1) Informacja – dane o otaczającej nas rzeczywistości

8) Zastosowania komputerów:

• Języki wysokiego poziomu (języki proceduralne (FORTRAN, BASIC, PASCAL – starsze

2) Informatyka – dziedzina wiedzy zajmująca się gromadzeniem, przetwarzaniem i

• nauka i rozrywka – programy edukacyjne – multimedialne – wykorzystują różne

wersje, C), języki obiektowe (C, C++, JAVA, VISUAL BASIC).

wykorzystaniem informacji. Nauka o przetwarzaniu informacji za pomocą automatycznych formy przekazu informacji: tekst, grafika, obraz (animacje, film), dźwięk (słowa,

25) Translator – program narzędziowy służący do tłumaczenia z jednego języka programowania

środków technicznych.

muzyka;

na inny. W szczególności program, aby był wykonywalny, musi być przetłumaczony na język

3) Komputery – urządzenia, które mogą przetwarzać informacje zgodnie z zadanym zestawem

• wspomaganie pracy biurowej – programy użytkowe – edytor tekstu, edytor graficzny,

maszynowy

instrukcji

arkusz kalkulacyjny, baza danych, programy komunikacyjne;

26) Kompilator – program tłumaczący z języka wysokiego poziomu (źródłowy) na język 4) Generacje komputerów:

• wspomaganie pracy twórczej – projektowanie (architektura), konstruowanie

maszynowy (wynikowy)

• Zerowa (1939) – przekaźniki elektryczno – magnetyczne, Mark I,

(budowa maszyn), zarządzanie, systemy ekspertowe (medycyna)

27) Interpreter – translator, w którym w czasie translacji jednocześnie wykonywany jest program

• Pierwsza (1946-1958) – lampy elektronowe, ENIAC,

9) Kodowanie informacji – sposób reprezentacji informacji

28) Sieć komputerowa – to komputery połączone ze sobą i zdolne do wymiany danych. Serwery –

• Druga (1959-1964) – tranzystory,

10) Słowo cyfrowe – dowolny ciąg składający się z symboli 0 i/lub 1

komputery udostępniające zasoby. Klienci – komputery korzystające z zasobów sieci.

• Trzecia (1963-1970) – układy scalone, ODRA 1300

11) Informacja cyfrowa – informacja przedstawiona w postaci słów cyfrowych

29) Podstawowe typy połączeń sieciowych: klient-serwer, klient-klient

• Czwarta (1971 – dziś) – układy scalone o wysokiej skali integracji,

12) Jednostki informacji: b – bit, B – bajt, 1B = 8b, 1kB =1024B, 1MB = 1024 kB, 1GB = 1024 MB

30) Podział sieci:

• Czwarta Plus – superkomputery,

13) Dlaczego komputery korzystają z systemu dwójkowego ? ponieważ łatwo modelować stan

• Sieci lokalne (ang. LAN – Local Area Networks). Obejmują małe obszary

• Piąta i dalsze – technika sztucznej inteligencji, komputery biologiczne, kwantowe.

fizyczny np. płynie prąd lub nie płynie prąd

• Sieci miejskie (ang. MAN – Metropolitan Area Networks). Obejmują zasięgiem

5) Budowa komputera:

14) Systemy pozycyjne – dwójkowy, decymalny, heksadecymalny

miasto.

15) Konwersje liczb z systemu decymalnego na dwójkowy i odwrotnie. Np. 20 = 10100

•

D

B

Sieci rozległe (ang. WAN – Wide Area Networks). Obejmują zasięgiem duży obszar. Są

Dane wejściowe (input) → algorytm → dane wyjściowe (output)

16) ile znaków liczbowych mamy odpowiednio w systemach dwójkowym, decymalnym,

połączeniem wielu sieci lokalnych.

heksadecymalnym ? 2, 10, 16

31) Topologie sieci – sposób połączenia komputerów ze sobą:

Jednostka centralna

17) ASCII – system kodowania znaków

• gwiazda

18) Kodowanie obrazu, dźwięku ? np.: funkcja sinusoidalna może być zapisana za pomocą

• pierścień

Urządzenia

Urządzenia

szeregu Tylora. Np. obrazek czarno biały może być zakodowany że 0 = kolor biały, 1 = kolor

• szyna

wejściowe:

Pamięć operacyjna

wyjściowe:

czarny. Dźwięk można rozwinąć w szeregi sinusów i za pomocą współczynników zakodować.

19) Algorytm – metoda umożliwiająca rozwiązanie problemu w skończonej liczbie kroków.

• Klawiatura

• Monitor

Skanując algorytm do danych wejściowych otrzymuje się dane wyjściowe.

• Mysz

ekranowy

• Skaner

• Drukarka

Dane we → algorytm → dane wy

• Joystick

• Ploter głośnik

• Modem

• Modem

20) Sposób opisu algorytmu:

32) Model OSI (ang. Open System Interconnection) – 7-mio warstwowy model pracy sieci. Każda

• Karta sieciowa

Procesor

• Karta sieciowa

• Słownie

warstwa realizuje pewne zadania dla warstwy wyższej korzystając z usług.

