06 produkcja energii elektrycznej


2010-11-04
System elektroenergetyczny
Zadania
wytwarzanie przesył rozdział
energii elektrycznej energii elektrycznej do odbiorców
System elektroenergetyczny :
" umożliwia ekonomiczne gospodarowanie dostępną energią elektryczną
" pozwala zabezpieczyć się na wypadek awarii
części jego urządzeń
W skład systemu wchodzą:
1. zespół współpracujących ze sobą
elektrowni
2. sieci przesyłowe
3. sieci rozdzielcze
4. odbiorniki energii elektrycznej
1
2010-11-04
Podstawowe zródła energii elektrycznej
na świecie
Energia elektryczna jest wytwarzana na drodze przemiany innych rodzajów
energii (chemiczna, cieplna, mechaniczna).
yródła energii
konwencjonalne energia jądrowa odnawialne zródła energii
(paliwa kopalne) (OZE)
Lp. Elektrownia Moc [MW] Produkcja [TWh] w 2005 r.
1 Bełchatów 4430 29,5
2 Kozienice 2846 11,7
3 Turów 2106 13,5
4 Połaniec 1800 5,0
5 Rybnik 1775 10,1
6 Dolna Odra 1742 4,3
7 Opole 1532 8,3
8 Jaworzno III 1345 5,2
9 Pątnów 1200 6,7
10 Aaziska 1155 5,5
Wszystkie elektrownie 23962 119,0
w tym na węgiel brunatny 8824 54,9
w tym na węgiel kamienny 15738 64,1
dla porównania:
Całkowita produkcja energii w Polsce w 154,6
2008 r. (elektrownie węglowe +
(w tym eksport ok. 10 TWh)
pozostałe zródła)
2
2010-11-04
Elektrownie cieplne
" elektrownie konwencjonalne
stosowane paliwa:
- węgiel kamienny (w Polsce ok. 60 % wytwarzanej energii)
- węgiel brunatny (w Polsce ok. 35 % wytwarzanej energii)
- gaz ziemny (w Polsce ok. 3 % wytwarzanej energii)
- ropa naftowa
" elektrownie jądrowe
energia z rozszczepienia jąder atomów,
najczęściej uranu
Elektrownie konwencjonalne
Zależnie od paliwa, na energię elektryczną zamienia się
25-40 % energii chemicznej zawartej w paliwie.
strumień moc
energii moc mecha- moc elek-
chemicznej cieplna niczna
tryczna
kocioł turbina
prądnica
parowy parowa
(paliwo) (para)
energia energia energia energia
chemiczna cieplna kinetyczna elektryczna
3
2010-11-04
Elektrownia węglowa
Schemat Elektrowni Bełchatów
4
2010-11-04
Zagrożenie środowiska  pyły i gazy spalinowe
Przykładowy skład spalin z różnych paliw
Instalacja oczyszczania spalin
5
2010-11-04
Elektrofiltr
Działanie polega na:
" ładowaniu elektrostatycznym
cząstek,
" wydzielaniu naładowanych
cząstek z pola elektrycznego,
" usuwaniu cząstek pyłu z
powierzchni wydzielania.
Elektrofiltry wykorzystują działanie
sił pola elektrycznego.
Proces odpylania odbywa się
w przestrzeni pomiędzy dwiema
elektrodami, przez którą
przepływa strumień odpylanego
gazu.
Odsiarczanie spalin - przekształcanie SO2 i SO3
w substancję łatwą do usunięcia ze spalin i z
instalacji.
Metody odsiarczania:
" suche stosowanie (lub nie)
" półsuche roztworów wodnych
" mokre jako środowiska reakcji
90 % wszystkich IOS na świecie pracuje wg metody mokrej wapienno-
wapniakowej.
Stopień odsiarczenia
" metody mokre : 92-97 %
" suche, półsuche : 40-60 %
6
2010-11-04
Elektrownie jądrowe
yródło energii cieplnej: reakcje jądrowe
zachodzące w paliwach rozszczepialnych (izotopy
uranu, plutonu) umieszczonych w reaktorach
atomowych.
