Praca z komputerem:
Lista kontrolna
W poprzednich numerach „Promotora” podpowiadaliśmy, jak powinno być zorganizowane ergonomiczne stanowisko pracy z komputerem. Teraz publikujemy listę kontrolną. Sprawdź, czy Twoje miejsce pracy spełnia odpowiednie wymogi.
Ogólne
pożądany stan
tak
nie
wskazówki
1. Głowa i szyja są w pozycji pionowej (nie ma potrzeby ich zginania).
Istnieje możliwość regulacji wysokości
powierzchni roboczej i klawiatury.
2. Głowa, szyja i tułów są skierowane ku przodowi (bez konieczności skręcania na boki).
Monitor ustawiony na biurku na wprost pracownika.
3. Stanowisko komputerowe oraz jego wyposażenie znajdują się w odpowiednim stanie technicznym i działają prawidłowo.
Zależy od rodzaju sprzętu oraz akcesoriów, odpowiedniego użytkowania i konserwacji.
4. Tułów jest wyprostowany lub lekko odchylony do tyłu (ok. 20-30°), niepochylony do przodu.
Istnieje możliwość zmiany położenia monitora i klawiatury.
Klawiatura ustawiona na wprost, przed krzesłem pracownika, 5. Barki i ramiona są prostopadłe do podłoża lub lekko wychylone istnieje możliwość przesunięcia jej do tyłu lub przodu do przodu, rozluźnione, nieuniesione do góry.
w zakresie 15 cm.
6. Ramiona i łokcie są blisko ciała, nieodwiedzione (odchylone na zewnątrz).
Klawiatura i myszka obok siebie (na jednakowej wysokości i w jednakowej odległości od przedniej krawędzi powierzchni roboczej).
7. Przedramiona, nadgarstki oraz dłonie pozostają w pozycji neu-Istnieje możliwość ustawienia klawiatury pod kątem 15° do dołu tralnej (równoległe do podłogi lub lekko do dołu, nieodchylone (ujemne nachylenie – odwrotnie niż w naszym Rozporządzeniu) do góry).
oraz regulacji jej wysokości w zakresie co najmniej 15 cm.
8. Nadgarstki oraz dłonie pozostają w pozycji neutralnej (równoległe do podłogi lub lekko do dołu, nieodchylone do góry ani Podobnie jak w punktach 6 i 7.
na boki).
9. Uda są równoległe do podłogi, podudzia prostopadłe do podłogi, pozycja optymalna to uda lekko pochylone do dołu, a podudzia lekko wysunięte do przodu – kąty w biodrach i kolanach lekko Krzesło używane przez pracownika powinno umożliwić pracę w takiej pozycji.
rozwarte.
10. Stopy spoczywają płasko i swobodnie
na podłodze lub na podnóżku.
Możliwość dostosowania wysokości powierzchni roboczej i klawiatury, krzesło z możliwością regulacji wysokości siedziska.
Przestrzenna organizacja stanowiska pracy powinna zachęcać do 11. Zadania wykonywane przy komputerze łączone są z innymi lub zmiany pozycji ciała – np. obrócenia się na krześle podczas wyko-stosowane są dodatkowe krótkie przerwy wypoczynkowe.
nywania innych czynności – pisania ręcznego lub telefonowania.
Stanowisko pracy
pożądany stan
tak
nie
wskazówki
1. Wystarczająca przestrzeń pomiędzy krzesłem a biurkiem dla wygodnego umieszczenia kończyn dolnych.
Wystarczająca odległość pomiędzy krzesłem a biurkiem, odpowiedni mechanizm półki na klawiaturę.
2. Wystarczająca przestrzeń (prześwit pionowy i poziomy) pod powierzchnią roboczą dla wygodnego umieszczenia kończyn dolnych podczas korzystania z klawiatury znajdującej się Kończyny dolne umieszczone są wygodnie (prosto) pod klawiaturą, możliwa jest zmiana ich pozycji.
w optymalnym zasięgu kończyn górnych.
Oświetlenie
pożądany stan
tak
nie
wskazówki
1. Brak odblasków (z okien lub źródeł światła), które mogą Zależy od umiejscowienia biurka w pomieszczeniu wymuszać przyjmowanie niewygodnych pozycji (względem okien i źródeł światła sztucznego) oraz projektu w celu odczytywania informacji z monitora.
budynku; filtr osłona na ekran monitora.
2. Dzięki możliwości dostosowania do potrzeb i możliwości Wysokość półki na klawiaturę oraz powierzchni roboczej użytkownika stanowisko pracy przy komputerze oraz jego jest regulowana. Przestrzenna konstrukcja biurka pozwala wyposażenie pozwalają na utrzymywanie prawidłowej pozycji na zmianę położenia krzesła w celu zminimalizowania ciała podczas pracy, nie ograniczając jednak możliwości jej obciążenia statycznego mięśni.
zmiany, np. podczas odpoczynku.
3. Stanowisko komputerowe oraz jego wyposażenie znajdują się w odpowiednim stanie technicznym i działają prawidłowo.
Zależy od rodzaju sprzętu oraz akcesoriów, odpowiedniego użytkowania i konserwacji.
4. Na poziomie klawiatury oświetlenie powinno wynosić min. 500 lx.
Zależy od doboru i rodzaju punktów świetlnych.
