Audyt 2012 zaoczne wyklad 1


Audyt w jednostkach sektora finansów
publicznych
dr Ewa Gońda
Audyt w jednostkach sektora finansów
publicznych
Wykład 1
Audyt wewnętrzny a kontrola wewnętrzna w jednostkach
sektora finansów publicznych
Audyt wewnętrzny to&
niezale\na czynność sprawdzająca i oceniająca struktury i
działania wewnątrz przedsiębiorstwa;
dostarcza dokładnych analiz, ocen, zaleceń i informacji na
temat sprawdzanych struktur i działań;
sprawdzanie i ocena skuteczności oraz efektywności systemu
kontroli wewnętrznej, a tak\e kontrola i ocena jakości
wykonywania poszczególnych zadań gospodarczych;
usługi doradcze dla pracowników przedsiębiorstwa.
Geneza audytu wewnętrznego w jednostkach sfery finansów
publicznych w Polsce?
2
opracowanie: dr Ewa Gońda 1
Audyt w jednostkach sektora finansów
publicznych
Definicje audytu wewnętrznego
Definicja z ustawy o finansach Definicja IIA
publicznych z 2009 r. Audyt wewnętrzny jest działalnością
Audyt wewnętrzny jest działalnością niezależną i obiektywną, której
niezależną i obiektywną, której celem jest przysporzenie
celem jest wspieranie ministra wartości i usprawnienie
kierującego działem lub kierownika działalności operacyjnej
jednostki w realizacji celów i zadań organizacji. Polega na
przez systematyczną ocenę kontroli systematycznej i dokonywanej w
zarządczej oraz czynności uporządkowany sposób ocenie
doradcze. procesów: zarządzania
Ocena ta dotyczy w szczególności ryzykiem, kontroli i ładu
adekwatności, skuteczności i organizacyjnego, i przyczynia się
efektywności kontroli zarządczej w do poprawy ich działania. Pomaga
dziale administracji rządowej lub organizacji
jednostce. osiągnąć cele dostarczając
zapewnienia o skuteczności tych
procesów, jak również poprzez
doradztwo.
3
Pojęcie wartości dodanej
Wartość dodana usług zapewniających i doradczych polega na
zwiększeniu szans organizacji na osiągniecie celów, wskazaniu
mo\liwości usprawnienia działalności operacyjnej i/lub
zmniejszeniu ryzyka.
Skorygowane tłumaczenie IIA (marzec 2010 r.)
Audyt wewnętrzny przysparza wartości organizacji (i jej
interesariuszom), kiedy dostarcza obiektywnego zapewnienia
w istotnych kwestiach oraz przyczynia się do skuteczności i
wydajności procesów: ładu organizacyjnego, zarządzania
ryzykiem.
Skorygowane tłumaczenie IIA (styczeń 2011 r.)
4
opracowanie: dr Ewa Gońda 2
Audyt w jednostkach sektora finansów
publicznych
Elementy audytu wewnętrznego
system
zarządzanie
kontroli
ryzykiem
zarządczej
audyt
ład
korporacyjny
5
Cechy audytu wewnętrznego
niezale\ny obiektywny systematyczny
audyt
wewnętrzny
6
opracowanie: dr Ewa Gońda 3
Audyt w jednostkach sektora finansów
publicznych
Kryteria oceny funkcjonowania jednostki
w ramach audytu wewnętrznego
legalność
gospodarność
celowość
rzetelność
przejrzystość
jawność
7
 Struktura obszaru audytu
zadanie obiekt
obszar obszar
audytowe audytu
audytu ryzyka
yródło: opracowanie własne.
