Program prozdrowotny opracowany przez mgr BeatÄ™ LubickÄ… dla uczniów koÅ‚a Gospodarstwa domowego NA ZDROWIE ! WSTP Program Na zdrowie opracowano celem realizacji edukacyjnych treÅ›ci prozdrowotnych i wychowawczych w szkole podstawowej specjalnej. Jednym z podstawowych warunków rozwoju organizmu i osobowoÅ›ci dziecka jest rozwój fizyczny, czyli stan zdrowia. Aby rozwój fizyczny dziecka przebiegaÅ‚ prawidÅ‚owo obok wielu czynników zewnÄ™trznych takich jak : ruch, rekreacja, spÄ™dzanie wolnego czasu, bardzo ważnym czynnikiem jest to, jak siÄ™ dziecko odżywia. Jedzenie bowiem jest niezbÄ™dne w naszym życiu, ale jednoczeÅ›nie powinno też być przyjemnoÅ›ciÄ…. Dziecko spożywa pokarmy aby siÄ™ ruszać, myÅ›leć, mówić, uczyć i wykonywać wszystkie inne czynnoÅ›ci życia codziennego. To co dziecko je, istotnie wpÅ‚ywa na jego zdrowie, a co za tym idzie w przyszÅ‚oÅ›ci, na dÅ‚ugość życia. Dlatego też, należy zwrócić uwagÄ™ na fakt, że dziecko w obliczu zalewajÄ…cej je kultury masowej, kolorowych reklam propagujÄ…cych fast foody i plastikowe jedzenie , Å‚atwo może zagubić siÄ™ i ulec zÅ‚ym nawykom żywieniowym. StÄ…d rola współczesnej szkoÅ‚y jako ważnej instytucji wpÅ‚ywajÄ…cej na rozwój osobowoÅ›ci dziecka jest niezaprzeczalnie istotna. Bardzo ważnÄ… rolÄ… szkoÅ‚y jest przygotowanie dziecka niepeÅ‚nosprawnego intelektualnie do zaspokajania wÅ‚asnych potrzeb życiowych oraz posÅ‚ugiwania siÄ™ podstawowymi urzÄ…dzeniami technicznymi. Ważne jest aby dziecko potrafiÅ‚o przygotować prosty posiÅ‚ek używajÄ…c podstawowych narzÄ™dzi kuchennych oraz przestrzegajÄ…c podstawowych zasad higieny i bezpieczeÅ„stwa. Program Na zdrowie! powstaÅ‚ z myÅ›lÄ… o uczestnikach KoÅ‚a gospodarstwa domowego i podzielony zostaÅ‚ na II dziaÅ‚y: I Higiena ciaÅ‚a i otoczenia II Zdrowe odżywianie 2 CELE EDUKACYJNE PROGRAMU CELE GAÓWNE: ·ð Zdobycie maksymalnej samodzielnoÅ›ci w zakresie zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych ·ð Zaradność w życiu codziennym, adekwatnie do indywidualnego poziomu sprawnoÅ›ci i umiejÄ™tnoÅ›ci CELE SZCZEGÓAOWE ·ð KsztaÅ‚towania przekonania o koniecznoÅ›ci stosowania zasad higieny osobistej i przestrzegania higieny otoczenia ·ð Utrwalanie podstawowych nawyków higienicznych i żywieniowych ·ð Wyrabianie nawyku wÅ‚aÅ›ciwego odżywiania, które sÅ‚użą zdrowiu ·ð ZachÄ™canie do samodzielnych prac użyteczno-porzÄ…dkowych ·ð Korzystanie z prostych przyborów i narzÄ™dzi 3 HIGIENA CIAAA I OTOCZENIA CELE OPERACYJNE: UczeÅ„: ·ð Poprawnie korzysta z urzÄ…dzeÅ„ sanitarnych ·ð Rozumie cele, sposoby i pory wykonywania czynnoÅ›ci higienicznych ·ð Zna zagrożenia wynikajÄ…ce z nieprzestrzegania zasad higieny ·ð Zdaje sobie sprawÄ™ ze zmian w stanie zdrowia fizycznego i psychicznego wynikajÄ…cych z oddziaÅ‚ywaÅ„ czynników szkodliwych dla zdrowia, zwiÄ…zanych z brakiem higieny ·ð Wie, jak wpÅ‚ywa wyglÄ…d i czystość na samopoczucie i relacje z innymi ·ð Samodzielnie lub z pomocÄ… nauczyciela przed rozpoczÄ™ciem zajęć myje rÄ™ce ·ð Zachowuje prawidÅ‚owÄ… postawÄ™ ciaÅ‚a podczas zajęć ·ð Dba o