Informatyzacja państwa. Sprawy polskie. 1 Od dziś do e-Gov& " Informatyzacja " Dokument elektroniczny& " & podpisany i wiarygodny. 2 Informatyzacja w Polsce " Minister właściwy do spraw informatyzacji Kto obecnie pełni tę funkcję? " Zadania związane z Infrastrukturą informatyczną oraz systemami i sieciami teleinformatycznymi Technologiami i technikami informacyjnymi i standardami informatycznymi Informatyzacja administracji rządowej i samorządowej Wspieranie inwestycji w dziedzinie informatyki Edukacja informacyjna oraz usługi teleinformatyczne i multimedialne Zastosowania informatyki w społeczeństwie informacyjnym, w szczególności w gospodarce, bankowości i edukacji Realizacja zobowiązań międzynarodowych w dziedzinie 3 informatyzacji Podstawy prawne informatyzacji podmiotów realizujących działania publiczne " Ustawa o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne z dnia 17 lutego 2005r. " Przedmiot ustawy Określanie Planu Informatyzacji Państwa oraz projektów informatycznych o publicznym zastosowaniu Ustalania minimalnych, gwarantujących otwartość standardów informatycznych, wymagań dla systemów teleinformatycznych używanych do realizacji zadań publicznych oraz do rejestrów publicznych i wymiany informacji w formie elektronicznej między podmiotami publicznymi Dostosowanie systemów teleinformatycznych i rejestrów publicznych używanych do realizacji zadań publicznych do minimalnych wymagań dla tych systemów (dotyczących także otwartości) Kontroli projektów informatycznych, systemów i rejestrów publicznych Wymiany informacji drogą elektroniczną Ustalanie i publikacja rozwiązań stosowanych w oprogramowaniu umożliwiającym łączenie i wymianę tych informacji 4 Kogo obowiązuje ustawa? " Organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy, jednostki organizacyjne prokuratury, a także jednostki samorządu terytorialnego " Jednostki budżetowe, zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych " Fundusze celowe " Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej " ZUS, KRUS, NFZ " Państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu realizacji zadań publicznych 5 A kogo nie dotyczy? " PAN, ABW, Kancelarii Sejmu i Senatu, Kancelarii Prezydenta RP, Rzecznika Praw Obywatelskich, Trybunału Konstytucyjnego, NIK, Sądu Najwyższego, KRRiT, IPN, NBP " Przedsiębiorstw państwowych, spółek handlowych, jednostek badawczo-rozwojowych, państwowych szkół wyższych " & w artykule 2 Ustawy 6 W jakim zakresie? " W zakresie w jakim realizują zadania publiczne Zadania dla dobra wspólnego, za które odpowiedzialność ponoszą organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz inne organy państwowe Zaspokajanie potrzeb wspólnoty samorządowej lub zadania z uzasadnionych potrzeb państwa (Konstytucja RP) ALE! zadania publiczne nie muszą być wykonywane przez samorząd lub jednostki rządowe mogą być wykonywane przez podmioty niepubliczne " prywatyzacja zadań publicznych 7 Najważniejsze definicje ustawowe " System teleinformatyczny zespół współpracujących ze sobą urządzeń informatycznych i oprogramowania, zapewniający przetwarzanie i przechowywanie, a także wysyłanie i odbieranie danych poprzez sieci telekomunikacyjne za pomocą właściwego dla danego rodzaju sieci urządzenia końcowego " Rejestr publiczny - rejestr, ewidencja, wykaz, lista, spis albo inna formę ewidencji, służąca do realizacji zadań publicznych, prowadzona przez podmiot publiczny na podstawie odrębnych przepisów ustawowych " Informatyczny nośnik danych materiał lub urządzenie służące do zapisywania, przechowywania i odczytywania danych w postaci cyfrowej lub analogowej " Dokument elektroniczny - stanowiący odrębną całość