Genetyka
1. Czy supresory mutacji typu nonsens działają na poziomie transkrypcji czy translacji? Odp Uzasadnij.
Supresory mutacji typu nonsens działają na poziomie translacji. Supresja nonsens- zmiana nukleotydu w
kodonie powoduje powoduje, że trójka kodująca aminokwas zmieni się w kodon stop. Polimeraza przepisuje
informację z mRNA na aminokwas. W momencie gdy w wyniku mutacji nonsens natrafi na kodon stop zatrzymuje się
i kończy translację.
2. Schemat doświadczenia, w którym sklonowane jeden z genów biosyntezy argininy u drożdży.
> Bierzemy drożdże, które mają mutacje w genie odpowiedzialnym za produkcje argininy
> Robimy bank genów:
bierzemy drożdże, homogenizujemy je,
" pobieramy z nich DNA
" DNA i wektor tniemy tym samym enzymem restrykcyjnym.
" za pomocą enzymu ligazy łączymy DNA z wektorem
" wektory wprowadzamy do drożdży
" drożdże wysiewamy na płytkę
> Bankiem genów transformujemy drożdże,
> Wysiewamy na pożywkę bez argininy,
> Wyrośnie tylko szczep zdolny do syntezy argininy.
3. Jak wprowadzić gen do rośliny.
> Należy zniszczyć ścianę komórkową.
> Enzymem celulaza niszczę ścianę kom. ( w roztworze izotonicznym),
> Biorę wirusa,
> Usuwam część wirusowego DNA i włączam DNA, które chcę wprowadzić do rośliny,
> Wirusem transformuję roślinę.
4. Osiągnięcia naukowe:
> Mendel- sformułował podstawowe prawa dziedziczenia: I-prawo czystości gamet,
II-prawo niezależnej segregacji gamet.
> Morgan- chromosomowa teoria dziedziczności,
> Watson i Crick- model struktury DNA, parowanie zasad: A=T, G=C
> A.Z.Fire i C.C.Mello- Nobel 2.10.2006 za odkrycie "zjawiska interferencji DNA"
5. Wyjaśnij pojęcia:
> Allel- jeden z dwóch lub większej liczby fragmentów, danego genu,
> Locus- miejsce przebywania genu na chromosomie.
> Enhancer- fragm.. sekwencji DNA wzmacniający efektywność transkrypcji,
> Mutant- kom. Lub organizm mający mutację,
> Promotor- odcinek DNA do którego dołącza się polimeraza RNA
> Operon- grupa genów zaangażowanych w jeden szlak biochemiczny, które wspólnie podlegają ekspresji.
6. W jakim celu stosuje się:
> Test komplementacji- jeśli dwa geny leżą obok siebie na chromosomie to ten test pozwoli
na ustalenie czy dane dwie mutacje zaszły w jednym czy w dwóch różnych genach.
> Test rekombinacji- pozwala na stwierdzenie, że wystąpiły mutacje różnych genów, jeśli
mamy do czynienia z mutacjami na różnych chromosomach lub leżącymi daleko od siebie na
jednym chromosomie.
> Hybrydyzacja- poszukiwania nowych genów poprzez proces klonowania genów, w
przeszukiwaniu bibliotek genowych, do oszacowania poziomu ekspresji genów poprzez
specyficzną detekcję cząsteczek mRNA w technice Northerna
7. U wyżlinu homozygoty recesywne mają kwiaty białe, a homozygoty dominujące czerwone. Z
pola zebrano 120 kwiatów. Czy można domyślić się których jest więcej?
> Nie można, bo to zależy od zbierającego�
8. Jak udowodnić, że nowotwór wywoływany jest przez mutacje?
> Geny, których dominujące mutacje prowadzą do nowotworzenia identyfikuje się w teście
transformacji nowotworowej wprowadzając DNA wyizolowane z kom. Nowotworowych na
kom. myszy. Obserwuje się powstawanie ognisk. Takie kom. można przeszczepić na
bezgraniczne myszy. U takich zwierząt przeszczepiona tkanka rozrasta się w sposób
autonomiczny.
> W przypadku mutacji recesywnych wykonuje się fuzję kom. nowotworowych i
zdrowych Obserwujemy supresję fenotypu. Zmutowane geny nie są w stanie ujawnić
swoich aktywności.
9. Różnica między rekombinacją uprawnioną i nieuprawnioną.
> Rekom, uprawniona- wymiana homologicznych fragmentów DNA
> Rekom, nieuprawniona- wymiana fragmentów nie homologicznych, ma miejsce np.przy
przemieszczaniu się transpozonów.
10. Co to jest replikacja semikonserwatywna?
> Semikonserwatywność oznacza, że w trakcie replikacji każda z nici jest matrycą dla nici
nowosyntetyzowanej (jedna nić jest nicią rodzicielską a druga nowosyntetyzowaną).
11. W jaki sposób otrzymuje się  knock out"- celowo uszkodzony jest jeden określony gen?
Technika ta związana jest z ukierunkowaną mutagenezą. Chcemy dokonać zniszczenia
jednego określonego genu. Wprowadzamy do genomu myszy sondę homologiczną do genu, który
chcemy zniszczyć. W środku sondy umieszczamy gen markerowy. Powstanie hybryda złożona z genu
mysiego i naszego markerowego. Powinno zajść podwójne crossing- over pomiędzy cząst. DNA
markera, a cząst. Genu mysiego. W ten sposób gen mysi zostanie zniszczony a jego miejsce zajmie
gen markerowy.
12. Właściwości białek-  czynników transkrypcyjnych":
> Budowa domenowa
> Domena wiążąca DNA+ domena aktywująca
> A
ączą się ze specyficznymi sekwencjami w DNA
> Modulacja aktywności transkrypcyjnej genów.
13. Rodzaje genów, których mutacje prowadzą do powstania nowotworów:
> Protoonkogeny to np. gent kodujące:
% Czynniki wzrostu
" SIS- łańcuch B PDGF
V Int2
? Receptory i białka mające aktywność kinazy tyrozynowe: Abl, ErbB, Src
Białka G : H-Ras, K-Ras, N-Ras
? Czynniki transkrypcyjne: Myc, Fos, Jun, Rei
% Białka cytoplazmatyczne wykazujące aktywność kinazy serynowo-
treoninowej: Mos, Raf, Pim- 1
14. Co to jest fenotyp dziki i fenotyp mutanta.
> Fenotyp dziki- jeśli mutacje zaszły w dwóch genach to heterozygota będzie miała fenotyp
nie zmutowany. Świadczy to o komplementowaniu czyli wzajemnym uzupełnianiu się dwóch
mutacji czyli o niealleliczności zmatow, genów.
