„Ziemia śląska- jedno dzieło w wielu egzemplarzach”
PROGRAM ZAJĘĆ ARTYSTYCZNYCH W GIMNAZJUM
Wstęp
Działania artystyczne zmierzają do zapewnienia wszechstronnego rozwoju ucznia w sposób harmonijny. Realizacja programu pozwoli na wprowadzenie gimnazjalisty w świat sztuki i kultury, wiedzy o regionie, do kreatywności samodzielnej oraz pracy w grupie. Praca ucznia opiera się głównie na zajęciach praktycznych, przez co zrozumie on bardziej proces twórczy.
Program zakłada również pracę metodą projektu grupowego, który ma wykształcić skuteczne metody komunikowania się między rówieśnikami. Zawiera także umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technikami cyfrowymi, co podkreśla nowa podstawa programowa z plastyki oraz innych zajęć dydaktycznych. Realizacja może odbywać się systematycznie: 1 godz. w tygodniu, lub w formie warsztatów.
Cele i wymagania ogólne
1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji –percepcja sztuki.
2. Tworzenie wypowiedzi – ekspresja przez sztukę.
3. Analiza i interpretacja tekstów kultury – recepcja sztuki.
Program ma na celu przygotowanie nie tylko odbiorców sztuki, ale przede wszystkim twórców, dlatego jego realizacja pozwala na:
1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji – percepcja sztuki. Uczeń:
· uczestniczy w kulturze poprzez kontakt z zabytkami i dziełami sztuki współczesnej, mając poczucie związku z tradycją narodową i europejskim dziedzictwem kultury oraz doceniając dorobek śląskiego kręgu kulturowego,
· potrafi korzystać z przekazów medialnych dotyczących wiedzy o regionie, sztuce i zjawiskach artystycznych,
· popularyzuje swoje umiejętności w środowisku szkolnym i lokalnym na wystawach, w sieci internetowej, uczestnicząc w konkursach plastycznych i komputerowych.
2. Tworzenie wypowiedzi – ekspresja przez sztukę. Uczeń:
· podejmuje działalność twórczą, posługując się środkami wyrazu plastycznego-malarstwem, tradycyjnymi i cyfrowymi technikami graficznymi oraz fotografią,
· realizuje projekty w sferze sztuk wizualnych, takie jak interaktywne albumy zdjęć, prezentacje komputerowe,
· stosuje zasady estetycznej aranżacji przestrzeni (techniki zdobnicze).
3. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń:
· rozróżnia wybrane style i kierunki architektury, z głównym naciskiem na dziedzictwo architektoniczne regionu śląskiego i sztuk plastycznych oraz osadza je w odpowiednim porządku chronologicznym i miejscu, z którym było związane ich powstanie, na podstawie określonych przykładów (posługując się terminologią z danej dziedziny sztuki),
· rozpoznaje dzieła w wybranych dyscyplinach sztuk plastycznych, Strona 1 z 6
przyporządkowując je właściwym autorom oraz opisuje ich funkcje i cechy stylistyczne, na podstawie określonych przykładów (posługując się odpowiednią terminologią) Metody i formy pracy
Metody pracy staną się bardziej efektywne jeżeli szkoła stworzy odpowiednie do tego warunki.
Niezbędny jest aparat cyfrowy, ksero, rzutnik multimedialny oraz komputery z odpowiednim oprogramowaniem i dostępem do Internetu.
Należy też uczniom stworzyć możliwość publicznej prezentacji swoich prac w formie galerii, świątecznego kiermaszu, wymiany doświadczeń podczas konkursów artystycznych oraz publikacji w sieci Internetowej.
Treści nauczania oraz oczekiwane umiejętności
1. Architektura:
- uczeń zna pojęcie architektury i urbanistyki,
-rozróżnia architekturę sakralną od świeckiej,
- podaje przykłady budowli typowych dla regionu śląskiego: architektura industrialna, familoki, stare zabudowy chłopskie,
-podaje przykłady zabytków Śląska- w tym także zagrożonych,
-umiejscawia ich powstanie w czasie (korelacja z historią).
2. Malarstwo:
- stosuje środki wyrazu plastycznego takie jak: kompozycja, kolor, walor, kontrast, światłocień,
- stosuje barwy podstawowe i pochodne,
-stosuje perspektywę zbieżną i malarską,
-zna techniki: tempery, akwareli i pastelu,
-wymienia kilka przykładów malarstwa europejskiego (wybitne dzieła renesansu i baroku),
-potrafi wyszukiwać dzieła sztuki w Internecie,
-zna pojęcie happeningu.
3. Grafika
-zna pojęcie grafiki i wymienia kilka technik grafiki artystycznej,
-stosuje technikę linorytu: proces przygotowania matrycy i wykonania odbitek,
-potrafi posługiwać się programami do obróbki grafiki komputerowej (korelacja z informatyką).
4. Fotografia:
-zna historię aparatu fotograficznego,
-potrafi zaaranżować kompozycję statyczną i dynamiczną,
-stosuje światłocień.