znaczeniową zbiór danych uporządkowanych w określonej strukturze wewnętrznej i zapisany na informatycznym nośniku danych 8 A kto pomaga ministrowi w realizacji zadań informatyzacji? " Rada Informatyzacji 21 członków powoływanych na 2-letnią kadencję Kandydatów do rady zgłaszają " Ministrowie " Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych " Prezes Polskiego Komitetu Normalizacyjnego " Współprzewodniczący samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego " Jednostki naukowe, które prowadzą badania naukowe lub prace rozwojowe z zakresu informatyki " Izby gospodarcze 9 Za co odpowiada Rada? " Opiniowanie projektu PIP oraz projektów rozporządzeń w zakresie informatyzacji państwa wydawanych przez Radę Ministrów " Proponowanie minimalnych wymagań dla systemów informatycznych, w szczególności dotyczących wykazów systemów operacyjnych oraz języków programowania, protokołów komunikacyjnych i szyfrujących " Proponowanie minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w formie elektronicznej " Tłumaczenie na język polski norm lub innych dokumentów normalizacyjnych 10 Jej obecny skład :& :& :& :& " http://www.mswia.gov.pl/portal/pl/297/8067/ Sklad_Rady_Informatyzacji_III_kadencji.html 11 Plan Informatyzacji Państwa " ROZPORZDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 28 marca 2007 r. w sprawie Planu Informatyzacji Państwa na lata 2007-2010 (Dziennik Ustaw 2007 Nr 61 poz. 415 z dnia 6 kwietnia 2007 r.) 12 Plan Informatyzacji Państwa " Dominujący dokument stanowiący instrument planowania i koordynowania informatyzacji działań publicznych " Uchwalany i aktualizowany przez Radę Ministrów " Określa organizacyjne i technologiczne instrumenty rozwoju społeczeństwa informacyjnego, koordynację realizowanych przez więcej niż jeden podmiot publiczny projektów informatycznych " Obejmuje sprawy dotyczące modernizacji i łączenia systemów teleinformatycznych używanych do realizacji zadań publicznych " Ustanawia się go na okres nie dłuższy niż 5 lat 13 Najważniejsze projekty powtórzenie& " Przykłady? " Problemy informatyzacji? 14 Elektroniczny dokument 15 Dokument elektroniczny " Każdy przedmiot lub zapis na komputerowym nośniku informacji, z którym związane jest określone prawo, albo który ze względu na zawartą w nim treść stanowi dowód prawa, stosunku prawnego lub okoliczności mającej znaczenie prawne (art. 115 KK) " Oświadczenie woli za pomocą dokumentu elektronicznego (ustawa prawo bankowe z 1997) Sporządzane na elektronicznych nośnikach danych ale muszą być w należyty sposób utworzone, utrwalone, przekazane, przechowywane i zabezpieczone 16 Dokument elektroniczny w ustawie o informatyzacji " Dokument elektroniczny - stanowiący odrębną całość znaczeniową zbiór danych uporządkowanych w określonej strukturze wewnętrznej i zapisany na informatycznym nośniku danych 17 Definicje " Dane, które zapisane na dowolnym nośniku, przechowywane przy pomocy odpowiedniego oprogramowania, dające się odtworzyć, edytować, kopiować " Dokument komputerowy jest to wszelka informacja i ciągi znaków i instrukcji zapisane w magnetycznej pamięci komputera w postaci plików. " Plik zbiór informacji lub instrukcji zapisanych w taki sposób, by mógł być traktowany jako całość w procesie przetwarzania danych. 