> Fenotyp mutanta- jeśli obie mutacje zaszły w tym samym genie.
15. Otrzymanie szczepu E.coli wytwarzającego duże ilości insuliny.
> Robimy cDNA insuliny
> Przygotowujemy plazmid ze wstawką cDNA insuliny
? wybieram plazmid niosący oporność na ampicylinę (marker)
? plazmid tnę enzymem restrykcyjnym
? miejsce cięcia enzymem restrykcyjnym wybieram w genie kodującym B-gal
? na cDNA wprowadzam lepkie końce
? przeprowadzam ligację
> Transformuje E.coli plazmidem.
16. Wytwarzanie w kom. E.coli dużych ilości nie występującego w naturze białka złożonego z 16
aminokwasów.
> Ustalam sekwencje białka
> Synteza In vitro nici DNA kodującego to białko
> Przygotowuję plazmid ze wstawką DNA tego białka
? Wybieram plazmid (wektor ekspresyjny) wysokokopiowy niosący oporność
na ampicylinę (marker)
? Plazmid tnę enzymem restrykcyjnym (lepkie końce)
? miejsce cięcia enzymem restrykcyjnym wybieram w genie kodującym B-gal (
szczep E.coli musi być pozbawiony własnej B-gal)
? na cDNA wprowadzam lepkie końce
? przeprowadzam ligację
> Transformuje bakterie plazmidem
Transformatory ze wstawką selekcjonuje się na podstawie koloru i oporności na ampicylinę.
(kolonie białe, które wyrosły na podłożu z ampicyliną)
17. Jak wykazać że dana sekwencja DNA jest rozpoznawana przez czynnik transkrypcyjny?
Techniką  foot print"
> Mieszaninę 1-niciowego fragm.. DNA puszczamy na żel
> Do mieszaniny dodajemy czynnik transkrypcyjny
> Robimy elektroforezę
> Tam gdzie wystąpi przerwa w prążkach to do fragm. DNA przyczepi! się czynnik
transkrypcyjny.
18. Jak powstają heterodupleksy w trakcie rekombinacji?
Rekombinacja homologiczna
> Dwie cząst. homolog. ustawiają się naprzeciwko
> W 1 cząst następuje pęknięcie 1 nici, ta nić dokonuje inwazji na 2 cząst w miejscu
homologicznym
> Wypiera nic homologiczna z drugiej cząst.
> Wypętlona nić zostaje usunięta
> Powstaje heterodupleks
19. Skrzyżowano dwa szczepy Aspergillus, z których jeden wymagał do wzrostu argininy a
drugi fenyloalaniny. Jednakowe ilości askospor krzyżowych wysiano na pożywkę kompletną i
minimalną. Na kompletnej wyrosło 100 kolonii, a na minimalnej 25.Zinterpertuj ten wynik.
Kompletna Minimalna
Arg + + -
+ Phe + -
Arg + + -+
+ Phe +
Arg, Phe- zaszły mutacje
+- dziki, brak mutacji
20. Skrzyżowano dwa szczepy Aspergillus: proA adE +leu * +pro +ad leuB. Jak zinterpretować
wyniki tej krzyżówki w kolumnie a),b),c),d)????
a b c d
Pro ad + 200 200 200 200
+ + Leu 200 200 200 200
Pro + Leu 40 40 200 20
+ Ad + 40 40 200 20
Pro Ad Leu 5 200 200 40
+ + + 5 200 200 40
Pro + + 20 40 200 5
+ ad leu 20 40 200 5
50- geny lezą na jednym
chromosomie
5- podwójne croosing-over
200- u poiomka oznacza, Ze
geny są niesprzężone
Ad. A) Rodzicielskie; pro ad +
+ + leu
U potomka rodziców geny, które są takie same leżą na skraju, a ten który się różni leży w środku.
Liczymy odległość pro-leu. Suma wszystkich = 530. Patrzymy gdzie zaszło crossing-over i dodajemy.
Wynik dzielimy przez 530 i tyle ile % nam wyjdzie to jest liczba crossing-over=odlegk>ści pro-leu.
(40+40+5+5)/530= 90/530 "'100%= 17% Podwójne rekombinanty: pro ad leu
Kolejność ad leu : (20+20+5+5)/530= 9,5%
Ad.B)
Pro ad leu niesprzężone
+ + +
Ad. C)
Wszystkie sa niesprzężone
20. Zaproponuj schemat doświadczenia, którego celem jest otrzymanie szczepu E.coli
wytwarzającego duże ilości insuliny.
> Robimy bank cDNA dla insuliny (odwrotna transkrypcja)
> cDNA do wektora ekspresyjnego
> Przygotowuję plazmid ze wstawką cDNA insuliny
? wybieram plazmid niosący oporność na ampicylinę (marker)
? plazmid tnę enzymem restrykcyjnym
? miejsce cięcia enzymem restrykcyjnym wybieram w genie kodującym 8-gal
? na cDNA wprowadzam lepkie końce
? przeprowadzam ligację
Transformuje bakterie plazmidem.
Transformatory ze wstawką selekcjonuje się na podstawie koloru i oporności na ampicylinę.
(kolonie białe, które wyrosły na podłożu z ampicyliną)
21. Sklonowano gen myszy zawierający wiele intronow. Chcesz uzyskać ekspresje tego genu w
kom. bakterii. W tym celu należy otrzymać ten sam gen pozbawiony intronow. Jak to zrobić?
> Izolacja mRNA z kom. myszy, w których ten gen ulega ekspresji.
> Odwrotna transkrypcja-* cDNA
> Utworzenie plazmidowego banku cDNA
> Przeszukanie banku- jako sondy (wyznakowana) do wykrycia cDNA (kolonii z odpowiednim
plazmidem) interesującego nas genu używam sklonowanego genu
> Izolacja plazmidu z odpowiedniej kolonii
22. W chromosomach drożdży występuje wiele krótkich sekwencji DNA zawierających ars,
które są miejscami startu replikacji DNA. Jak klonować sekwencję ars?
> Wektor bakteryjny z ori i markerem bakteryjnym, np. genem oporności na antybiotyk oraz
markerem dla drożdży( marker pokarmowy) przeciąć enzymem restrykcyjnym (MCS w genie
B-gal)
> Tym samym enzymem restr. Strawić genom drożdży
> Przeprowadzić ligację
> Wektory ze wstawką wyselekcjonować na bakteriach na podstawie oporności i koloru kolonii
(białe i oporne)
> Wyizolować z nich plazmid
> Transformować nim drożdże
> Wektor w którym jest ars staje się bifunkcjonalny, wektory z inną wstawką gubią się przy
podziałach- nie mogą się powielać
23. Jak ustalić czy dwie, niezależnie otrzymane mutacje dominujące Aspergillus, dające ten sam
fenotyp, są mutacjami tego samego czy różnych genów?
