ĆWICZENIA WZMACNIAJĄCE MIĘŚNIE

przed i po wszczepieniu endoprotezy

wszystkim ćwiczeniom powinien towarzyszyć świadomy i pełny oddech,

oddychanie jest również ważnym elementem rehabilitacji,

róbmy przerwy między ćwiczeniami mięśni na wykonanie ćwiczeń oddechowych

grupa I – ćwiczenia przed zabiegiem (ok. 1-2godz. dziennie):

1. rozgrzewka na podwieszkach

• odwodzenie obu nóg w leżeniu na plecach (5min)

• j.w. z przytrzymaniem kilka sekund w pozycji odwiedzenia (5min)

• wymachy do przodu i do tyłu w leżeniu na lewym boku (5min)

• j.w. z przytrzymaniem kilka sekund w każdej z pozycji (5min)

• wymachy do przodu i do tyłu w leżeniu na prawym boku (5min)

• j.w. z przytrzymaniem kilka sekund w każdej z pozycji (5min)

2. w leżeniu na plecach ( w zależności od kondycji po 20-60 ruchów)

• podnoszenie nóg ugiętych (lewa, prawa, razem)

• podnoszenie nóg prostych w kolanach (lewa, prawa, razem)

• krążenia nóg ugiętych w kolanie (na zmianę obie nogi )

• krążenia prostych nóg (na zmianę obie nogi )

• ruchy nóg jak do żabki (na zmianę i jednocześnie)

• odwodzenie nóg ugiętych w kolanach i opartych o podłoże (rozciaganie)

• unoszenie bioder w górę, przy ugiętych i opartych nogach, z przytrzymaniem

w pozycji uniesionej przez kilka sekund

• krążenie stóp przy wyprostowanych nogach

• ruchy odwodzenia stóp (po zabiegu dozwolone będzie wyłącznie odwodzenie!)

• ruchy wyprostu i podciągania stóp

• izometryczne ćwiczenie mięśni (bardzo ważne po zabiegu, bowiem można

zacząć je ćwiczyć już w łóżku)

- napinanie mięśni podudzi

- napinanie mięśni czworogłowych

- napinanie mięśni pośladkowych

- dociskanie odcinka lędźwiowego kręgosłupa do podłoża przy prostych

nogach i przy ugiętych nogach

• przy ugiętych nogach przyciąganie do brzucha (na przemian i o obu nóg)

• skręty tułowia: przechylanie ugiętych nóg z jednej strony na drugą

3. w leżeniu na boku ( na zmianę – każde ćwiczenie na obie strony)

• podnoszenie i opuszczanie prostej nogi

• podnoszenie i opuszczanie nogi zgiętej w kolanie

• podnoszenie i opuszczanie kolana ugiętej nogi (odwodzenie kolana przy stopie opartej o drugą nogę)

4. w leżeniu na brzuchu

• podnoszenie i opuszczanie prostej nogi

• podnoszenie i opuszczanie nogi zgiętej w kolanie

• podnoszenie i opuszczanie obu nóg (jeśli to za trudne, to przynajmniej

napinanie mięśni, jeśli możliwe do wykonania, to przy okazji można

poćwiczyć unoszenie pleców – kręgosłup jest równie ważny, jak nasze biodra)

5. w klęku podpartym

• unoszenie i opuszczanie prostej nogi

• unoszenie i opuszczanie nogi zgiętej w kolanie

• podnoszenie i opuszczanie prostej nogi i ręki ( po przekątnej)

• podnoszenie i opuszczanie nogi zgiętej w kolanie i ręki ( po przekątnej)

• „koci grzbiet”

• skłony z opadem na pięty (jeśli jest to wykonalne , jeśli nie – to próba

wysilenia mięśni w tym kierunku)

grupa II – ćwiczenia po zabiegu (od kilku minut kilka razy dziennie na

początku, do 1-2godz. po powrocie do większej sprawności)

1. pierwsze ćwiczenia to oczywiście ćwiczenia oddechowe (bardzo ważne!) – zwykle w szpitalu podają taki przyrząd z rurką do dmuchania

2. uczymy się pamiętać o takim ułożeniu nogi, żeby kolano nie uciekało do wewnątrz (jeśli ćwiczyliśmy solidnie przed zabiegiem co najmniej 3 miesiące, to nie będzie to trudne)

3. na drugi dzień po zabiegu można zacząć ćwiczenia izometryczne (nogi trzymamy jednak szeroko – ja po zabiegu otrzymałam podpórkę w kształcie trójkąta, która utrzymywała nogi w odwiedzeniu)

• napinanie mięśni podudzi

• napinanie mięśni czworogłowych

• napinanie mięśni pośladkowych

• dociskanie kręgosłupa do materaca

i PAMIĘTAMY O ODDYCHANIU  a ćwiczenia wykonujemy kilka - potem

kilkanaście razy dziennie, dzięki czemu nie mamy poczucia, że marnujemy czas w łóżku 

4. po pierwszej pionizacji (stopniowo dołączamy kolejne ćwiczenia)

• w siedzeniu na łóżku naprzemiennie wyprost nogi w kolanie (cały czas dbamy o to, by nogi były tak szeroko, jak to jest możliwe) – zdziwicie się jak ciężkie jest podudzie  ale próby szybko przyniosą efekt

• w leżeniu uginanie nogi w kolanie przez przesuwanie stopy po materacu w stronę pośladków (czyli uginanie z podparciem i asekuracją kolana, żeby nam nie

„uciekało” do wewnątrz)

• odwodzenie nóg ugiętych w kolanach

• skręty stopy TYLKO NA ZEWNĄTRZ przy wyprostowanych nogach

• i oczywiście w ciągu dnia ćwiczenia izometryczne z punktu 3.

5. no i wreszcie po kilku dniach stopniowa nauka chodzenia o kulach

• świadome stawianie stopy

• świadome zostawianie nogi w „zakroku” z tyłu (zwykle przed operacją

„zamiataliśmy” całą miednicą po chorej stronie)

• operowana noga wydaje się często „za długa” ze względu na brak obciążenia, ale to złudzenie znika stopniowo, kiedy pozwolą nam już stawać na operowanej

nodze

Po powrocie do domu kontynuujemy ćwiczenia szpitalne, dodając stopniowo ćwiczenia sprzed operacji. Zwykle nasze mięśnie same uświadamiają nam jakie ćwiczenia możemy już zacząć wykonywać. Jakkolwiek nadzór dobrego rehabilitanta byłby niewątpliwie wskazany.

Polecam również przeczytać przed zabiegiem książkę doktora Andrzeja Pozowskiego „Mam sztuczny staw biodrowy” wydaną przez PZWL.