1. Polimery – wstęp.

• Tworzywa sztuczne = tworzywa polimerowe =materiały polimerowe

• Polimer – wiele merów – modyfikacja przez dodatki. Polimer to związek wielocząsteczkowy (łańcuch makrocząsteczkowy).

- A- A – A –A - …

- A - mer

• Zjawisko polidyspersji (różna długość łańcucha)

• Materiał trudno przetwarzalny

• Materiał łatwo przetwarzalny

Krótkie łańcuchy ułatwiają przetwórstwo.

Długie łańcuchy są bardziej wytrzymałe.

• Ciężary cząsteczkowe (łańcuchy)

Od około 100 000 – 3 000 000

[CH2 - CH2] => masa cząsteczkowa = 28

↑ ↑

12+2 12+2

o Polimer liniowy ( brak rozgałęzień) – A – A – A –A –A –

o Materiał rozgałęziony (polimer)

– A – A – A –A –A –

|

A

Grupa końcowa A – A – A – A ← nie są aktywne chemicznie o A – A – A –A –A –

Polimery usieciowane (materiały

|

nietopliwe i nierozpuszczalne)

A

|

A – A – A –A –A –

• Nauka o dodatkach – modyfikacja polimerów 2. Podział tworzyw polimerowych.

I.

a) termoplastyczne

b) termoutwardzalne

c) chemoutwardzalne

d) elastamery

II. Podział tworzyw termoplastycznych ze względu na strukturę: a) krystaliczne (semi - krystaliczne)

b) amorficzne (bezpostaciowe

3. Tworzywa termoutwardzalne.

Usieciowany – nietopliwy i nierozpuszczalny pod działaniem rozpuszczalników – pęczenie 4. Tworzywa termoplastyczne.

Tformy < Tkrystalizacji (Temperatura formy 3-90oC) W trakcie chłodzenia – tworzenie struktury krystalicznej i/lub amorficznej.

Polimer jest topliwy i nierozpuszczalny.

5. Tworzywa termoplastyczne.

I. Krystaliczne:

• Polietylen PE

• Polipropylen PPI

• Poliamid PA

• Policzterofuoroetylen PTFE

• Politereftalan butylenu PBT

• Poliacetal POM

II. Amorficzne (przezroczyste):

• Polistyren PS

• Polimetakrylan metylu PMMA

• Poliwęglan PC

III. • Polichlorek winylu PVC

• Politereftalan etylenu PET (bardzo wolno krystalizuje) 6. Polietylen H H H

- [CH2 - CH2] -n

| | |

- C – C – C –

| | |

H H H

• ρ < 1

• polimer krystalizujący w temperaturze 97-120oC

• Tm = 107-135 oC (topnienia)

• Tg = - 110 oC (temp. zeszklenia)

• Bardzo dobra odporność na działanie czynników chemicznych Przetwórstwo:

Wytłaczanie, wytłaczanie z rozdmuchiwaniem, wtryskiwanie, prasowanie, nakładanie powłok, formowanie rotacyjne

Rodzaje:

• LDPE – niska gęstość

• LLDPE – liniowy niskiej gęstości

• MDPE – średniej gęstości (rury gazowe, wodne itp.)

• HDPE – wysokiej gęstości (liniowy)

Gęstość 0,935-0,96

• UHMWPE – gęstość > 0,96

Bardzo długie łańcuchy, np. endoprotezy

• Tg – przejście ze stanu kruchego do stanu podatnego 7. Polipropylen PP H H H H

- [CH2 – CHCH3] -n

| | | |

- C – C – C – C -

| | |

|

H CH3 H CH3

• ρ < 1

• Tk = 125 - 130oC

• Tm = 167(PPα) - 156 oC(PPβ)

• Tg = - 10 oC

• Bardzo dobra odporność na działanie czynników chemicznych, dobre właściwości mechaniczne, łatwość modyfikacji strukturalnej (heterogeniczna nukleacja)

Przetwórstwo:

Wtryskiwaie, wytłaczanie, formowanie rotacyjne, form. próżniowe, prasowanie

Homopolimer – mery jednego rodzaju

Kopolimer – mery różnego gatunku

– PP – PP –PE – PE – PP –PP – PE – PE

8. Poliamid 6 (PA6) - [NH(CH2)5 – CO-] -n

• ρ 1,01 - 1,12

• Tm = 180 - 255 oC

• Wada PA6 – chłonie wodę

• Fl. konstrukcyjne, El, sem.