Szkółkarstwo LEŚNICY I OGRODNICY O MIKORYZIE

15.12.2011 Szkółkarstwo - LE NICY I OGRODNICY O MIKORYZIE
Szukaj: w roku: w szystkie w kategorii:
w szystkie szukaj
RO LINY OZDOBNE
LEŚNICY I OGRODNICY O MIKORYZIE
Wojciech Górka
Numer: 02/2004
"Dlaczego mikoryza jest szansą sukcesu dla roślin ogrodniczych i leśnych?" zastanawiali się
naukowcy oraz szkółkarze na konferencji zorganizowanej 21 stycznia w Warszawie przez Instytut
Sadownictwa i Kwiaciarstwa, Instytut Badawczy Leśnictwa, Katedrę Ochrony Lasu i Ekologii
SGGW oraz redakcję miesięcznika "Wieś Jutra". Wśród uczestników spotkania dominowali leśnicy,
którzy obecnie najczęściej wykorzystują w Polsce mikoryzę w produkcji siewek drzew i krzewów stosowanych
do odnawiania oraz zakładania lasów. Szacuje się, e w 2001 roku polskie szkółki leś
ne opuściło 850 tys.
zaszczepionych grzybnią roślin, w 2002 r. 2,5 mln szt., a w ubiegłym ju ponad 10 mln szt. yródłem
polskich szczepionek mikoryzowych wykorzystywanych w leśnictwie są obecnie dwa laboratoria w
Kostrzycy oraz w Rudach Raciborskich. Obliczono, e mikoryzowanie jednej rośliny kosztuje leśników 5 7
groszy, w zale ności od u ywanej technologii (u nas korzysta się z polskiej, opracowanej przez prof. dr. hab.
Stefana Kowalskiego z AR w Krakowie oraz z francuskiej czyt. te "Szkółkarstwo" 3/2003).
W temat mikoryzy wprowadziła uczestników prof. dr hab. Bo ena Borkowska z ISK w Skierniewicach. Jej
zdaniem mikoryzy nie nale y traktować jako narzędzia, które wydatnie poprawi jakość i obni y koszty
produkcji materiału szkółkarskiego. Czasem efekty mikoryzy mogą być wręcz negatywne, zwłaszcza gdy
roślinom zapewnia się komfortowe warunki, jak to ma miejsce w zasobnych podło ach wykorzystywanych w
ogrodnictwie. Mo e wtedy dochodzić do "ogładzania" roślin przez grzyby ze związków organicznych oraz
wody. Mikoryzę nale y więc traktować raczej jako "bionawóz, bioprotektor i bioregulator", którego
korzystne działanie ujawnia się dopiero w warunkach stresowych. Rośliny mikoryzowane są bardziej odporne
na pora enie przez patogeny, dłu ej obywają się bez wody oraz prawidłowo się rozwijają nawet, gdy w
podło u zaczyna brakować składników pokarmowych.
Sposoby aplikacji szczepionek mikoryzowych przedstawił dr Jerzy Kubiak z SGGW, który
przeprowadzał doświadczenia na szczepionkach produkowanych przez firmę Mykoflor. Jego zdaniem, podanie
szczepionki w zbyt małej ilości nie przyniesie rezultatu, a gdy grzybni będzie za du o zamiast współ ycia
mo e wystąpić paso ytnictwo. Porcję szczepionki nale y zalać 1 litrem wody i przez 15 20 sekund
rozdrabniać mikserem no owym (np. kuchennym) przy 1400 obrotach na minutę. Następnie do grzybni
dodaje się uprzednio przygotowany el akrylowy, uzupełnia wodą do 20 l i po wymieszaniu pozostawia na 24
godziny. Do mikoryzacji roślin w pojemnikach mo na wykorzystać dostępne ju u nas aplikatory firmy
Kwazar (mają trzy rodzaje końcówek dozujących o ró nej średnicy). Mikoryzację przeprowadza się
jednorazowo na początku cyklu produkcyjnego, podając szczepionkę przy obrze u bryły korzeniowej. Koszt
mikoryzowania jednej rośliny przy u yciu badanych szczepionek wynosi około 0,18 zł na roślinę (dawka 15
ml).
O mo liwościach wykorzystania mikoryzy erikoidalnej w produkcji roślin wrzosowatych mówiła
dr Bo ena Matysiak z ISK. Mikoryzę powinno się stosować w najwcześniejszych stadiach rozwoju roślin, gdy
wtedy daje ona największe korzyści. Dlatego podejmuje się udane próby szczepienia mikoryzą sadzonek z in
vitro (na etapie ukorzeniania e vitro, ale nie bezpośrednio po wyjęciu ze "szkła", gdy wtedy grzyby stają
się dodatkowymi akceptorami asymilatów), kiełkujących siewek czy ukorzenianych sadzonek pędowych
(zwiększa się odsetek ukorzenionych roślin lub skraca czas tworzenia korzeni). W produkcji kontenerowej
roślin wrzosowatych aplikacja szczepionki nie wpłynęła pozytywnie na wzrost i jakość roślin, którym
zapewniano optymalne warunki rozwoju. Poprawiła natomiast te parametry u ró aneczników i kalmii, których
nie nawo ono lub, gdy podano zbyt wysoką dawkę składników pokarmowych. Pozytywny efekt ujawnił się te
w przypadku ró aneczników, produkowanych przy ograniczonym podlewaniu.