18 Definicja ustawowa " Stanowiący odrębną całość znaczeniową zbiór danych uporządkowanych w określonej strukturze wewnętrznej i zapisany na informatycznym nośniku danych. treść i trwałość danych 19 Dokument elektroniczny a dokument elektroniczny 20 yrodło: http://www.podpiselektroniczny.pl/edokument/edokument.pdf EDI (Elektroniczna Wymiana Danych) " Komisja Narodów Zjednoczonych ds. Międzynarodowego Prawa Handlowego (UNICITRAL) EDIFACT http://www.unece.org/trade/untdid/welcome.htm " modelowa ustawa ma stanowić dla państw członkowskich ONZ wzorzec, w oparciu o który ich organy ustawodawcze uzyskują możliwość wprowadzenia do krajowego porządku prawnego zespołu jednolitych międzynarodowo unormowań dotyczących przesyłania i wymiany danych 21 EDI (szersze rozumienie) " określa sposób wymiany pomiędzy komputerami stron dokładnie określonych co do formatu komunikatów zawierających treści inne niż mechanizmy przekazu środków pieniężnych " w ramach EDI definiuje się sekwencję komunikatów między stronami transmisji, przy czy każda z nich może być jej nadawcą lub odbiorcą 22 EDI w praktyce " Nie jest ograniczone do administracji publicznej " Bankowość, księgowość, służba zdrowia, usługi, służby celne " Korzyści Racjonalizacja kosztów wyeliminowanie obiegu papierowych dokumentów Szybkość przekazu i przetwarzania, co umożliwia likwidację opóznień związanych z natłokiem przesyłanych do urzędów dokumentów Eliminacja błędów automatyczne generowanie zawartości informatycznej komunikatów eliminuje możliwość pomyłek generowanych przez urzędników 23 Dokument elektroniczny dowodem? " dowodem może być wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem w tym m.in. dokumenty " dokument elektroniczny =! rzecz, ale wydruk? " materializacja podpisu elektronicznego?! " ryzyko zmiany treści dokumentu elektronicznego 24 Cechy dokumentu elektronicznego " Zapisywany na specjalnym nośniku i aby można go było odczytać poddawany jest specjalnym przekształceniom " Treść dokumentu elektronicznego może zostać od niego oddzielona (istnieje jednak ryzyko zniekształcenia) " Konieczność korzystania z systemu informatycznego " Dokumenty elektroniczne przygotowane do przesyłania za pomocą kanałów elektronicznych sporządza się w formacie XML 25 Korzyści " Zachowanie dokumentacji odporne na zniszczenie, zajmują mniej miejsca niż dokumenty tradycyjne " Szersze i łatwiejsze rozpowszechnianie " Pomoc w prowadzeniu badań i edukacji " Oszczędność kosztów związanych ze świadczeniem usług archiwistycznych " Podnoszenie jakości świadczonych usług 26 Metadane " Niezbędne elementy struktury dokumentów elektronicznych powstałych i gromadzonych w organach państwowych " Zestaw logicznie powiązanych z dokumentem elektronicznym usystematyzowanych informacji opisujących ten dokument, ułatwiających jego wyszukiwanie, kontrolę, zrozumienie i zarządzanie 27 Przykładowe metadane " Identyfikator " Relacja (powiązanie z innymi dokumentami) " Twórca " Odbiorca " Tytuł " Grupowanie " Data " Kwalifikacja (kategoria " Format archiwalna) " Dostęp " Język " Typ (tekst, dzwięk, " Opis obraz, kolekcja) w oparciu o Dublin Core Metadata Initiative 28 Podpis elektroniczny 29 Podpis elektroniczny a podpis zwykły " Stworzenie warunków prawnych do stosowania w obrocie prawnym podpisu elektronicznego, jako równorzędnego podpisowi tradycyjnemu " Kodeks Cywilny Możliwość składania oświadczeń woli w postaci elektronicznej (art. 60) Oświadczenie woli złożone w postaci elektronicznej opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu jest równoważne formie pisemnej 30 Dzięki podpisowi " Uwierzytelnienie " Integralność " Niezaprzeczalność " Poufność & dokumentów elektronicznych 31 Warunki sukcesu podpisu " Bezpieczeństwo wymiany dokumentów elektronicznych, zaufanie do technologii " Przewaga nad tradycyjnym sposobem obrotu dokumentów " Oszczędność czasu " Kompatybilność pomiędzy systemami informatycznymi i narzędziami służącymi stronom do posługiwania się e-podpisem 32 Ogólne ramy prawne " Dyrektywa UE w sprawie ramowych warunków dla podpisu elektronicznego (1999/93/EC) Zaawansowane podpisy elektroniczne oparte na certyfikacie kwalifikowanym, tworzone za pomocą bezpiecznych urządzeń do generowania podpisów będą uznawane przez Państwa Członkowskie Unii za mające taką samą moc prawną, jak podpisy własnoręczne. Odpowiedzialność jednostki certyfikacyjnej za wydany certyfikat. Neutralność technologiczna systemu regulacyjnego (klucz asymetryczny, podpis biometryczny) Wymiar międzynarodowy. 