Projekt "Równe szanse-lepsze jutro" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
PROGRAM TERAPII PEDAGOGICZNEJ
DLA UCZNIÓW KLASY III
Opracowanie i prowadzenie:
Anna Kuśmierczyk
Projekt "Równe szanse-lepsze jutro" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Cele programu:
1. Doskonalenie spostrzegawczości wzrokowej
2. Zapamiętywanie bodźców słuchowo - wzrokowych
i różnicowanie ich
3. Rozpoznawanie struktur o charakterze abstrakcyjnym
4. Usprawnianie percepcji wzrokowo – słuchowej
5. Doskonalenie koordynacji wzrokowo- słuchowo- ruchowej
6. Usprawnianie grafomotoryki
7. Pozytywne wzmacnianie dzieci
8. Eliminowanie niepowodzeń szkolnych
Praca z uczniami będzie dostosowana do możliwości i umiejętności
rozwojowych dzieci.
Ćwiczenia, zabawy i zajęcia będą przeprowadzane na materiale:
- obrazkowym
- drobnych przedmiotach
- geometrycznym
- literowym
- słownym
- oglądowym - praca z komputerem z wykorzystaniem programów
edukacyjnych („Dyslektyk”, „Klik uczy czytać”)
W czasie zajęć uwzględniono następujące ogniwa zajęć korekcyjno-
kompensacyjnych.
1. Nawiązanie kontaktu emocjonalnego z dzieckiem
2. Sprawdzenie stopnia opanowania materiału powtórka tego, co już dziecko
utrwaliło
3. Wprowadzenie nowego materiału
4. Elementy relaksacji, odprężenia
5. Ćwiczenia usprawniające i utrwalające nowe umiejętności
6. Zabawa pożegnalna dająca poczucie zadowolenia, spełnienia.
Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne uwzględniają następujące zasady
pedagogiczne:
- zasadę indywidualizacji;
- zasadę powolnego stopniowania trudności;
- zasadę korekcji zaburzeń;
Projekt "Równe szanse-lepsze jutro" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
- zasadę kompensacji zaburzeń;
- zasadę systematyczności;
- zasadę ciągłości oddziaływania psychoterapeutycznego.
Zasada indywidualizacji środków i metod oddziaływania korekcyjnego
Podstawą pracy z dziećmi z fragmentarycznymi zaburzeniami rozwoju jest jej zindywidualizowanie – dodatkowa pomoc, w postaci programowania zajęć korekcyjnych (środki, metody), ze względu na ogromne zróżnicowanie rodzaju, zakresu i głębokości ujemnych odchyleń w rozwoju oraz trudności w uczeniu się.
Zasada powolnego stopniowania trudności w nauce czytania i pisania,
uwzględniająca złożoność tych czynności i możliwości percepcyjne dziecka Zgodnie z tą zasadą należy stopniować trudności, zwracając uwagę na objętość opracowanego materiału, przystępność dla dziecka, postępy w nauce i punkt wyjścia materiału programowego, tzn. poziom czytania i pisania: tempo, biegłość, płynność, poprawność czytania, czytanie ze zrozumieniem;
Zasada korekcji zaburzeń
Podczas zajęć najwięcej czasu trzeba przewidzieć na ćwiczenie funkcji najsłabiej rozwiniętych i tych umiejętności, w których ujawniają się najpoważniejsze trudności. Ćwiczone one są w różnych czynnościach z zachowaniem zasady stopniowania trudności i zasady indywidualizacji.
Zasada kompensacji zaburzeń
Niezmiernie ważne jest łączenie ćwiczeń funkcji zaburzonych z ćwiczeniami funkcji bardziej sprawnych, aby utworzyć właściwe mechanizmy kompensacyjne.
Dzieci napotykające trudności w opanowaniu poszczególnych umiejętności uruchamiają często niewłaściwe mechanizmy obronne, np. uczą się na pamięć bez zrozumienia, „czytają” z pamięci.
Zasada systematyczności
Zasada ta dotyczy systematyczności i częstotliwości ćwiczeń korekcyjnych i korekcyjno-kompensacyjnych. Jej przestrzeganie wpływa bardzo korzystnie na opanowanie i utrwalenie nabytej wiedzy i umiejętności. Długotrwałe przerwy powodują najczęściej częściowy lub całkowity regres, co zmniejsza skuteczność terapii.