8
opracowanie: dr Ewa Gońda 4
Audyt w jednostkach sektora finansów
publicznych
Przedmiotowy zakres audytu wewnętrznego
Działalność Starostwa Powiatowego w X
Ochrona środowiska
Mienie powiatu
Inwestycje i zamówienia Zarządzanie zasobami
publiczne ludzkimi
Finanse i księgowość
System obsługi w
zakresie komunikacji
Pomoc społeczna
Fundusze UE
Promocja i informacja
Systemy informatyczne i
promocyjne, rozwój
bezpieczeństwo
powiatu
informacji
9
Przedmiotowy zakres audytu wewnętrznego
Obszar
Mienie powiatu
audytu
Zarządzanie
Gospodarka
Obszar
i gospodarowanie
środkami trwałymi
ryzyka
nieruchomościami
1. Wykorzystanie
1. Prawidłowość
i administracja
prowadzenia ewidencji,
budynkami oraz
umarzania środków
Zadania lokalami mieszkalnymi
trwałych,
2. Nabywanie i zbywanie
audytowe
gospodarowania
nieruchomości
środkami trwałymi
3. Gospodarowanie
2. Gospodarka środkami
nieruchomościami
transportu
stanowiącymi własność
Skarbu Państwa
4. Zarządzanie drogami
10
powiatowymi
opracowanie: dr Ewa Gońda 5
Obszary audytu
Audyt w jednostkach sektora finansów
publicznych
Podmiotowy zakres audytu wewnętrznego
(1)
Audyt wewnętrzny prowadzi się w:
1) Kancelarii Prezesa Rady Ministrów;
2) ministerstwach;
3) urzędach wojewódzkich;
4) izbach celnych;
5) izbach skarbowych;
6) Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, w tym w zarządzanych
przez niego funduszach;
7) Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, w tym w
funduszach zarządzanych przez Prezesa Kasy Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego;
8) Narodowym Funduszu Zdrowia.
11
Podmiotowy zakres audytu wewnętrznego
(2)
planowane
państwowe jednostki
dochody
budżetowe
lub wydatki
" uczelnie publiczne
" samodzielne publiczne
planowane
zakłady opieki zdrowotnej,
przychody
które nie zostały utworzone przez
>
lub
jednostki samorządu
koszty
40
terytorialnego
" agencje wykonawcze
mln zł
" państwowe fundusze
celowe
planowane
dochody i przychody
jednostki samorządu
lub
terytorialnego
wydatki i rozchody
12
opracowanie: dr Ewa Gońda 6
Audyt w jednostkach sektora finansów
publicznych
Podmiotowy zakres audytu wewnętrznego
(3)
Dodatkowo audytem wewnętrznym są objęte jednostki
sektora finansów publicznych:
jeśli kierownik jednostki podejmie decyzję o prowadzeniu
audytu wewnętrznego;
jeśli minister kierujący określonym działem zobowiąże
daną jednostkę do przeprowadzenia audytu.
13
Rodzaje audytu wewnętrznego
audyt finansowy
poprawność, kompletność sprawozdań finansowych oraz ich
zgodność z obowiązującymi przepisami prawa,
prawidłowość przeprowadzonych transakcji,
oszczędność, wydajność i skuteczność wszystkich realizowanych
działań.
audyt operacyjny
wydajność i skuteczność systemów w ramach jednostki,
wydajność i skuteczność funkcjonowania jednostek
organizacyjnych,
efektywność zarządzania.