52 Promotor 10/06
Krzesło
pożądany stan
tak
nie
wskazówki
1. Oparcie umożliwia uzyskanie podparcia
odcinka lędźwiowego kręgosłupa.
Zależy od rodzaju krzesła, nie od biurka.
2. Szerokość i głębokość siedziska krzesła dostosowane do potrzeb i upodobań każdego z pracowników (ew. użytkowników).
Zależy od rodzaju krzesła, nie od biurka.
3. Przednia krawędź siedziska krzesła nie powoduje ucisku na tylną okolicę kolanową oraz podudzie
Zależy od rodzaju krzesła, nie od biurka.
(odpowiednia głębokość siedziska).
4. Krzesło jest tapicerowane, a jego przednia krawędź
zaokrąglona i/lub pochylona.
Zależy od rodzaju krzesła, nie od biurka.
5. Podłokietniki pozwalają na uzyskanie podparcia obydwu przedramion podczas pracy przy komputerze, nie ograniczając jednocze-
Zależy od rodzaju krzesła.
śnie możliwości zmiany pozycji przedramion i całego ciała.
Klawiatura/myszka
pożądany stan
tak
nie
wymagania
Powierzchnia (szuflady – półki na klawiaturę) o wymiarach 1. Powierzchnia, na której znajdują się klawiatura i myszka, 40,5 x 76 cm pozwala na wygodne rozmieszczenie klawiatury jest stabilna, a także wystarczająco duża dla obydwu urządzeń.
i myszki. Możliwość zablokowania ramion szuflady – półki zapo-biega jej niezamierzonym ruchom – zmianie jej położenia.
2. Myszka/trackball znajduje się po prawej stronie klawiatury Wystarczająco duże półki na klawiaturę
(w przypadku osób leworęcznych z lewej strony), w takiej odle-
umożliwiają wygodne rozmieszczenie zarówno klawiatury, głości, by można było jej używać bez nadmiernego sięgania.
jak i myszki/trackballa obok siebie.
3. Myszka/trackball jest łatwa do obsługi, a jej kształt pasuje do dłoni pracownika (nie za mały ani za duży).
Zależy od urządzenia, nie od biurka.
4. Nadgarstki oraz dłonie nie stykają się z ostrymi, twardymi powierzchniami.
Wszystkie krawędzie stanowiska pracy, z którymi styka się ciało pracownika, są ergonomicznie wyprofilowane i zaokrąglone.
Monitor
pożądany stan
tak
nie
wskazówki
W przypadku osób niższego wzrostu powinna istnieć możliwość 1. Górna krawędź obrazu na monitorze znajduje się nie wyżej obniżenia wysokości powierzchni roboczej; dla osób śred-niż oczy użytkownika, tak aby korzystanie z monitora nie wymu-
niego wzrostu lub wysokich górna krawędź obrazu nawet na szało pochylania głowy i szyi ani też odchylania ich do tyłu.
monitorze 21” powinna znajdować się nie wyżej niż oczy.
2. Pracownicy z dwu- lub trzyogniskowymi okularami mogą korzystać z monitora bez konieczności Monitor lekko pochylony w stronę blatu;
najlepszym rozwiązaniem są monitory z płaskimi ekranami.
pochylania głowy i szyi ani też odchylania ich do tyłu.
3. Odległość monitora od pracownika pozwala na odbieranie informacji z ekranu bez pochylania ku przodowi lub do tyłu: Głębokość powierzchni roboczej pozwala na umieszczenie monitora w odpowiedniej odległości.
głowy, szyi i tułowia.
4. Monitor znajduje się na wprost pracownika tak, aby nie musiał
on skręcać ani głowy, ani szyi.
Odpowiednie umieszczenie monitora na powierzchni roboczej.
Akcesoria
pożądany stan
tak
nie
wskazówki
1. Uchwyt na dokumenty jest stabilny i wystarczająco duży, by utrzymać wszystkie dokumenty.
Zależy od wybranego rodzaju akcesoriów.
2. Uchwyt na dokumenty jest umieszczony
Wystarczająca przestrzeń na uchwyt po obu stronach monitora na tej samej wysokości i w tej samej odległości co monitor, pozwala na umieszczenie dokumentu na wysokości monitora aby zminimalizować ruchy głowy.
tak, aby ich powierzchnie były równoległe.
3. Wspornik nadgarstków, jeśli jest przewidziany, jest wyściełany gąbką i nie ma ostrych krawędzi. Obecnie nie poleca się takich wsporników, ponieważ zwiększają ciśnienie w kanale Wsporniki nadgarstków wykonane z żelu termoczułego nie posiadają ostrych krawędzi.
nadgarstkowym (zespól cieśni nadgarstka),
zamiast nich – wsporniki przedramion o cechach jw.
4. Wspornik przedramion pozwala utrzymywać neutralną pozycję nadgarstków, przedramion oraz rąk Możliwość dostosowania wysokości półki pod klawiaturę i mysz pozwalają na wygodne (elastyczne) umieszczenie wsporników.
podczas korzystania z klawiatury.
5. Używamy telefonu, jednocześnie pracując na komputerze, głowa znajduje się w pozycji pionowej (niepochylona na boki), Zależy od modelu telefonu, nie od biurka.
a ramiona są rozluźnione.
Zbigniew Jóźwiak (IMP Łódź)
wsp. Patrycja Duczmal
www.promotor.elamed.com.pl
53