> Dwa szczepy z mutacjami (niezależnie otrzymane czyli dwa szczepy grzyba). Należy
skrzyżować.
> Jeżeli w potomstwie będą grzybnie dzikie (25% jeżeli geny niesprzężone) to są to mutacje
różnych genów.
> Jeżeli są w dwóch różnych genach należy skrzyżować mutanta ze szczepem dzikim.
24. Skonstruowano plazmid, którym znajdował się gen kodujący albuminę umieszczony pod
kontrolą promotora i operatora (P O) faga lambda. Plazmidem transformowano komórki E.coli
lizogeniczne pod względem faga Lambda. Czy transformaty będą wytwarzać albuminę?
> Transformaty nie będą wytwarzać albuminy ze względu na obecność w kom E.coli represora
lambda, który blokuje promotory lambda.
> Cykl lizogenny faga ma miejsce wtedy, gdy represor lambda wiąże się z operatorami
kontrolującymi dwa wczesne promotory pL i pR i DNA faga jest zintegrowane z DNA E.coli
> Ekspresja genów lambda wymaga aby polimeraza RNA zaczynała transkrypcję z promotorów
pL ipR, więc w cyklu lizogennym geny lambda są nieaktywne.
> Podczas cyklu lizogennego zachodzi synteza represora którego gen znajduje się pod kontrolą
promotora Prm.
> Podobnie geny znajdujące się pod kontrolą promotorów lambda nie będą ulegały ekspresji,
gdyż polimeraza nie będzie miała do nich dostępu.
25. Do kom. bakteryjnych lizogennych wprowadzono na plazmidzie promotor i operator genów
wczesnych faga lambda. Liza kom.bakt. transformowanych zachodziła szybciej niż
nietransformowanych. Dlaczego?
> Do operatora wczesnych genów faga zwiąże się represor lambda obecny w kom E.coli w
czasie cyklu litycznego.
> Represor jest kodowany przez gen Ci
> Kiedy ilość cząst represora lambda zmniejsza się, na skutek związania z plazmidowym
operatorem, to przewagę zyskuje białko ero inicjujące cykl lityczny.
> Pozwala na przyłączenie polimerazy- powstanie kompleks inicjujący transkrypcję, co jest
konieczne dla ekspresji genów.
26. Jak sprawdzić czy dana mutacja jest dominująca czy recesywna u :
> E.coli- transformacja ( kopia genu na plazmidzie)- powstaje meroploi- jeśli zachodzi rewersja
do fenotypu dzikiego- mutacja recesywna: fenotyp zmutowany- dominująca
> Aspergillus- heterokarion ze szczepem dzikim- jeśli fenotyp dziki- mutacja recesywna;
zmutowany- dominująca
> Drosophila- krzyżówka z osobnikiem dzikim- gdy w Fl(heterozygota) fenotyp dziki -
recesywna; zmutowany- dominująca
> Homo sapiens- badanie rodowodu
27. Wymień właściwości jakie powinien posiadać wektor do klonowania i uzyskiwania ekspresji
obcych genów w kom. drożdży.
> Ars (lub 2 )- miejsce inicjacji replikacji- umożliwia powielenie wektora
> MCS- umożliwia wstawienie interesującego nas genu
> Miejsce cięcia w genie umożliwiającym detekcje czy zaszło wstawienie wstawki
> Wydajny promotor drożdżowy- umożliwia ekspresję
> Gen marker- u większości drożdży pokarmowy- umożliwia stwierdzenie czy zaszła
transformacja
> Ori bakteryjne
> Marker bakteryjny
> Wektor drożdżowy musi być bifunkcjonalny bakteryjno-drożdżowy
28. Wiele operonów bakteryjnych, skupiających geny kodujące enzymy szlaków biosyntezy
aminokwasów jest regulowana przez atenuację. W tzw. Odcinkach literowych tych operonów
znajdują się zapisy krótkich peptydów, w których występuje po kilka kodonów dla aminokwasu
będącego produktem końcowym danej drogi biosyntetycznej. Jaki efekt przyniosłoby
zamienienie tych kodonów na kodony dla dowolnego aminokwasu?
> Zamiana na kodony dla innego aminokwasu spowodowałyby zniszczenie tego mechanizmu
regulacji ekspresji genów
> Inny aminokwas regulowałby ekspresją/jej zahamowanie
> Dla atenuacji kluczowy jest fakt zachodzenia translacji jeszcze podczas transkrypcji i
tworzenie się struktur spinek do włosów na mRNA.
> Kiedy brak jest aminokwasu rybosom zatrzymuje się i powstaje jedna ze spinek, która blokuje
powstanie drugiej spinki- terminacujnej, dzięki czemu polimeraza RNA kontynuuje dalszą
transkrypcję
> Jeśli zmienimy kodony to transkrypcj a lub j ej brak będą odpowiedzią na obecność/brak tego
aminokwasu, którego to będą kodony, a nie tego, którego syntezy enzymy są kodowane w tym
operonie.
29. Przedstaw w punktach doświadczenie, którego wynikiem byłoby sklonowanie genu lad
kodującego represor operonu laktozowego u E.coli.
> Genom bakterii o dzikim fenotypie tnę enzymem restrykcyjnym (lepkie końce)
> Przygotowuję plazmid ( ze wstawką DNA represora)
? Wybieram plazmid niosący oporność na ampicylinę (marker)
? Plazmid tnę tym samym enzymem restrykcyjnym (lepkie końce)
? Miejsce cięcia enzym.restr. wybieram w genie kodującym oporność na drugi
antybiotyk np. tetracyklinę- marker wligowania wstawki
> Przeprowadzam ligację
> Transformuje szczep E.coli pozbawiony represora lad przygotowanymi plazmidami
> Transformaty selekcjonuję na podłożu z ampicyliną i glukozą i X-gal- kolonie oporne, białe
> Po replice na podłoże z tetracykliną, stwierdzam czy transformaty te rzeczywiście niosły
plazmid ze wstawką a nie zaszła rewersja.
30. Masz mutanta argB21 Aspergillus wymagającego do wzrostu argininy. Jak sprawdzić czy
jest to mutacja punktowa w genie argB czy też delecja znacznej części genu argB? Zaproponuj
test genetyczny oraz test z zastosowaniem techniki PCR.
