M I N I P R O J E K T Y
Programator
szeregowych pamięci
EEPROM 93C46
W†artykule
W†ubieg³ym roku by³y
szeroko opisywane szeregowe
prezentujemy
pamiÍci EEPROM. Zosta³ teø
konstrukcjÍ niezwykle
przedstawiony programator
prostego programatora
uk³adÛw opartych na magis-
szeregowych pamiÍci
trali I2C - najbardziej u†nas
EEPROM z†interfejsem
rozpowszechnionych. Prezen-
towane obecnie urz¹dzenie
MicroWire.
uzupe³nia tÍ ofertÍ o†moøli-
PostaÊ ürÛd³ow¹
woúÊ obs³ugi kostek 93C46 -
programu steruj¹cego
wykorzystuj¹cych do przesy-
autor udostÍpni³ na
³u danych protokÛ³ MicroWi-
naszej stronie
re. Opisu protoko³u nie bÍdÍ
powtarza³ - chÍtni znajd¹ go
internetowej.
w†EP7-8/98. NiezbÍdne sek-
wencje sygna³Ûw s¹ genero-
wane przez oprogramowanie
PC steruj¹ce portem Centro-
nics. CzÍúÊ elektroniczna
34
Elektronika Praktyczna 8/99
M I N I P R O J E K T Y
øemy zauwaøyÊ, øe sekwen-
WYKAZ ELEMENTÓW
cje ustawiania stanu linii s¹
- z†tego w³aúnie wzglÍdu - ce-
Rezystory
lowo spowolnione).
R1: 1,5kΩ
Jako wejúcie danych s³u-
R2: 33 kΩ
øy jedna z†linii statusu (Error Kondensatory
- pin15). Sygna³ na ni¹ jest
C1: 100nF
podany za poúrednictwem
C2: 10µF/16V
tranzystora impulsowego (Q1
Półprzewodniki
- 2N2369). Tak siÍ dzieje
Q1: tranzystor impulsowy
w†celu eliminacji wstecznego
npn (2N2369 lub podobny)
przep³ywu pr¹du z†linii przez
kostkÍ wk³adan¹ w†podstaw-
D1..D4: diody Schottky’ego
(BAT 85)
kÍ przy wy³¹czonym zasila-
niu. Z†powyøszego wynika,
D5: LED żółty 3 mm
øe wystarcza standardowy
Różne
tryb pracy portu - taki teø
wtyk DB 25 M + obudowa
naleøy ustawiÊ.
podstawka DIL 8
Montaø - ze wzglÍdu na
akcesoria (obudowa, kabel
prostotÍ urz¹dzenia - jest do-
6−żyłowy w ekranie − GND
wolny. Do testÛw wykorzys-
przez ekran, przepusty
tywa³em prowizorycznego
kablowe)
ìpaj¹kaî z³oøonego bezpo-
Oprogramowanie steruj¹ce jest úrednio na wtyku DB-25M.
dostÍpne w Internecie pod
Rys. 1.
Prezentowany model jest du-
adresem: www.ep.com.pl/ftp/
urz¹dzenia - o schemacie
napiÍciem +5 V†w†stanie wy-
øo staranniej wykonany, ale
tools.htm.
przedstawionym na rys. 1 -
sokim oraz o†znacznej obci¹-
teø opiera siÍ na przestrzen-
sprowadza siÍ do niewielkie-
øalnoúci pr¹dowej).
nym (i ìklejowymî) montaøu
Warto jednakøe zauwaøyÊ,
go interfejsu dopasowuj¹cego
Zak³adam, øe komputery
w†obudowach z†tworzywa
øe dysponowanie tylko jednym
kostkÍ pamiÍci do portu.
pracuj¹ce z†Windows 95/98
sztucznego. Diody i†tranzys-
portem LPT (ktÛry przewaønie
Nasuwa siÍ pytanie, dla-
(dla takiego úrodowiska jest
tor w†obudowie wtyku, a kon-
jest zajÍty drukark¹ i†to zazwy-czego obs³ugiwany jest tylko
przeznaczony program steruj¹-
densatory i†dodatkowy stabi-
czaj w†trybie ECP lub EPP) -
jeden typ pamiÍci? Niniejsze
cy) s¹ nowszej generacji i†po-
lizator z†gniazdem jack oraz
w†nowszych komputerach na
urz¹dzenie powsta³o miano-
winny ten wymÛg spe³niaÊ.
podstawka - w†ma³ym pude³-
ogÛ³ wmontowanym w†p³ytÍ -
wicie dla potrzeb konkretnej
Prototyp by³ sprawdzany z†kar-
ku z†tworzywa.
