dr Ulrich Ernst Katedra Prawa Cywilnego UJ
§ 2. Czynność prawna, oświadczenie woli, umowa
Ćwiczenia z prawa cywilnego I - 2009/2010
Roszczenie z zobowią zania umownego
1. Powstanie roszczenia
Część ogólna, Zobowiązania
- zobowiązanie powstało: o wykonanie umowy
Tematy, lektury, schematy
- umowę zawarto
2. Brak wygaśnięcia roszczenia
3. Nabycie roszczenia od innej osoby / brak zbycia roszczenia innej osobie
4. MoŜliwość dochodzenia roszczenia
§ 1. Prawo cywilne – wprowadzenie
I.Uwagi ogólne o powstaniu skutków prawnych . Oświadczenie woli . Umowa
- Podręcznik: Zoll/Czyszek/Czyszek/Ernst, Prawo cywilne - Kazusy z
i jej zawarcie
rozwiązaniami: Wprowadzenie
- art. 56; 60-72; art. 535, 603, 627, 659, 710, 720, 734
- Radw., PC-CzO, §§ 24 i 25, 27, 32, 33
I. Prawo podmiotowe i inne podstawowe pojęcia
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, § 10 I. i III.-V., § 12 I.-III.
- Przepisy1: art. 353; art. 221, 431
- Podręcznik2: Radw., PC-CzO, §§ 10-13, (§§ 14-17), §§ 231 i 232
- Podręcznik: Radw./Olejn., Zob.-CzO, § 1, § 2 I. i II.
II. Warunek i termin przy czynnościach prawnych
- art. 89-94, 110-116
II. Prawo przedmiotowe
- Radw., PC-CzO, § 31
- art. 1 i 3
- Radw., PC-CzO, §§ 1-5
III. Umowne i konsumenckie prawo odstąpienia
- art. 395; art. 1-16 ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów z dnia III. Stosowanie prawa – analiza prawnicza
2 marca 2000
1. Powstanie roszczenia
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, § 28 III., § 131 I., III.-IV.
2. Brak wygaśnięcia roszczenia
3. Nabycie roszczenia od innej osoby / brak zbycia roszczenia innej osobie 4. MoŜliwość dochodzenia roszczenia
- art. 5-7
- Skrypt: Ernst, Podstawowe wiadomości o wymaganiach technicznych
w egzaminie kazusowym
- Radw., PC-CzO, §§ 6-9
(- Radw./Olejn., Zob.-CzO, § 34)
1 Jeśli nie podano inaczej, chodzi o przepisy kodeksu cywilnego.
2 „Radw., PC-CzO”: Radwański Z., Prawo cywilne – część ogólna, „Radw./Olejn., Zob.-CzO”: Radwański Z., Olejniczak A., Zobowiązania – część ogólna. Powinno się uŜywać najnowsze dostępne wydania podręczników; w Ŝadnym przypadku rok wydania nie powinien być przed 2003 r.
1
2
§ 3. WaŜność czynności prawnej i jej przesłanki
§ 4. Swoboda umów i jej ograniczenia (kontrola treści)
Roszczenie z zobowią zania umownego
Roszczenie z zobowią zania umownego
1. Powstanie roszczenia
1. Powstanie roszczenia
- zobowiązanie powstało: o wykonanie umowy
- zobowiązanie powstało: o wykonanie umowy
- umowę zawarto
- umowę zawarto
- brak niewaŜności umowy
- brak niewaŜności umowy
2. Brak wygaśnięcia roszczenia
- roszczenie wynika z powstałego zobowiązania (np.: klauzula 3. Nabycie roszczenia od innej osoby / brak zbycia roszczenia innej osobie ze wzorca wiąŜe)
4. MoŜliwość dochodzenia roszczenia
2. Brak wygaśnięcia roszczenia
3. Nabycie roszczenia od innej osoby / brak zbycia roszczenia innej osobie I. NiewaŜność i inne postaci wadliwości czynność prawnych 4. MoŜliwość dochodzenia roszczenia
- art. 58
- Radw., PC-CzO, §§ 36 i 37 I.-III.
I. Uwagi ogólne
- art. 56, 3531; art. 359
II. Zwrot świadczeń wynikających z niewaŜnej umowy
- Radw., PC-CzO, §§ 30 i 31
- art. 222; art. 405 i 410; art. 415
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, § 11 I., 12 IV.
III. Forma czynności prawnych
II. Wzorce i kontrola treści klauzul nieuzgodnionych indywidualnie
- art. 73-81, art. 389-390
- art. 384-3854
- Radw., PC-CzO, § 26
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, § 13
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, § 12 III
III. Wyzysk, uprzednia niemoŜliwość świadczenia, IV. Przedstawicielstwo
- art. 387, 388
- art. 95-1099
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, § 11 II., III.
- Radw., PC-CzO, §§ 34 i 35
IV. Zmiana stosunków (w tym istotna zmiana siły nabywczej)
V. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych
- art. 3571,, art. 3581
- art. 8-431
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, § 6 III.-VI., § 26 II.