> PCR- zaprojektować startery i próbować namnażać ten gen.Puścić na żel- kontrola ze szczepu
dzikiego.Jeżeli mutacja punktowa- oba prążki w tej samej odległość, jeśli delecja- produkt
amplifikacji z mutanta daje prążek który idzie szybciej.
> Test genetyczny: mutagenizowaći wysiewać na podłoże bez argininy. Mutacja punktowa
może rewertować, a delecja nie.
31. Co to jest, podaj przykłady map fizycznych:
> Mapa genetyczna- tablica pokazująca pokazująca pozycje markarów genetycznych i/lub
fizycznych w genomie (na chromosomie)
> Mapa fizyczna chromosomu- liniowy schemat ułożenia wszystkich sekwencji odcinków
DNA, jednostką jest para zasad. Mapowanie fizyczne wykorzystuje techniki biologii
molekularnej np. analiza hybrydyzacyjna i PCR do ustalenia pozycji chartka. Sekwencji w
cząst. DNA
? Mapy cytogenetyczne- m.fizyczne o najmniejszej rozdzielczości, do ich
tworzenia wykorzystuje się różnicowe wybarwienie chromosomów
metafazowych po zadziałaniu na techromosomy enzymami. Otrzymujemy
określony układ prążków odzwierciedlający budowę DNA.
? Mapy STS- m.f. o większej rozdzielczości konstruowane na podstawie
analizy fragm. DNA zawierających unikatowe sekwencje (np. EST,SSLP)
? Mapy restrykcyjne
32. Co to jest gen, allel, lariant, rybosom, egzon, intron, splicing, enhancer, promotor, operator?
> Gen- odcinek kw.nukleinowego zawierający informację o sekwencji aminokwasów w
kodowanym białku
> Allel- jedna z dwóch lub większej liczby form danego genu
> Lariant- wycięty intron w formie lassa, w tej formie intron ulega wycięciu z pre-mRNA
> Rybosom- organelłom komórkowe, zbudowany z dwóch podjednostek dużej i małej, bierze
udział w translacji, przyłącz, się do mRNA
> Egzon- część sekwencji mRNA zawierająca informację genetyczną
> Intron- część sekwencji mRNA nie zawierająca informacji genetycznej, usuwana przy jego
dojrzewaniu
> Splicing- proces wycinania intronów z mRNA
> Locus- miejsce przebywania genu na chromosomie
> Enhancer- fragm.. sekwencji DNA wzmacniający efektywność transkrypcji
> Operator- fragm.. sekwencji DNA tuż za promotorem, który łączy się z białkiem
represorowym blokując transkrypcję genów położonych za nim.
> Promotor- odcinek DNA do którego dołącza się polimeraza RNA
> snRNA- mały, jądrowy RNA bierze udział w wycinaniu intronów z pre mRNA i łączeniu
egzonów
> hnRNA- heterogenny, jądrowy RNA
33. Co to jest?
> Regulacja negatywna- ekspresja trwa do momentu kiedy pojawi się represor, przyłączenie
represora do DNA blokuje transkrypcję. Np. operon laktozowy i tryptofanowi
> Regulacja pozytywna- induktor (aktywne białko)włącza ekspresję, np. represja glukozowa
> Regulacja indukowana- obecność związku w podłożu włącza ekspresję np. operon
laktozowy
> Regulacja deprymowana- obecność związku w podłożu hamuje ekspresję np. operon
tryptofanowi
34. Omów zjawisko represji katabolicznej.
Na przykładzie operonu laktozowego i obecności w pożywce glukozy.
> Do indukcji operonu laktozowego oprócz induktora (laktozy) wymagana jest również
obecność cAMP, którego stężenie w kom. wzrasta, gdy brak laktozy doprowadza do głodu
węglowego.
> cAMP jest alarmem kom. aktywującym białko CRP.
> CRP po związaniu z cAMP przyłącza się w okolicach promotora oper. Laktozowego
> Powoduje to ekspresję operonu
> Gdy w podłożu jest laktoza i glukoza, nie pojawia się cAMP co jednocześnie wiąże się z
brakiem kompleksu cAMP-CRP umożliwiającym ekspresję operonu laktozowego
> Dlatego najpierw wykorzystywana jest glukoza a potem inne z
ródła węgla
35. Jak zrobić świecące drzewo?
> Bierzemy gen, który powoduje świecenie (np. z meduzy)
> Bierzemy zygotę z drzewa
> Do zygoty wprowadzamy DNA za pomocą wirusa lub za pomocą armatki genowej
> Nasze DNA wprowadzamy tak żeby jego końce były komplementarne do DNA drzewa
> Sekwencja tego DNA musi być tak dopasowana żeby była komplementarna do promotora lub
enhancera
> Wtedy zachodzi rekombinacja homologiczna
> Uzyskujemy świecące drzewo
36. Geny odpowiedzialne za różnorodność tkankową:
> Enhancery tkankowe
> Promotory tkankowe
37. Jak uzyskać gen który będzie ulegał ekspresji w wątrobie?
> Bierzemy wątrobę
> Z kom. wątroby izolujemy DNA
> Sekwencja do mRNA taka żeby na końcu były końce TTT, wtedy do Polit przyłącza się
kompleks poliA i wyłapujemy mRNA (*- sposób jak z RNA wyłapać mRNA)
> mRNA przepisujemy na DNA (�- proces odwrotna transkrypcja)
> robimy bank genów
> transformujemy nim kom. wątroby
38. Czym różni się:
> Inhibicja zwrotna- produkt geny hamuje ekspresję (operon tryptofanowi)
> Represja- ekspresja hamowana przez inny czynnik (np. represja kataboliczna w operonie
laktozowym)
39. Co koduje gen supresorowy znoszący efekty typu nonsens?
> Koduje zmutowany antykodon w tRNA
40. Co to jest?
> C-onc- protoonkogeny w kom.eukariotycznych
> V- one- onkogeny obecne w wirusach
41. Co to są onkogeny i co wiesz o białkach przez nie kodowanych?
> Onkogen- gen, który przekształca kom. w kom. nowotworową, jest zmutowaną formą
prawidłowego genu (protoonkogenu), biorącego udział w kontrolowaniu wzrostu podziału
komórki.