stawia pod duøym znakiem za-
naprawy serwisowej - w³aúnie
t¹ ISA typu Tc-210 oraz z†wbu-
Jako podstawkÍ pamiÍci
pytania sensownoúÊ jego uøy-
wymiany 93C46. Przy okazji
dowanym w†p³ytÍ portem HP
zastosowa³em zwyk³¹ pod-
wania dla celÛw warsztatu
mia³a to byÊ prÛba samodziel-
Vectra. Na kondensatorze C2
stawkÍ DIL8 przyklejon¹ na
elektronicznego.
nego oprogramowania w†úro-
uzyskano ok. 4,8 V, co jest war-zewn¹trz obudowy. Jest to
Po pierwsze - przy wszel-
dowisku Windows 95/98
toúci¹ w†pe³ni wystarczaj¹c¹ do bardzo tanie rozwi¹zanie,
kich eksperymentach i†prze-
w†celu stwierdzenia, jak sys-
zasilania interfejsu.
a†w†razie zuøycia moøna j¹
³¹czaniach zawsze istnieje ry-
tem wielow¹tkowy radzi so-
W†razie potrzeby moøna
³atwo wymieniÊ. Ponadto,
zyko uszkodzenia portu.
bie z†generacj¹ przebiegÛw
zasiliÊ interfejs ca³kiem od-
przy zaledwie 8†nÛøkach
Po drugie - prostsze apli-
czasowych na porcie LPT.
dzielnie (w modelu prezento-
wk³adanie kostek nie jest zbyt
kacje zazwyczaj pos³uguj¹ siÍ
Dlatego teø nie skorzysta-
wanego urz¹dzenia zastoso-
uci¹øliwe.
trybem standard lub BiDirec-
³em z†gotowych urz¹dzeÒ ani
wano dodatkowy stabilizator
tional i†naleøy wci¹ø pamiÍ-
z†dostÍpnych w†internecie
78L05 zasilany z†gniazda jack
Pod³¹czenie
taÊ o†BIOS-owym ustawieniu
DOS-owych programÛw (np.
- na schemacie nie zosta³o to
i†uruchomienie
trybu.
http://www.hw.cz/constrc/e-
zaznaczone). Dioda LED jest
Najpierw naleøy wybraÊ
Po trzecie - samo prze³¹-
eprom/ee_prog.html).
zasilana przez rezystor R1 (o
port, do ktÛrego pod³¹czymy
czanie mechaniczne urz¹dzeÒ
ChÍtni mog¹ otrzymaÊ kod
duøej - ze wzglÍdu na
programator. Najlepiej, øeby
jest mocno uci¹øliwe o†ile nie
ürÛd³owy programu (Delphi 3)
oszczÍdnoúÊ pr¹du - wartoúci
mÛg³ on zapewniÊ (jak opisa-
stosujemy dodatkowych spe-
w†celu prowadzenia w³asnych
rezystancji) i†wskazuje w³¹-
no powyøej) zasilanie progra-
cjalizowanych prze³¹cznikÛw.
eksperymentÛw, np.:
czenie zasilania. Jest to bar-
matora. Program steruj¹cy
Jeúli wiÍc chcemy wykorzys-
- rozszerzenie pojemnoúci ob-
dzo uøyteczne przy pod³¹cza-
moøe pracowaÊ z†adresem
tywaÊ LPT dla w³asnych, nie-
s³ugiwanych pamiÍci,
niu programatora i†konfiguro-
portu rÛwnoleg³ego 378h lub
typowych celÛw, bardzo
- udostÍpnienie w†Windows
waniu portu.
278h. Odpowiada to zazwy-
wskazane bÍdzie wyposaøenie
NT poprzez uøycie sterow-
Jako linie wyjúciowe Mic-
czaj portom LPT1 i†LPT2
PC w†dodatkow¹ kartÍ I/O.
nika dostÍpu do portÛw (s¹
roWire wykorzysta³em linie
(LPT1 jest dostÍpny praktycz-
Moøe to byÊ ca³kiem stary typ
takie freeware, np. na
danych portu. Nie jest to
nie zawsze).
z†gie³dy lub komisu (ale za-
Delphi Super Page),
przypadkowe - w†porcie uøy-
- dopisanie innych protoko-
wanym do uruchomienia wy-
³Ûw (np. dla kostek z†in-
dajnoúÊ pr¹dowa linii danych
terfejsem I2C).
by³a znacznie wyøsza niø li-
nii steruj¹cych (np. Auto Fe-
Dzia³anie programatora
ed itd.), co pozwoli³o na
Diody
Schottky'ego
uzyskanie wyøszych czÍstot-
D1..D4 oraz filtruj¹ce pojem-
liwoúci powtarzania dla syg-
noúci C1, C2 pozwalaj¹ na za-
na³u wyjúciowego. Podczas
silanie kostki bezpoúrednio
testÛw na koÒcu †kabla przed-
z†portu LPT. Koniecznym wa-
³uøaj¹cego (ok. 2†m) uda³o siÍ
runkiem jest wspÛ³praca
uzyskaÊ ok. 250 kHz przy ³ad-
z†portem wyposaøonym
nym przebiegu prostok¹tnym
w†bufory nowszej generacji (z
(w programie ürÛd³owym mo-
Rys. 2.
