West Pomeranian
University
of Technology
in Szczecin
Instytut Inżynierii Materiałowej
Zakład Metaloznawstwa i Odlewnictwa
West Pomeranian University of Technology
Stale
utwardzane
wydzieleniowo
Klasyczne stale
Odporne na
 maraging
korozjÄ™ (PH)
Kobaltowe Bezkobaltowe
West Pomeranian University of Technology
Tabela . Zestawienie oraz skład chemiczny kobaltowych stali maraging [Ciszewski, Przetakiewicz].
Oznaczenia
Grupa stali Cmax Ni Co Mo Ti inne
amerykańskie
Typ 200 18Ni200 grade 0,03 17÷19 8÷9 3÷3,5 0,15÷0,25 Al 0,05÷0,15
Al 0,1÷0,9
Typ 250 18Ni250 grade 0,03 9÷19 7÷8,5 4,6÷5,2 0,3÷0,5 Nb 0,4
Cu do 2
Typ 300 18Ni300 grade 0,03 8÷19 8,5÷15 4,6÷18 0,5÷0,8 Al 0,2
Typ 350 18Ni350 grade 0,01 18 12,5 4 1,7 Al 0,15
Typ 400 18Ni400 grade 0,01 13 15,5 10 0,2
Al 0,2
Typ 500 18Ni500 grade 0,03 8 18 14 0,2
Nb 0,5
West Pomeranian University of Technology
Tabela Właściwości mechaniczne stali maraging po starzeniu [Ciszewski, Przetakiewicz].
R0,2 Rm E A Z KV
Grupa stali HRC
[MPa] [MPa] [GPa] [%] [%] [kJ/m2]
Typ 200 1450 1460 180 15 45 45 660
Typ 250 1730 1760 186 12 45 50 350
Typ 300 1960 1990 190 10 45 54 240
Typ 350 2470 2500 192 8 40 59 120
Typ 400 2680 2720 207 5 25 62 200
a) b) c)
Rys. Zmiana właściwości mechanicznych w funkcji temperatury starzenia: stali typu: a - 250, b  300; c  zmiana
twardości w funkcji temperatury wygrzewania dla czasu 200 h, [Ciszewski, Przetakiewicz].
West Pomeranian University of Technology
Tabela . Fazy obserwowane w stalach maraging [6]
Faza Stechiometria Struktura krystaliczna
Å‚ - RSC
Ä… - RPC
ź A7B6 Romboedryczna
É A2B Hexagonalna
S A8B Hexagonalna
X A3B Hexagonalna
Fe2Mo A2B Hexagonalna
Ni3(Ti, Mo) A3B Hexagonalna
Ni3Mo A3B Ortorombowa
Odporne na korozjÄ™ stale utwardzane wydzieleniowo
Tabela 3. Skład chemiczny stali nierdzewnych utwardzanych wydzieleniowo [P. Kochmański].
Zawartość pierwiastka [%wag.]
Nazwa stali
C Mn Si Cr Mo Ni Cu Inne
Al
PH 13-8 Mo 0,05 0,20 0,10 12,25÷13,25 2,00÷2,50 7,50÷8,50 -
0,90÷1,35
Nb
15-5 PH 0,07 1,00 1,00 14,0÷15,5 - 3,50÷5,50 2,50÷4,50
0,15÷0,45
Al
PH 15-7 Mo 0,09 1,00 1,00 14,00÷16,00 2,00÷3,00 6,50÷7,75 -
0,75÷1,50
Nb
17-4 PH 0,07 1,00 1,00 15,50÷17,50 - 3,00÷5,00 3,00÷5,00
0,15÷0,45
Al
17-7 PH 0,09 1,00 1,00 16,00÷18,00 - 6,50÷7,75 -
0,75÷1,50
N
AM350 0,07÷0,11 0,50÷1,25 0,50 16,00÷17,00 2,50÷3,25 4,00÷5,00 -
0,07÷0,13
N
AM355 0,10÷0,15 0,5÷1,25 0,50 15,00÷16,00 2,50÷3,25 4,00÷5,00 -
0,07÷0,13
Nb
Custom 450 0,05 1,00 1,00 14,00÷16,00 0,50÷1,00 5,00÷7,00 1,25÷1,75
0,10÷0,50
Al
Custom 455 0,05 0,50 0,50 11,00÷12,50 0,50 7,50÷9,50 1,25÷2,50
1,25÷2,50
Custom 465 0,02 - - 11,8 1 11 - 1,7 Ti
Al: 0,7
1RK91 0,05 0,30 0,30 13 3 9 2
Ti: 1,0
Pyromet X-15 0,01 - - 15 2,9 - - 20 Co
Pyromet X-23 0,03 - - 10 5,5 7 - 10 Co
West Pomeranian University of Technology
Tabela 5. Wybrane właściwości mechaniczne stali nierdzewnych utwardzanych wydzieleniowo dla
stanów obróbki cieplnej o największej twardości [P. Kochmański].
Granica plastyczności
Wytrzymałość na
Nazwa (handlowa) stali Praca Å‚amania [J]
rozciÄ…ganie [MPa]
[MPa]
PH 13-8 Mo 1448 1551 41
15-5 PH 1213 1317 79
PH 15-7 Mo 1793 1828 b.d.
17-4 PH 1117 1158 54
17-7 PH 1590 1650 46
AM350 1117 1365 b.d.
AM355 1276 1517 b.d.
Custom 450 1269 1289 55
Custom 455 1516 1585 19
Custom 465 1603 1738 b.d.
1RK91 2500 3000 b.d.
Pyromet X-15 1482 1620 20
Pyromet X-23 1634 1779 24
West Pomeranian University of Technology
Tabela. Typy faz umacniających różne stale nierdzewne utwardzane wydzieleniowo [P. Kochmański].
Rodzaj fazy umacniajÄ…cej Nazwa (handlowa) stali
²-NiAl PH 13-8 Mo, 17-7 PH, PH 15-7 Mo
NiTi
Custom 465, 1RK91
Ni3Ti, Ni3(Ti, Al)
R Pyromet X-15, Pyromet X-23, 1RK91
Ni3Be *
G-Ni16Ti6Si7 *
µ-Cu 15-5 PH, 17-4 PH, Custom 450
West Pomeranian University of Technology
Rys. Układ równowagi Fe-Cu, [G.R. Speich, J.A. Gula, R.M. Fisher].
a)
Stal 17 4 PH
Obróbka cieplna
" Przesycanie: 1040°C / olej lub powietrze
" Utwardzanie: 480 ÷ 780°C
b)
Cu
Rys. Wpływ temperatury i czasu starzenia na
twardość przesyconej stali 17-4 PH [C.N.
Hsiao, C.S. Chiou, J.R. Yang]
Rys. Mikrostruktura stali 17-4 PH , TEM. a  fot. C.N. Hsiao, C.S. Chiou, J.R. Yang; b - fot. P. Kochmański