> Białka kodowane przez protoonkogeny:
% Są wytwarzane przez kom. które normalnie tego nie robią
% Jest ich nadmiar
% Są w formie, których aktywności nie można kontrolować
? Produkty tych tkanek niszczą pobliskie tkanki
? Zmiana protoonkogenu prowadzi do nadprodukcji
42. Wyjątki od praw Mendla:
> I prawo Mendla- dziedziczenie mitochondrialne
> II prawo Mendla- geny sprzężone, geny sprzężone z płcią
43. Mechanizmy aktywacji onkogenów:
> Mutacje w protoonkogenach
> Mutacje w genie supresorowym- np. p53
> Wirusy
> Czynniki kancerogenne
> Translokacja protoonkogenu w inne miejsce
> Amplifikacja- zwielokrotnienie liczby kopii genu
44. Czym różni się:
> Inhibicja zwrotna- produkt genu hamuje ekspresję (operon tryptofanowi)
> Represja- ekspresja hamowana przez inny czynnik- np. represja kataboliczna w operonie
laktozo wym
45. Jak wykazać, że dwie mutacje Ai B (obie recesywne) dotyczą jednego z dwóch genów:
> E. Coli- krzyżówka obu mutantów, jeśli pojawi się osobnik dziki to znaczy, że zaszła
komplementacja i zniesienie mutacji, co świadczy o mutacji obu genów
> Wirus- sekwencjonowanie i mapa genomu
> Aspergillus- heterokarion i jak u E.coli
> Drosophila- krzyżówka
46. Jak stwierdzić, że badana cecha jest:
1. dominuj ąca czy recesywną
2. sprzężona z płcią
3. dziedziczna
4. mutacj a j est poj edyncza czy podwójna
> E.coli
1. utworzyć merodiploida wprowadzając do szczepu mutanta dziką kopię genu na plazmidzie, a
następnie badamy fenotyp- jeśli dziki to mutacja recesywną; jeśli zmutowany to mut.
dominująca
2. brak płci
3. nie ma dziedziczenia
4. należy dokładnie zmapować mutację sprawdzając czy zachowuje się jak mut. Pojedyncza
> Drosophila
1. krzyżować mutanta z osobnikiem dzikim( czyste linie- homozygoty); osobniki FI będą
heterozygotami, ich fenotyp określa charakter mutacji (dzikiO mut.recesywna; zmutowany-
mut.dominuj ąca)
2. skrzyżować samicę homozygotę recesywną z samcem homozygota dominującą; jeśli mutacja
jest sprzężona z płcią to wszystkie samce z FI będą miały fenotyp recesywny: w przeciwnym
wypadku całe FI będzie miało fenotyp dominujący
3. -
4. skrzyżować mutanta (homozygotę) ze szczepem dzikim, muchy z FI skrzyżować ze sobą:
stosunek 3:1 w F2 świadczy, że mutacja jest pojedyncza
Homo sapiens- badanie rodowodów
47. Na czym polega teoria doboru klonalnego?
> Organizm stale wytwarza limfocyty B mające na pow.immunoglobuliny
> Wszystkie immunoglobuliny wytwarzane przez jedną kom. B mają identyczną zdolność
wytwarzania antygenu
> Tylko niewielka populacja limf.B wytwarza Ig rozpoznające określoną determinantę
antygenową, kiedy organizm zetknie się z antygenem, tylko te limf.B, które mają na swojej
pow. Odpowiednie Ig zwiążą antygen: następuje proces dzielenia kom. B, produkcji kom.
potomnych, które po dojrzeniu wydzielają to samo przeciwciało
Klon- potomstwo jednej kom. wydzielającej Ig
- kom.B powstają w szpiku kostnym z kom. pnia niewytwarzających Ig
- Kom. macierzyste przekształcają się w prelimfocyty B, które wytwarzają ciężkie łańcuchy u
- brak lekkich łańcuchów
- synteza lekkich łańcuchów łączących się z łańcuchami ciężkimi, na pow. Kom. pojawiają się
przeciwciała IgM stanowiące receptory dla antygenu
- kom. B wędrują do układu krwionośnego i obwodowego limfatycznego, gdzie dalej dojrzewają
- dojrzałe kom.B syntetyzują ciężkie łańcuchy u 5
- powstawanie IgM i IgD: oba rodzaje mają tę samą specyficzność wobec antygenu
- w momencie połączenia się przeciwciała komB z antygenem powstaje limfocyt B intensywnie
dzielący się i tworzący coraz więcej Ig wydzielanych na zewn kom.
- możliwa jest zmiana produkcji łańcucha H na inny typ, ale wciąż o tej samej specyficzności wobec
antygenu
- w ten sposób następuje produkcja IgA, IgG, IgE
- IgG- główna grupa immunoglobulin
48. Trzy procesy odpowiedzialne za różnorodność przeciwciał i receptorów limfocytów T.
> A
ączenie łańcuchów w dimery
> Zmienność na łączach
> Zróżnicowanie rejonu N
> Losowe łączenie segmentów V,D,J
49. Mechanizmy prowadzące do różnorodności przeciwciał.
Różnorodność przeciwciał czyli ich zdolność do wiązania różnych antygenów wynika z różnorodności
części zmiennych (V) łańcucha Ig. Dwa mechanizmy:
> Somatycznych mutacji
% Istnieje jeden gen kodujący cały łańcuch polipeptydowy Ig i ten gen ulega
bardzo częstym mutacjom, lecz tylko w części V. W efekcie tych mutacji
uzyskuje się zróżnicowaną populację kom.B
> Somatycznych rekombinacji
% Istnieje duża liczba genów kodujących rejony zmienne V i każdy z nich może
połączyć się z pojedynczym genem kodującym rejon stały.
50. Naprawa uszkodzeń DNA:
> Polimeraza DNA III u E.coli w trakcie replikacji dokonuje korekty mylnie włączonych zasad
> Poreplikacyjna naprawa przez wycinanie niewłaściwie sparowanych zasad
> Białko Rec A u E.coli
> Fotoreaktwacja- proces naprawy uszkodzeń DNA wywołanych przez promieniowanie UV
> Rekombinacja bierze udział w naprawie DNA
> Mutageniczny system SOS naprawy DNA u E.coli
> Białko p 53
51. Co to są wektory i jakie mają cechy?
> Wektory- cząst. DNA mające zdolność do autonomicznej replikacji w danym typie
kom.,które zapewnią powielenie wprowadzonego odcinka
Cechy wektorów:
- małe
- mają specyficzne sekwencje ori
- polilinker
- są wyposażone w markery
- silne miejsca promotorowe
- różne u eukariota i prokariota
52. Rola rekombinacji:
> Podstawowy proces wymiany genów między chromosomami
> Zwiększa różnorodność genetyczną
> Umożliwia przeżycie organizmów, gdy na skutek licznych uszkodzeń w łańcuchu DNA,
reperacja przez wycinanie i resyntezę jest niemożliwa. Wtedy rekombinacja z drugą nie
uszkodzoną cząst. DNA jest jedyną możliwością przeżycia kom.