czystość stanowiska pracy ·ð Rozumie konieczność mycia produktów przed konsumpcjÄ… ·ð Myje owoce i warzywa ·ð Bezpiecznie posÅ‚uguje siÄ™ narzÄ™dziami kuchennymi ·ð Potrafi posÅ‚ugiwać siÄ™ narzÄ™dziami elektrycznymi ·ð PosÅ‚uguje siÄ™ narzÄ™dziami elektrycznymi tylko w obecnoÅ›ci osoby dorosÅ‚ej ·ð Samodzielnie nakrywa do stoÅ‚u ·ð PosÅ‚uguje siÄ™ sztućcami ·ð Odpowiednio zachowuje siÄ™ przy stole ·ð Estetycznie spożywa posiÅ‚ek ·ð SprzÄ…ta po jedzeniu ·ð PrawidÅ‚owo posÅ‚uguje siÄ™ gÄ…bkÄ… i pÅ‚ynem do zmywania ·ð Ekonomicznie dysponuje wodÄ… podczas zmywania 4 ZDROWE ODÅ»YWIANIE CELE OPERACYJNE: UczeÅ„: ·ð Utrwalanie nazw posiÅ‚ków: Å›niadanie, obiad, kolacja ·ð Rozumie rolÄ™ Å›niadania (pierwszego i drugiego) w caÅ‚odziennym żywieniu ·ð Rozumie rolÄ™ obiadu w caÅ‚odziennym żywieniu ·ð Zna i przestrzega zasadÄ™: pięć razy dziennie warzywa i owoce ·ð Zna i dzieli owoce na: ziarnkowe(jabÅ‚ka, gruszki), pestkowe(wiÅ›nie, czereÅ›nie, Å›liwki, morele, brzoskwinie), jagodowe(porzeczki, winogrona, borówki, truskawki), poÅ‚udniowe(cytryny, ananasy) ·ð Zna i dzieli warzywa na: jednoroczne, dwuletnie i wieloroczne ·ð Wie, jakie skÅ‚adniki odżywcze zawierajÄ… warzywa ·ð Wie, jakie skÅ‚adniki odżywcze zawierajÄ… owoce ·ð Zna rolÄ™ witamin dla organizmu czÅ‚owieka ·ð Z asystÄ… nauczyciela wybiera i kupuje warzywa i owoce na targu lub w sklepie ·ð Wie jaka rolÄ™ w organizmie czÅ‚owieka peÅ‚niÄ…: produkty zbożowe, woda, warzywa, owoce, mleko i przetwory mleczne, miÄ™so, jaja, ryby, tÅ‚uszcze i sÅ‚odycze ·ð Zna pochodzenie niektórych produktów spożywczych ·ð Zna przyczyny chorób zwiÄ…zanych ze sposobem odżywiania siÄ™ 5 MATERIAA NAUCZANIA I HIGIENA CIAAA I OTOCZENIA 1. Higiena osobista ·ð Zachowanie prawidÅ‚owej postawy ciaÅ‚a podczas pracy przy stoliku ·ð ZakÅ‚adanie fartucha ochronnego przed pracÄ… ·ð Analiza podstawowych czynnoÅ›ci higienicznych ze szczególnym uwzglÄ™dnieniem mycia rÄ…k 2. Higiena otoczenia ·ð Utrzymywanie Å‚adu i porzÄ…dku na stanowisku pracy ·ð PrawidÅ‚owe nakrywanie do stoÅ‚u ·ð PrawidÅ‚owe posÅ‚ugiwanie siÄ™ sztućcami ·ð Kulturalne zachowanie siÄ™ przy stole ·ð Estetyczne spożywanie posiÅ‚ków ·ð Prace porzÄ…dkowe zwiÄ…zane ze sprzÄ…taniem po posiÅ‚ku 3. Higiena przygotowywania posiÅ‚ków ·ð Mycie warzyw i owoców przed spożyciem warunkiem zdrowia ·ð Ostrożne posÅ‚ugiwanie siÄ™ nożem i widelcem ·ð UmiejÄ™tność posÅ‚ugiwania siÄ™ przyborami kuchennymi: nóż, widelec, deska do krojenia, tarka, cedzak, obieraczka do warzyw ·ð BezpieczeÅ„stwo podczas posÅ‚ugiwania siÄ™ urzÄ…dzeniami elektrycznymi: mikser, kuchenka, prodiż, czajnik 6 MATERIAA NAUCZANIA II ZDROWE ODÅ»YWIANIE 1. PosiÅ‚ki ·ð Rola podstawowych posiÅ‚ków w dziennym jadÅ‚ospisie, ze szczególnym uwzglÄ™dnienie Å›niadania i drugiego Å›niadania ·ð Zasada pięć razy dziennie warzywa i owoce , wartoÅ›ci odżywcze warzyw i owoców, zwrócenie uwagi na znaczenie tych produktów w diecie czÅ‚owieka ·ð Wycieczki do sklepu lub na targ w celu zakupienia owoców i warzyw, wyrabianie nawyków kupowania tych produktów 2. Piramida