Elektronika Praktyczna 8/99
35
zwyczaj jego moøliwoúci nie
- w†folderze Windows\Start
Obs³uga programu
wanie' odpowiada opera-bÍd¹ wielkie) albo nowa karta
Menu\Programs\93c46 od-
Okienko programu uru-
cjom na kostce pamiÍci
specjalizowana, wybrana we-
najdujemy skrÛt Progra-
chomionego pokazano na rys.
(zapis komÛrki, zapis ca-
d³ug potrzeb.
mator.lnk,
2. Wszystkie funkcje progra-
³oúci, kasowanie, odczyt
Przyk³adowe rozszerze-
- otwieramy z menu skrÛtÛw
matora s¹ dostÍpne z†pozio-
z†wpisem do bufora, po-
nie: karta ISA typu Tc-210
W³aúciwoúci i†w†linii Target
mu menu g³Ûwnego:
rÛwnanie z†buforem). Op-
(2xCOM + 1xLPT/BiDir)
(program docelowy) dopisu-
- Zasilanie/Wy³¹cznik - w³¹-
cja ' Samoczynne kasowa-
z†kablem przed³uøaj¹cym ok.
jemy za úcieøk¹ dostÍpu (za
cza i†wy³¹cza zasilanie pa-
nie' okreúla, czy kostka 2†m†znakomicie u³atwia
cudzys³owem) spacjÍ i†pa-
miÍci,
wymaga oddzielnego kaso-
wszelkie prace uruchomie-
rametr, np: <ìC:\Program
- Organizacja - prze³¹cza wania komÛrki przed zapi-niowe, a przy okazji mamy
F i l e s \ A v t \ P r o g r a m a t o r podzia³ pamiÍci na komÛr-sem. Jest ona domyúlnie
do dyspozycji dodatkowe
93c46\M_93.exeî 1> .
ki 8- lub 16-bitowe. Tu
w³¹czona, co odpowiada
porty szeregowe.
Sprawdzamy jeszcze
moøna dodaÊ, øe pamiÍci
nowszym typom kostek
Program obs³uguj¹cy pro-
przed uruchomieniem tryb
93C46 w†wersji SMD uøy-
pozwalaj¹cym na pominiÍ-
gramator wymaga systemu
pracy portu (BIOS dla portu
waj¹ tylko trybu 16-bitowe-
cie cyklu kasowania,
Windows 95/98 (obecna wer-
na p³ycie lub zworki dla kar-
go,
- Plik - pozwala na zapis sja nie pracuje pod NT). In-ty ISA) - powinien byÊ usta-
- Bufor/Zerowanie - ustawia i†odczyt bufora z/do pliku
stalujemy go z†dyskietki po-
wiony Standard (Output) lub
wszystkie komÛrki ekrano-
*.c46,
przez uruchomienie progra-
BiDirectional (Byte).
wego bufora na ffh (lub
- Pomoc - uruchamia typowe mu setup.exe, albo z†panelu Teraz moøemy uruchomiÊ
ffffh), w†zaleønoúci od or-
windowsowe okienko po-
sterowania: dodaj-usuÒ pro-
program z†paska Menu Start.
ganizacji,
mocy.
gramy. NastÍpnie sprawdza-
Dioda D5 powinna siÍ zaúwie-
- Bufor/Wype³nianie - wy-Jerzy Szczesiul, AVT
my w†zasobach systemu pod
ciÊ po w³¹czeniu zasilania (Za-pe³nia wszystkie komÛrki
jerzy.szczesiul@ep.com.pl
jakimi adresami mamy ulo-
silanie/Wy³¹cznik), co wskaøe wartoúci¹ komÛrki aktual-kowane porty LPT.
jednoczeúnie na prawid³owe
nie wybranej,
Program steruj¹cy prac¹
Program domyúlnie star-
skonfigurowanie portu. Skon-
- Bufor/Edycja - przejúcie do programatora oraz jego pos-tuje z†adresem 278h (LPT2).
trolujmy jeszcze napiÍcie po-
edycji wartoúci wybranej
taÊ ürÛd³owa s¹ dostÍpne na Aby uøyÊ 378h (LPT1) naleøy
miÍdzy pinami 4†i†8 podstaw-
komÛrki (komenda osi¹gal-
stronie internetowej EP, pod podaÊ parametr startowy 1.
ki - powinno wynosiÊ
na rÛwnieø poprzez 'e'
adresem:
Wykonujemy to w†nastÍpuj¹-
4,7..4,8V. Teraz moøna przy-
z†klawiatury),
- www.ep.com.pl/ftp/tools.html cy sposÛb:
st¹piÊ do programowania.
- Polecenie menu 'Programo-
- www.ep.com.pl/ftp/other.html 36
Elektronika Praktyczna 8/99