53. Przyczyny powstawania nowotworów u ludzi:
> Czynniki środowiskowe (palenie, skażenie środow.,dieta) 80%
> Infekcje niektórymi wirusami (np. Epsteina-Barr w. Białaczki w.zapalenia wątroby) 20%
> Dysfunkcje hormonalne
> Predyspozycje genetyczne 1-2%
54. Różnice między :
> Transformacja nowotworowa- to trwałe przekształcenie kom. prawidłowej w
nowotworową
> Immortalizacja- zdolność kom. do nieograniczonego wzrostu w warunkach hodowli
pozaustrojowej
55. W pBR322 sklonowano fragment 5kbDNA mitocłiondrialnego myszy. Czy fragment ten
będzie ulegał ekspresji w E.coli?
> Ekspresja będzie, bo mitochondrailny DNA także nie ma intronów, ale nie powstanie
funkcjonalny produkt, bo mitochond. DNA ma inny sposób kodowania.
56. Sklonowano fragment DNA człow. Zawierającecy małą część genu kodującego białko Ł.Czy
może to pomóc w sklonowaniu całego genu?
> Tak. Wykorzystujemy technikę wędrówki po chromosomie.
> Bank genów człowieka przeszukujemy za pomocą sondy, którąjest nasz fragm..genu
> Sonda hybrydyzuje z wieloma kawałkami genomu- wszystkimi, które mają
homolog. sekwencj ę
> Z jednego robimy kolejną sondę i czynność powtarzamy aż w końcu znajdziemy cały gen.
57. W jakim celu:
Syntetyzuje się DNA chemiczne- sonda do hybrydyzacji, starter do PCR
Sekwencjonuje się DNA- kryminalistyka, schemat działania genów u danego org.,medycyna,
58. Zmienność wynika z:
>Losowego łączenia alleli podczas zapłodnienia
>Zjawiska crossing- over
> Rekombinacji
>Mutacji
59.Co to jest terapia genowa?
> Polega na wprowadzeniu alleli w miejsce zmutowanych. Genetycy wykorzystują do tego
wirusy. Jeśli do DNA wirusa wprowadzimy dobre geny w sąsiedztwie silnego promotora to po
wniknięciu do kom. wirus zniknie a zdrowy alki zostanie skutecznie wprowadzony do kom.
Wykorzystuje się 3 grupy wirusów: adenowirusy, wirus AAV, retrowirusy.
> Wprowadzenie prawidłowego genu:
-Ex-vivo- wyodrębnienie docelowych kom. z org. chorego, modyfikacja genetyczna In vitro i
powtórne wprowadzenie do kom.
-In-vivo- wprowadzenie genu wprost do całego org. lub jego tkanki
> Służy do leczenia: mukowiscydozy, insulinozależnej cukrzycy, zespół Gaucher,
fenyloketonuria, AIDS.
60. Czym różnią się mutacje recesywne od dominujących?
> Mut. recesywna- uszkodzenie genu, które nie powoduje objawów chorobowych, jeśli w kom.
istnieje druga, prawidłowa kopia genu
>Mut. dominująca- aktywność uszkodzonego genu powoduje efekt chorobowy.
61. Podobieństwa i różnice w sposobie powstawania i strukturze pomiędzy przeciwciałami
wytwarzanymi przez limfocyty B a receptorami limfocytów T.
Przeciwciała Receptor TCR
Występują w formie wolnej lub związanej z błoną Występują tylko w formie związaną z błoną
limfocytu B komórkową limfocytu T
Antygen nie musi być specjalnie eksponowany Antygen musi być specjalnie eksponowany przez
aby został związany białka MHC
Każda cząsteczka składa się z 2 identycznych Zbudowany z 2 łańcuchów polipeptydowych
łańcuchów lekkich i 2 identycznych łańcuchów zawierających rejon zmienny i rejon stały
ciężkich
A
ańcuchy lekkie typu kappa lub lamda nigdy nie Równie wielkie zróżnicowanie rozpoznawanych
mieszane antygenów co u przeciwciał
Różnice między klasami Ig wynikają z różnic Proces powstawania bardzo podobny do
między łańcuchami H powstawania przeciwciał
Dojrzewanie w szpiku kostnym i w póz
niejszym Dojrzewanie i  nauka rozpoznawania
czasie w układzie krwionośnym lub antygenów w grasicy
limfatycznym
A
ańcuchy H mają rejon zawiasu umożliwiający Brak zawiasu
dość swobodne poruszanie się rejonu wiążącego
antygen
A
ańcuchy łączą się mostkami dwusiaczkowymi A
ańcuchy wiązane mostkami siarczowymi i
wiązaniami kowalencyjnymi
62. Molekularny mechanizm powstawania nowotworów.
Molekularnym podłożem procesu nowotworowego są mutacje genetyczne komórek somatycznych i
powstawanie zmian mutacyjnych pewnych grup genów.
>Dominujące  geny których dominujące mutacje prowadzą do nowotworzenia identyfikuje się w
teście transformacji nowotworowej wprowadzając DNA ludzkie wyizolowane z komórek
> Przeszczepić na bezgraniczne myszy. U takich zwierząt przeszczepiona tkanka nowotworowa
rozrasta się w sposób autonomiczny.
>Recesywne- w przypadku mutacji recesywnych przeprowadza się fuzję kom. zdrowych i
nowotworowych. Po fuzji zaobserwowano supresję fenotypu. Zmutowane geny kom.
nowotwór. Nie były w stanie ujawnić swoich aktywności.
Geny których mutacje recesywne prowadzą do nowotworzenia nazwano supresorami transformacji
nowotworowej lub antyonkogenami. Wprowadzone do ludzkich kom. nowotworowych prawidłowe,
nie zmutowane geny supresorowe likwidują skutki innych mutacji prowadzących do powstania
transformacji nowotworowej.
Geny supresorowe transformacji nowotworowej to takie, których białkowe produkty mogą
hamować powstawanie fenotypu nowotworowego.