zdrowia ·ð Produkty zbożowe jako najważniejsze zródÅ‚o energii, w tym bÅ‚onnik, który reguluje pracÄ™ ukÅ‚adu pokarmowego ·ð Rola wody w organizmie czÅ‚owieka ·ð Mleko i przetwory mleczne zródÅ‚em wapnia, który wzmacnia koÅ›ci i szkliwo zÄ™bów ·ð MiÄ™so, drób, nasiona strÄ…czkowe, ryby, jaja zródÅ‚em biaÅ‚ka ·ð TÅ‚uszcz jako skÅ‚adnik odżywczy niezbÄ™dny dla organizmu, ale w niewielkich iloÅ›ciach ·ð SÅ‚odycze: czekolada jako zródÅ‚o magnezu, spożywanie sÅ‚odyczy w maÅ‚ych iloÅ›ciach ·ð ZÅ‚e nawyki żywieniowe zródÅ‚em wielu chorób 7 OCZEKIWANE OSIGNICIA UCZNIA WYMAGANIA PODSTAWOWE: ·ð Aktywny udziaÅ‚ we wszystkich zajÄ™ciach ·ð Wykonywanie zadaÅ„ i poleceÅ„ w trakcie zajęć ·ð Przestrzeganie higieny ·ð Przestrzeganie zasad bezpieczeÅ„stwa ·ð Zachowanie prawidÅ‚owej postawy ciaÅ‚a podczas zajęć ·ð Nazywanie produktów spożywczych ·ð Znajomość pochodzenia niektórych produktów spożywczych ·ð Nakrywanie do stoÅ‚u obrus, serwetki, talerze ·ð Nazywanie podstawowych posiÅ‚ków ·ð Nazywanie sprzÄ™tu i przyborów kuchennych ·ð WYMAGANIA ROZSZERZONE ·ð Samodzielne korzystanie z urzÄ…dzeÅ„ sanitarnych ·ð Rozumienie koniecznoÅ›ci przestrzegania higieny ciaÅ‚a i otoczenia ·ð Rozumienie trzymania prawidÅ‚owej postawy ciaÅ‚a ·ð Samodzielne zakÅ‚adanie fartuchów ochronnych ·ð Samodzielne zmywanie ·ð Nakrywanie do stoÅ‚u sztućce ·ð PosÅ‚ugiwanie siÄ™ sztućcami ·ð Nazywanie podstawowych skÅ‚adników posiÅ‚ków ·ð Samodzielne przygotowanie prostych posiÅ‚ków ·ð Korzystanie z urzÄ…dzeÅ„ kuchennych ·ð PodziaÅ‚ warzyw i owoców wedÅ‚ug rodzaju ·ð Znajomość skÅ‚adników odżywczych niezbÄ™dnych dla rozwoju organizmu ·ð Znajomość przyczyn i chorób wynikajÄ…cych z nieprawidÅ‚owego odżywiania siÄ™ 8 METODY I FORMY PRACY Program prozdrowotny Na zdrowie ! bÄ™dzie realizowany podczas zajęć KoÅ‚a gospodarstwa domowego . W trakcie realizacji programu nauczyciel bÄ™dzie wykorzystywaÅ‚ nastÄ™pujÄ…ce metody: ·ð SÅ‚owna: głównie rozmowy i pogadanki z nauczycielem, bÄ…dz zaproszonymi gośćmi: pielÄ™gniarkÄ…, dietetykiem, specjalistÄ… do spraw zdrowego stylu życia itp. ·ð Czynna: głównie naÅ›ladowanie czynnoÅ›ci nauczyciela i wykonywanie poleceÅ„ ·ð OglÄ…dowa: pokaz i obserwacja przygotowanych materiałów Uczniowie podczas zajęć bÄ™dÄ… pracowali w grupach lub indywidualnie. W zależnoÅ›ci od tematyki zajęć bÄ™dÄ… to : wycieczki, konkursy, nauka wykonywania podstawowych posiÅ‚ków, ćwiczenie mycia rÄ…k, sprzÄ…tania po posiÅ‚ku itp. SPRAWDZANIE I OCENIANIE OSIGNIĆ UCZNIÓW Nauczyciel bÄ™dzie oceniaÅ‚ wiedzÄ™, umiejÄ™tnoÅ›ci uczniów, wkÅ‚ad pracy, aktywność i zaangażowanie. CzÄ™sto bÄ™dÄ… to oceny ustne w formie pochwaÅ‚, bÄ…dz wspólna ocena przygotowanych posiÅ‚ków. Ocena ustna bÄ™dzie stosowana na bieżąco, aby motywować do dalszej pracy i udziaÅ‚u w zajÄ™ciach. Podczas konkursów dzieci dostanÄ… dyplomy lub drobna upominki. Głównym bowiem zadaniem programu bÄ™dzie motywowanie wychowanków do zdobywania wiedzy praktycznej, a co za tym idzie zdobycia jak najwiÄ™kszej zaradnoÅ›ci życiowej oraz dobrych nawyków prozdrowotnych. 9