-ent / -ant 5.

criminology (kryminologia) XVI. Słowotwórstwo

(przyrostki te w jêzyku polskim 6.

dermatology (dermatologia) czêsto s¹ takie same) 7.

ecology (ekologia)

(word formation)

1.

accent (akcent)

8.

geology (geologia)

2.

agent (agent)

9.

immunology (immunologia) 3.

argument (argument)

10. methodology (metodologia) 4.

component (komponent) 11. neurology (neurologia) 5.

element (element)

12. philology (filologia) 6.

equivalent (ekwiwalent) 13. sociology (socjologia) Ü Patrz równie¿:

7.

experiment (eksperyment) 14. technology (technologia) Rzeczownik, rzeczowniki z³o¿one, pkt 45.

8.

moment (moment)

15. theology (teologia) Przymiotnik, przymiotniki z³o¿one, pkt 79.

9.

occupant (lokator, mieszkaniec) 16. topology (topologia) 10. present (teraŸniejszoœæ) 17. zoology (zoologia) 11. president (prezydent)

-sion

161. Przyrostki w rzeczownikach 12. student (student, uczeñ), 1.

aggression (agresja)

13. supplement (dodatek) 2.

aversion (niechêæ, awersja) Rzeczowniki czêsto tworzymy dodaj¹c przyrostek (suffix) do czasowników lub 14. testament (testament) 3.

commission (komisja)

przymiotników. Wiele z tych przyrostków ma swoje odpowiedniki w jêzyku

-ing

4.

confusion (zak³opotanie) polskim, co zdecydowanie u³atwia zapamiêtanie takich rzeczowników.

(dodaj¹c -ing do czasownika, 5.

conversion (konwersja) Do najczêœciej wystêpuj¹cych przyrostków nale¿¹: tworzymy formê rzeczownikow¹

6.

convulsion (konwulsja) A

7.

tolerance (tolerancja) czasownika, patrz równie¿: 7.

digression (dygresja) czasownik, forma gerund, pkt 56) 8.

dimension (wymiar)

-cracy

161a.mp3

1.

read (czytaæ)®reading (czytanie) 9.

diversion (zmiana kierunku) 1.

aristocracy (arystokracja) d³ugoœæ nagrania: 06:47

2.

swim®swimming (p³ywanie) 10. division (podzia³) 2.

autocracy (autokracja) 3.

fishing (³owienie)

11. emission (emisja) 3.

democracy (demokracja)

-al

4.

meeting (spotkanie, spotykanie) 12. erosion (erozja)

4.

technocracy (technokracja) 1.

arrival (przybycie)

5.

shopping (robienie zakupów) 13. excursion (wycieczka, wyprawa) 2.

denial (wyparcie siê) 14. expansion (ekspansja)

-ence

-ment

3.

proposal (propozycja) 15. explosion (eksplozja) 1.

coherence (spójnoœæ, koherencja) 1.

argument (argument, k³ótnia) 4.

refusal (odmowa)

16. expression (wyra¿enie, ekspresja) 2.

competence (kompetencje) 2.

document (dokument)

5.

survival (przetrwanie) 17. fusion (po³¹czenie, fuzja, synteza) 3.

conference (konferencja) 3.

fragment (fragment)

18. immersion (zanurzenie) 4.

existence (egzystencja)

-ance

4.

instrument (instrument) 19. invasion (inwazja) 5.

independence (niepodleg³oœæ) 1.

elegance (elegancja)

6.

intelligence (inteligencja)

-ogy

20. inversion (inwersja) 2.

ignorance (ignorancja) 7.

licence (licencja)

1.

astrology (astrologia) 21. mission (misja)

3.

insurance (ubezpieczenie) 8.

preference (preferencje) 2.

biology (biologia)

22. obsession (obsesja) 4.

intolerance (brak tolerancji) 9.

reference (odniesienie) 3.

cardiology (kardiologia) 23. occasion (okazja) 5.

maintenance (utrzymanie) 10. sentence (zdanie, wyrok) 4.

cosmology (kosmologia) 24. oppression (ucisk) 6.

performance (wystêp)

278

279

25. pension (emerytura) 3.

frequency (czêstotliwoœæ) 26. organizer (organizator) 32. shoplifter (z³odziej <w sklepie>) 26. percussion (perkusja) 4.

sequence (sekwencja)

27. pacifist (pacyfista) 33. skier (narciarz)