63. Czy jest możliwe aby druga mutacja w innym miejscu danego genu przywróciła utraconą
na
skutek pierwszej mutacji, która była typu:
> Nonsens- nie, gdyż jest to mutacja powodująca powstanie nowego sygnału terminacji
> Missens- tak
> Frame-shift- nie
64. Molekularny mechanizm powstawania przeciwiał:
> Obecność kilku rodzaj ów rej onów:
? V- egzon rejonu zmiennego
? D- egzon rejonu różnorodności
? C- egzon rejonu stałego
? J- segmenty łączące
> A
ańcuch lekki:
? Rejon zmienny: V+J
? Rejon stały : C
> A
ańcuch ciężki:
? Rejon zmienny V+D+J
? Rejon stały: C
> Egzony C mogą kodować domenę transmembranową i cytoplazmatyczną co tłumaczy
rodzaje
Ig
> Dochodzi do somatycznej rekombinacji prowadzącej do wytw.funkcjonalnych genów Ig:
? W locus ł.ciężkiego wytworzenie genu VDJ;translacja dojrzałego mRNA i
synteza białka u
? Lekki łańcuch łączy się z ł.cięzkim tworząc dimer; powstaje IgM
? Synteza ł.ciężkiego u hamuje przegrupowania DNA w siostrzanym
chromosomie powodując wyłączenie alleliczne; w danej kom. B tylko jeden
allel genu ł.ciężkiego ulega przegrupowaniu i ekspresji
? peptyd u stymuluje rekombinację w genie ł. Lekkiego; powstaje X jeśli
przegrupowanie jest produktywne; powstaje X jeśli oba allele x są
nieproduktywne
? produkcja ł. Lekkiego blokuje rekombinację w allelicznym genie
? zjawisko wyłączenia allelicznego powoduje, że określona kom. B podukuje
tylko jeden rodzaj Ig z jednym rodzajem łańcucha L i H, co jest istotne z
punku widzenia mechanizmu selekcji klonalnej
? zjawisko rekombinacji genów Ig zachodzi dzięki systemowi enzymów
zwanych rekombinazami
? łączenie egzonów jest nieprecyzyjne co dodatkowo zwiększa różnorodność
Ig
? zróżnicowanie rejonu N poprzez przypadkowe dodawanie nukleotydów
65. nie ma dominujących mutacji pokarmowych
66. Jaką metodą posłużysz się w celu sklonowania genu kodującego:
> Rybosomalny RNA u myszy
Izolujemy całe RNA myszy
Robimy elektroforezę
Drugi od dołu prążek to rRNA
Prążek wycinamy z żelu
Na bazie rRNA robimy bank cDNA myszy
Bank przeszukujemy
Enzym szlaku biosyntezy leucyny u drożdży
Robimy bank cDNA z drożdży
Bankiem transformujemy kom. drożdży leu
Wysiewamy na pożywkę pełną
Przenosimy każdą kolonię na podłoże selekcjonujące czyli bez leu
Te które wyrosną pobrały gen z banku cDNA
Dla sprawdzenia można zrobić subklonowanie aby wykluczyć
supresj ę/rewersj ę
67. Dysponujesz mutantem E.coli wymagającym do wzrostu leucyny w wyniku mutacji nonsens
w genie kodującym dehydrogenazę B.jak klonować gen kodujący ten enzym u drożdży?
> Gen leu bierzemy z drożdży
> Robimy dziki bank genów z drożdży (bank cDNA)
> Bankiem transformujemy bakterie
> Wysiewamy na pożywkę pełną
> Każdą kolonię przenosimy na pożywkę bez leu
> Rośnie tylko ta kolonia, która pobrała dany gen z banku
68. Powstawanie nowotworów:
> Inicjacja- pod wpływem działania czynnika kancerogennego( wirus, trucizna,
promieniowanie) kom. zostaje na trwałe zmieniona
> Promocja- kom. zostaje pobudzona do podziałów. Zwiększa ruchliwość, traci łączność z
kom. sąsiednimi, zaczyna być inwazyjna.
> Progresja- Kom. przechodzą w fazę coraz intensywniejszego wzrostu, niezależnego od
regulacji hormonalnej. Kom. wytwarza czynniki angiogenne, niezbędne do tworzenia sieci
naczyń co ułatwia im wzrost, i czynniki autokrynne ułatwiające intensywne namnażanie.
> Metastaz- kom. odrywa się od głównej masy nowotworowej, przenika do krwi, limfy.
Krążąc w obiegu dociera do odległych tkanek i narządów infekując zdrowe kom.
69. Dlaczego odległość na mapie genetycznej E.coli podawane są w minutach, a na mapie
muchy w % crossing-over?
> E. Coli jest In i mapuje się jej genom przez przerywanie koniugacji co jakiś odcinek czasu
> Mucha jest 2n więc tu odległość podajemy w % crossing-over.
70. Replikacja w punktach:
> Miejsce inicjacji replikacji DNA ulega aktywowaniu przez transkrypcję
> Rozplecenie helisu
> Nici DNA w miejscu origin rozdzielają się tworząc widełki replikacyjne
> Polimeraza DNA katalizuje przełączanie nukleotydów w kierunku 5'- 3' -nić prowadząca
syntetyzowana jest w sposób ciągły
> Do drugiej nici DNA przyłącza się prymasa i syntetyzuje startery
> Do wolnych 3' końców starterów przyłącza się polimeraza DNA i wydłuża je w postaci
fragm.. Okazała - nić opóz
niona
> Polim. DNA wycina startery i dosyntetyzowuje brakujące fragm. .nici opóz
nionej
> Ligaza łączy te fragm.. w j edną nić potomną
> Replikacja kończy się, widełki ulegają zatrzymaniu
71. Rodzaje replikacji:
>  Oczko" lub forma theta
> Wg. Modelu obracającego się koła
> Wg. Modelu pętli D-loop, R-loop
72. 3 przykłady genów, których produkty są niezbędne do prawidłowej replikacji DNA w kom
E.coli. Określ funkcje kodowanych przez nie białek.
> Dnab- helikaza replikacyjna; rozwijanie nici DNA w obie strony
> dnaC- białko replikacyjne, służy do wprowadzenia helikazy do kompleksu otwartego
> dnaG- primaza, inicjuje proces katalizowania syntezy starterowego RNA
> SSB- stabilizacja rozplecionych nici
73. Przykłady mechanizmów regulacji genów opartych na innych zasadach niż klasyczny model
Jacoba-Monodo. Opisz jeden.
> Attenuacja
> Terminacja
> Regulony
74. Mechanizm attenuacji.
> Polega na uzależnieniu syntezy aminokwasu od zniesienia sygnału terminacji dla polimerazy
RNA. Niezależny od Rho terminator znajduje się między promotorem a zespołem genów
szlaku biosyntezy aminokwasu. Istotą procesu jest dostosowanie syntezy aminokwasu do
wewnątrzkomórkowego stężenia aminoacylo- tRNA. Jeśli tRNA jest obecne to synteza ulega
zatrzymaniu, jeśli brakuje tRNA synteza jest wznawiana.
> Istotą procesu jest ścisłe sprzężenie transkrypcji z translacją translacja może zachodzić już w
trakcie transkrypcji mRNA.