• Za pomocą schematu blokowego

7. Aplikacji

• Za pomocą pseudokodu

• Za pomocą programu w wybranym języku programowania

6. Prezentacji

Magistrala

21) Przykłady algorytmów: przepis pieczenia ciasta, algorytm Euklidesa obliczania NWD dla 5. Sesji

dwóch danych liczb

22) Własności algorytmów: poprawność, skończoność, złożoność, uniwersalność

4. Transportowa

23) Program – sposób zapisu algorytmu w celu jego realizacji przez komputer. Program składa się procesor

Pamięć

Układy I/O

ze zbioru instrukcji i struktur danych. Instrukcja – opis operacji, które mają być wykonane.

3. Sieciowa

(input/output)

Struktury danych – Różne postacie danych, na których wykonywane są operacje

2. Liniowa

• Procesor – CPU, układ elektroniczny realizujący przetwarzanie informacji,

Program = algorytm + struktury danych

• Pamięć – przechowywanie informacji, pamięć ROM stałą, RAM operacyjna,

1. Fizyczna

• Układ wejścia/wyjścia (I/O) – komunikacja z otoczeniem

6) Komputery są zdolne do: składania tekstu, wykonywania obliczeń, konstruowania baz 24) Podział języków programowania:

danych, budowa modeli,

• Języki niskiego poziomu (język maszynowy, asembler)

7) Komputery nie są w stanie: np. określić wieku osoby ze zdjęcia, przygotować kawy 33) Funkcje warstw modelu OSI:

42) Oprogramowanie:

49) Oprogramowanie użytkowe:

• Warstwa aplikacji (7) – sposób korzystania z sieci przez programy użytkowe

• Systemy operacyjne (Windows XP, Windows 7, Windows 8, Linux)

• Edytory tekstu (Word)

• Warstwa prezentacji (6) – kodowanie/dekodowanie, kompresja/dekompresja danych

• Narzędziowe (diagnostyczne, antywirusowe, do kompresji, odzyskiwania plików,

• Arkusze kalkulacyjne (Excel)

• Warstwa sesji (5) – zestawianie połączenia użytkownika z Serwerem

naprawcze, internetowe)

• Bazy danych (Access)

• Warstwa transportu (4) – kontrola i sterowanie kolejnością pakietów,

• Użytkowe (aplikacyjne)

• Prezentacja danych (Power Point)

• Warstwa sieciowa (3) – budowa, wysyłanie i odbieranie pakietów, adresacja

43) Sprzęt – hardware, oprogramowanie – software

• Do tworzenia grafiki 2D (Corel Draw), przetwarzania obrazów (Corel Paint,

• Warstwa liniowa (2) – organizacja bitów w ramki, nawiązywanie i zamykanie

44) System operacyjny – zbiór programów zarządzających pracą komputera.

Photoshop, Gimp), modelowania 3d (Bender, 3D Studio Max, Pov Ray),

połączeń liniowych

• Podstawowe funkcje: zarządzanie zadaniami, zarządzanie pamięcią operacyjną,

• Do tworzenia multimediów (Windows movie Maker, Flash)

• Warstwa fizyczna (1) – definicja fizycznego nośnika, transmisja bitów

zarządzanie urządzeniami zewnętrznymi,

• Do obliczeń matematycznych, symulacji (Matlab, Maple)

34) Internet – ogólnoświatowa sieć komputerowa połączona w jednorodną sieć adresową opartą

• Cel: udostępnianie zasobów komputera i ich optymalne wykorzystanie

50) Word, Excell, Access, Power Point – charakterystyka programów

na protokole IP (ang. Internet Protocol). Podstawą Internetu są: hipertekst i komunikacja 45) Relacje między sprzętem, systemem operacyjny, oprogramowaniem i użytkownikiem.

51) Bezpieczeństwo systemów komuterowych:

pakietowa. Hipertekst tworzony jest np.: za pomocą języka HTML. Pakiet – zaadresowana Użytkownik

• Zasoby: fizyczne (hardware), intelektualne (software), kadrowe (użytkownicy,

porcja informacji. Szybkość łącza internetowego podajemy w Mb/s. Upload (wysyłanie), projektanci, programiści, administratorzy), usługi (transakcje, operatorskie,

download (pobieranie). Szybkość dla downloadu i uploadu są na ogół różne.

