Wierzba energetyczna Werzba krzewiasta (wierzba konopianka) - Salix viminalis. Jest to roślina o bardzo dużych, rocznych, przyrostach masy drzewnej (ok.14-krotnie większe niż las rosnący w stanie naturalnym). Z 1 hektara plantacji można uzyskać co roku 30-40 ton masy drzewnej. Jest rośliną wieloletnią, raz posadzona plonuje przez 25-30 lat. Dodatkowe zalety: " małe wymagania glebowe (gleby klasy: III, IV i V oraz tereny podmokłe), " możliwość wykorzystania nieużytków rolnych pod uprawę, " łatwe rozmnażanie wegetatywne (z pociętych pędów), " duża odporność na choroby i szkodniki owadzie oraz na warunki klimatyczne (mróz i przymrozki), " niskie koszty uprawy (małe zapotrzebowanie na nawozy i pestycydy), " możliwość nawożenia osadami ściekowymi. Dzięki uprawie wierzby energetycznej można zapewnić sobie darmowy opał dla gospodarstwa domowego na wiele lat. Plon pozyskany z 1 hektara plantacji w ciągu roku (30-40 ton masy drzewnej, czyli 15-20 ton suchej masy) odpowiada (pod względem energetycznym) ok. 12 tonom węgla (lub ok. 18 tonom miału). Aby zaspokoić w 100% potrzeby opałowe typowego domu wystarczy pod jej uprawę przeznaczyć ok. 0,3-0,5 hektara. Wierzbę energetyczną można spalać w tradycyjnych kotłach, samą jak również razem z miałem lub węglem, (co pozwala znacznie obniżyć koszty i ograniczyć zanieczyszczenie środowiska). 1 hektar plantacji = 12 ton węgla = 18 ton miału Porównanie wartości opałowych: Rodzaj paliwa Wartość Koszt zakupu Koszt 1GJ energetyczna (zł/t) energii (zł/GJ) (GJ/t) Olej opałowy 43 2700 62,8 Węgiel kamienny 26 600 23,0 Miał węglowy 21 420 20,0 Gaz ziemny 38 1000 26,3 (GJ/1000m3) (1000m3) Wierzba 20 50! 2,5 ! energetyczna (produkcja (produkcja (sucha masa) własna) własna) Ceny tradycyjnych paliw są bardzo wysokie i zapewne będą ciągle rosły. Energia (ciepło) pozyskana z własnej plantacji wierzby energetycznej jest najtańsza !! Nawet po uwzględnieniu rzeczywistych kosztów związanych z uprawą wierzby (nawozy, paliwo) to i tak koszt 1GJ (gigadżula) energii jest najniższy ze wszystkich tradycyjnych paliw. Plantację wierzby energetycznej mogą Państwo zobaczyć, a także dowiedzieć się więcej na temat jej uprawy oraz ewentualnie zamówić sadzonki do założenia własnej plantacji pod adresem: Poręba Wielka (k. Oświęcimia) ul. Wadowicka 131 tel. (033)842-83-84, kom. 508-261-039 e-mail: zielonaenergia@poczta.fm internet: www.ze.strefa.pl Przygotowanie gleby Generalnie można powiedzieć, że grunty należy przygotować tak jak pod uprawę np. ziemniaków. Ważne jest odpowiednie spulchnienie gleby, można również przeprowadzić odchwaszczanie za pomocą środków chemicznych (np. oprysk Randoupem gdy pojawiają się odrastające chwasty) - przed wysadzaniem !! . Sadzenie Wysadzanie wierzby energetycznej można przeprowadzić w okresie jesiennym (koniec listopada do pierwszych przymrozków) lub wiosennym (od marca do połowy kwietnia). Sadzonkami wierzby energetycznej są tzw. sztobry (inna nazwa to zrzezy) powstają one w wyniku podziału pędów wierzby (najlepiej 1-rocznych odrostów) na odcinki o długości ok. 20 cm. i grubości 8-20 mm (grubość 1 rocznych pędów wierzby). Sam proces sadzenia polega na wciśnięciu (pionowo) sadzonki w glebę na prawie całą długość, pozostawiając ok. 2 cm nad ziemią. Sadzenie może odbywać się ręcznie (najczęściej) lub mechanicznie, za pomocą sadzarek (na dużych plantacjach). Niezależnie od metody wysadzania ważne jest, aby zachować równe odstępy między roślinami oraz międzyrzędowe, co ma duże znaczenie przy