Prof. dr Zbigniew Sierota z ISB w Warszawie zwracał uwagę na konieczność u ywania do mikoryzacji
gatunków i ras grzybów pochodzących z tych samych regionów, w których działa szkółka, oraz sterowania
nawo eniem i nawadnianiem roślin na podstawie analiz gleby. Trzeba bowiem dopasować metody
produkcji nie tylko do wymagań roślin, ale tak e grzybów.
Wpływ fungicydów na rozwój mikoryz w szkółkach leśnych przedstawiła dr hab. Marta Aleksandrowicz-
Trzcińska z SGGW. Fungicydy mogą stymulować (np. preparaty zawierające związki ftalimidowe, w tym
popularny kaptan), hamować lub nie wpływać (np. preparaty zawierające tiuram) na rozwój mikoryzy. Zale y
to jednak nie tylko od substancji aktywnej preparatu, ale i od sposobu aplikacji zwykle dolistna w
przypadku tego samego fungicydu jest mniej szkodliwa ni doglebowa. Zaprawianie nasion tak e na ogół nie
szkodzi mikoryzie, jeśli inokulum znajduje się wcześniej w podło u (wyjątek stanowią nasiona otoczkowane
www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=385 1/2
15.12.2011 Szkółkarstwo - LE NICY I OGRODNICY O MIKORYZIE
szkodzi mikoryzie, jeśli inokulum znajduje się wcześniej w podło u (wyjątek stanowią nasiona otoczkowane
suchymi zarodnikami grzybów mikoryzowych).
O wykorzystaniu grzybów mikoryzowych do ochrony przed fytoftorozą roślin ozdobnych w
szkółkach mówił prof. dr hab. Leszek Orlikowski z ISK. Fytoftoroza to jedna z coraz bardziej powszechnych
chorób wielu gatunków drzew i krzewów. Na przykład od 7 lat dziko rosnące u nas olsze (Alnus glutinosa)
zamierają po zaatakowaniu przez chorobę określoną przez tego naukowca jako "olszowa Ph tophthora". W
doświadczeniach korzystał on ze szczepionek firmy Mykoflor, których działanie ochronne testowano na
cyprysiku Lawsona, ró aneczniku 'Nova Zembla' oraz wrzosie 'Hamilton'. Okazało się, e moczenie korzeni
roślin w zawiesinie ze szczepionką ograniczało rozwój fytoftorozy (u wrzosów prawie dwukrotnie), gdy
podło e zawierało 112 jednostek propagacyjnych grzyba Ph tophthora cinnamomi. W naturalnie zaka onych
podło ach poziom ten waha się od kilku do 200 jednostek propagacyjnych, czyli jest z reguły znacznie ni szy
ni w doświadczeniu. Mikoryzowanie korzeni roślin (równie skuteczne było w okresie 2 3 tygodni i na 3 dni
przed posadzeniem do zaka onego podło a) mo e więc pozytywnie wpływać na ich zdrowotność.
Atmosferę spotkania podgrzał jednak najbardziej temat niezwiązany z mikoryzą unijny system kontroli
zdrowotno ci ro lin ogrodniczych i le nych, który przedstawiła Agnieszka Sahajdak z Głównego
Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Ogólne zasady funkcjonowania wprowadzanego sytemu były ju
wprawdzie znane większości uczestników, ale wcią pozostało wiele niejasnych kwestii. Jedną z nich było
zapisane w ustawie określenie "producent niewielkich ilości materiałów", zezwalające na sprzeda roślin bez
paszportów. W projektach rozporządzeń wykonawczych przyjęto, e "niewielki producent" to ten, który
sprzedaje całość produkcji w obrębie powiatu i wyłącznie detalicznie. Po raz pierwszy oficjalnie pojawiła się
te przewidywana cena paszportów 0,23 zł za podstawowy i 0,10 zł za skrócony.
powrót
Hasło Ogrodnicze| plantpress.pl | kontakt
� 1998-2008 Plantpress Sp. z o.o.
NOTA PRAWNA
Materiały umieszczone na portalu www.szkolkarstwo.pl objęte są ochroną wynikającą z ustawy z dnia 4
lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a właścicielem ich autorskich praw
majątkowych jest Plantpress sp. z o.o z siedzibą w Krakowie.
Plantpress sp. z o.o z siedzibą w Krakowie zastrzega w rozumieniu art. 25 ust.1 pkt.1 ustawy z dnia 4
lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, i dalsze rozpowszechnianie aktualnych
artykułów opublikowanych na portalu www.szkolkarstwo.pl jest zabronione niezale nie od celu w jakim
rozpowszechnienie miałoby nastąpić, lub u ytego środka przekazu.
www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=385 2/2

Wyszukiwarka