HIGIENA JAMY USTNEJ DZIECI W WIEKU OD 3 DO 5 LAT
Zęby mleczne pełnią ważną funkcję przygotowania miejsc dla zębów stałych. Należy, więc szczególnie dbać o to, by były wolne od próchnicy.
Próchnica zębów mlecznych może spowodować powstanie próchnicy w zębach stałych.
Próchnica to przede wszystkim „słodki” problem. Wywołują ją bakterie, które żywią się cukrem. Przetwarzają go w kwasy, a te uszkadzają szkliwo zębów. Im więcej słodyczy dziecko spożywa, tym bardziej jego zęby są zagrożone. Dlatego prawidłowe odżywianie i dbanie o higienę
jamy ustnej jest bardzo ważne już od wczesnych lat życia dziecka.
Dzieci, które nie ukończyły piątego roku życia powinny używać pasty do zębów z niższym współczynnikiem fluoru, gdyż nie potrafią one jeszcze prawidłowo płukać jamy ustnej i mogą połykać pewne ilości pasty. Dziecko w wieku przedszkolnym może używać pasty z fluorem w wielkości ziarnka grochu.
Należy zwrócić szczególną uwagę na jadłospis dziecka. Jadłospis dziecka w tym wieku powinien uwzględniać jak największą ilość
świeżych warzyw i owoców, a także mleko, twaróg, ser, jaja oraz ryby. Należy natomiast ograniczyć pokarmy bogate w węglowodany, pokarmy lepkie, które łatwo osadzają się na zębach. Powstawaniu próchnicy sprzyjają również słodkie soki i przekąski podawane między
posiłkami. Dlatego należy ograniczyć ilość słodyczy i słodkich napojów. Można wyznaczyć dziecku jeden dzień w tygodniu, w którym spożywa
słodycze. Łatwiej wtedy dopilnować, aby po ich zjedzeniu dziecko umyło zęby.
Trudno oduczyć dziecko spożywania przekąsek. Dlatego ważne jest, aby wybierać przekąski przyjazne dla zębów, takie jak:
Surowe jarzyny.
Świeże owoce.
Jogurt naturalny.
Napoje bez zawartości cukru.
Produkty zawierające cukier takie jak mleko, owoce, pieczywo, to pokarmy, które zawierają niezbędne składniki odżywcze i nie są
szkodliwe dla zębów. Nawyki żywieniowe mają ogromne znaczenie na stan uzębienia. Nie ma jednego uniwersalnego przepisu, ale są
główne zasady diety przyjaznej zębom - do których warto się zastosować:
Pokarm dziecka powinien być pełnowartościowy pod względem ilościowym i jakościowym – zgodnie z zaleceniami pediatry.
Powinien zawierać pełnowartościowe białko, sole mineralne i witaminy.
Potrawy zawierające cukier powinny być spożywane w czasie głównych posiłków i najlepiej zakończone spożyciem
pokarmu obojętnego dla tkanek zęba np. niesłodzonego napoju.
Konsystencja pokarmów powinna być twarda. Należy unikać potraw kleistych i papkowatych.
Należy zachowywać przerwy pomiędzy głównymi posiłkami. Jeżeli podaje się przekąski to nie powinny to być słodycze, tylko
np. świeże owoce lub warzywa.
Dla przedszkolaka gabinet stomatologiczny nie powinien być już niczym nowym. Pierwsza wizyta w tym miejscu powinna się odbyć w
pierwszym roku życia dziecka. Wtedy dentysta ocenia, czy maluch prawidłowo ząbkuje. Potem, co kwartał sprawdza, czy ząbkowanie przebiega
dobrze. U 3–5latka sprawdza także zgryz - ma to wpływ na dalsze wyrzynanie się zębów.
Co trzy miesiące, dziecko w wieku przedszkolnym powinno odbyć stomatologiczną wizytę kontrolną, ponieważ właśnie w tym wieku jest największe zagrożenie wystąpienia próchnicy. Próchnica u kilkulatków rozwija się szybciej niż u dorosłych. Wizyty kontrolne w czasie, gdy dziecko ma zdrowe zęby, to najprostszy sposób na zaprzyjaźnienie się z gabinetem stomatologicznym. Jeśli dziecko nie wyniesie stamtąd
przykrych wrażeń, nie będzie wzbraniało się przed siadaniem na fotelu stomatologicznym.
W celu ochrony zębów przed atakiem próchnicy, stomatolog może u dziecka przeprowadzić takie zabiegi jak:
Lakierowanie – wszystkie zęby zostają pokryte specjalnym lakierem, który zawiera fluor. Zabieg ma na celu wzmocnienie nie
szkliwa. Zanim zęby zostaną polakierowane, lekarz dokładnie je oczyści. Po zabiegu dziecko nie powinno już do końca dnia nie jeść
ani słodkiego, ani kwaśnego.
Lakowanie – jest to zabieg, który ma ochronić przed rozwojem próchnicy bruzdy zębów, (czyli zagłębienia i szczelinki). Dotyczy to
głównie zębów bocznych, bo tam bruzdy są najgłębsze. Po starannym oczyszczeniu zębów lekarz nakłada na nie specjalny materiał,
który potem utwardza światłem UV. Zalakować można tylko te zęby, które już całkiem wyrznęły i są zupełnie zdrowe
Lapisowanie – pozwala ochronić ząb, w którym już rozwinęła się próchnica. Lekarz użyje tej metody, jeśli nie ma możliwości
oczyszczenia dziury w zębie lub jej wypełnienia, bo wypełnienie mogłoby się nie utrzymać. Lapisowanie powoduje, że ząb staje się
czarny.
