m i e r n i c t w o

pomiary rezystancji uziemień

i rezystywności gruntu

Michał Matuszewski

Pomiary rezystancji uziemień i re- szenie przepływu prądu pomocnicze- nikiem REZ i współczynnika sezono- ρ – rezystywność gruntu w omome-zystywności gruntu wchodzą go o częstotliwości różnej od 50 Hz. In-wych zmian rezystywności gruntu trach,

w zakres pomiarów powykonaw-

strukcja obsługi miernika podaje, że kR, którego wartości przedstawione R – zmierzona rezystancja gruntu, czych i okresowych stanu technicz-przy 160 obr. / min jest to częstotliwość są w tabeli 1.

w [Ω],

nego instalacji elektrycznej. Pomiary równa 65 Hz.

2y – odległość między uziomami po-

R = k ⋅ R

okresowe powinny być wykonywane

Dokonując pomiaru po uprzed-

E

R

EZ

mocniczymi 1 i 4, w [m],

przynajmniej raz na pięć lat, co pre-

nim rozwarciu wszystkich zacisków

Przy wyznaczaniu rezystywności 2x – odległość między uziomami po-cyzuje Ustawa Prawo budowlane uziomów probierczych należy wbić gruntu należy zdjąć zworkę zwiera-mocniczymi 2 i 3, w [m].

z dnia 7 lipca 1994 r (z poźn. zm.). w grunt sondy pomocnicze (uziomy jącą zaciski oznaczone symbolami Rd Wynik pomiaru jest wartością

O szczegółowych wymaganiach tech-

pomocnicze) na głębokość nie mniej-

i Rx miernika IMU, a następnie wbić średnią rezystancji gruntu. W celu nicznych dotyczących tych pomiarów

szą niż 0,5 m. Następnie należy do-

sondy zgodnie z rysunkiem 2. Re-

uzyskania wartości rezystywności

mówi norma PN-IEC 60 364-6-61.

konać sprawdzenia prawdziwości zystywność gruntu należy obliczyć gruntu należy podstawić zmierzoną Pomiary rezystancji uziemień wy-wyniku pomiaru zgodnie z instruk-

zgodnie ze wzorem:

wartość do powyższego wzoru.

konywane są metodami: techniczną, cją miernika. Po uprzednim połącze-Obok prezentujemy przegląd pro-

Π(y2 x2)

kompensacyjną, udarową lub cęgową, niu zacisków z uziomem badanym ρ = ⋅

−

R

[ m

Ω ]

ducentów mierników stosowanych

2x

lecz ta ostatnia budzi pewne zastrze-

oraz uziomami pomocniczymi nale-

do pomiaru rezystancji uziemień i re-

żenia co do poprawności uzyskane-

ży przystąpić do pomiaru rezystan-

gdzie:

zystywności gruntu.

go wyniku i może być stosowana tyl-

cji badanego uziomu. Obrót korbą

ko w niektórych przypadkach. Nale-

spowoduje wymuszenie przepływu

ży dodać, że metodę udarową stosu-

prądu, co umożliwia wstępne zrów-

je się w przypadku wykonywania po-

noważenie (skompensowanie) ukła-

miarów w obiektach szczególnie zagro-

du miernika. Wstępne skompenso-

żonych wybuchem, takich jak np. sta-

wanie układu pozwala na oszacowa-

cje paliw. Sposób wykonywania pomia-

nie wyniku pomiaru. Podczas doko-

ru rezystancji uziemień ilustruje rysu-nywania pomiaru docelowego należy

nek 1. Najczęstsze zastosowanie ma zwiększyć prędkość obrotową do 160

metoda kompensacyjna. Jednym z wy-

obr. / min i zrównoważyć układ doko-

korzystywanych do tego celu przyrzą-

nując jednocześnie odczytu wartości

dów pomiarowych jest miernik IMU. mierzonej. Należy jednak pamiętać, Głównym elementem wewnętrznym że rzeczywista wartość rezystancji miernika jest prądnica napędzana kor-mierzonego uziomu jest iloczynem

bą, za pomocą której następuje wymu-

wartości rezystancji zmierzonej mier-

Rys. 1 Sposób wykonywania pomiaru rezystancji uziemień Wartość kR

Rodzaj uziomu

Rozmiar uziomu

Grunt w czasie pomiaru

suchy

wilgotny

mokry

Pojedynczy uziom

głębokość ułożenia

1,4

2,2

2,4

poziomy

od 0,6 do 1 m

pod powierzchnią

Uziom pionowy

1,2

1,6

2,0

ziemi l = 2,5 ÷ 5 m

pod powierzchnią

Uziom pionowy

1,1

1,2

1,3

ziemi l > 5 m

Objaśnienia: grunt suchy – w okresie od czerwca do września, z wyjątkiem okresów po długotrwałych kilkudniowych opadach atmosferycznych, grunt wilgotny – poza okresem od czerwca do września z wyjątkiem okresów po długotrwałych opadach atmosferycznych i roztopach, grunt mokry – w okresie trzech dni po długotrwałych opadach atmosferycznych lub roztopach

Tab. 1 Wartości współczynnika sezonowych zmian rezystywności gruntu k Rys. 2 Sposób wykonywania pomiaru rezystancji gruntu R

w w w . e l e k t r o . i n f o . p l

n r 4 / 2 0 0 5

24

e.i-04-2005.indb 24

e.i-04-2005.indb 24

2005-03-21 15:43:15

2005-03-21 15:43:15