audyt informatyczny
zabezpieczenie baz danych oraz sprzętu
wiarygodność, poufność, integralność, bezpieczeństwo i
dostępność informacji
14
opracowanie: dr Ewa Gońda 7
Audyt w jednostkach sektora finansów
publicznych
Rodzaje audytu wewnętrznego (1)
Rodzaj audytu Charakterystyka Zastosowanie
Finansowy Dotyczy oceny sprawozdań -badanie dowodów księgowych
finansowych zgodnie ze -sprawdzanie zapisów w księgach
standardami rewizji finansowej rachunkowych
-ocena organizacji rachunkowości
-analiza i ocena sprawozdań finansowych
-sprawdzenie efektywności wykorzystania
majątku jednostki
-badanie płynności finansowej
-ocena sposobu finansowania działalności
Działalności Obejmuje ocenę efektywności, -ocena realizacji celów operacyjnych i
skuteczności i oddziaływania długookresowych
zdarzeń na funkcjonowanie -badanie efektywności działalności
jednostki -badanie gospodarności ośrodków
odpowiedzialności
Systemów Polega na monitorowaniu -ocena systemu zaopatrzenia, produkcji i zbytu
funkcjonujących w jednostce -ocena zarządzania należnościami i
systemów zobowiązaniami
-ocena systemu gromadzenia i wydatkowania
środków pieniężnych
15
Rodzaje audytu wewnętrznego (2)
Rodzaj audytu Charakterystyka Zastosowanie
Zgodności Analiza oceniająca i -ocena zgodności umów z przepisami prawa
sprawdzająca, czy działania -ocena przestrzegania przepisów regulujących
jednostki są zgodne z działalność jednostki
procedurami, wytycznymi i -ocena przestrzegania zasad rachunkowości
aktami prawnymi -ocena przestrzegania terminów
sprawozdawczych
-ocena jakości produktów z wymogami
krajowymi i międzynarodowymi
Operacyjny Opiniuje obszary badania pod -ocena funkcjonowania jednostek
względem ich zgodności z organizacyjnych firmy
celami organizacji -ocena technologii i produktów
-ocena kontaktów z otoczeniem zewnętrznym
ocena procesów rozwoju kadr i kultury
organizacyjnej
-ocena bezpieczeństwa systemów
informatycznych
yródło: opracowanie własne na podstawie: K. Winiarska, Audyt wewnętrzny 2008, Difin, Warszawa 2008, s. 31.
16
opracowanie: dr Ewa Gońda 8
Audyt w jednostkach sektora finansów
publicznych
Ró\nice między audytem wewn. i audytem zewnętrznym
Audyt wewnętrzny Audyt zewnętrzny
audytor wewnętrzny audytor zewnętrzny słu\y
zatrudniony w jednostce (od podmiotom zewnętrznym
01.01.2010 r. mo\e być
usługodawca)
słu\y interesom organizacji słu\y instytucjom zewnętrznym
skupia się na wydarzeniach koncentruje się na badaniu
przyszłych zdarzeń zaistniałych
ocenia wszystkie obszary skupia się przede wszystkim na
działalności instytucji  badaniu aspektów finansowych
zarówno finansowe, jak i nie działalności instytucji
finansowe
przeprowadza swoje czynności przeprowadza swoje czynności
w sposób nieprzerwany najczęściej raz w roku
dobrze zna swoją instytucję zapoznawanie się z instytucją w
trakcie realizacji zadania
audytowego
bezpośrednio zaanga\owany w wpływ nieprawidłowości na
zapobieganie i wykrywanie rzetelność sprawozdań
nieprawidłowości finansowych.
17
Kontrola wewnętrzna wg INTOSAI
środki funkcjonalne, za pośrednictwem których
kierownictwo jednostki zdobywa pewność ze zródeł
wewnętrznych, \e procesy, za które ono odpowiada,
przebiegają w sposób minimalizujący
prawdopodobieństwo wystąpienia oszustwa, błędu czy
nieekonomicznych lub nieskutecznych praktyk.
18
opracowanie: dr Ewa Gońda 9
Audyt w jednostkach sektora finansów
publicznych
Kontrola wewnętrzna obejmuje całość zasad i procedur
przewidzianych i przyjętych przez kierownictwo
jednostki, aby uzyskać zapewnienie, \e:
jednostka osiąga swoje cele w sposób oszczędny, wydajny i
efektywny,
jednostka działa zgodnie z przepisami prawa oraz aktami
wewnętrznymi i wytycznymi kierownictwa,
zasoby rzeczowe i informacyjne jednostki są chronione,
zapobiega się i wykrywa błędy oraz nieprawidłowości,
informacje finansowe i zarządcze są rzetelne i tworzone
terminowo.
19
Kontrola wewnętrzna wg Raportu COSO
 proces wykonywany przez zarząd, kierownictwo,
a tak\e inny personel, którego celem jest dostarczenie
racjonalnego zapewnienia dotyczącego osiągania celów
w trzech kategoriach: operacyjnej, finansowej i
zgodności."
