Mniszek lekarski - opis, zastosowanie, właściwości, przepisy
Mniszek lekarski to roślina przez w ielu uw ażana za chw ast. Tymczasem ma on w iele pożytecznych
w łaściw ości, które możemy wykorzystać w domu i w ogrodzie. Od lat mniszek lekarski ma szerokie
zastosow anie w medycynie i ziołolecznictw ie, a ogrodnicy na jego bazie przygotowują preparaty
pomocne w ochronie roślin przed szkodnikami. Poznaj sekret jak wykorzystać tę roślinę, która tylko
z pozoru jest chw astem!
Mniszek lekarski, mlecz ( Taraxacum officinale)
Mniszek lekarski - opis
Mniszek lekarski ( Taraxacum officinale) to gatunek należący do rodziny astrowatych ( Asteraceae),
podobnie jak cenione na rabatach kw iatow ych astry - marcinki. Mniszek jest bardzo popularną
rośliną w Europie Środkow ej, tworzy liczne podgatunki. Bardzo pospolity w zbiorowiskach
traw iastych od niżu po piętro alpejskie. W Polsce w ystępuje pospolicie na terenie całego kraju, a
jako chw ast - niemal w każdym ogrodzie.
Mniszek lekarski posiada rozetę liści, rozłożonych przy ziemi. Wytw arza długą łodygę, pustą w
środku, na szczycie której znajduje się pojedynczy koszyczek kw iatow y. Gdy złamiemy łodygę
zaczyna się z niej sączyć biały płyn przypominający mleko, czyli tzw . sok mleczny. Od niego pochodzi
potoczna nazwa mniszka lekarskiego - mlecz. Sok mleczny jest trujący.
Kwiatostan złożony jest z licznych żółtych kw iatów języczkow atych. Jednym z charakterystycznych
elementów mniszka lekarskiego jest jego ow ocostan, potocznie nazyw any dmuchaw cem.
Ow ocostan rozpada się pod w pływ em podmuchu, na pojedyncze ow oce - niełupki.
Mniszek lekarski w ytw arza także charakterystyczny korzeń. Gatunek ten tw orzy klasyczny model
palow ego systemu korzeniow ego. Dlatego też miedzy innymi tak trudno jest wyrw ać mniszka
lekarskiego z korzeniami. Tym bardziej trudno go w yplewić, gdyż jeżeli zostaw imy choć centymetr
korzenia w ziemi w przyszłym roku w yrośnie z niego nowa roślina.
Usuwanie chwastów
C hwasty pojawiają się w niemal każdym ogrodzie. Uporczywie wyrastają na rabatach
pomiędzy roślinami ozdobnymi, na grządkach z warzywami oraz na trawnikach. Potrafią
zagłuszyć uprawiane przez nas rośliny, osłabiać je, ograniczać ich wzrost i utrudniać im
dostęp do substancji odżywczych. Dlatego musimy je regularnie usuwać. Oto najlepsze
sposoby na usuwanie chwastów. Więcej...
Mniszek lekarski - właściwości, zastosowanie w medycynie
Zastosowanie mniszka lekarskiego w dawnych czasach było bardzo szerokie, stąd też jego drugi
człon nazw y "lekarski". Obecnie zastosow anie mniszka lekarskiego znacznie zmalało na
popularności. Jednak mimo to warto jest poznać kilka ważniejszych właściwości mniszka
lekarskiego.
Ze w szystkich części mniszka lekarskiego najw iększe zastosow anie mają jego kw iaty, liście oraz
korzeń, który zbierać należy na jesieni. Mniszek lekarski ma przede w szystkim w łaściw ości
moczopędne. Dlatego używany jest w w alce z obniżeniem ciśnienia krwi poprzez zmniejszanie ilości
płynów w organizmie. Warto nadmienić, że preparaty moczopędne z mniszka, w przeciw ieństw ie do
innych, nie w ypłukują potasu z krw i, w ręcz w zbogacają ją o potas. Pobudza także pracę nerek
zmuszając
je
poprzez
wzmożone
działanie
do
w ydalania
toksyn.
Korzeń
mniszka
lekarskiego niezw ykle skutecznie oczyszcza w ątrobę oraz w oreczek żółciow y. Przyspiesza rów nież
przemianę materii. Rów nież liście wspomagają pracę w oreczka żółciowego. Uw aża się naw et, iż
częste przyjmow anie liści mniszka lekarskiego sprzyja rozpuszczaniu kamieni w w oreczku żółciowym.
Mniszek lekarski - zastosowanie w ochronie roślin
Ponadto w arto dodać, że mniszek lekarski jest nie tylko sprzymierzeńcem dla człowieka w wymiarze
medycznym ale rów nież i w kw estii ochrony roślin. Zastosowanie mniszka lekarskiego w ochronie
roślin to przede wszystkim zw alczanie chorób i szkodników , a także stymulacja i przyspieszanie
w zrostu roślin. Preparat na bazie mniszka lekarskiego można przygotow ać z suszonej lub św ieżej
rośliny.
Wyciąg z mniszka lekarskiego jest niezw ykle skuteczny w w alce z mszycami, przędziorkami czy
miodunkami. Jak go zrobić?
