CYKL KOMÓRKOWY PODZIAA KOMÓRKI MITOZA MEJOZA 4c 2c G1 (6-12h) G2 (3-4h) 4c 2c Produkcja RNA i białek Przygotowania do podziału Zwiększenie objętości, Przygotowania do replikacji 2c 4c S (6-8h) Replikacja DNA Interfaza Mejoza G1 S G2 I podział II podział Liczba chromosomów 2n 2n 2n 1n 1n Ilość DNA 2c 4c 4c 2c 1c Liczba komórek 1 2 4 2c, 4c ilość DNA MITOZA MEJOZA 2n=6 chromosomów, czyli 3 pary CROSSING-OVER MITOZA MEJOZA Zachodzi w komórkach somatycznych (komórkach Zachodzi w komórkach macierzystych gamet (w jej ciała) wyniku powstają gamety) Służy do namnażania ilości materiału komórkowego Rozdzielanie jednostek dziedzicznych, prowadzące do wzrost i rozwój organizmu) rekombinacji materiału genetycznego Jeden podział, powstają dwie komórki Dwa podziały, powstają cztery komórki Każda komórka potomna ma tę samą liczbę Każda komórka potomna ma o połowę mniejszą liczbę chromosomów, co komórka macierzysta (2n) chromosomów niż komórka macierzysta (1n) Te same fazy podziałowe Te same fazy podziałowe Krótka profaza Profaza długa i skomplikowana, złożona z 5 etapów (leptoten, zygoten, pachyten, diploten i diakineza) W metafazie w płaszczyznie równikowej wrzeciona W metafazie I podziału w płaszczyznie równikowej kariokinetycznego ustawiają się chromosomy, złożone wrzeciona kariokinetycznego ustawiają się biwalenty z dwóch chromatyd pary chromosomów homologicznych (każdy z nich składa się z dwóch chromatyd (biwalent = 4 chromatydy) W anafazie do biegunów wrzeciona rozchodzą się W anafazie I podziału do biegunów wrzeciona chromatydy rozchodzą się chromosomy (rozdzielanie chromosomów homologicznych), dopiero w anafazie II podziału - chromatydy Potelofazie następuje cytokineza i tworzenie błon Cytokineza następuje dopiero po drugim podziale komórkowych mejotycznym Jest to proces namnażania się komórek Warunkuje stałosć liczby chromosomów dla każdego somatycznych gatunku 2n 2n 2n 2n 1n 1n 1n 1n BAKTERIE FORMY KULISTE ZIARNIAKI DWOINKI PACIORKOWIEC GRONKOWIEC PAKIETOWIEC FORMY WYDAUŻONE FORMY ROZGAAZIONE MACZUGOWIEC PAAECZKA LASECZKA PROMIENIOWIEC PRTEK FORMY SKRCONE SPIRALNIE KRTEK PRZECINKOWIEC ŚRUBOWIEC KOMÓRKA PROKARIOTYCZNA BAKTERIE heterotroficzne autotroficzne (cudzożywne) (samożywne) saprofity pasożyty fotosyntetyzujące chemosyntetyzujące beztlenowe tlenowe (zielone i purpurowe) (sinice) Sposoby oddychania bakterii BAKTERIE TLENOWE BEZTLENOWE fermentujące wykorzystujące nieorganiczny akceptor elektronów inny niż tlen Bakterie fermentujące Przykład bakterii Fermentacja Końcowe produkty Lactobacillus mlekowa kwas mlekowy Clostridium masłowa wodór, kwas masłowy, bursztynowy, octowy, etanol Clostridium acetonowo - butanolowa aceton, butanol Propionibacterium propionowa kwas propionowy, bursztynowy, octowy, dwutlenek węgla CHOROBA SPOSÓB ZAKAZENIA OBJAWY PROFILAKTYKA Maczugowiec błonicy Osłabienie, bóle gardła, gorączka, Unikanie kontaktów z Błonica przenoszony głównie zaczerwienienie gardła i migdałków, chorymi, obowiązkowe (dyfteryt) drogą kropelkową obrzęk podrzuchwowych węzłów szczepienia ochronne chłonnych Krętek blady przenoszony Owrzodzenia na narządach płciowych, Higiena