SSF cwiczenia cz. 3Gościniak

Uniwersytet Gdański, Wydział Zarządzania, Katedra Rachunkowości

Materiały do ćwiczeń z przedmiotu Standardy sprawozdawczości finansowej cz. III

Standardy Sprawozdawczości Finansowej

Prowadzący: mgr Karolina Gościniak

PROSZĘ PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO ZAJĘĆ☺☺☺

Zajęcia 3: Bilans – rachunek majątku i kapitału

I. MSR 38 „WARTOŚCI NIEMATERIALNE”

1. Cele MSR 38:

• określa sposób ujęcia WN w sprawozdaniu, jeśli nie są one szczegółowo omówione w innych standardach;

• podaje kryteria ujmowania WN w sprawozdaniu;

• określa sposoby wyceny wartości bilansowej i wprowadza wymóg ujawnienia pewnych informacji dotyczących WN.

2. Zakres MSR 38:

MSR 38 stosuje się do wszystkich WN, z wyjątkiem:

• WN, które są uregulowane innymi MSR (wartość firmy – MSSF 3, wartości zakwalifikowane do sprzedaży zg. z MSSF 5, wartości wytworzone przeznaczone do sprzedaży – MSR 2 i MSR 11);

• aktywów finansowych (opisanych w MSR 32 i MSR 39);

• praw do kopalin i złóż mineralnych oraz nakładów na poszukiwanie, przygotowanie złoża i wydobycie minerałów, ropy naftowej, gazu ziemnego i innych nieodnawialnych zasobów;

• WN powstających w zakładach ubezpieczeniowych w wyniku zawarcia umów z beneficjentami polis.

3. Definicja wartości niematerialnej zgodnie z MSR 38:

Jest to możliwy do zidentyfikowania niepieniężny składnik aktywów, nie posiadający postaci fizycznej, kontrolowany przez jednostkę gospodarczą, który przyniesie w przyszłości korzyści ekonomiczne.

4. Warunki ujęcia wartości niematerialnej:

identyfikowalność,

kontrola,

prawdopodobieństwo wpływu korzyści ekonomicznych,

możliwość wiarygodnego pomiaru wartości,

5. Wycena wartości niematerialnych:

a) wycena na moment początkowego ujęcia:

Początkowo składnik WN powinien być wyceniany po koszcie (cena nabycia lub koszt wytworzenia).

Nie można zgodnie z MSR 38 ująć jako wartości niematerialne:

kosztów organizacji spółki (zgodnie z UoR też od razu w RZiS),

kosztów szkoleń,

kosztów reklamy i promocji,

kosztów reorganizacji.

b) wycena wartości niematerialnych na dzień bilansowy:

Zgodnie z modelem wartości godziwej (model

Zgodnie z modelem kosztowym

oparty o przeszacowanie)

Wartość początkowa WN pomniejszona o odpisy z Wartość z przeszacowania pomniejszona o odpisy z tytułu amortyzacji i utraty wartości.

tytułu umorzenia i utraty wartości.

Różnica z przeszacowania odnoszona na kapitał z

aktualizacji wyceny.

Przeszacowania na tyle częste aby wartość bilansowa

nie odbiegała od wartości godziwej.

Prowadzący: mgr K. Gościniak

Uniwersytet Gdański, Wydział Zarządzania, Katedra Rachunkowości

Materiały do ćwiczeń z przedmiotu Standardy sprawozdawczości finansowej cz. III

A według UoR?☺

c) okres użytkowania WN może być:

Nieokreślony

Określony

(ale nie nieskończony)

amortyzacja przez okres ekonomicznej użyteczności,

wartość końcowa jest z założenia zerowa,

…………………………………………

przypadku

wystąpienia

przesłanek

należy

……………………………………………

przeprowadzić test na utratę wartości,

odpisy amortyzacyjne rozpoczyna się w momencie,

- ……………………………………………

gdy składnik aktywów jest gotowy do użytkowania.

……………………………………………..

A według UoR?☺

d) metody amortyzacji:

Jeśli nie ma innych przesłanek, należy stosować metodę liniową. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się w ciężar RZiS, chyba że inny MSR dopuszcza lub nakłada obowiązek zaliczenia ich do wartości bilansowej innego składnika aktywów.