Na energię elektryczną ulega przekształceniu
ok. 40 % energii wyzwolonej z paliwa jądrowego.
Zaleta: brak zanieczyszczeń atmosfery.
Wady:
- po awarii emisja substancji radioaktywnych,
- problem składowania odpadów.
zamknięty obwód obwód
wodny pierwotny wodny wtórny
7
2010-11-04
Odnawialne zródła energii
" woda,
" wiatr,
" energia słoneczna,
" biogaz,
" biopaliwa,
" biomasa,
" energia geotermalna.
Inne OZE
(obecnie produkcja energii marginalna)
" energia pływów morskich już wykorzystywana we Francji, Anglii
" energia falowania morskiego
elektrownie: pneumatyczne (wymuszanie ruchu powietrza)
mechaniczne (siła wyporu)
hydrauliczne (przelewanie szczytów fal)
indukcyjne (ruch pływaków)
" energia kinetyczna prądów morskich
obecnie ich wykorzystanie jest małe, z powodu problemów
technicznych i obawy przed zaburzeniem naturalnej równowagi
8
2010-11-04
Elektrownie wodne
Wykorzystanie energii potencjalnej wody przepływającej ze zbiornika
położonego wyżej do niższego lub wykorzystanie wody przepływającej rzeką.
Rodzaje elektrowni wodnych:
" przepływowe naturalne spadki wody (np. rzeki)
" zbiornikowe woda spiętrzana za pomocą zapór
sprawność: ok. 80 % energii potencjalnej wody
przekształcane na energię elektryczną.
" pompowe budowane między dwoma zbiornikami wodnymi
o różnych poziomach lustra wody
Gdy jest duże
zapotrzebowanie na
energię elektryczną
(szczyt) elektrownia
dostarcza energię
do systemu
elektroenergetycznego.
Gdy system ma
nadwyżkę mocy (noc)
woda pompowana ze
zbiornika dolnego do
górnego.
Hydrogenerator -
pracuje jako generator
lub jako silnik
napędzający pompy.
9
2010-11-04
Elektrownie wiatrowe
sprawność: ok. 20 % energii wiatru przekształcane na energię elektryczną.
" lokalizacja wybitnie korzystna
" lokalizacja korzystna
" lokalizacja dość korzystna
" lokalizacja niekorzystna
" lokalizacja wybitnie
niekorzystna
10
2010-11-04
Elektrownie słoneczne
Dwa sposoby wykorzystania energii słonecznej:
" przekształcenie bezpośrednio w energię
elektryczną za pośrednictwem fotoogniw
sprawność: ok. 20 % energii promieniowania słonecznego przekształcane na
energię elektryczną
" system termiczny, w którym energia świetlna
zostaje przekształcona w energię cieplną,
wykorzystywaną do produkcji pary napędzającej
generatory
elektrownie z kolektorami słonecznymi (działanie podobne do soczewki
skupiającej światło)
Biogaz
Biogaz jest produktem fermentacji beztlenowej ciekłych i
stałych związków pochodzenia organicznego, zawierających
celulozę, białko, węglowodany, skrobię.
Miejsca pozyskiwania biogazu:
- wysypiska odpadów
- oczyszczalnie ścieków
- biogazownie gminne i wiejskie
produkcja z odpadów rolnych (gnojowica, obornik, słoma)
oraz upraw energetycznych (np. kukurydza, buraki)
11
2010-11-04
Biomasa
Do celów energetycznych wykorzystuje się spalanie biomasy
(tzw. biopaliwa stałe) :
" drewno odpadowe z leśnictwa, rolnictwa, budownictwa,
transportu kolejowego oraz przemysłu,
" słoma zbożowa, z roślin oleistych, strączkowych, siano,
" plony z plantacji roślin energetycznych (np. w Polsce
uprawiana szybko rosnąca wierzba wiciowa),
" odpady organiczne  osady ściekowe, osady w przemyśle
celulozowo-papierniczym, makulatura, odpady organiczne
z cukrowni, roszarni lnu, gorzelni, browarów itd.