Oto przepis na wyciąg z mniszka lekarskiego: 150 g św ieżego mniszka lekarskiego (cała roślina)
zalew amy 5 litrami w ody i odstaw iamy na 3 godziny. Można też użyć 125 g zmielonych korzeni lub
200 g św ieżych liści. Po upływie 3 godzin możemy spryskać szkodniki pow stałym roztw orem.
Mniszek lekarski - owocostan, potocznie nazywany dmuchawcem
Wyciąg z mniszka lekarskiego można też w ykorzystać do przyspieszenia wzrostu roślin roślin lub
rozkładu substancji organicznej w kompoście W tym celu potrzebujemy ok. 200 g suszonego
mniszka lekarskiego i ok. 2 kg św ieżego mniszka w stanie kw itnienia z korzeniem. To w szystko
mieszamy i zalew amy ok. 10 litrami w ody. Zostawiamy na 24 godziny, a potem możemy spryskiw ać
rośliny w okresie letnim lub podlew ać rośliny i polew ać kompost w okresie jesiennym. W ten sposób
za pomocą mniszka lekarskiego możemy również pozbyć się gąsienic motyli bielinków z roślin
kapustnych.
Jeżeli chcemy przygotować gnojówkę z mniszka lekarskiego aby przyspieszyć w zrost i dojrzewanie
owoców , musimy wziąć: 0,5 kg całych roślin mniszka (kw iaty, liście, łodygi, korzenie) zalać to 5 litrami
w ody i odstaw ić na 7 dni aby mieszanka sfermentowała.
Pokrzywa - zastosowanie w nawożeniu i ochronie roślin
Pokrzywa zazwyczaj jest kojarzona jako uciążliwy i nieprzyjemnie parzący chwast, którego
trzeba się bezwzględnie pozbyć z ogrodu. Tymczasem zamiast ją wyrzucać, można
przyrządzić z niej wartościową gnojówkę, wyciąg lub wywar i wykorzystać do nawożenia i
ochrony roślin. C o ciekawe, pokrzywa ma też zastosowanie w zielarstwie, kuchni i
kosmetyce. Więcej...
Mniszek lekarski - przepisy kulinarne
Może to niektórych zdziw i, ale na tym zastosowanie mniszka lekarskiego się nie kończy. Człow iek
bow iem stw orzył także liczne przepisy z mniszka lekarskiego o charakterze kulinarno-leczniczym.
Dobrym przykładem jest przepis na syrop z kwiatów mniszka lekarskiego. Należy zebrać ok. 1 litr
kw iatów mniszka, zalać je 1 litrem w ody i gotow ać na małym ogniu przez ok. 15 minut. Po tym czasie
odstaw iamy garnek z ognia, i pozostawiamy na 24 godziny. Następnie przecedzamy wywar i
dodajemy do niego sok z 2 cytryn oraz 1 kg cukru. Całość ponow nie w staw iamy na mały ogień i
gotujemy ok. 2 godzin, aż konsystencja nie zacznie przypominać miodu. Syrop z mniszka
lekarskiego można stosować na podrażnienie górnych dróg oddechowych lub łagodzenie kaszlu.
Przepisów z mniszka lekarskiego jest jeszcze znacznie w ięcej, można z niego zrobić np. w ino,
napar, nalewki, sałatkę z liści, a naw et zupę. Na naszym forum podany jest przepis na
doskonały miód z kwiatów mleczu, czyli w łaśnie mniszka lekarskiego. Zachęcam do poszukiw ania i
w ykorzystania przepisów z mniszka lekarskiego. Dzięki temu wyrw ane z ogrodu chw asty się nie
zmarnują, a może naw et je polubimy!
Katarzyna Matuszak
Przeczytaj również:
Rumianek pospolity - uprawa, zastosowanie, właściwości lecznicze
Rumianek pospolity to niezwykle pożyteczna roślina, kwitnąca na biało od wiosny do końca
lata. Może rosnąć jako chwast lub roślina uprawna. Rumianek jest łatwy w uprawie i często
wykorzystywany w zielarstwie. Posiada bardzo szerokie zastosowanie i ceniony jest za
swoje właściwości lecznicze. Poznaj zalety rumianku i dowiedz się jak uprawiać go w
ogrodzie. Więcej...
Chwasty i mech na trawniku
Mimo właściwej pielęgnacji, efekt pięknego trawnika może zostać
zniwelowany przez pojawiające się chwasty. Dlatego też walkę z
chwastami powinniśmy rozpocząć jeszcze zanim założymy trawnik, a
potem regularnie ją kontynuować. Niemniej kłopotu może sprawić mech
pokrywający spore powierzchnie darni. Zobacz jak zwalczać chwasty i
mech na trawniku. Więcej...
Jak zwalczać choroby grzybowe roślin bez stosowania chemii w ogrodzie?
Szara pleśń na owocach i kwiatach, mączniaki, plamistości liści, zamieranie trawników,
fytoftoroza powodująca zamieranie różaneczników i iglaków - to tylko niektóre spośród
chorób roślin, spędzających nam sen z oczu. Na szczęście dziś przeciw tym problemom nie
musimy wytaczać całej artylerii chemicznych środków ochrony roślin. Właśnie przekonałem
się jak skuteczny może być nowy, w pełni naturalny sposób na ochronę roślin przed
chorobami grzybowymi. Więcej...