75. Antyterminacja
> Polega na zniesieniu sygnału terminacji transkrypcji. Pozwala to niektórym fagom na
przejście od ekspresji genów wczesnych do ekspresji genów póz
niejszych. Spotykana jest u
faga X, u którego występuje zjawisko kaskady ekspresji genów. Uzależnione jest to od
obecności białek terminacyjnych białka N i białka Q.
76. Pochodzenie odcinków super zmiennych w ł.ciężkich i 1. lekkich?
> regionV
> indukowana zmienność przy kontakcie z antygenem
> mutacja przy kontakcie z antygenem
77. Co to jest?
> Polilinker- krótki odcinek DNA o sekw. Rozpoznawanej przez enzymy restr. Co pozwala na
łączenie z wektorem fragm. DNA
> Atenuacja- regulacja ekspresji operonu przez terminację
> Homebox- geny regulatorowe, silnie konserwowane. Specyf. Sekw. DNA występujące w
genach biorących udział w wyznaczaniu planu budowy org. W czasie rozwoju osobniczego.
78. Technika PCR
Jest to łańcuchowa reakcja polimerazy. Polega na przeprowadzeniu wielu cykli syntezy DNA z
wytworzeniem starterów flankujących określony odcinek DNA. Technika ta pozwala na powielenie
dowolnej sekwencji DNA Składa się z 3 etapów:
> Termiczna denaturacja powielanego DNA (90�C)
> Asocjacja starterów z matrycą (40-60�C)
> Polimeryzacja DNA (72�C)
Proces zachodzi w ependorfówce gdzie są:
> Matryca
> Trifosforany nukleotydów
> Nadmiar starterów
> Termostabilna polimeraza DNA
Służy do:
> Namnażania fragm.. DNA z mumii egipskich
> Diagnostyce chorób dziedzicznych
> Sądownictwo- ustalenie ojcostwa
> Kryminalistyka
Po powieleniu DNA jest poddawany analizie restrykcyjnej, hybrydyzacyjnej i sekwencjonowaniu.
79. Co to jest bank genów?
Bank genów jest to zesół fragm.. DNA danego organizmu połączonych z cząst. wektorowymi.
80. Na czym polega wędrówka po chromosomie?
> Wyszukiwanie w banku genów klonu niosącego określony fragm. DNA
> DNA hybrydyzuje z sondą
> Następnie używa się skrajny odcinek tego DNA jako sondy do zidentyfikowania kolejnego
przyległego doń odcinka chromosomu
> Zabieg ten powtarza się do uzyskania całego interesującego nas obszaru chromosomu
81. Co to jest?
> Replikon- odcinek DNA zawierający ori i kodon stop
> Starter- odcinek RNA, do którego polimeraza dołącza kolejne trifosfonukleotydy
> Kosmity- plazmid bakteryjny+ sekwencja cos faga X
> Transpozony- ruchome elementy genetyczne, oparte o niehomologicznąrekombinację
> Egzon- część sekwencji mRNA zwierająca informację genetyczną
> Intron- część sekwencji mRNA usuwana przy jego dojrzewaniu nie zwierająca informacji
genetycznej
> Chaperony- białka towarzyszące, są w cytoplazmie, jądrze, chloroplastach i mitochondriach,
wspomagają przyjęcie prawidłowych struktur przestrzennych przez białka, służą do
przenoszenia białek przez błony
> Locus- miejsce występowania genu na chromosomie
> Silencer- sekw. Osłabiająca transkrypcję
> Housekeeping genes- geny niezbędne do utrzymania metabolizmu kom., których ekspresja
nie podlega regulacji
> Mutacja nonsens- zmiana nukleotydu w kodonie, spowoduje, że trójka kodująca aminokwas
zmieni się w jeden z trzech kodonów stop. Zostanie przerwana synteza białka.
> Mutacja missence- zmiana nukleotydu w kodonie powoduje, że do białka wstawiany jest inny
aminokwas. W zależności od położenia aminokwasu mutacja ta może pływać na fenotyp.
82. Różnicowanie
Różnicowanie wynika z selektywnej ekspresji genów.
> Zawartość jaja jest rozmieszczona nierównomiernie,
> Podczas bruzdkowania do poszczególnych blastomerów trafia cytoplazma o różnym składzie-z
różnymi cząst. mRNA
> Więc synteza białek przebiega w sposób zróżnicowany, mimo że wszystkie kom. dostają taką
samą informację genetyczną zawarta w jądrze
> Wśród nowo zdeponowanych białek są induktory lub represory uruchamiające wybiórczą
aktywność własnych genów zarodka w poszczególnych kom.
> Aktywacja nadrzędnych genów regulatorowych decyduje o uruchomieniu kolejnych i tak
niewielkie początkowo różnice zaczynają lawinowo narastać w miarę rozwoju zarodka
> Poszczególne geny są włączane w różnych stadiach w zależności od rodzaju tkanki.
> Zasadnicza regulacja odbywa się na poziomie transkrypcji:
? Warunkiem transkrypcji jest aktywny stan chromatyny
? Chromatyna mieszczące geny warunkujące podstawowe funkcje kom. jest
czynna
? Chromatyna mieszczące geny kodujące białka specyficzne przechodzi w stan
aktywny tylko w tkankach, w których geny te będą ulegać ekspresji
Zróżnicowany stan chromatyny jest dziedziczony przez kom. potomne.
83. Rośliny transgeniczne bezpieczne czy nie?
> Nie umiemy w pełni sterować procesami integracji transgenów z genomem roślinnym
> Mało wiadomo o enzymach uczestniczących w rekombinacji
> Brakuje danych o stabilności genomu roślinnego
> Ale tylko 10% roślin transgenicznych jest niejadalna.
> Rośliny zmodyfikowane np. .pod względem oporności na szkodniki mogą wyeliminować z
pola rośliny nie modyfikowane
84. Cechy nowotworów:
> Niekontrolowane i nadmierne namnażanie nienormalnych odmian własnych kom. połączone z
utratą funkcjonalnych specjalizacji
> Narastające zezłośliwienie objawiające się zdolnością do niszczenia kom. sąsiednich
> Zdolność do tworzenia przerzutów do tkanek i narządów
> Nieodwracalność procesu nowotworowego
85. Różnice między:
> Transformacja kom.- trwałe przekształcenie kom. prawidłowej w nowotworową
> Immortalizacja- zdolność kom. do nieograniczonego wzrostu w warunkach hodowli
pozaustrojowej
86. Właściwości białek- czynników transkrypcyjnych:
> A
ączą się specyficznymi sekwencjami w DNA
> Mają budowę domenową
> Domena wiążąca DNA+domena aktywująca
> Modulacja aktywności transkrypcyjnej genów