33 Podpis elektroniczny " Podpis elektroniczny dane w postaci elektronicznej, które wraz z innymi danymi, do których zostały dołączone lub z którymi są logicznie powiązane, służą do identyfikacji osoby składającej podpis elektroniczny - Ustawa o podpisie elektronicznym z dnia 18 września 2001r. 34 Bezpieczny podpis elektroniczny " przyporządkowany wyłącznie do osoby składającej ten podpis " sporządzany za pomocą podlegających wyłącznej kontroli osoby składającej podpis elektroniczny bezpiecznych urządzeń służących do składania podpisu elektronicznego i danych służących do składania podpisu elektronicznego " powiązany z danymi, do których został dołączony, w taki sposób, że jakakolwiek pózniejsza zmiana tych danych jest rozpoznawalna 35 Powiązane pojęcia " Kwalifikowany certyfikat " Kwalifikowany podmiot świadczący usługi certyfikacyjne Wpisany do rejestru podmiotów przez Ministra Gospodarki Nie jest to działalność koncesjonowana, trzeba jednak spełnić techniczne i organizacyjne warunki do szybkiego i niezawodnego wydawania/zawieszania/unieważniania certyfikatów 36 Problemy " Dlaczego przez ostatnie 10 lat niewiele zmieniło się w tej kwestii? " Jak rozwiązano problemy z podpisem elektronicznym? " Czy pomysł banków jest dobrym pomysłem? 37 Co się dzieje w tej kwestii w Polsce? 38 pl.ID " Strategiczny cel projektu: wdrożenie elektronicznego dowodu tożsamości z funkcją uwierzytelnienia w systemach IT jednostek sektora publicznego " Elektroniczny dowód osobisty dokument tożsamości wzbogacony o mikroprocesor - zawierał będzie nie tylko bezpłatny podpis elektroniczny, lecz także będzie spełniał funkcję klucza, umożliwiając dostęp do znajdujących się w rejestrach państwowych danych, dotyczących obywatela docelowo urzędy będą wymieniać odpowiednie dokumenty między sobą drogą elektroniczną. zmodyfikowanie procesów zasilania rejestrów osobowych oraz przebudowanie mechanizmów wymiany informacji pomiędzy kluczowymi dla spraw obywatelskich rejestrami wprowadzenie mechanizmu pobierania danych z zakresu aktów stanu cywilnego 39 pl.ID zrodła danych " PESEL (Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności) " CRASC (Centralny Rejestr Aktów Stanu Cywilnego ) " RDO (Rejestr Dowodów Osobistych) 40 Nowy elektroniczny dowód osobisty " dokument tożsamości wyposażony w elektroniczny nośnik danych (mikroprocesor), który zawierać będzie bezpłatny elektroniczny podpis osobisty (równoważny ze złożeniem własnoręcznego podpisu) " Od kiedy? 01.01.2011 " Nowe możliwości? Czy potrzebny nam nowy dowód? 41 Wydanie nowego dowodu Co z tego wynika? Czy ten podpis będzie kwalifikowany? http://cpi.mswia.gov.pl/portal/cpi/346/1248/Elektroniczny_dokument_tozsamosci.html 42 Podsumowanie " Rada Informatyzacji. Zadania. " Dokument elektroniczny. Definicja. Cechy dokumentu elektronicznego. " Metadane. Przykłady. " Podpis elektroniczny. " pl.ID koncepcja projektu, pomysł na nowy dowód osobisty. 43 Powtórzenie wiadomości 44 Organizacja egzaminu " 5 pytań otwartych " Przygotowane zestawy Możliwość dzielenia pytań: Open source, copylefted, shareware, freeware. Premiowane przykłady, niekoniecznie zaś definicje 1:1 na podstawie materiałów. Dodatkowe pytanie na ocenę 6.0 z poza listy. " Czas trwania: 1 godzina 45