Szczotkowanie zębów dzieci:
Szczotkowanie zębów usuwa przede wszystkim płytkę nazębną - cienką warstwę zawierającą bakterie naturalnie występujące w jamie ustnej.
Po zetknięciu z cukrem bakterie w płytce wytwarzają kwasy, co może prowadzić do powstawania próchnicy. Ważne jest, aby dokładnie czyścić
wszystkie powierzchnie zębów. Dzieci powinny szczotkować wewnętrzną i zewnętrzną powierzchnię każdego zęba oraz powierzchnię żującą.
Dzieci powinny szczotkować zęby, co najmniej dwa razy dziennie: szczególnie rano po śniadaniu oraz wieczorem przed pójściem spać. W
nocy wydzielanie śliny neutralizującej płytkę nazębną jest obniżone, przez co zęby stają się bardziej wrażliwe na rozwój próc hnicy. Dlatego szczotkowanie zębów przed spaniem jest tak ważne.
Prawidłowe szczotkowanie.
Dobrze jest, jeżeli do ukończenia 5 roku życia dziecko myje zęby pod opieką rodzica, który stosuje się do poniższych wskazówek:
Nałóż na szczoteczkę odrobinę (tj. porcję odpowiadającą wielkości ziarnka groc hu) fluorkowej pasty do zębów.
Uważaj, aby dziecko nie połykało pasty.
Przy pomocy szczoteczki o najpierw szczotkuj wewnętrzne powierzchnie wszystkich zębów, czyli miejsca, w których gromadzi się
najwięcej płytki nazębnej. Ustaw włókna pod kątem do linii dziąseł i wykonuj łagodne ruchy do przodu i do tyłu.
Wyczyść wszystkie zewnętrzne powierzchnie zębów. Ustaw włókna pod kątem do lini dziąseł i wykonuj łagodne ruchy do przodu i
do tyłu.
Ustaw szczoteczkę tak, aby włókna spoczywały na żującej powierzchni zębów. Szczotkuj delikatnie wykonując ruchy do przodu i
do tyłu.
W wieku przedszkolnym rodzice pomagają dziecku przy myciu zębów. Im dziecko starsze, tym mniej właściwego czyszczenia powinien
przeprowadzać rodzic. Zasadą powinno być, że dziecko czyści zęby coraz bardziej samodzielnie, a opiekun każdorazowo kontroluj e
skuteczność zabiegu i jeśli zaistnieje taka konieczność to poprawia niedociągnięcia, pouczając o prawidłowej technice szczotkowania i o tym,
jak ważne jest umycie wszystkich stron zębów oraz sięganie szczoteczką do szczelin między-zębowych i zakamarków jamy ustnej.
Odpowiednia szczoteczka dla dziecka:
Wybierz szczoteczkę o miękkim włóknie.
Wybierz szczoteczkę przeznaczoną dla dzieci umożliwiającą dziecku łatwiejszy dostęp do każdego zęba (krótka główka 20-25 mm z
luźno ustawionymi pęczkami włosia w kilku pęczkach włosia. Trzon szczoteczki powinien być długi wygodny do uchwycenia zarówno
ręką dziecka jak i rodzica, uzupełniającego szczotkowanie zębów dziecka).
Przed użyciem odkaź szczoteczkę przez 15 min w 3% roztworze wody utlenionej lub wyparz ją wrzątkiem.
Myj szczoteczkę po każdym użyciu pod strumieniem bieżącej wody.
Przechowuj włosiem do góry w miejscu, w którym może wyschnąć nie stykając się z innymi szczoteczkami lub przedmiotami.
Wymieniaj szczoteczkę, co 2-3 miesiące albo, gdy włókna utracą swój kształt i sprężystość, lub gdy dziecko chorowało na chorobę
zakaźną.
Ważne wskazówki:
Ze względów higienicznych oraz po to, by zachęcić dziecko do mycia ząbków, często zmieniaj szczoteczkę.
Kupuj pasty do zębów przeznaczone dla dzieci - są kolorowe i mają przyjemne smaki.
Naucz dziecko, że prawidłowe szczotkowanie zębów powinno trwać około 2 minut i że zęby należy myć nie tylko rano i wieczorem,
ale także po każdym posiłku.
Jeśli dziecko jest poza domem i nie może umyć zębów po posiłku, może np. przegryźć jabłko lub bezcukrową gumę do żucia.
Pamiętaj – przykład idzie z góry, jeżeli ty nie myjesz regularnie zębów twoje dzieci też nie będą myć zębów.
Podane informacje stanowią tylko zachętę do poszerzenia swojej wiedzy na temat higieny jamy ustnej.
Na każde pytanie odpowiedzą lekarze Centrum Stomatologii Alfa Medic.
Zapraszamy do skorzystania z naszych usług
CENTRUM STOMATOLOGII ALFA MEDIC
ul. Opieńskiego 1A, 02-495 Warszawa
tel.: 22 668 49 49
www.alfamedic.pl