Aplikacje

administracji, rewizji)

35) Przyłączenie komputera do sieci możliwe jest z wykorzystaniem wielu technologii, które

• Zagrożenia bezpieczeństwa: kradzież zasobów, utrata zasobów, niewłaściwe

pozwalają komunikować się z pobliską bramką posiadającą stałe połączenie z systemami w System operacyjny

wykorzystanie, użycie zasobów niezgodnie z ich przeznaczeniem, bezprawne

Internecie. Typowe rozwiązania wykorzystują linie telefoniczne (modemy, cyfrowe linie ujawnienie informacji nieuprawnionym, ataki hakerskie, ataki przez wirusy

ISDN), inne technologie przewodowe (sieć energetyczna, telewizja kablowa) oraz sieci sprzęt

komputerowe,

bezprzewodowe GPRS, łącza satelitarne, Wi-Fi)

• Metody przeciwdziałania zagrożeniom: kontrole, szkolenia użytkowników, okresowe

36) Aby komputer mógł pracować w Internecie musi być w stanie komunikować się z innymi tworzenie kopii zapasowych, system haseł, szyfrowanie informacji, oprogramowanie

systemami za pomocą protokołów TCP/IP a także posiadać oprogramowanie pozwalające na

antywirusowe,

wykorzystanie usług oferowanych przez innych użytkowników. TCP (ang. Transmission

• Aspekty prawne związane z użytkowaniem komputerów: licencjonowanie

Control Protocol)

oprogramowania, ochrona własności intelektualnej

37) Sprzęt sieciowy:

52) Licencja na oprogramowanie to umowa na korzystanie z utworu jakim jest aplikacja

• Bierny – okablowanie (skrętki, światłowody)

46) Interfejs (spolszczenie ang. Interface) – połączenie, pośrednik. W elektronice interfejs to komputerowa, zawierana pomiędzy podmiotem, któremu przysługują majątkowe prawa

• Czynny – karty sieciowe, modemy, wzmacniaki, koncentratory, przełączniki, routery

urządzenie pośredniczące między dwoma różnymi częściami systemu.

autorskie do utworu a osobą, która zamierza z danej aplikacji korzystać.

38) Adres IP to unikatowy numer przyporządkowany urządzeniom sieci komputerowych. Adres IP

47) Rodzaje interfejsów:

53) Rodzaje licencji oprogramowania:

zapisywany jest w postaci czterech oktetów w postaci dziesiętnej oddzielonych od siebie

• Interfejs (urządzenie) – urządzenie pozwalające na komunikację między dwoma

• Freeware – licencja oprogramowania umożliwiająca darmowe rozprowadzanie

kropkami. Zakres adresów: 0.0.0.0 do 255.255.255.255. Przykładowy adres 155.158.0.16 z innymi urządzeniami, których bezpośrednio nie da się ze sobą połączyć

aplikacji bez ujawnienia kodu źródłowego. Czasami licencja freeware zawiera

domeny us.edy.pl (Uniwersytet Śląski). Użytkownicy Internetu nie muszą znać adresów IP.

• Interfejs użytkownika – oprogramowanie pozwalające na interakcję między

dodatkowe ograniczenia (np. część freeware jest całkowicie darmowa jedynie do

Tekstowa nazwa np.: us.edu.pl tłumaczona jest na adres IP za pomocą protokołu DSN. Adres

aplikacjami i użytkownikiem

użytku domowego)

IP jest przyznawany przez dostawcę Internetu.

48) Rodzaje interfejsów użytkownika:

• Shareware – rodzaj licencji programu komputerowego, który jest rozpowszechniany

39) DSN (ang. Domain Name System, system nazw domenowych) to system serwerów oraz

• Interfejs graficzny (GUI – Graphical User Interface) – interfejs użytkownika

bez opłat z pewnymi ograniczeniami lub z niewielkimi opłatami do wypróbowania

protokół komunikacyjny zapewniający zamianę adresów tekstowych na adresy zrozumiałe

komunikujący stan programu w postaci graficznej na ekranie, który jako wejście

przez użytkowników. Czasami po okresie próbnym (wersja trial) lub po określonej

dla urządzeń tworzących sieć komputerową

wykorzystuje urządzenie wskazujące np.: myszkę i klawiaturę

liczbie uruchomień (limit uruchomień) za taki program trzeba płacić lub zrezygnować

40) Storna internetowa (strona WWW) – dokument utworzony np.: w HTML, pobierany z dysku

• Interfejs tekstowy – interfejs użytkownika komunikujący stan aplikacji w postaci z korzystania z niego.

komputera lokalnego bądź z serwera internetowego i interpretowany po stronie użytkownika

znaków na ekranie wykorzystujący jako wejście klawiaturę.

• Oprogramowanie open source (OSS) – program komputerowy z dostępem do kodu

za pomocą przeglądarki internetowej (Firefox, Internet Explorer)

źródłowego, w którym można zmieniać kod, rozpowszechniać oprogramowanie i

41)

Serwisy internetowe (informacyjny, reklamowy, społeczności owy, szkoleniowy), portal, wykorzystywać w dowolnym celu.

wortal, blog. Serwisy społecznościowe są skierowane do konkretnej grupy społecznej o 54) Organizacja pracy komputera – systemy lokalne i zdalne, systemy wsadowe i konwersacyjne, podobnych zainteresowania. Przykłady: Facebook, You Tube, Nasza Klasa, Twitter

systemy jednodostępne i wielodostępne, wieloprogramowość, przetwarzanie potokowe,

przetwarzanie równoległe.