20
opracowanie: dr Ewa Gońda 10
Audyt w jednostkach sektora finansów
publicznych
Skorygowane tłumaczenie IIA
Kontrola
Ka\de działanie podejmowane przez kierownictwo, radę i inne
osoby w celu zarządzenia ryzykiem i zwiększenia
prawdopodobieństwa osiągnięcia ustalonych celów.
Kierownictwo planuje i organizuje działania wystarczające do
uzyskania racjonalnego zapewnienia, \e ogólne i szczegółowe
cele organizacji zostaną zrealizowane.
Kierownictwo kieruje te\ wykonaniem tych działań.
21
21
Zadania kontroli wewnętrznej
Promowanie prawidłowych, oszczędnych, wydajnych i
skutecznych działań oraz produktów i usług wysokiej jakości,
zgodnie z zało\eniami przyjętymi przez organizację,
Zabezpieczenie zasobów przed ich utratą w wyniku
marnotrawstwa, nadu\yć, złego zarządzania, błędów, oszustw
lub innych nieprawidłowości.
Przestrzeganie prawa, zarządzeń i wytycznych kierownictwa,
Gromadzenie i utrzymywanie zbioru wiarygodnych danych
finansowych i administracyjnych oraz ich rzetelne
przedstawianie w terminowo składanych raportach.
22
opracowanie: dr Ewa Gońda 11
Audyt w jednostkach sektora finansów
publicznych
Etapy procesu kontroli wewnętrznej
23
KONTROLA ZARZDCZA wg ustawy o fp z
2009 r. (art. 68)
ogół działań podejmowanych dla zapewnienia realizacji celów
i zadań w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i
terminowy.
Cel kontroli zarządczej - zapewnienie w szczególności:
1) zgodności działalności z przepisami prawa oraz procedurami
wewnętrznymi;
2) skuteczności i efektywności działania;
3) wiarygodności sprawozdań;
4) ochrony zasobów;
5) przestrzegania i promowania zasad etycznego
postępowania;
6) efektywności i skuteczności przepływu informacji;
7) zarządzania ryzykiem.
24
opracowanie: dr Ewa Gońda 12
Audyt w jednostkach sektora finansów
publicznych
Ró\nice między kontrolą wewnętrzną i audytem wewnętrznym
Kryterium Kontrola wewnętrzna Audyt wewnętrzny
Zakres Prowadzona we wszystkich jsfp Prowadzona w jsfp określonych w
podmiotowy ustawie o finansach publicznych z
2009 r.
Zakres Dotyczy procesów gromadzenia Dotyczy systemów zarządzania i
przedmiotowy i dysponowania środkami kontroli w jednostce; obejmuje
publicznymi oraz czynności doradcze
gospodarowania mieniem
Cel Wykrycie błędów i Zapewnienie o prawidłowym
nieprawidłowości oraz działaniu i efektywności
sprawców. Ochrona majątku systemów kontroli wewnętrznej i
jednostki i wzmocnienie zarządzania. Usprawnienie
zarządzania działalności jednostki  wniesienie
wartości dodanej.
Obszar działania W szczególności - finanse Wszystkie dziedziny działalności
Osoby realizujące Kierownik jednostki, główny Audytor wewnętrzny
księgowy, upowa\nieni
pracownicy
Charakter oceny Indywidualna  obejmuje Systemowa  dotyczy
działania zarządcze kierownika mechanizmów działania
oraz działania poszczególnych
25
pracowników
yródło: Opracowanie własne na podstawie: Kiziukiewicz 2009, s. 35.
Audyt wewnętrzny a kontrola wewnętrzna
(zarządcza)
Kontrola
Audyt
System kontroli w jsfp
wewnętrzna wewnętrzny
Prewencja
Prewencja
Detekcja
Detekcja
Korekcja
Korekcja
26
opracowanie: dr Ewa Gońda 13


Wyszukiwarka