pózniejszych pracach pielęgnacyjnych i zbiorze za pomocą sprzętu zmechanizowanego. W przypadku plantacji energetycznych (w naszych warunkach klimatycznych) najbardziej optymalna ilość sadzonek na 1 hektar oscyluje w okolicy 20.000-25.000. Odstęp pomiędzy wysadzanymi sadzonkami wynosi 35-40 cm. Z kolei odstęp międzyrzędowy zależy głównie od sprzętu, którym zamierzamy uprawiać i zbierać wierzbę i wynosi on od 70 cm do 150 cm. Sadzonki można przechowywać przez kilka miesięcy (w nieogrzewanych pomieszczeniach: piwnica, garaż, w temperaturze 0-4 0C). Przed sadzeniem wskazane jest zamoczyć je w wodzie na kilka dni. Pielęgnacja w I roku Ponieważ roślina w tym czasie się ukorzenia, to największymi zagrożeniami dla niej wtedy są: brak wody (susza) oraz chwasty. O ile na wielkość opadów nie mamy wpływu (chyba, że zastosujemy podlewanie) to w przypadku pojawienia się chwastów należy podjąć zdecydowane działania (dobre przygotowanie gleby połączone z odchwaszczaniem minimalizuje to niebezpieczeństwo). Jeżeli przewidujemy szybki odrost chwastów można zaraz po nasadzeniu (1-2 dni), kiedy jeszcze sztobry nie zaczną puszczać korzeni, wykonać oprysk środkiem doglebowym działającym na korzenie, np. AZOTOP. W czasie wzrostu wierzby możliwość stosowania herbicydów jest mocno ograniczona, można zastosować Fusilade Super E.C. (1,5 l/ha)-do zwalczania chwastów jednoliściennych jak np. perz. Skuteczne są zabiegi mechaniczne: spulchnienie międzyrzędzi pielnikiem podpinanym do ciągnika i okopywanie ręczne między roślinami. Generalnie w walce z chwastami chodzi o to aby nie zdominowały one wzrastającej wierzby. Jeśli pędy wierzby znacznie górują nad chwastami (przełom lipca i sierpnia) można uznać batalię za wygraną i nie podejmować już żadnych działań. Co prawda chwasty będą dalej wzrastać, ale znacznie dynamiczniej wzrastać będzie wierzba, tłumiąc przy tym rozwój chwastów. W kolejnych latach przyrost wierzby na wiosnę jest bardzo dynamiczny, a opadłe jesienią liście tworzą dodatkową warstwę hamującą wzrost chwastów. W takiej sytuacji stosowanie zabiegów przeciwko chwastom jest raczej zbędne. Nawożenie Wierzba jest rośliną która będzie zadowalająco wzrastać nawet gdy nie będziemy jej nawozić. W zależności od możliwości można jednak zastosować niemal dowolne formy nawożenia (popularne nawozy mineralne, obornik, gnojowica, a także osady ściekowe) co przyczyni się do wzrostu plonowania. Po wysadzeniu wierzby można podsypać w marcu lub kwietniu pod każdą rośliną małą ilość uniwersalnego nawozu np. Polifoski w ilości od 100 do 200 kg/ha, aby wspomóc jej wzrost. W kolejnych latach dodatkowym zródłem minerałów będą opadające na jesień liście. Zbiór Zbiór wierzby przeprowadza się po opadnięciu liści i trwać on może od póznej jesieni (od listopada) do wczesnej wiosny (do marca). W zależności od przyjętej strategii zbiór można przeprowadzać corocznie (plon 30-40 ton/ha, wysokość rośliny 2-3 m, grubość ok. 2 cm), co 2 lata (plon 60-80 ton/ha, wysokość 5-6 m, grubość ok. 3-4 cm) lub co 3 lata (plon 90-120 ton/ha, wysokość 5-7 m, grubość ok. 5 cm). Jednak w ciągu pierwszych dwóch lat zaleca się dokonać zbioru co roku (ścinając wierzbę na wysokości ok. 15 cm nad ziemią) co powoduje rozkrzewianie się wierzby (z każdego ściętego pędu wyrastają 3-4 dodatkowe) Zbiór wierzby może odbywać się: " Ręcznie - (sekatorem, kosą spalinową z założoną tarczą, spalinową piłą łańcuchową) ścięte pędy wiąże się w snopki, a pózniej rozdrabnia. " Mechanicznie - (przystawki do ciągnika - np. Orkan, wzmocniona kosiarka listwowa, kombajn do zbioru kiszonki z przystawką np. Class lub kombajny specjalistyczne) Wierzbę energetyczną najlepiej spalać w postaci zrębków (czyli po rozdrobnieniu). Jeśli wierzba zbierana była w postaci całych pędów, to do jej rozdrobnienia można używać domowych rozdrabniarek do gałęzi (do kupienia w supermarketach) lub nawet tradycyjnej sieczkarni. W przypadku rośliny 3-letniej trzeba już zastosować urządzenia o większej mocy tzw. rębaki lub ciąć roślinę na polana przy pomocy piły łańcuchowej lub stacjonarnej piły tarczowej. Najwygodniej jednak, gdy proces rozdrabniania następuje już w momencie zbioru (np. za pomocą przystawki Orkan lub kombajnu) Spalanie Do spalania wierzby można wykorzystać tradycyjne piece. Obecnie na rynku oferowana jest bogata oferta pieców (od zwykłych, poprzez piece z automatyką i podajnikami, a także specjalistyczne piece na biomasę). Wierzba zebrana bezpośrednio z pola charakteryzuje się dużą wilgotnością (ok. 50%) i aby ją spalać w tradycyjnym piecu należy zmieszać ją z węglem lub miałem. Można także przesezonować zebraną wierzbę przez kilka miesięcy, do następnego okresu grzewczego. Wtedy można ją spalać zarówno samą jak i w dowolnych mieszankach z miałem lub węglem. W przypadku rośliny 3- letniej, (której wysokość może dochodzić do 7 metrów, a grubość u podstawy ok. 5 cm) po jej pocięciu na 40 centymetrowe kawałki (polana), nadaje się do spalania w domowych kominkach. Jak zarobić na wierzbie energetycznej & " Darmowy opał (oczszczędność na tradycyjnych paliwach: węgiel, miał, gaz) " Dopłaty rolnicze (przyznawane na zasadach jak do innych upraw). " Do nawożenia plantacji można wykorzystać osady z oczyszczalni ścieków (oczyszczalnie płacą za odbiór takich odpadów) " Sprzedaż sadzonek " Sprzedaż biomasy (masy drzewnej) na cele opałowe osobom indywidualnym lub zakładom przetwórczym (produkującym np. brykiet drzewny) " Produkcja i sprzedaż brykietu drzewnego " Sprzedaż biomasy na cele opałowe/energetyczne dużym zakładom (ciepłownie, elektrociepłownie, elektrownie) zgodnie z dyrektywami UE zakłady takie mają obowiązek stosowania paliw, w których co najmniej kilka procent stanowią tzw. paliwa odnawialne (np. biomasa wierzby) " Pędy wierzbowe można wykorzystywać do budowy mat drogowych, płotków ozdobnych, w sadownictwie jako podkładka do szczepienia drzewek szlachetnych. Dodatkowe i bardziej szczegółowe informacje można zdobyć z naszej strony internetowej: www.ze.strefa.pl Sadzonki wierzby energetycznej Do rozdrabniania gałęzi można wykorzystać rozdrabniarki (do kupienia w supermarketach lub sklepach ogrodniczych) W ofercie posiadamy również kosiarkę do wierzby energetycznej cena 2850 zł CENNIK SADZONEK NA SEZON 2007/2008 Ilość zamawianych sadzonek cena 100......1000 10 gr/szt 1100......5000 8 gr/szt 5100& & 10 000 7 gr/szt 10 100& ..20 000 6 gr/szt Powyżej 20 000 5 gr/szt Sadzonki pakowane są w paczki po 100 sztuk Aktualny cennik zawsze na stronie www.ze.strefa.pl Sadzonki wierzby energetycznej Do rozdrabniania gałęzi można wykorzystać rozdrabniarki (do kupienia w supermarketach lub sklepach ogrodniczych) W ofercie posiadamy również kosiarkę do wierzby energetycznej cena 2850 zł CENNIK SADZONEK NA SEZON 2007/2008 Ilość zamawianych sadzonek cena 100......1000 10 gr/szt 1100......5000 8 gr/szt 5100& & 10 000 7 gr/szt 10 100& ..20 000 6 gr/szt Powyżej 20 000 5 gr/szt Sadzonki pakowane są w paczki po 100 sztuk Aktualny cennik zawsze na stronie www.ze.strefa.pl