27. possession (posiadanie) 28. physicist (fizyk) 34. smuggler (przemytnik)

-vention

28. provision (zaopatrzenie) 29. pianist (pianista) 35. violinist (skrzypek) (czêsto jest odpowiednikiem polskiego 29. recession (recesja) 30. robber (rabuœ)

36. writer (pisarz)

-wencja)

30. repression (represja) 31. scientist (naukowiec) 1.

prevention

31. revision (powtórka) (prewencja, zapobieganie) 32. session (sesja)

2.

subvention (subwencja) 33. transmission (transmisja) 34. vision (wizja)

D o n i e k t ó r y c h c z a s o w n i k ó w 162. Przyrostki i przedrostki dodajemy koñcówki -ant, -ent, -er, w czasownikach

B

-ist, -or, aby utworzyæ rzeczowniki oznaczaj¹ce wykonawcê czynnoœci.

Czasowniki czêsto tworzymy dodaj¹c przyrostek do przymiotników lub innych 161b.mp3

1.

activist (aktywista)

czasowników modyfikuj¹c jednoczeœnie ich znaczenie.

d³ugoœæ nagrania: 04:07

2.

assistant (pomocnik, asystent) Do najczêœciej wystêpuj¹cych przyrostków nale¿¹: 3.

biologist (biolog)

-tion

4.

blackmailer (szanta¿ysta) A

(czêsto jest odpowiednikiem polskiego -cja) 5.

colonist (kolonista)

1.

abdication (abdykacja) 18. duplicate (duplikowaæ) 6.

colonizer (kolonizator) 162a.mp3

2.

alienation (alienacja, wyobcowanie) 19. educate (edukowaæ) 7.

computer programmer (programista) d³ugoœæ nagrania: 04:09

3.

civilization (cywilizacja) 20. emigrate (emigrowaæ) 8.

constructor (konstruktor) 4.

colonization (kolonizacja) 21. enumerate (wyliczaæ) 9.

correspondent (korespondent)

-ate

5.

computerization (komputeryzacja) 22. escalate (eskalowaæ) 10. cyclist (cyklista, rowerzysta) 1.

accelerate (przyspieszaæ) 6.

convention (konwencja) 23. estimate (szacowaæ) 11. destroyer (niszczyciel) 2.

accommodate (kwaterowaæ) 7.

education (edukacja)

24. exaggerate (wyolbrzymiaæ) 12. director (kierownik, dyrektor) 3.

activate (aktywowaæ)

8.

eruption (erupcja)

25. frustrate (sfrustrowaæ siê) 13. diver (nurek)

4.

animate (animowaæ)

9.

evolution (ewolucja)

26. generate (generowaæ) 14. driver (kierowca) 5.

assimilate (asymilowaæ) 10. feminization (feminizacja) 27. illustrate (ilustrowaæ) 15. guitarist (gitarzysta) 6.

associate (kojarzyæ)

11. information (informacja) 28. inflate (nadmuchiwaæ) 16. hijacker (porywacz samolotów) 7.

calculate (obliczaæ)

12. isolation (izolacja) 29. initiate (inicjowaæ) 17. improviser (improwizator) 8.

capitulate (kapitulowaæ) 13. organization (organizacja) 30. integrate (integrowaæ) 18. inspector (inspektor) 9.

celebrate (œwiêtowaæ) 14. portion (porcja)

31. irrigate (nawadniaæ) 19. instructor (instruktor) 10. communicate (komunikowaæ) 15. urbanization (urbanizacja) 32. isolate (izolowaæ) 20. inventor (wynalazca) 11. correlate (korelowaæ) 33. moderate (³agodziæ, s³abn¹æ)

-quence/y

21. kidnapper (porywacz) 12. create (tworzyæ)

34. motivate (motywowaæ) (czêsto jest odpowiednikiem 22. moralist (moralista) 13. cultivate (kultywowaæ) 35. negate (negowaæ)

polskiego -kwencja)

23. moralizer (moralizator) 14. decimate (dziesi¹tkowaæ) 36. populate (zasiedlaæ) 1.

consequence (konsekwencja) 24. mugger (bandyta <uliczny>) 15. decorate (ozdabiaæ, malowaæ) 37. regulate (regulowaæ) 2.

eloquence (elokwencja) 25. novelist (nowelista) 16. degenerate (degenerowaæ) 38. segregate (segregowaæ) 17. demonstrate (demonstrowaæ) 39. simulate (symulowaæ) 280

281