MSR 38 dopuszcza nst. metody amortyzacji:

• liniową;

• degresywną;

• opartą na jednostkach produkcji.

A według UoR?☺

6. Ujmowanie WN wytworzonych przez jednostkę:

1. prace badawcze – obciążają RZiS,

2. koszty prac rozwojowych – podlegają kapitalizacji jeśli spełnione są warunki:

możliwe jest ukończenie prac z technicznego punktu widzenia,

nie występują ograniczenia użytkowania (np. jak w przypadku praw autorskich),

możliwy jest wiarygodny pomiar wartości,

przyniosą korzyści ekonomiczne,

jednostka dysponuje środkami finansowymi niezbędnymi do zakończenia projektu.

A według UoR?☺

Prowadzący: mgr K. Gościniak

Uniwersytet Gdański, Wydział Zarządzania, Katedra Rachunkowości

Materiały do ćwiczeń z przedmiotu Standardy sprawozdawczości finansowej cz. III

7. Przykłady praktyczne:

Przykład 1: (ujmowanie WN wytworzonych przez jednostkę)

Spółka „ABC” S.A. rozpoczęła realizację dwóch projektów (A i B) mających na celu poszerzenie działalności w przyszłości. W ciągu roku obrotowego zakończonego 31 grudnia 201X roku poniesiono następujące nakłady na te projekty:

Projekt A:

Poniesiono koszty w kwocie 150.000 zł, które w znacznej mierze odnosiły się do poprawy jakości produktu X.

Na koniec roku obrotowego ulepszenia produktu X były nadal w fazie testów i oczekiwano, że produkt X

zostanie wprowadzony na rynek na Święta Wielkanocne 202X roku. Oprócz wydatkowanych powyższych 150.000 zł, spółka zakupiła maszynę analizującą właściwości produktu za kwotę 70.000 zł. Okres ekonomicznej użyteczności maszyny wynosi 5 lat, zaś jej wartość końcowa 20.000 zł. Dodatkowo spółka „ABC” wydała 25.000 zł na badania rynkowe związane z tym projektem.

Rozwiązanie:

Projekt B:

Spółka wydała 100.000 zł na badania, związane z poszukiwaniem surowców alternatywnych dla azbestu, charakteryzujących się podobnymi właściwościami. Jednostka zakupiła także maszynę o wartości 55.000 zł, która analizowałaby właściwości różnych metali. Spółka zamierza poświęcić dalsze dwa lata na badania w tym zakresie. Jeżeli pod koniec tego okresu okazałoby się, że badania nie były owocne, spółka rozpoczęłaby badania nad uczynieniem azbestu bezpieczniejszym w użytkowaniu.

Rozwiązanie:

Przykład 2: (kwalifikowanie WNiP):

Jednostka opracowuje nowy proces produkcyjny. W ciągu 201X roku poniesione nakłady wyniosły 900.000 zł, z czego 700.000 zł poniesiono przed 1.11.201X, a 200.000 miedzy 1.11 a 31.12.201X. Jednostka gospodarcza może udowodnić, że na 1.11.201X proces produkcyjny spełnił kryteria pozwalające na uznanie go za składnik WN (spełniono kryterium kontroli aktywu). Wartość odzyskiwana know-how zawartego w procesie oszacowano na 500.000 zł. W ciągu 202X roku poniesiono nakłady w kwocie 2.200.000 zł. Na koniec 202X roku wartość odzyskiwana know-how, zawartego w procesie oszacowano na 1.900.000 zł.

Jaka będzie wartość bilansowa WN na koniec 201X i 202X roku?

Przykład 3: (klasyfikacja WN):

Dokonaj klasyfikacji każdego z następujących aktywów jako środek trwały lub WN:

1. system operacyjny komputera osobistego,

2. zakupiony w sklepie zintegrowany pakiet oprogramowania do publikowania,

3. specjalistyczny program komputerowy wbudowany w narzędzia maszynowe sterowane komputerowo, Prowadzący: mgr K. Gościniak

Uniwersytet Gdański, Wydział Zarządzania, Katedra Rachunkowości

Materiały do ćwiczeń z przedmiotu Standardy sprawozdawczości finansowej cz. III

II. MSR „23 „KOSZTY FINANSOWANIA ZEWNĘTRZNEGO”

1. Zakres MSR 23:

MSR 23, „ Koszty finansowania zewnętrznego”, reguluje zasady księgowania kosztów finansowania zewnętrznego.