Zasada ciągłości oddziaływania psychoterapeutycznego W
czasie
trwania
zajęć
korekcyjno-kompensacyjnych
oddziaływania
wychowawcze powinny mieć charakter terapeutyczny. Niepowodzenia szkolne są
Projekt "Równe szanse-lepsze jutro" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
przyczyną reakcji nerwicowych i negatywnych postaw wobec nauki i szkoły, co w konsekwencji przyczynia się do osłabienia wyników dziecka w nauce.
PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
Metody terapeutyczne:
1. Metoda Dobrego Startu
2. Terapia zabawą
3. Muzykoterapia
4. Wybrane elementy metody 18 struktur wyrazowych
5. Domana ( metoda globalnego czytania)
6. Słowne
7. Oglądowe
8. Praca z komputerem
Formy pracy:
1. Indywidualna
2. Grupowa
3. Indywidualna - zróżnicowana
Środki dydaktyczne:
Materiał obrazkowy, kolorowe i białe nakrywki, paski papieru, instrumenty
perkusyjne, bębenek, tamburyno, magnetofon, pusy, litery duże i małe, podpisy, karty pracy, komputer, programy edukacyjne, mozaika geometryczna, klocki
Denisa, patyczki, liczydła, materiał przyrodniczy, karty logiczne, cyfry od 0 do 9 , domina sylabowe, kostka do gry planszowej, liczydła planszowe, puzzle, suwaki sylabowe, gry stolikowe
Plan pracy korekcyjno-kompensacyjnej
I. Wyrównywanie zaburzeń rozwoju mowy i umiejętności w zakresie koordynacji wzrokowo-ruchowej, sprawności manualnej oraz zaburzeń dominacji stronnej,
analizy i syntezy wzrokowej oraz orientacji przestrzennej, słuchu fonematycznego,
Projekt "Równe szanse-lepsze jutro" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
rozwój mowy.
• doskonalenie precyzyjnych ruchów rąk
• kształcenie kontroli wykonywania ruchów – wyszywanie, kalkowanie coraz
bardziej złożonych form
• kształcenie ruchu płynnego ręki – ślimaki, fale
• cd. ćwiczeń związanych z kształceniem słuchu fonematycznego
• modelowanie z użyciem mas: gliny, plasteliny, ciastoliny, masy solnej.
• malowanie plasteliną.
• stemplowanie palcem, pieczątkami z drewna, korka, ziemniaka, gumy.
• nawlekanie koralików o różnych wielkościach otworów i różnych
kształtach.
• haftowanie, przewlekanie sznurków przez otworki w tekturkach.
• wydzieranie, naklejanie wydzieranek.
• wycinanie po linii prostej, falistej form geometrycznych, rysunków
konturowych, liter, sylab, wyrazów z makulatury.
• ćwiczenie dłoni, rąk, palców w różnych układach ze stopniowym
zwiększaniem szybkości.
• ćwiczenia w zakreskowywaniu rysunków w coraz szybszym tempie.
• ćwiczenie szybkości pisania wyrazów i zdań.
• segregowanie obrazków w grupy tematyczne.
• zapamiętywanie trudnych kształtów, nazywanie, rysowanie.
• porównywanie obrazków różniących się szczegółami – wskazywanie różnic,
dorysowywanie brakujących elementów.
• rysowanie przedmiotów według instrukcji słownej.
• tworzenie plansz, albumików z trudnymi sylabami, wyrazami.
• ćwiczenia w orientacji w schemacie ciała i w przestrzeni.
• odtwarzanie rytmu i wiązanie go z układem przestrzennym.
• rozwijanie umiejętności uważnego słuchania poleceń
II. Rozwój umiejętności czytania i pisania oraz wyrównywania innych trudności z zakresu edukacji polonistycznej i matematycznej.
• analiza wyrazów w mowie głośnej i cichej.
• tworzenie wyrazów za pomocą rebusów. Uzupełnianie sylab początkowych
i końcowych w wyrazach.
Projekt "Równe szanse-lepsze jutro" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
• tworzenie wyrazów z sylab, czytanie wyrazów sylabami, później
całościowo. Podział wyrazów na sylaby. Zaznaczanie sylab w wyrazach
falbankowaniem.
• wyodrębnianie wyrazu ukrytego w innym wyrazie.
• tworzenie wyrazów z różnych głosek i liter.
• pisanie sylab, wyrazów na podstawie słuchowego rozpoznawania głosek.