5. Multimedia:
-potrafi obsługiwać programy do prezentacji grafiki,
-tworzy metodą projektu prezentacje ze dźwiękiem i video (program Movie Maker, Power Point).
6. Estetyka i funkcjonalność
-tworzy dekoracje okolicznościowe,
-zajmuje się prostymi metodami zdobniczymi przedmiotów,
- kultywuje śląską tradycję związaną ze świętami Bożego Narodzenia i Wielkanocy.
Strona 2 z 6
TEMAT ZAJĘĆ
WYMAGANIA PROGRAMOWE
METODY PRACY
1. Zaproszenie do zajęć,
Zapoznaje się z warsztatem pracy
Pogadanka
omówienie warsztatu
zapoznanie z uczniami
pracy i zapoznanie ze
systemem oceniania
1 godz.
2. „Barwy ziemi- piękno
Uczeń
wymienia
źródła inspiracji
Pokaz reprodukcji technik
naszej okolicy”
twórców: piękno krajobrazu, człowiek,
malarskich
martwa natura.
Malowanie farbą
3 godz.
Wymienia i stosuje kilka technik
temperową i akwarelą na
malarskich- zna różnice w zastosowaniu
kartonie po uprzednio
poszczególnych technik.
wykonanym szkicu
Dostrzega charakterystyczne elementu
Pokaz reprodukcji
śląskiego krajobrazu, potrafi zbudować
malarstwa XVI i XVIIw.
poszczególne elementy kompozycji.
-Rembrandt
Stosuje perspektywę zbieżną i malarską.
-Vermer van Delft
Zapoznaje się z procesem tworzenia
akwareli.
3. „Jesień”- kompozycja
Uczeń poznaje technikę pastelu.
Pokaz reprodukcji pasteli
abstrakcyjna
Zna barwy podstawowe i pochodne.
Stanisława Wyspiańskiego,
2 godz.
Odróżnia malarstwo przedstawiające od
Malarstwo abstrakcyjne
abstrakcyjnego.
4. Grafika- jedno dzieło
Uczeń zna techniki graficzne: druk
Pokaz reprodukcji lub
w wielu
wklęsły i wypukły
slajdów A. Durera, L.
egzemplarzach.
Cranacha, współczesnej
1 godz.
grafiki artystycznej
Pokaz prac graficznych:
Linoryty, miedzioryty.
5. Wykonanie matrycy w
Zna przybory jakimi posługuje się
Wykonanie matrycy w
linoleum. Temat:
grafik: dłuta, rylce, farba drukarska.
linoleum
„Śląskie klimaty”.
Stosuje negatyw.
2 godz.
Inspiracje: szyby kopalniane, familoki,
hałdy.
6. Wykonanie odbitek-
Wykonuje odbitki graficzne, zna
Wykonanie odbitek i ich
linoryt i oprawa prac
technikę linorytu oraz metodę oprawy
oprawa
2 godz.
pracy- passpartout
7. „Żywe obrazy” -
Happening z użyciem fotografii
Pokaz reprodukcji znanych
fotografia.
Rozpoznaje znane dzieła malarstwa
dzieł malarstwa
2 godz.
europejskiego, potrafi ułożyć je
europejskiego.
chronologicznie
Zdjęcie zaaranżowanej
sceny rodzajowej
zainspirowanej dziełem
sztuki. Wykonanie
fotografii.
8. „Moje magiczne
Potrafi wykonać prezentację na temat
Praca metodą projektu w
miejsce”.
ciekawego miejsca w regionie, zebrać
grupie 3-4 osobowej w
4 godz.
materiały, skompletować zdjęcia.
pracowni komputerowej
Obrabia zdjęcia cyfrowe.
Posługuje
się
komputerowymi
programami multimedialnymi: Power
Point, Movie Maker. Potrafi wstawić
Strona 3 z 6
Potrafi zamieścić pracę w Internecie.
9. Zapomniane zabytki
Tworzy album na temat architektury
Praca na konkurs
regionu.
świeckiej, sakralnej oraz ludowej
regionalny „Zapomniane
3 godz.
regionu (pałace,
dworki, kościoły,
zabytki”
kapliczki,
spichlerze,
budownictwo
Metoda projektu
tradycyjne). Rozróżnia poszczególne
dopuszczalna praca w
elementy
budowli,
wyszukuje
grupie
informacje na temat historii budowli.
Sporządza dokumentację budynków,
zdjęcia i opisy. Potrafi sporządzić kilku
stronnicowy album na zadany temat.
Poznaje programy do edycji grafiki
reklamowej.
Potrafi
oprawić
i zaprezentować swoją prace
10. Warsztaty z dekupażu. Poznaje
technikę
zdobienia
warsztaty
2 godz.
przedmiotów.
11. Ozdoby i dekoracje
Origami, rzeźba z makaronu,
warsztaty
świąteczne.
tradycyjne pisanki- metoda malowania
3 godz. w okresie
woskiem.
świątecznym
12. Na szkle malowane.
Malowanie na szkle.
Warsztaty
2 godz.
