dr T omasz Brzęczek
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
Zakładamy, że ceny dóbr X i Y są stałe. Przy tym założeniu zmiany dochodu nominalnego, w ujęciu pieniężnym, są tożsame zmianom dochodu realnego.
5
4
3
2
1
1
2
3
4
5
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
Ogólnie, dla dóbr normalnych istnieje prawidłowość: w miarę wzrostu (spadku) dochodu rosną (spadają) rozmiary popytu konsumenta na oba dobra X i Y .
Rysunek. Wpływ dochodu na popyt na
dobra normalne i podrzędne. Jeśli popyt na
pewne
dobro
zmniejsza
się
wraz
ze
5
wzrostem dochodu konsumenta, to dobro
takie jest nazywane dobrem podrzędnym
dla tego konsumenta.
4
3
2
1
1
2
3
4
5
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
Krzywa dochód konsumpcja jest geometrycznym zbiorem punktów równowagi konsumenta przy wszystkich możliwych poziomach dochodu i przy niezmienionych cenach dóbr i preferencjach.
5
4
Krzywa dochód-konsumpcja,
Gdy X i Y to dobra
podstawowe.
3
2
1
1
2
3
4
5
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
Krzywa cena-konsumpcja jest geometrycznym zbiorem punktów równowagi konsumenta, dla poziomów ceny jednego z dóbr, ceteris paribus.
5
4
3
2
1
1
2
3
4
5
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
4. Zmiana ceny i jej dwa efekty: substytucji i dochodowy.
Zmiana ceny dobra powoduje 2 efekty: efekt substytucyjny i dochodowy. Załóżmy, że cena dobra x obniżyła się do poziomu P’ . Całkowity efekt to przesunięcie z x
punktu A do C.
5
4
3
2
1
1
2
3
4
5
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
całkowity zmiany ceny składa się
z
efektu
substytucji i
efektu
dochodowego.
Efekt substytucji to pierwszy rezultat zmiany ceny. Efekt substytucji to zmiana struktury popytu na dobra x i y , która wynika tylko ze zmiany relacji cen dóbr ii zastępowania dobra, które relatywnie podrożało przez dobro, które relatywnie potaniało.
Efekt substytucji można ustalić się graficznie. Należy ustalić punkt styczności linii budżetowej o nachyleniu po zmianie ceny z krzywą użyteczności konsumenta, na której leżał punkt równowagi przed zmianą ceny.
W przykładzie z rysunku efekt substytucji ilustruje przejście z punktu A do B.
Oznacza to, że popyt na taniejące dobro X wzrósł z Q
do Q . Natomiast popyt na
xA
xB
relatywnie drożejące (choć o tej samej cenie nominalnej) dobro Y spadł z Q A do y
Q .
yB
Efekt dochodowy to wpływ zmiany ceny na dostępne kombinacje dóbr przejawiający się w przejściu konsumenta na inną krzywą użyteczności. Efekt dochodowy można ustalić graficznie. Należy ustalić punkt równowagi konsumenta, jeśli obowiązuje nowa linia budżetowa.
Efekt dochodowy w przykładzie z rysunku to zmiana struktury popytu z tej w punkcie B na tą w punkcie C. O ile oba dobra są normalne, to efekt dochodowy prowadzi do zwiększenia popytu na oba dobra.
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
5
4
3
2
1
1
2
3
4
5
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com