• ćwiczenia w czytaniu głośnym w krótkich ekspozycjach oraz czytaniu
cichym.
• przepisywanie, pisanie z pamięci i pisanie ze słuchu wyrazów, zdań z trudnymi głoskami.
• do pracy z dzieckiem potrzebne są zestawy obrazków, wyrazów, zdań,
tekstów dostosowanych do konkretnej trudności.
• dla uatrakcyjnienia ćwiczeń można zastosować rebusy, krzyżówki, zagadki, prace z ciekawymi tekstami, tworzenie własnych tekstów.
• po dłuższym okresie pisania z pamięci, ćwiczenia pisania ze słuchu o
charakterze ćwiczącym z odpowiednimi objaśnieniami, analiza
trudniejszych wyrazów.
• ćwiczenia ortograficzne i stylistyczne, wprowadzenie słownictwa i zasad
ortograficznych. Próby ujęcia treści w zdania. Układanie podpisów jedno
i kilkuzdaniowych do obrazków.
• doskonalenie graficznej strony pisma. Przykład szczegółowych technik
korekcyjnych, ułożenie kształtów liter z kolorowego drutu, ulepienie z
plasteliny, obrysowanie szablonów liter.
• praca nad płynnością i poprawnością czytania – likwidowanie nawyku
literowania. Czytanie „we dwoje” z dorosłym. Głos dorosłego reguluje
tempo czytania.
• kształcenie nastawienia na rozumienie treści czytanego tekstu, opowiadanie po czytaniu, wiązanie czytania z innymi rodzajami działalności dziecka –
rysowanie, malowanie.
• kształcenie umiejętności cichego czytania ze zrozumieniem, rozsypanki
sylabowe, wyrazowe, zdaniowe, dobieranie podpisów do obrazków,
przyporządkowywanie dłuższych tekstów do obrazków. Uzupełnianie luk w
tekście.
• dodawanie i odejmowanie liczb w zakresie 100 z wykorzystaniem
konkretów, tabelek, grafików, drzewek, choinek, słoneczek.
• dodawanie i odejmowanie z przekroczeniem progu dziesiątkowego.
• mnożenie w zakresie jako dodawanie jednakowych składników oraz
dzielenie jako działanie odwrotne.
Projekt "Równe szanse-lepsze jutro" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
• wdrażanie do układania i rozwiązywania prostych zadań tekstowych.
Pomoce: układanki, patyczki, kostki, komponowanie różnych ornamentów i
szlaczków z figur, tabelki na dodawanie, drzewka, choinki, słoneczka,
grafy, zabawy i gry dydaktyczne.
• porównywanie różnicowe
III. Zamierzenia leczniczo-wychowawcze zmierzające do wyrównywania zaburzeń systemu nerwowego oraz kształtowanie korzystnych postaw osobowościowych.
• Zorganizować pracę korekcyjno – kompensacyjną tak, żeby dziecko było nie tylko odbiorcą, ale wykonawcą coraz bardziej samodzielnym, wykształcenie
w nim postawy twórczej.
• stworzenie warunków do zmniejszania ruchów niezorganizowanych,
przedłużenia okresów koncentracji uwagi; nauczenie zachowania w
sytuacjach dla dziecka trudnych.
• stosowanie przerwy w pracy, wprowadzanie ćwiczeń relaksacyjnych,
stosowanie pochwały w celu zachęcenia do pracy, przeciwdziałanie
męczliwości dziecka.
IV. Współpraca z rodzicami i nauczycielami uczącymi dziecko ( ujednolicenie metod postępowania w zakresie pomocy dydaktycznej i wychowawczej)
Pomiar osiągnięć – sposoby kontroli i oceny
Realizując założenia programu należy brać pod uwagę głównie
zaangażowanie uczniów w proces poznawania, chwali się za każde osiągnięcia, dodaje się wiary we własne siły i możliwości..
W związku z tym ocena uczniów ma służyć zachęcaniu ich do pracy na tego
rodzaju zajęciach.
Nauczyciel dokonuje obserwacji ciągłej, całościowej i kompleksowej ucznia,
prowadzi z nim rozmowę i gromadzi wytwory jego pracy.
Ewaluacja
Ewaluacja będzie prowadzona w czasie zajęć poprzez obserwacje postępów
czynionych przez uczniów oraz arkusza ankiety ewaluacyjnej skierowanej do
rodziców.