- Radw., PC-CzO, §§ 18-19, 21-23, 28
VI. Wady oświadczenia woli
- art. 82-88
- Radw., PC-CzO, § 29
3
4
§ 5. Treść zobowiązania: świadczenie
§ 7. Niewykonanie i nienaleŜyte wykonanie zobowiązań
1. Powstanie roszczenia
- art. 471-497
- zobowiązanie powstało
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, §§ 26 i 28
- roszczenie wynika z powstałego zobowiązania
2. Brak wygaśnięcia roszczenia
I. Pierwotne roszczenie o wykonanie i jego granice
3. Nabycie roszczenia od innej osoby / brak zbycia roszczenia innej osobie Pierwotne roszczenie o wykonanie
4. MoŜliwość dochodzenia roszczenia: np. juŜ wymagalne 1. Powstanie roszczenia
2. Brak wygaśnięcia roszczenia: w przypadku niemoŜliwości (pierwotnej I. Uwagi ogólne
przedmiotowej lub następczej)
- art. 353
3. Nabycie roszczenia od innej osoby / brak zbycia roszczenia innej osobie
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, § 4
4. MoŜliwość dochodzenia roszczenia
II. Wybrane rodzaje i modalności świadczenia
II. Roszczenie odszkodowawcze
- art. 354-360, art. 365
Roszczenie odszkodowawcze z tytułu niewykonania/nielaŜ ytego wykonania
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, § 5, § 26 I., II.-VI. i VIII.
zobowią zania z art. 471
1. Powstanie roszczenia
III. Szczególna relacja świadczeń przy umowach wzajemnych oraz prawo
- zobowiązanie pierwotne powstało
zatrzymania
- nienaleŜyto wykonany obowiązek wynikający z
- art. 487-489
powstałego zobowiązania
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, § 10 II., § 26 VII.
- dłuŜnik nie zwalnia się z odpowiedzialności
- przy odszkodowaniu zamiast świadczenia: niemoŜliwość
IV. Świadczenia pienięŜne i odsetki
(art. 475, 493) albo rezygnacja (art. 477 § 2, 491) ze świadczenia
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, § 6
- roszczenie wynika z powstałego zobowiązania
(odszkodowanie obejmuje dany uszczerbek)
V. Świadczenie odszkodowawcze
2. Brak wygaśnięcia roszczenia
- art. 361-363
3. Nabycie roszczenia od innej osoby / brak zbycia roszczenia innej osobie
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, § 7
4. MoŜliwość dochodzenia roszczenia
III. Zakończenie umów wzajemnych
§ 6. Wygaśnięcie zobowiązań i przedawnienie roszczeń
Roszczenie o zwrot ś wiadczeń z art. 494
1. Powstanie roszczenia:
1. Powstanie roszczenia
- zobowiązanie pierwotne powstało: o wykonanie umowy
-
2. Brak wygaśnięcia roszczenia
odstąpienie wierzyciela
3. Nabycie roszczenia od innej osoby / brak zbycia roszczenia innej osobie
- złoŜono oświadczenie o odstąpieniu
4. MoŜliwość dochodzenia roszczenia: np. jeszcze nie przedawnione
- odstąpienie skuteczne (art. 491, 492 lub 493)
2. Brak wygaśnięcia roszczenia
I. Wygaśnięcie zobowiązań
3. Nabycie roszczenia od innej osoby / brak zbycia roszczenia innej osobie
- art. 451, 452, 463-470, 498-508, art. 3651
4. MoŜliwość dochodzenia roszczenia
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, §§ 29 i 30
IV. Szczególne uprawnienia w przypadku zwłoki
II. Przedawnienie roszczeń a wygaśnięcie zobowiązań z powodu prekluzji
- art. 117-125
V. Dodatkowe zastrzeŜenia umowne
- Radw., PC-CzO, §§ 38-40
- art. 394, 396
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, § 28 I., II., IV., V.
5
6
§ 10. Wielośc podmiotów w stosunkach zobowiązaniowych
- art. 535-921, ustawa o szczegółnych warunkach sprzedaŜy konsumenckiej, I. Wielość dłuŜników lub wierzycieli
ustawa o kredycie konsumenckim;
- art. 366-383
- w szczegółności: umowy sprzedaŜy, o dzieło, o roboty budowlane, najmu,
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, §§ 8 i 9
poŜyczki, zlecenia, przecowania, darowizny
- Podręcznik z Prawa zobowiązań – część szczegółowa
II. Umowy o świadczenie na rzecz osoby trzeciej
- art. 393, (art. 391 i 392)
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, § 14
§ 9. Zobowiązania wynikające z ustawy (wybór)
III. Zmiany stron
1. Powstanie roszczenia
Roszczenie wynikają ce z ustawy
2. Brak wygaśnięcia roszczenia
1. Powstanie roszczenia
3. Nabycie roszczenia od innej osoby / brak zbycia roszczenia innej osobie
- ustawowe przesłanki (np. art. 405, art. 415) spełnione
4. MoŜliwość dochodzenia roszczenia
- roszczenie wynika z powstałego zobowiązania
- art. 509-526
2. Brak wygaśnięcia roszczenia
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, §§ 31-33
3. Nabycie roszczenia od innej osoby / brak zbycia roszczenia innej osobie 4. MoŜliwość dochodzenia roszczenia
IV. Wybrane formy zabezpieczeń kredytowych
- art. 876-887, (art. 364)
I. Czyny niedozwolone
- art. 415-44911
V. ZaskarŜenie czynności przez osobę trzecią: art. 59 oraz skarga
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, §§ 15-231
pauliańska
- art. 59, art. 527-534
II. Ekskurs: ochrona dóbr osobistych
- Radw., PC-CzO, § 37 IV,
- art. 23, 24
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, § 3
- Radw., PC-CzO, § 20
III. Bezpodstawne wzbogacenie
- art. 405-414
- Radw./Olejn., Zob.-CzO, §§ 24 i 25
IV. Szkoda w cudzym interesie, wprowadzenie cudzych spraw bez zlecenia
- art. 438, art. 752-757
7
8