Intensywna terapia
Formy terapii insulinowej
Terapia konwencjonalna
konwencjonalna
Terapia konwencjonalna
Insulina kombinowana wstrzykiwana 30
Jest to podstawowa terapia wstrzyknięciami w bolusie
Podstawowe zapotrzebowanie na insulinę (~50%
Intensywna terapia
min przed śniadaniem i kolacją (stosunek
zapotrzebowania na insulinę) zaspokajane przez jednego lub konwencjonalna
dawki porannej do wieczornej 2:1 lub 3:2)
dwa wstrzyknięcia dziennie insuliny o opóźnionym działaniu
Terapia pompą insulinową
Wymaga ścisłego przestrzegania
Dodatkowe wstrzyknięcia insuliny szybko działającej przed każdym posiłkiem lub podczas niego
wyznaczonego czasu przyjęcia posiłku i
Lepsze dopasowanie profilu podawanej insuliny do wyliczonej ilości przyjmowanych
zapotrzebowania
węglowodanów
Wymaga regularnych, kilkakrotnych w ciągu dnia oznaczeń stężenia cukru we krwi
Różne rodzaje wstrzyknięć
Terapia pompą insulinową
Exubera
Dostarczanie insuliny w sposób ciągły oraz
PODSKÓRNE
w sposób przerywany przy każdym posiłku
za pomocą przenośnej pompy infuzyjnej
Śródskórne
Szczególna forma intensywnej terapii
insuliną
1963
2002
Mięśnie
Tkanka podskórna
Skóra
Insulina – dawkowanie
Działania niepożądane
Doustne leki przeciwcukrzycowe
Dawkowanie indywidualne, dostosowane
Niebezpieczeństwo hipoglikemii wywołanej
do pory i obfitości posiłków
przedawkowaniem
Cukrzyca typu II, gdy nie wystarczają
Przeciętnie w cukrzycy typu I – 0,5-1
Reakcje alergiczne
środki dietetyczne i redukcja masy
j.m./kg
Insulinooporność
ciała!!!
W cukrzycy typu II – początkowo 0,2-0,3
Lipodystrofia tkanki podskórnej
j.m./kg, stopniowo zwiększając w razie
potrzeby
Inhibitory α-glukozydazy
Akarboza
Akarboza
Hamują rozszczepianie di- i oligosacharydów przez
Powinowactwo do glukozydazy 15 000 razy większe niż
Działania niepożądane – wzdęcia i biegunka,
glukozydazę w rąbku szczoteczkowym jelita cienkiego sacharozy
wzrost enzymów wątrobowych we krwi
Działa najskuteczniej, gdy jest przyjęta z pierwszymi kęsami Wchłanianie węglowodanów ulega opóźnieniu, co pozwala posiłku
Przeciwwskazania – choroby jelit z
uniknąć wysokich poposiłkowych stężeń cukru we krwi
Po podaniu doustnym wchłania się <2% leku zaburzeniami trawienia i wchłaniania; stany
Podstawowa wartość stężenia cukru we krwi ulega
Czas działania 4-6 godzin
chorobowe, które mogą ulec pogorszeniu przy
obniżeniu w niewielkim stopniu
Dawkowanie – indywidualne; leczenie rozpoczynać od małych gromadzeniu gazów w jelitach
Obniża się przeciętna wartość stężenia cukru we krwi, dawek i stopniowo je zwiększać
występują mniejsze wahania dobowego profilu glikemii Miglitol
Metformina – pochodna biguanidu
Metformina
Mechanizm działania – nasila glikolizę beztlenową →
Kinetyka – dobrze wchłania się po podaniu doustnym, nie
Wchłania się w 60-90% i jest wydalany w
zmniejszenie
wytwarzania
ATP
→
zmiany
wiąże się z białkami krwi, wydalana w postaci niezmienionej z moczem
postaci niezmienionej przez nerki
metabolizmu w różnych narządach prowadzące do obniżenia glikemii
Wskazania – cukrzyca typu II w monoterapii lub w
Pozostałe właściwości leku podobne do
skojarzeniu z pochodnymi sulfonylomocznika lub insuliną;
Hamuje syntezę glukozy w wątrobie (hamuje glikogenolizę i akarbozy
szczególnie przydatna w cukrzycy skojarzonej z nadwagą, glukoneogenezę)
zaburzeniami gospodarki lipidowej i niewielkim deficytem
Hamuje wchłanianie glukozy w jelitach
insuliny
Poprawia zużycie glukozy w tkankach obwodowych
Dawkowanie – indywidualne; leczenie rozpoczynać od
silniejsze wiązanie insuliny z receptorem
małych dawek i stopniowo je zwiększać. Lek należy
efekty postreceptorowe
przyjmować podczas lub bezpośrednio po posiłku.
Insulinotropowe leki
Metformina
Pochodne sulfonylomocznika
przeciwcukrzycowe
• Objawy niepożądane – odczyny uczuleniowe,
• Nasilają uwalnianie insuliny z komórek β
Mechanizm działania
objawy nietolerancji ze strony przewodu
trzustki
Trzustkowy
pokarmowego, metaliczny smak w ustach,
• Skuteczne tylko w przypadku, gdy
kwasica mleczanowa
Pozatrzustkowy
zachowane jest przynajmniej częściowe
wytwarzanie insuliny
• nasilenie glikoneogenezy wątrobowej
• Pochodne sulfonylomocznika i glinidy
• hamowanie uwalniania glukozy z wątroby
• wzrost liczby i powinowactwa receptorów insulinowych w tkankach obwodowych
Pochodne sulfonylomocznika
Glinidy – repaglinid
I generacja – tolbutamid, chlorpropamid
• Dawkowanie – indywidualne; leczenie
Bardzo szybko i dobrze wchłania się z
rozpoczynać od małych dawek i stopniowo
przewodu pokarmowego, szybko ulega
II generacja – glibenklamid, glipizyd,
je zwiększać.
eliminacji
gliklazyd, glikwidon
• Lek przyjmować raz dziennie rano lub
Lek można przyjmować tuż przed posiłkiem co
III generacja - glimepiryd
przed posiłkiem, w jego trakcie lub tuż po
posiłku
pozwala na dostosowanie uwalniania insuliny
do zapotrzebowania na nią
• Rzeczywista późna nieskuteczność →
konieczność dołączenia insuliny
Niewielkie niebezpieczeństwo wywołania
hipoglikemii
Glitazony – rosiglitazon
Zmniejsza insulinooporność w komórkach tkanki tłuszczowej, mięśni i wątroby
Bardzo dobrze wchłania się z przewodu
pokarmowego
Stosowany w terapii skojarzonej z metforminą lub pochodnymi sulfonylomocznika