpusz-
czalnika lub trójchlorku etylu.
1
2 Gdy na powierzchni znajduje
si´ stara farba, naleÅ»y jÄ… zma-
towiç papierem Ęciernym lub
specjalneym preparatem do
zmatawiania powierzchni.
JeĘli jest ona w z"ym stanie,
to trzeba jÄ… usunÄ…ç za pomo-
cą Ęciernicy szczotkowej, opa-
larki elektrycznej lub specjal-
nego preparatu do usuwania
starych pow"ok malarskich.
2
3 Farb´ gruntujÄ…cÄ… naleÅ»y wy-
mieszaç i ewentualnie roz-
cieł
czyç.
Nanosi si´ jÄ… za pomocÄ… p´dz-
la lub pistoletu natryskowego.
Liczb´ warstw okreĘla produ-
cent. Kolejne warstwy trzeba
nanosiç w odst´pach 2-4 go-
dzinnych.
Na drugi dzieł
moŻna nak"a-
daç farb´ nawierzchniowÄ….
W wypadku farb nitrocelulo-
3
zowych czas ten wynosi mini-
mum 72 godziny.
UWAGA
Niekiedy farby nawierzchniowe mają takie w"aĘciwoĘci, Że
nie wymagajÄ… stosowania podk"adu gruntujÄ…cego.
Preparaty do gruntowania metalu
" podk"adowe emalie alkidowe  ich celem jest zabezpieczenie
metalu przed rdzewieniem i w konsekwencji przed zniszczeniem
pow"oki malarskiej. Stosuje si´ je jako podk"ad pod farby
nawierzchniowe. Cz´sto nie wymagajÄ… bardzo dok"adnego
usuwania skupisk rdzy z powierzchni metalu;
" podk"adowe farby poliwinylowo-akrylowe  przeznaczone sÄ…
do gruntowania powierzchni ocynkowanych lub aluminiowych.
MajÄ… w"aĘciwoĘci antykorozyjne i moÅ»na nimi malowaç po-
wierzchnie pokryte niewielkimi skupiskami rdzy;
" podk"adowe farby winylowe i poliwinylowe  mają w"aĘciwo-
Ęci antykorozyjne i poprawiajÄ…ce przyczepnoĘç farb nawierzchnio-
wych. NadajÄ… si´ do stali i Å»eliwa;
" podk"adowe farby nitrocelulozowe  nie mają w"aĘciwoĘci an-
tykorozyjnych, a jedynie poprawiajÄ… przyczepnoĘç farb nawierzch-
niowych. Powinny byç stosowane na metal pokryty wczeĘniej farbÄ…
antykorozyjnÄ…. W przypadku aluminium lub metali ocynkowanych
emalie te nak"ada si´ jako tzw. warstw´ pasywacyjnÄ…, wiąŻącÄ… utle-
niajÄ…ce si´ czÄ…steczki tych metali. Przeznaczone sÄ… do dalszego ma-
lowania nitrocelulozowymi farbami nawierzchniowymi;
" podk"adowe farby antykorozyjne na bazie Żywic ftalowych 
stosowane sÄ… jako podk"ad pod emalie ftalowe, ftalowe modyfiko-
wane, nitrocelulozowe, poliwinylowe lub chlorokauczukowe. Za-
bezpieczajÄ… przed korozjÄ… i poprawiajÄ… przyczepnoĘç farb na-
wierzchniowych;
" podk"adowe farby akrylowe  przeznaczone sÄ… do gruntowa-
nia metali o s"abej przyczepnoĘci  cynku, aluminium. Nie dzia"ają
antykorozyjnie, a jedynie poprawiajÄ… przyczepnoĘç farb na-
wierzchniowych;
" podk"adowe farby chlorokauczukowe  przeznaczone sÄ… do
malowania stali i Żeliwa. Podk"ad ten chroni przed negatywnym
dzia"aniem czynników atmosferycznych i rdzÄ…. Stosuje si´ go pod
nawierzchniowe emalie chlorokauczukowe i alkidowe;
" stabilizator rdzy  nowoĘç wĘród farb podk"adowych do metalu
 ma dzia"anie g"´boko penetrujÄ…ce. Stosowany bezpoĘrednio
na rdz´, izoluje i stabilizuje skorodowane powierzchnie metalowe.
MoÅ»e byç mieszany z farbami alkidowymi (gliceroftalowym),
lakierem lub lazurami na bazie rozpuszczalnika, podnoszÄ…c ich
w"aĘciwoĘci antykorozyjne;
Gruntowanie szk"a
7
i tworzyw sztucznych
Gruntowanie tych materia"ów ma na celu zapewnienie farbom na-
wierzchniowym odpowiedniej przyczepnoĘci.
Preparaty gruntujÄ…ce nanosi si´ w podobny sposób, jak przy
wczeĘniej opisanych materia"ach.
Preparaty do gruntowania szk"a i tworzyw sztucznych:
" farby gruntujÄ…ce na bazie alkidu  uÅ»ywa si´ ich do malowa-
nia warstwy podk"adowej na szkle, kafelkach ceramicznych, two-
rzywach sztucznych i metalu;
" dwusk"adnikowe epoksydowe lakiery podk"adowe  zapew-
niajÄ… farbom nawierzchniowym doskona"Ä… przyczepnoĘç do Ęli-
skich pod"oŻy  szk"a, ceramiki i tworzyw sztucznych.
Niniejsza ulotka ma jedynie charakter informacyjny.
Szczegó"owe zasady montaŻu i wykorzystania poszcze-
gólnych produktów okreĘla instrukcja uŻytkowania.
Leroy Merlin Polska nie ponosi Żadnej odpowie-
dzialnoĘci za szkody b´dÄ…ce nast´pstwem wadli-
wego montaŻu lub wykorzystania produktów,
a w szczególnoĘci ich montaŻu i wykorzystania
w sposób niezgodny z instrukcją uŻytkowania.
Leroy-Merlin Polska Sp. z o.o., ul. Pu"awska 46, 05-500 Piaseczno