2. Co to są koszty finansowania zewnętrznego?

Koszty finansowania zewnętrznego są to odsetki i inne koszty ponoszone przez przedsiębiorstwo w związku z zaciąganiem kredytów i pożyczek, a w szczególności:

•

odsetki z tytułu kredytów i pożyczek,

•

amortyzacja (raty rozliczeniowe) dyskonta lub premii związanych z kredytami i pożyczkami,

•

dodatkowe koszty związane z zawarciem kredytów i pożyczek,

•

koszty finansowe z tytułu umów leasingu finansowego,

•

różnice kursowe związane z kredytami i pożyczkami w walutach obcych, w stopniu, w jakim stanowią one korektę odsetek.

A według UoR?☺

3. Ujmowanie kosztów finansowania zewnętrznego:

Od 1 stycznia 2009 r. obowiązuje zmieniony MSR 23 wymagający aktywowania kosztów finansowania zewnętrznego, które można bezpośrednio przyporządkować nabyciu, budowie lub wytworzeniu dostosowywanego składnika aktywów.

Dostosowywany składnik aktywów - to taki składnik aktywów, którego przygotowanie do zamierzonego użytkowania lub sprzedaży wymaga znaczącego okresu czasu. Aktywami dostosowywanymi są przede wszystkim środki trwałe, np.: zakłady i urządzenia produkcyjne, nieruchomości itp. Aktywami dostosowywanymi są także zapasy o długim okresie przystosowania do stanu zdatnego do sprzedaży.

4. Warunki kapitalizacji kosztów finansowania zewnętrznego:

•

poniesione w bezpośrednim związku z nabyciem, budową lub wytworzeniem aktywów,

•

których przygotowanie do zamierzonego użytkowania lub sprzedaży zajmuje dłuższy okres czasu,

•

mogą być wiarygodnie wycenione,

•

spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych.

A. Wysokość kosztów podlegających kapitalizacji w okresie sprawozdawczym:

•

W przypadku kosztów pożyczek zaciąganych specjalnie w celu uzyskania danego składnika aktywów –

kwota kapitalizacji równa jest bieżącym kosztom poniesionym w związku z pożyczką w danym okresie, pomniejszonym o przychody finansowe z tytułu czasowej lokaty pożyczonych środków.

•

W przypadku gdy nabycie lub wytworzenie danego składnika aktywów finansowane jest z pożyczek ogólnego przeznaczenia, kwota podlegająca kapitalizacji stanowi iloczyn poniesionych wydatków oraz stopy kapitalizacji, czyli średniej ważonej stopy oprocentowania pożyczek przedsiębiorstwa występujących danym okresie, z wyjątkiem pożyczek zaciąganych specjalnie na zakup aktywów dostosowywanych; kwota ta nie może przekracza kwoty kosztów pożyczek poniesionych w danym okresie.

Prowadzący: mgr K. Gościniak

Uniwersytet Gdański, Wydział Zarządzania, Katedra Rachunkowości

Materiały do ćwiczeń z przedmiotu Standardy sprawozdawczości finansowej cz. III

B. Okres kapitalizacji kosztów:

Rozpoczęcie kapitalizacji może nastąpić wówczas, gdy spełnione są łącznie następujące trzy warunki:

•

Nakłady związane z danym składnikiem aktywów zostały poniesione,

•

Koszty pożyczki zostały poniesione,

•

Podjęto działania zmierzające do przygotowania składnika aktywów do sprzedaży lub użytkowania.

Kapitalizację należy czasowo wstrzymać, w momencie długotrwałego i nieuzasadnionego względami technicznymi zaprzestania działań związanych z przygotowaniem danego składnika majątkowego do użytkowania lub sprzedaży.