Biopaliwa
Paliwa powstałe z przetwórstwa produktów organizmów
żywych (roślinnych, zwierzęcych, mikroorganizmów).
Biopaliwa ciekłe otrzymywane są w drodze fermentacji
alkoholowej węglowodanów do etanolu, fermentacji
butylowej biomasy do butanolu lub z estryfikowanych
olejów roślinnych (np. olej rzepakowy).
Najbardziej znane rodzaje biopaliw:
" biodiesel,
" bioetanol,
" metanol,
" butanol.
12
2010-11-04
Struktura paliw w energetyce zawodowej 2008 roku
Produkcja energii elektrycznej z OZE
w 2007 roku - struktura
Biomasa +
Woda
Biogaz
44%
46%
Wiatr
10%
13
2010-11-04
Energia elektryczna z OZE w Polsce 
plan 2020
1. Energetyka wiatrowa  oczekiwany bardzo duży
przyrost mocy zainstalowanej, w tym na morzu.
2. Biomasa  układy kogeneracyjne
(biometanownie), wykorzystanie odpadów z
produkcji rolniczej i komunalnych, zwiększenie
wykorzystania  upraw energetycznych .
3. Biogaz  wykorzystanie biogazu uwalnianego ze
składowisk odpadów, z oczyszczalni ścieków.
4. Energetyka wodna  rozwój przede wszystkim
w zakresie małej energetyki wodnej.
5. Fotowoltanika  ze względu na koszty: tylko w
ograniczonym zakresie.
6. Geotermia  w miarę rozwiązań
technologicznych.
7. Budowa do 2020 roku biogazowni o łącznej mocy
elektrycznej nie mniej niż 3 GW (2 tys. instalacji).
14
2010-11-04
Pozostała produkcja energii elektrycznej
" elektrociepłownie
zakłady przemysłowe wytwarzające w jednym procesie
technologicznym w sposób skojarzony energię elektryczną oraz ciepło
w postaci czynnika (najczęściej wody) o wysokiej temperaturze dla
miejskiej sieci ciepłowniczej lub przemysłu
" małe elektrownie napędzane silnikami spalinowymi
zasilanie niewielkich odbiorców lub zasilanie awaryjne (np. szpitali)
15
2010-11-04
16
2010-11-04
Plany rozwojowe energetyki w Polsce
1. realizacja założeń pakietu klimatyczno-energetycznego
(do 2020 r.)
tzw.  cel 3x20 :
- zmniejszenie emisji CO2 o 20%,
- zwiększenie efektywności zużycia energii o 20%,
- zwiększenie do 20% udziału produkcji energii ze zródeł
odnawialnych.
2. nowe inwestycje w gazownictwie i przemyśle naftowym
Wzrost zdolności wydobywczych ropy naftowej i gazu ziemnego,
inwestycje w infrastrukturę mające znaczenie zarówno dla
wypełniania białych plam w dostępie do gazu, jak i dla
podniesienia stanu bezpieczeństwa energetycznego państwa
(podziemne magazyny gazu, połączenia międzynarodowe,
gazoport w Świnoujściu).
3. nowe inwestycje w zródła energii
Szacowane zapotrzebowanie na inwestycje w obszarze
wytwarzania energii do roku 2030 wynosi 1000 MW rocznie.
Oznacza to, że rocznie trzeba będzie inwestować ok. 1,5 mld euro
(w tym zródła odnawialne).
Harmonogram dla energetyki jądrowej zakłada, że najpózniej pod
koniec 2013 roku zostanie zawarty kontrakt na budowę pierwszej
elektrowni jądrowej w Polsce, a sama budowa rozpocznie się
w 2016 roku. Koszt ok. 6-9 mld euro.
17


Wyszukiwarka