Wprowadzenie
do sztuki
ludowej.
reprodukcje sztuki ludowej
Folklor w Polsce i na świecie.
różnych regionów Polski
Temat: „Śląskie zwyczaje i obrzędy
wielkanocne”.
13. Wykonanie prac na
Według potrzeb uczniów
Techniki dowolne
konkursy plastyczne.
3 godz.
Metody oceniania osiągnięć ucznia.
Uczeń powinien wykazać się chęcią uczestniczenia w wydarzeniach artystycznych różnego rodzaju.
Potrafi wymienić i scharakteryzować dziedziny sztuk plastycznych: malarstwo, rzeźbę, grafikę, fotografię. Analizować i porównywać dzieła sztuki. Omówić przykłady architektury i sztuki charakterystyczne dla regionu śląskiego.
W ramach własnej aktywności twórczej uczeń potrafi:
· zaprezentować swoje wytwory,
· wykorzystać korzyści wynikające z użycia danej techniki,
· ekonomicznie wykorzystywać czas i materiały do wykonania zadań,
· współpracować w grupie, szanować pracę własną i innych,
· poszukiwać oryginalnych rozwiązań,
· posługiwać się techniką komputerową w celu tworzenia prezentacji i projektów na zadany temat.
Strona 4 z 6
Ocenie podlegają następujące formy pracy ucznia:
· praktyczne ćwiczenia plastyczne
· wypowiedzi ustne
· udział w konkursach plastycznych
· zaangażowanie ucznia w proces twórczy
· aktywne uczestnictwo w życiu szkoły poprzez wykonanie dekoracji okolicznościowych, wystaw itp.
Podczas oceny prac plastycznych ocenie podlega:
· staranność wykonania
· dobór środków wyrazu do postawionego problemu
· umiejętne zakomponowanie elementów na płaszczyźnie, dobór barw, użycie perspektywy i światłocienia
Kryteria oceniania wypowiedzi artystycznej
Ocena
Bardzo dobry
Dobry
Dostateczny
Dopuszczający
Kryterium
Kompozycja
Zachowana
Zachowana
Zachwiana logika
Brak logiki,
logika, twórcze
logika, typowe
kompozycji
nieprawidłowy
wykonanie
rozwiązanie
dobór kompozycja
Dobór środków
Wyczerpujący i
2-3 usterki lub
50% środków
Pojedyncze środki
wyrazu
twórczy dobór
braki w zakresie
wyrazu
wyrazu zastosowane
środków
wykorzystania
wykorzystanych
prawidłowo
środków
prawidłowo
Działalność
Oryginalne
Poprawny
Bierny sposób
Przekaz
pomysły, własna
przekaz
odtwarzania
nieuporządkowany
interpretacja
chaotyczna
wypowiedź
Kreatywność
Twórczy sposób
Wypowiedź
Wypowiedź
Brak kreatywności
przedstawienia
typowa, inwencja
odtwórcza,
własnej, brak
tematu,
własna
minimalny
pomysłu i własnych
zastosowanie
ograniczona
stopień
rozwiązań
wiedzy w
kreatywności
sytuacjach
problemowych
Strona 5 z 6
Ocena
Bardzo dobry
Dobry
Dostateczny
Dopuszczający
Kryterium
Organizacja pracy Właściwy plan i
Typowe wzorce w
Według typowych Niepełne
wykonanie
nowym układzie,
wzorców
wykonanie zadań
według typowych
rozwiązań
Podział zadań,
Twórcze
Praca zgodna z
Praca z
Zmienianie
podział ról
wypełnianie
przydziałem
instruktorem i
funkcji, brak
swojej roli
pomocą
odpowiedzialności
Komunikacja
Aktywne
Czynne
Rozumienie tego,
słuchanie
słuchanie
uczestniczenie
co się słyszy
Wiedza i
Twórcze
Poprawne
Wiedza bez
Wiedza
umiejętności
wykorzystanie
przekazywanie
umiejętności,
wyrywkowa,
wiedzy i
typowej wiedzy i
umiejętności bez
proste
umiejętności
praktyczne
wiedzy
umiejętności
zastosowanie w
praktyczne
sytuacjach
typowych
Prezentacja
Umiejętności
Typowe wzorce w
Według typowych Niepełne
przekazu swoich
nowym układzie
wzorców
wykonanie
racji i
(najbardziej
zadania
oryginalnych
dostępne)
pomysłów
Ocenę celującą otrzymuje uczeń za szczególnie oryginalne i twórcze osiągnięcia, opierające się na gruntownej wiedzy wykraczającej poza wymagania programowe oraz umiejętność zastosowania tych osiągnięć w praktyce. Często reprezentuje szkołę w konkursach plastycznych, wykonuje prace w domu.
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, którego wypowiedź nie spełnia wymogów oceny pozytywnej, nie uczestniczy w zajęciach artystycznych.
Ewaluacją programu mogą być: wystawy na szkolnych korytarzach, zorganizowanie szkolnego kiermaszu świątecznego, udział w konkursach plastycznych, ankieta ewaluacyjna.
Program opracowała: Anna Babiak
Strona 6 z 6