Kapitalizacja kosztów powinna zostać zakończona w momencie ukończenia wszystkich działań, których realizacja była niezbędna dla przygotowania składnika aktywów do użytkowania lub sprzedaży.

5. Ujawnienia w sprawozdaniu finansowym:

W odniesieniu do kosztów finansowania zewnętrznego w sprawozdaniu finansowym należy ujawnić:

•

Kwotę kosztów aktywowaną w danym okresie,

•

Stopę kapitalizacji zastosowaną do ustalenia kwoty kosztów podlegających aktywowaniu.

6. Przykłady praktyczne:

Przykład 1 :

Firma „X” stosuje zasadę kapitalizowania kosztów finansowania zewnętrznego dotyczących „dostosowywanych aktywów” zgodnie z MSR 23. Szczegółowe informacje dotyczące zakładu produkcyjnego i jego finansowania przedstawiają się następująco:

1 marca 201Xr. firma „X” rozpoczęła budowę zakładu produkcyjnego. Budowa ta ma zostać zakończona w ciągu 4 lat. Budowa jest w całości finansowana czteroletnim kredytem wynoszącym 5 mln zł. Kredyt został

zaciągnięty, gdy rozpoczęto budowę. Oprocentowanie kredytu jest stałe i wynosi 10% rocznie, zaś koszty zaciągnięcia kredytu wyniosły 2% jego wartości. W ciągu roku pożyczone środki zostały tymczasowo zainwestowane i zarobiono 85.000zł.

Polecenie:

Oblicz jaką kwotę kosztów finansowania zewnętrznego należy kapitalizować. Rok obrotowy kończy się 28

lutego.

Rozwiązanie:

Prowadzący: mgr K. Gościniak

Uniwersytet Gdański, Wydział Zarządzania, Katedra Rachunkowości

Materiały do ćwiczeń z przedmiotu Standardy sprawozdawczości finansowej cz. III

Przykład 2: (średnia ważona stawek oprocentowania)

W roku 201X spółka wydatkowała następujące kwoty na modernizację środków trwałych:

1 stycznia 225.000 pln

1 marca 360.000 pln

1 listopada 180.000 pln

Zadłużenie z tego tytułu stanowi kwotę:

1.000.000 zł według stawki 8%

1.500.000 zł według stawki 9%

1.200.000 zł według stawki 10%

Polecenie:

Oblicz koszty, których odsetki muszą być skapitalizowane oraz stawkę oprocentowania, zakładając, że żadna pożyczka nie została zaciągnięta na specyficzną część środka.

Rozwiązanie:

III. MSSF 5 „AKTYWA TRWAŁE PRZEZNACZONE DO SPRZEDAŻY I DZIAŁALNOŚĆ

ZANIECHANA”

1. Zakres MSSF 5:

MSSF 5 nie ma zastosowania do:

aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego (MSR 12 „ Podatek dochodowy”),

aktywów z tytułu świadczeń pracowniczych (MSR 19 „ Świadczenia pracownicze”),

aktywów finansowych regulowanych przez MSR 39 „ Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena,

aktywów trwałych objętych MSR 40 „ Nieruchomości inwestycyjne”, wycenianych w wartości godziwej,

aktywów trwałych, wycenianych w wartości godziwej pomniejszonej o szacunkowe koszty związane ze sprzedażą, zgodnie z MSR 41 „ Rolnictwo”,

praw wynikających z umów ubezpieczeniowych, zgodnie z definicją MSSF 4 „ Umowy ubezpieczeniowe”.

2. Definicja aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży i grupy do zbycia:

Aktywa trwałe klasyfikowane są do sprzedaży, ……………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………………

Okres wymagany do sprzedaży może być wydłużony (nawet powyżej roku), co nie zmienia faktu, że składnik aktywów ma być klasyfikowany jako do zbycia – warunkiem jest tu, aby opóźnienie zostało spowodowane zdarzeniami lub okolicznościami nie pozostającymi pod kontrola jednostki i jednostka ta nadal zamierza sprzedać ten składnik.

Grupa do zbycia ……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………….