osobista, unikanie Kiła drogą płciową i z matki na czerwona wysypka na ciele, bóle głowy, przypadkowych kontaktów (syfilis) dziecko przed lub w czasie kości, stawów. Po latach utajenia seksualnych; obowiązkowe porodu zapalenie stawów, uszkodzenie serca i badania kobiet w ciąży układu nerwowego (wcześnie wykryta- (test Wassermanna) całkowicie uleczalna, nieleczona prowadzi do śmierci) Dwoinki rzeżączki Mężczyzni: ropny wyciek z cewki Podobna jak przy Rzeżączka przenoszone drogą płciową moczowej, pieczenie, ból przy oddawaniu zakażeniu krętkiem bladym oraz przez wspólne moczu, w stanie przewlekłym zapalenie używanie np. pościeli, gruczołu krokowego ręczników Kobiety: upławy, zaburzenia cyklu miesiączkowego, bezpłodność, zapalenie stawów Riketsje (pałeczki) Wysoka gorączka, dreszcze, utrata Zwalczanie wszawicy, Dur plamisty przenoszone przez wesz przytomności, drobna plamista wysypka izolacja chorych, (tyfus plamisty) odzieżową, rzadziej na ciele, halucynacje szczepienia ochronne głowową Paciorkowiec ropny Zapalenie gardła, wysoka gorączka, Izolacja chorych, Płonica przenoszony drogą wymioty, bóle brzucha i głowy, biegunka, dezynfekcja mieszkania (szkarlatyna) powietrzną szkarłatna wysypka Laseczka tężca Mrowienie w okolicach rany, niepokój, Szczepienia ochronne, w Tężec występującego w bóle głowy, szczękościsk i utrudnione przypadku zranienia zanieczyszczonej ziemi w połykanie, bolesne skurcze, bóle mięśni podanie surowicy kontakcie z raną przeciwtężcowej Laseczka zgorzeli gazowej Martwica tkanek W przypadku zranienia Zgorzel przenoszona podobnie jak podanie surowicy (gangrena) tężca przeciwtężcowej ANTYBIOTYKI hamują rozbudowę ścian bakterii syntezę białek penicylina streptomycyna ampicylina OPORNOŚĆ BAKTERII mutacje np. aminokwas w białku obecność w plazmidzie genu rybosomalnym jest zmieniony degradującego antybiotyk i streptomycyna nie hamuje jego działania WIRUSY bryłowy z otoczką np. HIV bryłowo-spiralny pałeczkowaty np. bakteriofag bryłowy np. mozaiki tytoniu np. poliomyelitis WIRUS SPOSÓB ZAKAŻENIA CHOROBY - OBJAWY Bezpośredni kontakt z osobą chorą, Ospy prawdziwej Ospa prawdziwa wysoka gorączka, bóle drogą kropelkową przez powietrze krzyża, zaczerwienienie spojówek, (katar, kaszel) swędząca wysypka na skórze i błonach śluzowych Produkty spożywcze i woda Zapalenia wątroby typu A WZA brak apetytu, zmęczenie, stany zanieczyszczona ludzkimi odchodami podgorączkowe, bóle brzucha, mięśni i (HAV) stawów, nudności i wymioty Bezpośredni kontakt z chorym, Zapalenia wątroby typu B WZB żółtaczka wszczepienna głównie przez krew, ale też ślinę, mocz, Przewlekłe zapalenie może prowadzić do (HBV) nasienie, wydzielinę z pochwy, łono żółtaczki, marskości wątroby, a nawet matki śmierci Bezpośredni kontakt z osobą chorą, Grypy Grypa kaszel, katar bóle głowy, drogą kropelkową gorączka, bóle mięśni, ogólne zmęczenie Bezpośredni kontakt z osobą Opryszczki Opryszczka bolące pęcherzyki zakażoną, używanie wspólnych talerzy, wypełnione płynem lub bolesne czerwona sztućców, ręczników, maszynek do ranki dokoła ust, na palcach rąk, na golenia narządach płciowych, możliwe są zakazenia spojówki i rogówki oka