„Dominujące problemy współczesnej andragogiki w teorii i w praktyce”

Andragogika pochodzi od słów greckich: aner (andros), co oznacza mężczyznę,

człowieka dorosłego i agein ( ago)- prowadzić. Ogólnie rzecz biorąc termin andragogika

oznacza naukę o prowadzeniu ludzi dorosłych i jak każda z dziedzin nauki wiąże się z

pewnymi problemami.

Wraz z rozwojem świata i społeczeństwa rodzą się różnorodne problemy i tak też we

współczesnym świecie rozwój cywilizacji postawił ludzkość przed wieloma problemami.

Zawsze postępowi cywilizacji oprócz ulepszeń istnieją także ujemne skutki rozwoju.

W miarę postępu technologicznego i naukowego wzrosła liczba zagrożeń globalnych

takich jak rozprzestrzenienie się broni jądrowej, degradacja środowiska naturalnego, konflikt

nuklearny a także eksplozja demograficzna. Obok tych zagrożeń istnieje także wiele innych

powstających z biegiem lat, takich jak: efekt cieplarniany, zanikanie eko-biosfery, migracje

ludności, AIDS, przemyt narkotyków, bezrobocie a także przestępczość i terroryzm.

Powyższe problemy wynikają między innymi z tego, iż w niskim stopniu w rozwoju

współczesnej cywilizacji uwzględnione są treści humanistyczne.

Człowiek znalazł się w sytuacji, która wyniszcza jego kulturę i istnienie w znaczeniu

indywidualnym i ogólnym. Człowiek postawiony został w konieczności podjęcia

odpowiednich kroków w celu zapobiegania współczesnym problemom i zagrożeniom.

Konieczne jest kształcenie świadomości całego społeczeństwa w celu poszanowania

praw człowieka, godności ludzkiej, poczucie solidarności między ludźmi, umacnianie

humanizmu i uczuć przyjaźni między narodami. Należy uczyć szacunku i uznania dla innych

narodów, co ma przynosić skutki w postaci rozwoju intelektualnego, poszerzanie horyzontów

wiedzy i formułowaniu prawidłowych wniosków ogólnych płynących z posiadania zasobów

wiedzy i własnych doświadczeń życiowych.

Wychowywanie dorosłych ma na celu nauczanie zasad wzajemnego zrozumienia,

szacunku, tolerancji wobec innych. Należy budować poczucie godności i pokoju w umysłach

i sercach dorosłych. Zadanie wychowania dorosłych jest bardzo ważne i jego realizacji będzie

przywracała poczucie sensu i wartości życia.

Najpoważniejsze współczesne problemy w dziedzinie ochrony środowiska to

nadmierna eksploatacja nieodnawialnych zasobów ziemi, np. źródła energii i surowców

kopalnianych. Jednocześnie narażone są w wysokim stopniu zasoby odnawialne poprzez

zanieczyszczenia atmosfery, wody i gleby. Ochrona środowiska naturalnego jest bardzo

ważnym problemem w wychowaniu współczesnego człowieka.

Wychowanie ekologiczne człowieka dorosłego powinno polegać na przygotowaniu go

do zrozumienia wzajemnych stosunków pomiędzy jednostką ludzką a środowiskiem.

Postępowanie takie powinno służyć akceptacji otaczanego środowiska, zainteresowaniu nim

oraz poszukiwaniu rozwiązań problemów tegoż środowiska. Człowiek powinien też zdawać

sobie sprawę , iż w pewnym sensie decyduje o środowisku i jego działanie ma duże znaczenie

dla ekologii środowiska.

Kluczowym problemem współczesnej andragogiki jest eksplozja demograficzna, a

mianowicie szybki, niezwykły przyrost ludności. Zjawisko to pogłębia zjawisko nędzy, głodu,

bezrobocia i migracji. Jednym z najpoważniejszych wyzwań dla ludzkości jest zwiększenie

produkcji żywności dla gwałtownie przyrastającej liczby ludności.

Bardzo ważnym problemem są również choroby społeczne i cywilizacyjne takie jak:

narkomania, AIDS, alkoholizm, nowotwory oraz choroby układu krążenia. Należy wierzyć iż

ludzie są w stanie sprostać tym problemom, które są także ich dziełem i mają nad nimi

władzę, którą należy wykorzystać.

Według Bogdana Suchodolskiego edukacja dorosłych ma obejmować trzy

podstawowe elementy kształcenia: myślenia globalnego, dostrzegania możliwości zmiany

rzeczywistości oraz myślenia alternatywnego. Autor zwraca uwagę na wspólną postawę

wartości tych trzech elementów wychowania, które ma przygotować człowieka dom stawiania

czoła problemom współczesnym.

Podsumowując uważam iż należy zwrócić uwagę na wielką rolę edukacji w

rozwiązywaniu współczesnych problemów. Trzeba odpowiednio przygotować człowieka w

celu sprostania wyzwaniom, jakie niesie rozwój cywilizacji, zarówno tym dobrym jak i

ujemnym skutkom. Należy korzystać z dóbr jak i też stawiać czoła problemom, korzystać w

pełni ze swego przygotowania intelektualnego i zaspokajać potrzeby wyższej rangi. Zadaniem

wychowania dorosłych jest także znalezienie sposobów przekazywania informacji, aby

człowiek mógł wykorzystać je w swoim działaniu przez całe życie w celu sprostania

kolejnym wyzwaniom.

Rozwój nauki i techniki niesie za sobą powstawanie problemów oświatowych, które

determinują działalność edukacji dorosłych. Należy ciągle poszerzać swoją wiedzę ogólną i

specjalistyczną, gdyż jest potrzebą zachowania przez ludzi psychicznej równowagi i

koniecznością ekonomiczną.

Zadaniem człowieka jest zatem borykanie się z problemami ówczesnymi i

zadawaniem sobie pytań: cóż może nieść ze sobą najbliższa przyszłość a przy tym problemy,

którym czoła musi stawić dorosły człowiek.

Literatura: ” Wychowanie mimo wszystko”- Bogdan Suchodolski, Warszawa 1990

„ Andragogika ogólna”- L. Turos Warszawa 1999