Prowadzący: mgr K. Gościniak

Uniwersytet Gdański, Wydział Zarządzania, Katedra Rachunkowości

Materiały do ćwiczeń z przedmiotu Standardy sprawozdawczości finansowej cz. III

………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………….

Przykład (ujmowanie aktywów jako przeznaczonych do sprzedaży):

Jednostka A zdecydowała się na sprzedaż środka trwałego w obecnym stanie i zaklasyfikowała go jako składnik aktywów przeznaczonych do sprzedaży. Kontrola wykonana przez kupującego wykazała usterki środka trwałego, o których wcześniej nie wiedziano. Kupujący zobowiązał jednostkę sprzedającą A do naprawy usterek, co spowoduje rozciągnięcie okresu sfinalizowania sprzedaży pond rok. Jednostka A rozpoczęła działania zmierzające do usunięcia usterek i satysfakcjonująca naprawa jest wysoce prawdopodobna. Czy tę maszynę należy klasyfikować jako przeznaczoną do sprzedaży?

Rozwiązanie:

3. Wycena

składnik aktywów lub grupa do zbycia po zakwalifikowaniu jako przeznaczone do zbycia wyceniane są w niższej z dwóch wartości: ……………………………………………………….. (ustalonej zgodnie z

odpowiednim

MSSF

moment

bezpośrednio

przed

taką

klasyfikacją)

lub

……………………………………………………………………….. ,

…………………………………………………………………………………………………………………,

wstępne i kolejne zmiany w wartości traktuje się jako zgodne z MSR 36.

Przykład (wycena na moment klasyfikacji):

Na 31/12/201X jednostka posiadała budynek, który zakwalifikowała jako przeznaczony do sprzedaży. Był on wyceniany według nast. zasad:

w oparciu o model kosztowy zgodnie z MSR 16,

wartość netto (bilansowa) na moment przeklasyfikowania 600.000 zł,

wartość godziwa na moment przeklasyfikowania 590.000 zł,

przewidywane koszty sprzedaży 60.000 zł

Jak wycenimy do bilansu na 31/12/201X?

Rozwiązanie:

4. Prezentacja aktywów i zobowiązań przeznaczonych do sprzedaży w bilansie:

1. Aktywa – jako majątek obrotowy (w pozycji „ Aktywa obrotowe przeznaczone do sprzedaży”), 2. Zobowiązania – jako zobowiązania krótkoterminowe (w pozycji „ Zobowiązania związane z grupą do zbycia przeznaczone do sprzedaż”)y,

W bilansie ujmuje się aktywa i zobowiązania przeznaczone do sprzedaży razem – nie prezentuje się w podziale na odrębne grupy.

Zgodnie z MSSF 1 – nie trzeba wstecz dokonywać przekształceń aktywów i zobowiązań do zbycia za wcześniejsze okresy – nie podlegają retrospektywnemu ujęciu.

5. Ujmowanie działalności zaniechanej:

1. jeśli zaniechanie ze względu na sprzedaż – ………………………………………………………..,

2. jeśli rezygnacja (np. z powodu nierentowności) – …………………………………………………..

Działalność zaniechana jest to składnik aktywów jednostki gospodarczej, który albo został zbyty, albo zakwalifikowany jako przeznaczony do sprzedaży oraz:

reprezentuje odrębny obszar geograficzny lub pion działalności,

Prowadzący: mgr K. Gościniak

Uniwersytet Gdański, Wydział Zarządzania, Katedra Rachunkowości

Materiały do ćwiczeń z przedmiotu Standardy sprawozdawczości finansowej cz. III

jest częścią jednolitego skoordynowanego planu sprzedaży odrębnego pionu lub obszaru geograficznego, lub

jest jednostką zależną nabytą jedynie w celu odsprzedaży.

Przykład 6: (ujmowanie działalności zaniechanej):

W październiku 201X roku jednostka decyduje się zaniechać całej produkcji lamp, która stanowi główny pion jej działalności. Wszelkie prace na produkcji lamp zostają przerwane w czasie roku 202X.

W jaki sposób jednostka powinna ująć działalność zaniechaną w sprawozdaniu finansowym za lata kończące się 31/12/201X i 202X?

Rozwiązanie:

Prowadzący: mgr K. Gościniak